Hôm nay,  

Muỗi Hổ A Châu

02/08/200800:00:00(Xem: 6297)

Muỗi.
Từ khoảng vài chục năm nay một giống muỗi đặc biệt của vùng Đông Nam Á bắt đầu xuất hiện tại Âu châu, Mỹ châu và Úc châu, đó là muổi hổ Á châu hay Asian Tiger Mosquito.

Vào năm 1985, muỗi hổ Á Châu thấy xuất hiện lần đầu tiên tại Houston-Tx, và sau đó lan truyền đến 27 tiểu bang khác của Hoa Kỳ. 

Được biết từ năm 83 đến 85 Hoa Kỳ đã nhập cảng trên 5 triệu vỏ xe hơi từ Trung Quốc. Trên đường di chuyển tàu phải ghé vào nhiều hải cảng. Trong lòng các vỏ xe thường hay tích tụ nước mưa rất thuận tiện cho muỗi hổ đẻ và phát triển trong suốt tuyến đường đến Hoa Kỳ.

Muỗi hổ Á Châu là gì"

Tên khoa học của muỗi hổ là Aedes albopictus.

Đây là một loại muỗi nhỏ con, có sọc trắng chạy dài từ đầu dọc theo lưng và ra tận phía sau. Chân và thân muỗi có khoanh trắng. Cũng như tất cả các loại muỗi khác chỉ có con cái mới chích mà thôi. 

Muỗi hổ rất hiếu chiến, thường hoạt động ban ngày mà đặc biệt là vào lúc rạng đông và lúc về chiều khi trời vừa chạng vạng tối.

Nơi sinh sản của muỗi hổ không phải là ao hồ hay sông rạch mà là những nơi chốn có tích tụ một ít nước chẳng hạn như bên trong các vỏ xe phế thải, lon, lu, chậu, khạp, máng xối, các hòn non bộ bên cạnh nhà và trong các ly, chậu có chứa nước để trồng cây phát lộc lucky bamboo (Dracaena sanderia).

Muỗi hổ truyền bệnh gì"

Muỗi hổ Á Châu có thể làm trung gian hay vector để lây truyền những bệnh do virus gây ra, chẳng hạn như bệnh West Nile virus và bệnh Viêm Não Saint Louis.

Tại Âu Châu, muỗi hổ Á Châu ở yên một thời gian khá dài, nay thì bắt đầu mon men gây dịch bệnh Chikungunya ở vùng Ravenna về phía Bắc Italy.

Tại vùng nhiệt đới, ngoài muỗi vằn Aedes  aegypti ra, muỗi hổ cũng có thể truyền bệnh sốt Dengue (Dengue fever) còn gọi là bệnh sốt đập lưng (break-bone  fever). Tác nhân của bệnh nầy là Dengue virus thuộc nhóm Flavivirus.

Bệnh sốt Dengue có 2 thể: thể cổ điển (classic Dengue) thường không gây tử vong, nhưng nó có thể biến chuyển thành thể nặng còn gọi là bệnh sốt xuất huyết Dengue (Dengue hemorrhagic fever, DHF) rất là nguy hiểm. 

Triệu chứng thường thấy trong bệnh sốt Dengue là đau khớp, nóng sốt, nhức đầu, mệt mỏi, da nổi đỏ, bệnh có thể khỏi sau vài ngày nhưng có thể dây dưa trong nhiều tuần. Thể sốt xuất huyết là thể nặng và nguy hiểm hơn. Triệu chứng cũng tương tợ như thể cổ điển nhưng có thêm nôn mửa và đau bụng. Ngoài ra còn có xáo trộn về sự đông huyết (abnormal blood clotting),  gây xuất huyết ồ ạt bên trong cơ thể, ói máu, da có chấm đỏ hay ban, có vết bầm, chảy máu cam, nướu răng rỉ máu...

Thể sốt xuất huyết có thể dẫn đến tình trạng shock còn gọi là Dengue shock syndrome (DSS) làm tổn thương hệ thần kinh và gây co giật. Không chữa trị kịp thời, bệnh sốt xuất huyết có thể gây tử vong cao do trụy tim mạch nhất là ở trẻ em nhỏ tuổi. Bệnh rất quan trọng tại Á Châu và châu Mỹ la tinh.

Riêng tại VN, bệnh sốt xuất huyết thường xuất hiện thành dịch bệnh quanh năm nhưng mạnh nhứt vào mùa mưa tại các tỉnh vùng đồng bằng sông Cữu Long như Cà Mau, Bạc Liêu, Tiền Giang...

Bệnh sốt Dengue thường do muỗi Aedes aegypti truyền lây qua vết chích.

Loại muỗi nầy chích cả ngày lẫn đêm.

Bệnh Chikungunya là bệnh gì"

Muỗi hổ Á Châu là vector trung gian truyền bệnh. 

Bệnh do loại Arbovirus gây ra.

Triệu chứng cấp tính gồm có nhức đầu, đau khớp xương, da nổi đỏ. Triệu chứng viêm khớp rất tiêu biểu. Các đốt xương có vẻ cứng lúc về sáng, rất đau nhức khi cử động. Bệnh có thể kéo dài cả tuần lễ thậm chí có khi cả tháng trời. Cũng may là bệnh ít làm chết người ngoại trừ có biến chứng gây viêm màng não (méningo encéphalite) ở trẻ em và ở những người đang bị suy yếu sẵn vì một chứng bệnh nào khác.

Bệnh Chikungunya được thấy báo cáo xảy ra ở Phi Châu, Ấn Độ, Philippines và các quốc gia vùng Đông Nam Á.

Bệnh chưa có vaccin để ngừa.

Phòng ngừa bệnh bằng cách nào"

Tránh đừng để cho muỗi chích là điều quan trọng nhất.

Cách phòng ngừa như:

-Mặc quần áo dài tay

-Thoa những loại thuốc chống muỗi gốc DEET

-Ngủ mùng

-Tránh đừng để nước bị ứ đọng quanh nhà. Dẹp bỏ bánh xe cũ, lu, khạp, lon hộp, v.v...vì có thể giữ nước mưa làm ổ đẻ cho muỗi.

- Làm cửa lưới chắn muỗi, v.v...

Tham khảo:

- OMS.  Dengue et Dengue hémorragique

http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs117/fr/index.html

- CDC.  St Louis Encephalitis Fact Sheet.

http://www.cdc.gov/ncidod/dvbid/sle/Sle_FactSheet.html

- CDC. Information on Aedes albopictus

http://www.cdc.gov/ncidod/dvbid/Arbor/albopic_new.htm

-CPSA. Outbreak of Chikungunya Fever:north east Italy

http://www.phac-aspc.gc.ca/tmp-pmv/2007/chiku070928_e.html

Montreal, August 1, 2008

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trong những tuần gần đây, tin tức về việc vận động viên thể dục dụng cụ Mary Lou Retton phải vào bệnh viện vì một loại viêm phổi (pneumonia) hiếm gặp đã khiến nhiều người quan tâm và tò mò về căn bệnh này.
Vào mùa cảm cúm, nhiều người sẽ ‘khư khư’ một vũ khí phòng thủ quen thuộc: Vitamin C – dạng viên, dạng bột và tất cả các dạng phổ biến khác. Chất dinh dưỡng này là một trong nhiều loại supplements, từ vitamin A đến kẽm, thường được sử dụng bởi những người muốn tăng cường hệ thống miễn dịch và sức khỏe tổng thể. Nhưng vitamin C cũng có thể là một trong những chất dinh dưỡng bị lạm dụng nhiều nhất.
Cách đây không lâu, ngôi sao nhạc pop 29 tuổi Justin Bieber đã phải hủy chuyến lưu diễn quốc tế sau khi một phần khuôn mặt của anh bị liệt do biến chứng của bệnh giời leo (shingles), bệnh lo một loại siêu vi gây ra và được cho là chỉ ảnh hưởng đến người cao niên. Tuy nhiên, thực tế là bất cứ ai cũng có thể mắc bệnh giời leo và có một số bằng chứng cho thấy số trường hợp mắc bệnh ngày càng gia tăng ở người dưới 50 tuổi.
Tập đoàn Nhân sâm Hàn Quốc tại Hoa Kì (KGCUS), nơi sản xuất thương hiệu nhân sâm số một thế giới CheongKwanJang, tự hào giới thiệu thức uống thảo dược có ga HSW kết hợp hồng sâm 6 năm tuổi, tới các khách hàng quan tâm đến sức khỏe tại WaBa Grill, một trong những chuỗi nhà hàng hàng đầu chuyên phục vụ món cơm lành mạnh
Thỉnh thoảng chúng ta mới thấy một thứ thuốc mới làm chấn động không những giới y tế mà còn làm chấn động thị trường kinh tế thế giới. Thí dụ trước đây là thuốc phục vụ trong những nhu cầu căn bản và mạnh mẻ nhất của con người, Viagra, thuốc giúp chữa chứng rối loạn cương cứng (ED) của nam giới, do Pfizer phát triển, đã có tác động kinh tế đáng kể đến ngành dược phẩm kể từ khi được FDA phê duyệt vào năm 1998. Viagra là loại thuốc mang lại lợi nhuận cao cho Pfizer, doanh thu toàn cầu khoảng 1,6 tỷ USD trong năm 2016 mặc dù đã có thuốc generic rẻ tiền hơn nhiều.
Ung thư khởi phát khi các tế bào tích tụ những tổn hại đủ để thay đổi hành vi bình thường của chúng. Khả năng tích tụ tổn hại tăng theo độ tuổi vì các biện pháp bảo vệ trong mã di truyền, nhằm đảm bảo các tế bào hoạt động vì lợi ích tối ưu của cơ thể, sẽ suy yếu theo thời gian. Vậy thì tại sao những đứa trẻ chưa có đủ thời gian để các tế bào tích tụ tổn hại lại có thể mắc bệnh ung thư? Nếu nhìn qua lăng kính tiến hóa, ung thư phát triển từ sự ‘bất hợp tác’ của tế bào, vốn ban đầu các tế bào sẽ cùng kết hợp với nhau và hoạt động như một cơ quan. Ở trẻ em, các tế bào vẫn đang học cách hợp tác. Ung thư ở trẻ em khởi phát khi xuất hiện các tế bào ‘nổi loạn’ không chịu hợp tác và cứ phát triển bất chấp, gây tổn hại cho cơ thể.
Bộ não con người có thể thay đổi – nhưng thường với nỗ lực rất lớn và diễn ra từ từ, chẳng hạn như khi chúng ta học một môn thể thao hoặc ngoại ngữ mới, hoặc hồi phục sau cơn đột quỵ. Học các kỹ năng mới có tương quan với những thay đổi trong não; điều này đã được nghiên cứu khoa học thần kinh với động vật và quét não chức năng ở người chứng minh. Có lẽ, nếu quý vị thành thạo Giải tích 1 (Calculus 1), thì trong não quý vị sẽ có điều gì đó khác một chút. Các tế bào thần kinh vận động trong não mở rộng và co lại tùy thuộc vào tần suất chúng được vận động – một sự phản ánh của tế bào thần kinh về việc “xài hoặc mất” (use it or lose it).
Chẳng có ai vừa ra khỏi bụng mẹ là đã biết trượt ván, lướt sóng hay thậm chí là đứng kiễng chân. Không giống như các loài động vật hữu nhũ khác, con người không có khả năng giữ thăng bằng khi mới sinh – không có em bé sơ sinh nào vừa đẻ ra là đã biết đi hoặc đứng. Trước khi có được những khả năng đó, trẻ sơ sinh sẽ phát triển thị giác, thính giác, cơ, xương và não. Quá trình này mất nhiều tháng và thậm chí là nhiều năm đối với một số hoạt động.
Hội đồng Nobel tại Viện Karolinska đã quyết định trao giải thưởng Nobel về sinh lý học hoặc y học năm 2023 cho hai khoa học gia người Mỹ Katalin Karikó (gốc Hungary) và Drew Weissman hôm nay ngày 2 tháng 10, 2023, vì những khám phá của họ liên quan đến việc biến đổi base của các nucleoside (nucleoside base modifications) cho phép phát triển vắc xin mRNA hiệu quả chống lại COVID-19
Một nhóm các nhà nghiên cứu đã phát triển một phương pháp mới để nghiên cứu cách các gen có thể gây ra bệnh tự kỷ và các bệnh rối loạn về phát triển não bộ (neurodevelopmental disorders) khác: phát triển các cấu trúc nhỏ tương tự như bộ não trong phòng thí nghiệm và điều chỉnh DNA của chúng.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.