Xu hướng cấm sách trong trường học công lập Mỹ
Trong ba năm học gần đây, PEN America đã ghi nhận hàng loạt trường hợp cấm sách xảy ra trên toàn nước Mỹ, đặc biệt trong các trường công lập. Những nỗ lực xóa bỏ một số câu chuyện và bản sắc khỏi thư viện trường học không chỉ gia tăng mà còn trở thành dấu hiệu của một sự chuyển đổi lớn hơn, đặt ra câu hỏi nghiêm trọng về tương lai của giáo dục công lập. Việc kiểm duyệt này phản ánh một xu hướng đáng lo ngại: sự tập trung vào việc kiểm soát nội dung văn hóa và giáo dục, thay vì khuyến khích học sinh tiếp cận kiến thức đa chiều.
Chủ trương của Đảng Cộng hòa so với Đảng Dân chủ đối với việc cấm sách
Tình trạng cấm sách gia tăng trong năm học 2023-2024
Theo báo cáo từ PEN America, đã có 10.046 trường hợp cấm sách được ghi nhận từ năm 2021 đến năm 2024. Các sách bị cấm thường chứa những nội dung phản ánh sự đa dạng về trải nghiệm sống, bản sắc, và góc nhìn văn hóa. Một số ví dụ nổi bật bao gồm:
- “Gender Queer” của Maia Kobabe: Cuốn sách hồi ký bằng tranh mô tả hành trình khám phá giới tính và bản sắc phi nhị nguyên giới của tác giả. Đây là một trong những sách bị cấm nhiều nhất vì chứa nội dung liên quan đến LGBTQ+.
- “The Bluest Eye” của Toni Morrison: Cuốn tiểu thuyết kinh điển của tác giả thắng giải Nobel kể câu chuyện về một cô bé da màu sống trong một cộng đồng nghèo ở Mỹ, khám phá những vấn đề về sắc tộc, phân biệt chủng tộc và lạm dụng.
- “All Boys Aren’t Blue” của George M. Johnson: Một tuyển tập hồi ký của nhà văn queer da màu, đề cập đến những trải nghiệm về giới tính, tình dục và bản sắc trong xã hội Mỹ hiện đại.
- “Stamped: Racism, Antiracism, and You” của Jason Reynolds và Ibram X. Kendi: Cuốn sách phi hư cấu dành cho thanh thiếu niên, khám phá lịch sử và tác động của chủ nghĩa phân biệt chủng tộc tại Mỹ.
- “Melissa” (tên gốc: “George”) của Alex Gino: Một cuốn tiểu thuyết thiếu nhi kể về một cô bé chuyển giới khám phá bản thân trong một thế giới chưa sẵn sàng chấp nhận cô.
Thống kê đáng chú ý
Phân tích 1.091 cuốn sách bị cấm ở nhiều khu học chánh cho thấy:
- 40% sách có nhân vật chính hoặc phụ thuộc cộng đồng LGBTQ+.
- 40% sách có nhân vật chính hoặc phụ thuộc các nhóm chủng tộc hoặc sắc tộc thiểu số.
- 21% sách đề cập đến các chủ đề về quyền con người, hoạt động xã hội.
- 20% sách chứa nội dung liên quan đến sức khỏe tâm thần, bao gồm trầm cảm, lo âu.
- 20% sách tập trung vào các mối quan hệ gia đình hoặc tình bạn.
- 17% sách có nội dung liên quan đến bạo lực hoặc lạm dụng.
- 16% là sách lịch sử hoặc tiểu sử về những nhân vật nổi tiếng hoặc sự kiện lịch sử quan trọng.
- 11% sách chứa nội dung về cái chết, sự mất mát.
- 9% sách có đề cập đến chất kích thích, rượu, hoặc ma túy.
Tác động đến học sinh và giáo dục
Những cuốn sách bị cấm thường mang đến cơ hội để học sinh khám phá các góc nhìn mới, hiểu thêm về bản thân và cộng đồng xung quanh. Việc ngăn cản học sinh tiếp cận những tài liệu này không chỉ hạn chế sự hiểu biết mà còn cản trở sự phát triển toàn diện của thế hệ tương lai.
Hơn nữa, những nỗ lực kiểm duyệt này thường nhắm vào các nhóm thiểu số yếu thế, khiến học sinh thuộc cộng đồng LGBTQ+ hoặc các nhóm thiểu số cảm thấy bị loại trừ khỏi câu chuyện chung của xã hội. Điều này có thể dẫn đến cảm giác bị xa lánh, thiếu tự tin, và làm suy yếu tinh thần sáng tạo trong học đường.
Những điều cần làm?
PEN America nhấn mạnh rằng việc bảo vệ quyền tự do đọc là nhiệm vụ quan trọng của các nhà giáo dục, phụ huynh, và các nhà lập pháp. Việc đảm bảo học sinh được tiếp cận với một loạt các tài liệu phong phú, đa dạng và toàn diện là yếu tố then chốt để xây dựng một nền giáo dục mạnh mẽ, công bằng và tiến bộ.
Vì vậy điều cần thiết cần làm là cùng nhau chống lại các hành vi kiểm duyệt cực đoan, đảm bảo rằng thư viện trường học là nơi những cánh cửa mở ra một thế giới tri thức rộng lớn, phong phú và đa dạng, nơi mọi học sinh đều có thể tìm thấy chính mình trong những trang sách.
Để biết thêm chi tiết và có đầy đủ danh sách, bạn đọc có thể truy cập phần Phương pháp và Câu hỏi Thường gặp về việc cấm sách của PEN America. Bạn cũng có thể xem các báo cáo trước đây về tình trạng cấm sách được công bố vào các tháng Tháng Tư 2022, Tháng Chín 2022, Tháng Tư 2023, Tháng Chín 2023, Tháng Mười Hai 2023, Tháng Tư 2024, và Tháng Chín 2024.