Hồ Thanh Nhã
Mùa Hạ
Hạ về
Tan sở anh về đường vắng mưa bay
Cánh hoa tím rụng trên cần quạt nước
Một vòng quay…tan biến giấc mơ dài
Cô bé học trò sau lưng mang cặp
Cánh phượng rụng bờ vai theo đợt gió
Tóc đuôi gà phơ phất…lướt patin
Hạ về
Vườn sê ri chín đỏ trĩu trên cành
Anh cảm thấy dịu dần cơn khát nước
Mảnh mây trời bàng bạc một màu xanh
Hạ về quê hương có hoa phượng đỏ
Có tiếng ve sầu dỗ giấc ngủ trưa
Cô gái nhỏ chờ ai tan buổi học ?
Con đường nầy anh đi từ thuở bé
Mà hôm nay sao quá đỗi bồi hồi
Hàng phượng đỏ bây giờ thành cổ thụ
Mà tâm tình chi khác thuở đôi mươi
Hạ về quê hương có đầm sen trắng
Hương thơm lan từ nhụy đọng sương trong
Có một cánh diều lẻ loi trong gió
Chiều mênh mông qua làn khói đốt đồng
Hạ về quê hương có đôi chim sắc
Làm tổ mái đình ngói bám rêu xanh
Bầy chim non nôn nao chờ bóng mẹ
Mẹ lâu về bóng tối sắp vây quanh
Hạ về trong tôi chùm hoa hai sắc
Màu đỏ thân thương lứa tuổi học trò
Tím tuổi hoàng hôn mây bay gió cuốn
Giòng sông xưa nhô nhấp nước đôi bờ…
Hoa phượng tím Jacaranda ở Nam California.
Hoa phượng đỏ nở báo hiệu mùa Hè đang tới ở quê hương Việt Nam. Nhưng tại Mỹ nhất là ở nam California thì mùa Hè về khi ta thấy hoa phượng tím nở rộ ven đường phố Nam California. Phượng tím có tên khoa học là hoa Jacaranda. Đó là một cây to có hoa màu tím phát xuất từ Nam và Trung Mỹ. Được trồng nhiều ở California và Florida. Vào mùa hè ta cũng thấy loại hoa nầy trên vài con đường ở thành phố Đà Lạt, thành phố mộng mơ của Việt Nam. Ở Nam California người ta trồng nó ven đường làm bóng mát và những nơi công cộng như công viên, trường học...
Mùa Hè là mùa thi, mùa ra trường của các trường Trung học, Đại học, cũng là mùa hoa phượng tím nở rộ khắp các đường phố ở Nam California. nhiều con đường ta thấy phủ toàn một màu tím rất thơ mộng. Hoa tím giăng giăng rơi rụng khắp phố. Nhiều người yêu thích loài hoa phượng tím Jacaranda, nhưng cũng có người không thích vì loại hoa nầy có chất keo, thường rụng bám vào xe, để lại vết dơ khó chùi sạch. Nhà nào có trồng cây phượng tím trước nhà thường phàn nàn vì hoa rụng đầy sân, rất cực khi quét dọn.
Những chiếc mũ đen tung lên
Dưới tàng hoa phượng tím …
Hai câu thơ trên kể về chuyện tình ngày xưa của một bà giáo già. Chàng và nàng cùng học chung và cùng tốt nghiệp vào một ngày Hè ở Đại học Irvine – nam California (Đại học UCI). Họ yêu nhau và thành hôn sau đó. Khi đứa con gái đầu lòng của họ tròn tuổi thôi nôi thì người cha bị động viên vào quân ngũ, được gởi sang chiến trường Việt Nam và vĩnh viễn nằm lại ở miền đất xa xôi nầy. Cái chết của chàng trai để lại cho người vợ trẻ và đứa con thơ những nổi đau không bao giờ hàn gắn được. Niềm đau đó kéo dài nhiều chục năm sau cho tới ngày người vợ trẻ ngày xưa bây giờ trở thành bà giáo già tới tuổi hưu. Người con gái có gia đình ở xa và bà giáo già cô độc đi vào nhà dưỡng lão. Chiếc Taxi đã đưa bà già ghé thăm lại những nơi còn để lại trong lòng bà những dấu ấn không bao giờ quên được như : mái trường cũ, ngôi giáo đường, bến tàu nơi tiễn người chiến sĩ lên đường đến chiến trường Việt Nam, bức tường đá đen …Và chặng cuối của đời bà giáo già …là nhà dưỡng lão :
Chặng cuối
Chiếc Taxi đưa bà giáo già
Vào nhà dưỡng lão
Ghé lại ngôi trường tiểu học ngoại ô
Bà lão thấy gì đây !
Tường rêu lá úa
Cô bé sún răng cười toét nhảy cò cò
Con bé lớn dần
Chiều sương sớm gió
Có những ngôi trường qua suốt tuổi thơ
Cũng có bạn bè đổi trường đổi lớp
Bạn hữu đi rồi
Cũng có người ở lại
Ở lại trọn đời chung bước chung đôi
Những chiếc mũ đen tung lên
Dưới tàng hoa phượng tím
Nụ cười tươi ngời sáng buổi ra trường
Chiếc Taxi rẽ vào giáo đường lặng lẻ
Ở đó ngày xưa
Ừ nhỉ ngày xưa !
Hai bóng song song quì bên tượng chúa
Ngày tân hôn đẹp sắc nắng hoàng hôn
Năm tháng đi qua
Chan hòa hạnh phúc
Đứa con gái chào đời quá đổi là vui
Ngày con bé thôi nôi
Người cha bước vào quân ngũ
Từ đấy chia xa
Từ đấy ngậm ngùi
Chiếc Taxi đưa tiếp cụ bà ra bến tàu lộng gió
Mẹ bồng con đưa tiễn người đi
Lớp lớp người trai cùng đi ra biển
Cùng đến chiến trường
Xa tít Việt Nam
Hai chữ Việt Nam
Như lời nguyền trên đá
Mà ngàn người trai đi mãi không về
Quan tài đi bên
Hai hàng lính gác
Gói kỹ vật về lại gia đình
Mờ nhạt dấu quân bưu
Người trở về
Có khi chỉ là cái tên
Có khắc năm sinh và ngày mất tích
Tường đá đen sừng sững lạnh lùng
Năm mươi tám ngàn tên người chi chít
Ngần ấy gia đình
Vĩnh viễn chia xa
Những bàn tay trẻ thơ mò mẩm kiếm tên cha
Vết khắc còn sâu trên mặt đá
Tê tái lớp da ngà
Đứa bé lên ba
Bên tiếng nấc nghẹn ngào người mẹ
Ôi chiến tranh !
Dấu chấm than lạnh lùng áo não
Chiếc Taxi dừng trước nhà dưỡng lão
Bà cụ bước xuống xe
Chặng cuối đây rồi !
Bà đứng bồi hồi
Đảo mắt nhìn quanh
Lá úa mùa thu bay lả tả bên thềm
Trong ví còn bao nhiêu tiền
Bà đưa hết cho người tài xế
Cười hiền hòa : cầm lấy mà tiêu !
Tôi không cần nữa đâu
Chặng cuối đây rồi !
Người tài xế đứng ngậm ngùi
Cho tới khi bóng bà cụ già khuất sau cánh cửa …