Hôm nay,  

Trang Sử Việt: Vua Cảnh Thịnh: Nguyễn Quang Toản

07/09/201510:16:00(Xem: 6590)
VUA CẢNH THỊNH: NGUYỄN QUANG TOẢN
(1783 -1802)
Nguyễn Quang Toản là con vua Quang Trung và bà Chính cung Hoàng hậu Bùi Thị Nhạn. Năm 1792, vua cha băng hà, Quang Toản 10 tuổi, qua năm Quí Sửu (1793) lên ngôi lấy đế hiệu Cảnh Thịnh, dùng cậu là Bùi Đức Tuyên làm Thái sư giám quốc. Bùi Đức Tuyên chuyên quyền gây triều chính rối loạn.
 
Năm 1800, Nguyễn Ánh đánh lấy Qui Nhơn, tướng Tây Sơn là Vũ Tuấn đầu hàng, qua năm 1801 đánh Phú Xuân, Quang Toản bị thua chạy ra Bắc Hà đổi đế hiệu là Bảo Long. Đầu năm 1802, Nguyễn Quang Thùy tiến đánh lũy Trấn Ninh (ở Quảng Bình) được Bùi Thị Xuân đem quân tiếp chiến. Trận chiến từ sáng đến tối bất phân thắng bại thì có tin thủy quân của Tây Sơn bị thua ở cửa Nhật Lệ, quân Tây Sơn rút về Bắc Hà. Năm 1802, Nguyễn Ánh đem quân đánh Thăng Long, Quang Toản và nhiều người bị bắt, Nguyễn Quang Thùy, Quang Thiện tự tử. Quang Toản (20 Tuổi) bị đem về Huế xử lăng trì. Nguyễn Ánh sau khi thắng Tây Sơn, cho đào mồ mả vua Tây Sơn đem đổ xuống biển. Nhà Tây Sơn tồn tại 25 năm (1778-1802) qua 3 đời vua: Thái Đức (1778-1793), Quang Trung (1789-1792), Cảnh Thịnh (1793-1802).
*- Thiết nghĩ: Khi Quang Thùy đi sứ qua Tàu, vua Càn Long sắc phong là An Nam quốc vương Thế tử. Khi vua Quang Trung lập Quang Toản làm Thái tử, lại sai sứ đem biểu sang Tàu nói Thùy là con dòng thứ, Quang Toản mới là An Nam quốc vương Thế tử, Càn Long nghe theo. Quang Toản lên ngôi, có người bất bình ngỏ ý cùng Quang Thùy. Thùy nói: “Em tôi hay tôi làm vua cũng thế thôi. Điều cốt yếu là làm sao cho nước Đại Việt được mỗi ngày một thêm giàu mạnh, nhà Tây Sơn mỗi ngày thêm bền vững, là tốt”. Nhân sĩ đương thời khen là “bậc đại nhân”.
Sau khi chúng tôi tra cứu nhiều sách sử nói về nhà Tây Sơn, thì nghĩ rằng: Giả sử người nối ngôi vua là Nguyễn Quang Thùy thì cục diện sẽ đổi khác.
Vì sao nói rằng cục diện đổi khác, vì các lý do sau:
1- Quang Thùy là anh của Quang Toản, lớn hơn Quang Toản khoảng 10 tuổi, khi vua Quang Trung băng hà thì Quang Thùy khoảng 20 tuổi, 20 tuổi đủ khôn ngoan để lo triều chính và Quang Thùy đã từng trải về chính trị và quân sự?!.
 
2- Nếu Bùi Đắc Tuyên không phải là cậu ruột Quang Thùy, Đắc Tuyên là kẻ kém tài thì không giữ chức Thái sư; sẽ không gây cho triều Tây Sơn rối ren đưa đến sự sụp đổ?! Nhưng tiếc thay! Năm 1795, Thái sư Tuyên triệu Đại đô đốc Võ Văn Dũng về Phú Xuân và cử Ngô Văn Sở ra thay thế giữ Bắc Hà. Do đấy, Võ Văn Dũng, Trần Văn Kỷ, Phạm Công Hưng... mới mưu giết Thái sư Tuyên, Bùi Đắc Trụ (con Tuyên) và liên lụy đến Ngô Văn Sở (vì nghi Sở cùng phe với Tuyên) cả ba bị nhốt vào cũi rồi dìm xuống sông Hương cho đến chết.
3- Năm 1795, Trần Quang Diệu đang lâm trận tại Diên Khánh thì có tin biến ở Phú Xuân, do Võ Văn Dũng giết Thái sư Tuyên và Ngô Văn Sở. Quang Diệu vội thu quân về triều đóng ở mạn Nam sông Hương còn Võ Văn Dũng đem quân đóng ở mạn Bắc sông Hương để cự lại!. Vua Cảnh Thịnh phái người khuyên giải cả hai tướng, rồi phong Quang Diệu làm Thái phó, Võ Văn Dũng làm Đại tư đồ. Nhưng chẳng bao lâu, vua Cảnh Thịnh nghe lời gièm pha rút hết binh quyền Thái phó Trần Quang Diệu. Từ đấy, nhà Tây Sơn suy yếu. 
 
4- Vua Cảnh Thịnh nghe lời gièm pha giết chết Đại tư lệ Lê Trung. Năm Mậu Ngọ (1798), Đô đốc Lê Chất là rể của Lê Trung qua đầu Nguyễn Ánh. Năm 1802, Lê Chất làm Bình Tây tướng quân đem binh đánh chiếm Bắc Hà của Tây Sơn.
Như thế, nếu Quang Thùy nối ngôi có lẽ như ông đã nói: “Đại Việt được mỗi ngày một thêm giàu mạnh, nhà Tây Sơn mỗi ngày thêm bền vững” và nước ta không bị Pháp đô hộ?!
.
Cảm khái: Vua Cảnh Thịnh
.
Nguyễn Quang Toản, kế vị ngôi vua
Chính sự rối ren, luống xót xa!
Đắc sủng thái sư, gây loạn lạc
Nghi ngờ lương tướng, nổi phong ba?!
Triều đình lủng củng, luôn rầu rĩ
Cương thổ giữ gìn, mãi thiết tha!
Nuối tiếc phụ vương gầy đế nghiệp!
Ngậm ngùi, Cảnh Thịnh mất sơn hà!!!
.
Nguyễn Lộc Yên

.
.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Chỉ ba tháng sau khi Việt Nam nâng cấp quan hệ với Mỹ lên cấp cao nhất trong hệ thống phân cấp ngoại giao trong chuyến thăm của Tổng thống Biden, người ta thấy Chủ tịch Tập Cận Bình của Trung Quốc đã trở thành nhà lãnh đạo thế giới mới nhất tăng cường quan hệ với Việt Nam với chuyến thăm Hà Nội trong tuần này...
Chuyến thăm Việt Nam hai ngày của Tổng Bí thư Đảng, Chủ tịch nước Cộng sản Trung Quốc, Tập Cận Bình đã để lại nhiều hệ lụy cho nhân dân Việt Nam hơn bao giờ hết. Bằng chứng này được thể hiện trong Tuyên bố chung ngày 13/12/2023 theo đó họ Tập thay quan điểm “cộng đồng chung vận mệnh” bằng “xây dựng Cộng đồng chia sẻ tương lai” cho hai nước...
Sự ra đi của nhà tư tưởng và thực hành xuất sắc về chính sách đối ngoại của Mỹ đánh dấu một kỷ nguyên kết thúc. Trong suốt sự nghiệp lâu dài và có ảnh hưởng phi thường của mình, Henry Kissinger đã xây dựng một di sản mà người Mỹ sẽ khôn ngoan chú ý trong kỷ nguyên mới của nền chính trị cường quốc và sự xáo trộn trong toàn cầu. Thật khó để tưởng tượng rằng thế giới mà không có Henry Kissinger, không chỉ đơn giản vì ông sống đến 100 tuổi, mà vì ông chiếm một vị trí có ảnh hưởng và đôi khi chế ngự trong chính sách đối ngoại và quan hệ quốc tế của Mỹ trong hơn nửa thế kỷ.
“Tham nhũng kinh tế” ở Việt Nam đã trở thành “quốc nạn”, nhưng “tham nhũng quyền lực” do chính đảng viên gây ra để thu tóm quyền cai trị mới khiến Đảng lo sợ. Đó là nội dung đang được phổ biến học tập để đề phòng và bảo vệ chế độ do Ban Nội chính Trung ương công bố...
“Trong năm 2023 còn nhiều vấn đề đáng lo ngại, gây bất an cho xã hội. Các tội phạm trên các lĩnh vực tiếp tục gia tăng toàn quốc xảy ra 48.100 vụ phạm tội và trật tự xã hội tăng 18%.”
Việt Nam đang thương lượng mua chiến đấu cơ F-16 của Mỹ để tăng cường bảo vệ an ninh trước đe dọa ngày một lên cao của Trung Quốc ở Biển Đông. Tin này được truyền miệng ở Hoa Thịnh Đốn, tiếp theo sau chuyến thăm Việt Nam 2 ngày 10-11 tháng 9/2023 của Tổng thống Joe Biden. Tuy nhiên, các viên chức thẩm quyền của đôi bên không tiết lộ số lượng F-16 mà Việt Nam có thể mua với giá 30 triệu dollars một chiếc...
Số năm tháng tôi nằm trong tù chắc ít hơn thời gian mà nhà thơ Nguyễn Chí Thiện ngồi trong nhà mét (W.C) và có lẽ cũng chỉ bằng thời gian ngủ trưa của nhà văn Vũ Thư Hiên, ở trại Bất Bạt, Sơn Tây. Bởi vậy, sau khi đọc tác phẩm Hỏa Lò và Đêm Giữa Ban Ngày của hai ông (rồi đọc thêm Chuyện Kể Năm 2000 của Bùi Ngọc Tấn, Thung Lũng Tử Thần của Vũ Ánh, và Trại Kiên Giam của Nguyễn Chí Thiệp) thì tôi tự hứa là không bao giờ viết lách gì vể chuyện nhà tù, trại tù hay người tù nào cả.
Càng gần đến Đại hội đảng toàn quốc khóa XIV (2026-2031), đảng Cộng sản Việt Nam (CSVN) càng ra sức kiên định 4 nguyên tắc được coi là “có ý nghĩa sống còn đối với chế độ.”
Trời mưa thì buồn. Trời nắng thì vui. Mưa nhiều quá gây lụt lội, trở thành thảm cảnh. Nắng quá độ gây khô hạn, cháy mùa màng, gây đói khổ. Gọi là thiên tai. Có nghĩa thảm họa do trời gây ra. Hoặc chữ “thiên” đại diện cho thiên nhiên. Nhưng gần đây, vấn nạn khí hậu biến đổi, gây ra nhiều “thiên tai” có thể gọi lại là “thiên nhân tai,” vì con người góp phần lớn tạo ra khốn khổ cho nhau. “Thiên nhân tai,” nghe lạ mà có đúng không? Nguyên nhân chính gây ra biến đổi khí hậu là hiệu ứng nhà kính. Một số loại khí trong bầu khí quyển bao quanh trái đất hoạt động hơi giống như gương kính trong nhà kính, giữ nhiệt của mặt trời và ngăn nó trở lại không gian, gây ra hiện tượng nóng lên cho toàn cầu. Nhiều loại khí nhà kính này xuất hiện một cách tự nhiên, nhưng các hoạt động của con người đang làm tăng nồng độ của một số loại khí này trong khí quyển, cụ thể là: Cacbon dioxit (CO2), khí mê-tan, nitơ oxit, khí florua
Tuy lịch sử không nói đến, nhưng nếu chịu khó lục lọi đây đó, người ta sẽ tìm ra một giai thoại khá thú vị về việc bản Tuyên ngôn Độc lập của Việt Nam được Hồ Chí Minh soạn thảo và đọc trong buổi lễ trước công chúng tại vườn hoa Ba Đình (nay là Quảng trường Ba Đình) ngày 2 tháng 9 năm 1945. Theo tường thuật của nhà báo Hồng Hà trên báo Cứu Quốc của Việt Minh, ông Nguyễn Hữu Đang là người đọc chương trình buổi lễ và giới thiệu Chính phủ Lâm thời cùng chủ tịch Chính phủ đọc Tuyên ngôn Độc lập. Ông Nguyễn Hữu Đang là Trưởng ban Tổ chức Lễ đài, ông chính là người đứng trước micro giới thiệu: “Thưa đồng bào... Đây là Chủ tịch Chính phủ Lâm thời Hồ Chí Minh.” Nói xong, ông lùi lại, nhường micro cho Hồ Chí Minh.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.