PHAN PHU TIÊN (? - ?)
Phan Phu Tiên, hiệu Mặc Hiên, quê huyện Từ Liêm, Hà Nội. Không rõ năm sinh và năm mất của ông. Năm Bính Tý (1386), ông đỗ Thái học sinh vào đời Trần Thuận Tông. Năm 1429, đời Lê Thái Tổ, ông đỗ khoa Minh kinh được bổ nhiệm làm việc trong Quốc tử giám và Quốc sử viện.
Ông biên soạn “Việt Âm thi tập” là tuyển tập thơ văn của nhiều thi nhân qua nhiều đời của nước Nam, ông biên soạn với một tâm huyết thiết tha. Đến mùa thu năm 1433, bản thảo hợp tuyển “Việt Âm thi tập” hoàn thành. Ông viết trong lời giới thiệu: “Trong lòng có chí hướng, ắt sẽ thể hiện thành lời. Vì vậy thơ là để nói lên cái ý chí của mình... Các bậc đế vương, công khanh, sĩ phu, mấy đời gần đây chẳng ai quan tâm đến việc học thuật, nhưng vẫn thường sớm tối ngâm vịnh, diễn tả nỗi lòng sâu kín, đều có thi tập lưu hành. Tiếc thay! Binh lửa đã thất truyền. Ta phải sưu tầm lại, tỉ mỉ sắp xếp thành quyển, thành tập, mới mong khỏi phải thở than bị mất mát hạt châu giữa biển cả mênh mông!”. Chưa kịp xem xét lại kỹ càng bản thảo để in thì triều đình cử ông làm An phủ sứ ở Hoan Châu. Việt Âm thi tập giao lại cho Thị ngự sử Chu Xa tiếp tục. Sau hơn 10 năm sưu tầm và sắp xếp lại, bản mới “Tân tuyển Việt Âm thi tập” hoàn thành vào năm 1459, gồm có hơn 700 bài thơ và đem in.
Năm 1448, Lê Nhân Tông triệu ông về kinh để giảng dạy ở quốc tử giám và trông coi Quốc sử. Năm 1455, ông thừa lệnh vua biên soạn “Đại Việt sử ký tục biên”. Chép tiếp cuốn sử của Lê Văn Hưu, từ thời Trần Thái Tông (1255) đến khi quân Minh rút lui. Sách gồm có 10 quyển. Ngoài ra, ông còn biên soạn Quốc triều luật lệnh. Văn thơ của ông bình dị, ý tưởng sâu sắc, nêu cao tinh thần hiếu học, thương dân lo nước.
Cảm niệm: Phan Phu Tiên
Phan Phu Tiên, thiết tha tinh hoa!
Gom góp văn thơ, của nước nhà
Lo lắng tìm tòi, biên khảo sách
Muôn đời nhung nhớ, khó lơ là?!
Nguyễn Lộc Yên
Phan Phu Tiên, hiệu Mặc Hiên, quê huyện Từ Liêm, Hà Nội. Không rõ năm sinh và năm mất của ông. Năm Bính Tý (1386), ông đỗ Thái học sinh vào đời Trần Thuận Tông. Năm 1429, đời Lê Thái Tổ, ông đỗ khoa Minh kinh được bổ nhiệm làm việc trong Quốc tử giám và Quốc sử viện.
Ông biên soạn “Việt Âm thi tập” là tuyển tập thơ văn của nhiều thi nhân qua nhiều đời của nước Nam, ông biên soạn với một tâm huyết thiết tha. Đến mùa thu năm 1433, bản thảo hợp tuyển “Việt Âm thi tập” hoàn thành. Ông viết trong lời giới thiệu: “Trong lòng có chí hướng, ắt sẽ thể hiện thành lời. Vì vậy thơ là để nói lên cái ý chí của mình... Các bậc đế vương, công khanh, sĩ phu, mấy đời gần đây chẳng ai quan tâm đến việc học thuật, nhưng vẫn thường sớm tối ngâm vịnh, diễn tả nỗi lòng sâu kín, đều có thi tập lưu hành. Tiếc thay! Binh lửa đã thất truyền. Ta phải sưu tầm lại, tỉ mỉ sắp xếp thành quyển, thành tập, mới mong khỏi phải thở than bị mất mát hạt châu giữa biển cả mênh mông!”. Chưa kịp xem xét lại kỹ càng bản thảo để in thì triều đình cử ông làm An phủ sứ ở Hoan Châu. Việt Âm thi tập giao lại cho Thị ngự sử Chu Xa tiếp tục. Sau hơn 10 năm sưu tầm và sắp xếp lại, bản mới “Tân tuyển Việt Âm thi tập” hoàn thành vào năm 1459, gồm có hơn 700 bài thơ và đem in.
Năm 1448, Lê Nhân Tông triệu ông về kinh để giảng dạy ở quốc tử giám và trông coi Quốc sử. Năm 1455, ông thừa lệnh vua biên soạn “Đại Việt sử ký tục biên”. Chép tiếp cuốn sử của Lê Văn Hưu, từ thời Trần Thái Tông (1255) đến khi quân Minh rút lui. Sách gồm có 10 quyển. Ngoài ra, ông còn biên soạn Quốc triều luật lệnh. Văn thơ của ông bình dị, ý tưởng sâu sắc, nêu cao tinh thần hiếu học, thương dân lo nước.
Cảm niệm: Phan Phu Tiên
Phan Phu Tiên, thiết tha tinh hoa!
Gom góp văn thơ, của nước nhà
Lo lắng tìm tòi, biên khảo sách
Muôn đời nhung nhớ, khó lơ là?!
Nguyễn Lộc Yên
- Từ khóa :
- Hà Nội
- ,
- Phan Phu Tiên
- ,
- Từ Liêm
Gửi ý kiến của bạn
