Hôm nay,  

Trang Sử Việt: Nguyễn Phi Khanh

12/30/201400:00:00(View: 4184)

NGUYỄN PHI KHANH (1355 - 1428)

Nguyễn Phi Khanh vốn tên Nguyễn Ứng Long, hiệu là Nhị Khê, quê gốc làng Chi Ngại, huyện Thượng Phúc, lộ Đông Đô (tỉnh Hà Đông). Ông là người thông minh, giỏi văn chương, nên quan Tư đồ Trần Nguyên Đán đưa ông về phủ, để dạy người con gái lớn của quan Tư đồ là Trần Thị Thái.

Giữa thầy Ứng Long và cô học trò Trần Thị, tình cảm nảy nở đưa đến tình yêu. Khi Trần Thị có thai, ông sợ tội bỏ trốn. Quan Tư đồ độ lượng, cho tìm về gả con gái cho, khích lệ học thêm để tiến thân. Từ đó, ông mài miệt thêm kinh sách.

Năm 1374, ông thi đỗ Thái học sinh (Tiến sĩ) lúc 19 tuổi. Có tài năng nhưng Trần Nghệ Tông không trọng dụng, nên ông an phận dạy học.

Năm 1400, Hồ Quý Ly cướp ngôi nhà Trần, ông đổi tên là Nguyễn Phi Khanh, ra làm quan với nhà Hồ, được cử giữ chức Học sĩ viện Hàn lâm vào năm 1401, rồi lần lượt được thăng chức Thông chương Đại phu, Đại lý tự khanh kiêm Trung thư Thị lang, Tư nghiệp Quốc tử giám.


Quân Minh xâm lược nước ta, vào năm 1407, ông cùng vua tôi nhà Hồ bị giặc bắt giải về Kim Lăng (Tàu). Hai người con ông là Nguyễn Trãi và em là Nguyễn Phi Hùng theo cha đến ải Nam Quan, ông khuyên Nguyễn Trãi: “con hãy trở về lo phục hận cho nước, phục thù cho cha, như thế mới là đại hiếu”. Nguyễn Trãi vâng lời quay về, còn Nguyễn Phi Hùng đi theo cha.

Năm 1428, ông mất, Nguyễn Phi Hùng đem hài cốt cha về táng tại núi Bái Vọng (huyện Chí Linh).

Ông biên soạn tác phẩm “Nhị Khê thi tập”, bị quân Minh lấy đem về Tàu. Hiện nay, còn lưu lại 77 bài thơ của ông, do Lê Quí Đôn sao lục ở bộ “Toàn Việt thi tập”.

Cảm niệm: Nguyễn Phi Khanh

Miệt mài nghiên bút, dinh Tư đồ
Quấn quýt người yêu cũng học trò?!
Nước mất, làm quan thân bị bắt
Khuyên con phục quốc, khéo dặn dò!

Nguyễn Lộc Yên

Print
Send comment
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu.Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Your Name
Your email address
)
First PagePrev Page68697071727374Next PageLast Page

Tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới ở Davos năm nay, cựu Ngoại trưởng Hoa Kỳ Henry Kissinger đã đề ra một giải pháp cho cuộc chiến Ukraine. Theo Kissinger, một thất bại nhục nhã của Moscow sẽ nguy hiểm cho thế giới, trong khi Ukraine nhượng một phần lãnh thổ cho Nga sẽ là một khoản đầu tư khả thi về hòa bình về lâu dài cho châu Âu...

Chủ trương gọi là “đoàn kết dân tộc” trong ngoài của đảng Cộng sản Việt Nam luôn luôn có câu “thần chú”, đó là: “Đảng và Nhà nước ta luôn luôn coi cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài là một bộ phận không tách rời của cộng đồng dân tộc Việt Nam” (Nghị quyết 36, ngày 26/03/2004). Nhưng bên trong tuyên bố này là trăm mưu ngàn kế để cho đảng nắm giữ chiếc hầu bao tinh thần và vật chất của người Việt Nam ở nước ngoài...

Luật súng sẽ còn là vấn đề tranh cãi trong xã hội Hoa Kỳ và các chính khách ủng hộ súng sẽ còn tiếp tục tạo sự dễ dàng trong súng đạn một khi chiếc ghế của họ vẫn còn bảo đảm, bất chấp lời nói và việc làm hoàn toàn trái ngược...

✱ SCMP HK: Viên chức Mỹ - Rõ ràng Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa hứa hẹn chế độ tự trị và quyền tự do cho Hồng Kông nhưng đã bị mất uy tín hoàn toàn trong năm qua ✱ CVS Taiwan: Kế hoạch phòng thủ của Đài Bắc dựa trên chiến lược chiến tranh phi đối xứng qua cái được gọi là "học thuyết con nhím" ✱ DW Germany: TT Đài Loan - "Tình hình gần đây ở Ukraine một lần nữa chứng minh rằng việc bảo vệ đất nước, ngoài sự đoàn kết và giúp đỡ quốc tế, còn phụ thuộc vào sự đoàn kết của nhân dân." ✱ Global Times TQ: Nhận xét của Biden về việc "can thiệp quân sự" vào Đài Loan không hớ hênh - Mỹ thay đổi từ "sự mơ hồ chiến lược" sang "sự rõ ràng chiến lược" về chính sách một Trung Quốc. ✱ SCMP HK: Những vòng nguyệt quế mà ông Biden đã nhận được từ việc kết hợp các nước NATO cùng đối phó với Nga, và có lẽ gián tiếp chống lại Trung Quốc...

Chiến tranh do Putin đem tới Ukraine hôm 24/02/22 sẽ khó tránh sẽ làm bùng vỡ cái trật tự của thế giới. Tức một thứ «big-bang địa chánh». Trước giờ Âu châu vẫn nghĩ mình đứng ở vòng ngoài cuộc tranh chấp Nga-Mỹ thì nay lại thấy mình đang ở ngay trung tâm. Và Tàu là nước nhờ tình hình này mà có lợi thế...

Pháp luật nghiêm minh tạo ra một xã hội lành mạnh, một nhà nước vững bền. Luật pháp bất minh là biểu hiện chính xác và sâu xa một nhà nước suy vong...

... tại sao vào thời điểm “giữa nhiệm kỳ 5 năm” của khóa đảng XIII (2021– 2026), khi những vận động kế vị ông Trọng diễn ra âm thầm nhưng gay gắt trong nội bộ, thì ông Thưởng lại nhắc đến lời dậy của ông Hồ về “đạo đức cách mạng” và “quét sạch chủ nghĩa cá nhân” trong cán bộ, đảng viên?

Sau tất cả những nỗ lực của Nga nhằm gây bất ổn, xâm nhập và sát nhập Ukraine đã ít nhiều thất bại, Moscow phát động một cuộc chiến tranh xâm lược quy mô. Do đó, cuộc xung đột địa chính trị giữa Nga và phương Tây về trật tự an ninh châu Âu bước vào một giai đoạn mới...

✱ Ông Thiệu tán thành một cách không chính thức về một cuộc tiến công vào Tchepone, trong khi Kissinger dành ưu tiên cho chiến dịch ở Hạ Lào ✱ Tướng Lãm phản đối: Trong khi lập kế hoạch tấn công, các đại diện của Lực lượng Không quân 7 đề nghị sử dụng B-52, sau đó dùng máy bay vận tải thả những quả bom nặng 15.000 pound để dọn bãi đáp trong rừng rậm. Tuy nhiên, bị Tướng Lãm phản đối, Ông ta muốn ... ✱ TT Thiệu từ chối đề nghị của Mỹ kéo dài thời gian hành quân tại Lào ✱ Việt Nam hóa chiến tranh chẳng qua là Hoa Kỳ muốn miền Nam Việt Nam phải hy sinh đến người lính cuối cùng.

Tới nay, quân đội Ukraine đã đẩy lui quân Nga ra khỏi những vùng bị tạm chiếm trong thời gian vừa qua, ra xa tới cả năm mươi kilo-mét. Thành phố bắt đầu hoạt động trở lại, tuy chưa đầy đủ, chỉ mới năm ba mươi phần trăm. Các đô thị và thị trấn đổ nát hãy còn ngổn ngang vì chưa kịp thu dọn. Nhưng đó là dấu hiệu cho thấy Putin đã không chiếm được Ukraine như ông ta ước tính. Có người nói ngay từ buổi đầu Putin đã thua và cái mất lớn nhứt của ông ta là uy tín của một vị lãnh tụ một đại cường nguyên tử. Theo nhà văn Nga Andreï Kourkov thì Putin đã thật sự chết rồi về mặt chánh trị. Nhưng nay thì Putin lại chết một lần nữa về mặt văn hóa. Putin và Nga mất sạch ở Ukraine...
First PagePrev Page68697071727374Next PageLast Page
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.