Hôm nay,  

Trang Sử Việt: Nguyễn Phi Khanh

30/12/201400:00:00(Xem: 4146)

NGUYỄN PHI KHANH (1355 - 1428)

Nguyễn Phi Khanh vốn tên Nguyễn Ứng Long, hiệu là Nhị Khê, quê gốc làng Chi Ngại, huyện Thượng Phúc, lộ Đông Đô (tỉnh Hà Đông). Ông là người thông minh, giỏi văn chương, nên quan Tư đồ Trần Nguyên Đán đưa ông về phủ, để dạy người con gái lớn của quan Tư đồ là Trần Thị Thái.

Giữa thầy Ứng Long và cô học trò Trần Thị, tình cảm nảy nở đưa đến tình yêu. Khi Trần Thị có thai, ông sợ tội bỏ trốn. Quan Tư đồ độ lượng, cho tìm về gả con gái cho, khích lệ học thêm để tiến thân. Từ đó, ông mài miệt thêm kinh sách.

Năm 1374, ông thi đỗ Thái học sinh (Tiến sĩ) lúc 19 tuổi. Có tài năng nhưng Trần Nghệ Tông không trọng dụng, nên ông an phận dạy học.

Năm 1400, Hồ Quý Ly cướp ngôi nhà Trần, ông đổi tên là Nguyễn Phi Khanh, ra làm quan với nhà Hồ, được cử giữ chức Học sĩ viện Hàn lâm vào năm 1401, rồi lần lượt được thăng chức Thông chương Đại phu, Đại lý tự khanh kiêm Trung thư Thị lang, Tư nghiệp Quốc tử giám.


Quân Minh xâm lược nước ta, vào năm 1407, ông cùng vua tôi nhà Hồ bị giặc bắt giải về Kim Lăng (Tàu). Hai người con ông là Nguyễn Trãi và em là Nguyễn Phi Hùng theo cha đến ải Nam Quan, ông khuyên Nguyễn Trãi: “con hãy trở về lo phục hận cho nước, phục thù cho cha, như thế mới là đại hiếu”. Nguyễn Trãi vâng lời quay về, còn Nguyễn Phi Hùng đi theo cha.

Năm 1428, ông mất, Nguyễn Phi Hùng đem hài cốt cha về táng tại núi Bái Vọng (huyện Chí Linh).

Ông biên soạn tác phẩm “Nhị Khê thi tập”, bị quân Minh lấy đem về Tàu. Hiện nay, còn lưu lại 77 bài thơ của ông, do Lê Quí Đôn sao lục ở bộ “Toàn Việt thi tập”.

Cảm niệm: Nguyễn Phi Khanh

Miệt mài nghiên bút, dinh Tư đồ
Quấn quýt người yêu cũng học trò?!
Nước mất, làm quan thân bị bắt
Khuyên con phục quốc, khéo dặn dò!

Nguyễn Lộc Yên

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Mới rồi, ông Nông Đức Mạnh phát biểu về Quốc hội khóa 12 sắp được bầu: "Chúng ta không cho phép trò chơi dân chủ lọt vào quốc hội mới"
Cuối tháng 3-2007 tại Việt Nam ghi nhận 2 biến cố đáng quan tâm: Nông Đức Mạnh, Tổng Bí thư đảng cố níu kéo Mác-Lênin để tồn tại
Những hành động đấu tranh và những lời phát biểu can trường của cô đã là một ngọn đuốc soi đường, là gáo dầu châm thêm vào ngọn lửa đấu tranh
Công ty sản xuất điện thoại di động Nokia nói là sẽ xây một xưởng mới ở Romania để làm điện thoại di động cho các thị trường ở Âu Châu
Hổm rày, hàng mấy chục tờ nhựt trình trong cả nước thi nhau đưa các "ông ba mươi" (tức các ông cọp còn gọi là ông hùm, ông hổ) lên báo viết
Trong vòng tháng qua, các thị trường đầu tư tài chánh thế giới bị giao động mạnh vì cùng mối lo là trái bóng đầu cơ có thể vỡ
Ngày 25.3.07 gần 500 triệu người trong EU kỉ niệm 50 năm hoạt động thành công vì đã dựa trên những giá trị chung
Mười giờ bay từ phi trường San Francisco đưa Dân biểu Trần Thái Văn đến Tokyo để bắt đầu chuyến thăm viếng Nhật bản
Bản tin ngày 22-03-2007) Lời kết tội chế độ CSVN do linh mục Nguyễn Văn Lý đưa ra ngày 20-3-2007 sau khi nghe đại diện Tòa án nhân dân Thừa Thiên Huế
Các bà nội trợ và con cái xuống đường tuần hành ôn hoà vào mỗi ngày chủ nhật ở Havana kể từ khi người thân bị bắt năm 2003
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.