Hôm nay,  

Viết Về Nước Mỹ: Một Tấm Gương

10/08/201300:00:00(Xem: 7962)
... để trong cái chung vẫn có cái riêng: ai cũng có thể thấy chính mình ở trong đó.

Khi nói rằng "Viết Về Nước Mỹ" là một tấm gương, người viết không có ý tôn vinh hay đề cao sáng kiến của ban tổ chức, xuất phát từ một nhật báo tiếng Việt tại Hoa Kỳ.

Trước hết, sáng kiến ấy quả là một điểm sáng của những người phụ trách nhật báo Việt Báo, vì muốn mở ra một diễn đàn cho người Việt ở khắp nơi cùng viết về một chủ đề thật ra vô giới hạn: "về nước Mỹ" chỉ là cơ hội cho người viết nói về kinh nghiệm của chính mình. Trong số này, có người chưa đặt chân lên nước Mỹ và nhìn Hoa Kỳ với nhiều vui buồn lẫn lộn, cả cay đắng lẫn ngọt bùi.

Vào năm 2000 mà tổ chức lễ trao giải đầu tiên, cho những bài viết xuất hiện trước đó, với tổng số trị giá lên tới 35 ngàn đô la, trong khi những người chủ trương còn chật vật nuôi sống tờ báo thì quả là một sáng kiến... ngàn vàng. Vậy mà một giải thưởng hoàn toàn tư nhân vẫn được duy trì hơn chục năm - và ngày càng có nhiều người tham dự hơn. Đấy là một kỷ lục.

Ban tổ chức không thể quên nhiều tác giả trúng giải ngay từ năm đầu tiên đã gửi lại một phần hay toàn phần số tiền của giải thưởng, để "còn duy trì giải thưởng cho người sau". Thái độ ấy cũng là một tấm gương khó quên.

Nhưng tấm gương đáng nói ở đây thuộc một lãnh vực khác.

Từ năm 2000 đến nay, hàng ngày vẫn có một bài viết về nước Mỹ được in lên mặt báo và lưu lại trên trang nhà để bạn đọc tham khảo. Có những bài đã vượt mọi kỷ lục với mấy trăm ngàn lượt người xem. Mỗi lần xem, độc giả lại nhìn thấy một khía cạnh của tác giả gửi bài. Tổng hợp lại là những rung động, thổn thức lẫn ước vọng của người Việt mình.

Kho tàng của mấy ngàn tác giả viết cho mấy triệu người đọc được bền bỉ trình bày hàng ngày chính là tấm gương phản chiếu tâm tư của chúng ta.

Tìm vào trong đó, chúng ta sẽ hiểu rõ hơn tinh thần của dân ta, có khi ẩn sâu trong või vô thức nhưng bật sáng nhân chuyện viết về nước Mỹ. Thật ra, đây là viết về người Việt và điều ấy mới giải thích vì sao ngày nào tháng nào năm nào cũng có người viết. Nhiều người đã tham dự với sức viết rất mạnh, cách viết ngày càng hay hơn, và những điều muốn chia sẻ với người khác.

Giải thưởng đã tồn tại và phát triển rộng lớn chính là nhờ sự tham gia bền bỉ ấy.

Và tấm gương để mình nhận ra mình trong cả ngàn bài đã được đăng tải và in thành sách còn là tấm kính vạn hoa. Nó lóng lánh muôn màu và soi tỏ cả ngàn cảnh huống khác khau để trong cái chung vẫn có cái riêng: ai cũng có thể thấy chính mình ở trong đó.

Người viết xin tri ân các độc giả, thân hữu và rất nhiều vị nặc danh đã giúp cho ban tổ chức duy trì được giải thưởng và đưa Viết Về Nước Mỹ vào năm thứ 15. Nhưng lời cảm tạ chân thành nhất, xin được gửi tới các tác giả và các bài viết đã nêu ra nhiều tấm gương đáng theo.

Người viết bài này được mời vào ban tuyển chọn giải thưởng "Viết Về Nước Mỹ" để đọc các bài xuất hiện từ năm 2002. Chính là những tấm gương đọc thấy trong các bài viết khiến là sau nhà báo Sơn Điền Nguyễn Viết Khánh có chuyên gia kinh tế Nguyễn-Xuân Nghĩa đứng làm "Trưởng Ban" kể từ năm 2003.

Như mọi thành viên trong ban tuyển chọn, người viết xem đây là chuyện ngà ngọc với cái ngà voi rất nặng. Nói theo giọng lý tài thì mọi người đều nhận lời vào "ban giám khảo".... và gửi "bill" về cho vua Hùng Vương. Nhưng khi vác ngà voi là tuyển chọn hàng năm lại có sự thận trọng đặc biệt.


Từ những năm về sau, tiêu chuẩn "chấm giải" còn được trình bày rõ ràng hơn theo ba hướng.

Thứ nhất là đề tài và nội dung phải thích hợp với chủ đề khá rộng là "viết về nước Mỹ". Đấy là một gợi ý về đề tài hấp dẫn, có nội dung phong phú nhưng phản ảnh đời sống thật. Qua cả ngàn kinh nghiệm ấy ta thấy ra nếp chung của người Việt ở mọi nơi.

Thứ nhì là cách viết và sức viết. Giải thưởng không tìm đến tác phẩm văn chương và loại tác giả xứng danh nhà văn chuyên nghiệp mà chỉ cần là tiếng Việt trong sáng để kể lại tâm tư và kinh nghiệm. Và để khuyến khích mọi người đã viết còn viết thêm, tức là chú ý đến đời sống không của riêng bản thân mà của nhiều người khá nữa. Quả nhiên là tiêu chuẩn "sức viết" được chú ý và nhiều tác giả đã tiếp tục viết thêm với những viết còn hay hơn trước! Cũng từ đó mới có thêm giải "Việt Bút" trao cho người đã trúng giải mà vẫn đóng góp bài viết còn xuất sắc hơn trước.

Sau cùng là tiêu chuẩn về "ý nghĩa" của thông điệp trong bài viết, một loại tiêu chuẩn tinh thần và khá chủ quan của từng người! Thật ra ai cũng có thể đồng ý về những đạo lý bình thường của con người, về những hay dở của nước Mỹ hoặc về cách người Việt chúng ta xử lý với nghịch cảnh, v.v.... Đây là loại tiêu chuẩn làm ban tuyển chọn nhức đầu nhất vì đôi khi liên quan đến đạo lý hay chính trị.

Cũng từ cả chục năm nay, ban tuyển chọn được mở rộng và bao gồm cả những người đã đoạt giải Việt Bút từ năm trước. Nhờ vậy mà cùng với sự tham gia của nhiều tác giả hơn trước, ban tuyển chọn cũng có nhiều thành viên và quan điểm hơn. Mọi người đều chấm giải với công tâm và kết quả là tổng cộng số điểm cho từng tác giả được vào chung kết.

Cảm nghĩ sau cùng của người viết bài này, "Trưởng Ban" tuyển chọn kỳ cựu từ mười mấy năm nay là... cách gọi tên.

Nhiều anh chị em trong ban tổ chức cứ quen miệng – hay quen bút quen máy – mà gọi Ban Tuyển Chọn là "Ban Giám Khảo" và người trưởng ban là "Chánh Chủ Khảo". Chi tiết này không mấy quan trọng, nhưng sự thật lại chẳng vinh quang hay... vô lễ như vậy.

Các tác giả mà có hứng thì viết và sẽ vui nếu tác phẩm được độc giả trân trọng và ban tuyển chọn vinh danh. Nhưng có lẽ chẳng ai nghĩ đến cảnh đi thi trong trường ốc để các bậc trưởng thượng hay thầy cô chấm điểm về văn tài của mình.

Huống hồ, và đây là chi tiết đáng chú ý trong giải thưởng này, đa số các tác giả trúng giải đều là những người đã thành công xuất sắc ở ngoài đời về nhiều lãnh vực khác nhau, kể cả tiền tài, kiến thức, trách nhiệm ở nơi đang phục vụ.

Nhiều người có thể cho rằng đây là một thành công hay niềm vinh hạnh của ban tổ chức giải thưởng. Thật ra, ngay từ ban đầu cho đến sau này, không ai dám nghĩ đến một giải thưởng dành cho thành phần tinh hoa của người Việt. Các tác giả tham dự giải thưởng không hề để ý đến yếu tố "họ là ai" - mà chỉ kể lại là "đã thấy những gì". Từ góc nhìn của một người trong ban tuyển chọn thì đây có lẽ chúng ta nên nghĩ rộng ra ngoài và trông cậy vào sự tham gia của mọi thành phần nghề nghiệp hay giai tầng xã hội.

Tấm gương "Viết Về Nước Mỹ" và các bài viết cần phản chiếu sức sống và sự suy tư của một cộng đồng rộng lớn.... Đây cũng là lời nhắn gửi trân trọng của ban tuyển chọn khi chúng ta chuẩn bị cho Viết Về Nước Mỹ, Năm 15.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tôi nghe nhiều người tỏ ý bi quan về hiện cảnh cũng như tương lai (đen tối) của Việt Nam. Dân tộc nào, số phận đó. Một đất nước có những người viết sử và làm luật (cỡ) như ông Dương Trung Quốc thì… đen là phải!
Việt Nam bước vào năm Giáp Thìn 2024 với gánh nặng tham nhũng và một đội ngũ “không nhỏ” cán bộ, đảng viên suy thoái đạo đức lối sống. Đó là cảnh báo của người đứng đầu đảng CSVN Nguyễn Phú Trọng, trong cuộc phỏng vấn đầu năm của Thông Tấn Xã Việt Nam...
Từ thế kỷ thứ ba trước Tây lịch, Triết gia Mạnh Tử (372-289 BC) của Trung Hoa đã nói rằng, “Dân là quý, thứ đến đất nước, rồi tới vua.” Điều đáng nói là Mạnh Tử là người đi theo học thuyết của Nho Gia vốn chủ trương vua là con ông Trời (Thiên tử) được sai xuống nhân gian để trị quốc an dân, vậy mà cũng không thể phủ nhận vai trò quan trọng, nếu không muốn nói là tối quan trọng của người dân. Thời hiện đại, công pháp quốc tế đã nêu ba yếu tố chính hình thành một quốc gia: người dân, lãnh thổ và chính quyền. Trong đó, thật ra người dân chính là yếu tố then chốt quyết định. Lãnh thổ nếu không có dân ở, không có người quản trị thì không phải là đất nước của một dân tộc. Chính quyền từ người dân mà ra, bởi vì trước khi một người ra nắm quyền cai trị đất nước thì người đó phải là một người dân của đất nước ấy. Hơn nữa, sự thịnh suy của một quốc gia nằm trong tay người dân.
“Phản động lực” mà người Đài Loan thể hiện trong cuộc bầu cử tổng thống vừa rồi khiến tôi, sau những suy nghĩ miên man về chuyện nước non, lại quay về với bài học yêu nước của thời tiểu học với câu hỏi khó, khiến nhiều học trò gác bút: “Em hãy tìm từ phản nghĩa với ‘tôn đại’.” Trung Quốc càng hung hăng đe dọa bao nhiêu, Đài Loan càng quật cường ngạo nghễ bấy nhiêu. Mà nếu Bắc Kinh ngu ngơ hay vờ vịt không biết gì đến định luật này thì, thầy nào tớ đó, Hà Nội cũng mù tịt hay giả bộ tương tự. Họặc mù tịt như thể đã hoàn toàn miễn dịch trước luật này; hoặc đóng kịch như thể không hề sống trong không gian ba chiều bình thường mà là một môi trường nào đó thiêu thiếu, cơ hồ chỉ… hai chiều rưỡi.
Tôi sinh trưởng ở Đà Lạt (Thành Phố Ngàn Hoa) nên sự hiểu biết về hoa lá cũng không đến nỗi tồi. Thế mà mãi tới bữa rồi, nhờ xem trang Trăm Hoa, mới được biết thêm về một loài hoa nữa – hoa ban: “Mùa hoa nở là lúc các cặp đôi nô nức đến thăm Tây Bắc. Hoa ban trắng tượng trưng cho tình yêu chung thủy và sự chân thành, dù tình yêu có gặp nhiều trắc trở, khó khăn thì cũng tự tin vượt qua và sẵn sàng đi đến bến bờ hạnh phúc. Các cặp đôi yêu nhau thường thề nguyện dưới gốc cây hoa ban như một minh chứng cho tình yêu thủy chung, bền chặt.”
Nhìn vào sự xuất hiện, sinh trưởng và tồn tại của chế độ cộng sản ở Việt Nam, chúng ta không thể phủ nhận đã có sự tương đồng với những thông tin tóm lược vừa nói về bệnh ung thư của con người...
Tôi tình cờ nhìn thấy hình Nguyễn Thúy Hạnh đang lơn tơn đẩy một cái xe cút kít đầy ắp bưởi (trên trang RFA) trong một cuộc phỏng vấn do Tuấn Khanh thực hiện, vào hôm 19 tháng Giêng năm 2021. Bên dưới tấm ảnh này không có lời ghi chú nào về thời điểm bấm máy nên tôi đoán có lẽ đây là lúc mà cô em đang hớn hở đến thăm vườn bưởi của họ Trịnh (ở Hòa Bình) vào “thuở trời đất (chưa) nổi cơn gió bụi”!
Tổng Bí thư đảng CSVN Nguyễn Phú Trọng đang phải đối mặt với cuộc tranh chấp nội bộ trong kế hoạch tìm người kế nhiệm lãnh đạo khóa đảng XIV, nhiệm kỳ 2026-31. Những tranh chấp này được giữ kín để tránh hoang mang nội bộ. Chúng bộc phát ngay tại các Đại hội đảng địa phương và các ban đảng từ tháng 10 năm 2023...
Cuộc bầu cử tổng thống lần thứ 8 tại Đài Loan đã được tổ chức vào ngày 13/1 với kết quả là ông Lại Thành Đức Phó chủ tịch Đảng Dân tiến (Democratic Progressive Party, DPP) thắng cử...
Chúng ta đang làm nhân chứng cho một cuộc bầu cử kỳ quặc và đa sự chưa từng xảy ra trong lịch sử đầu phiếu ở Hoa Kỳ. Có thể nói, không chỉ lịch sử, mà rộng lớn hơn, chính là "sự cố" văn hóa chưa từng thấy. Bước vào năm 2024, sự tranh đua giữa hai đảng Cộng Hòa và Dân Chủ càng gay go, khốc liệt với âm mưu, độc kế, thủ đoạn, ám toán, bôi nhọ, mánh mung, để xem ai sẽ là chủ nhân của ngôi Nhà Trắng trong bốn năm tới. Tất cả những ý nghĩ, hành vi đó đều gôm vào chính sách, chiến lược và chiến thuật vận động bầu cử. Bạn đọc sẽ có dịp theo dõi các thầy bàn người Mỹ và thầy bàn người Việt (trong và ngoài nước) phong phú hóa, hư cấu hóa, ảo tưởng hóa về việc bầu cử, tạo ra câu chuyện nửa thực, nửa hư, thú vị, bất ngờ với giận dữ và thất vọng, sung sướng và buồn bã, rung đùi và cụng ly, nguyền rủa và chửi bới, vân vân. Thông thường những luận lý, âm mưu, phê phán, dự đoán đó… được mổ xẻ qua kiến thức và kinh nghiệm tây phương, nơi có hàng ngàn sách vở nghiên cứu chính trường, chính đạo,
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.