Hôm nay,  

Đức Tính Trung Thành Trong Dân Chủ Pháp Trị

11/01/201300:00:00(Xem: 6535)
Trong bất cứ một xã hội nào, xưa cũng như nay, nhất là ở Á Châu, đức tính trung thành là một đức tính luôn được người đời ca ngợi. Đây là một đức tính tự nhiên và cao quý. Tự nhiên vì nó bắt nguồn từ bản năng xã hội, là một trong ba bản năng nằm bên trong của bản năng sinh tồn, cho nên chẳng những nó có sẵn trong bản chất con người mà nó còn có trong bản chất của các loài sinh vật khác mặc dù mức độ có khác nhau, như chim uyên-ương hay cả những loài thú dữ.

Trong các xã hội theo nhân trị mà trong đó người hay giai cấp lãnh đạo đứng ngoài và đứng trên luật pháp như các chế độ quân chủ chuyên chính, độc tài phát xít, độc tài cộng sản v.v.. thì đức tính này bị khai thác, lợi dụng để phục vụ cá nhân hay giai cấp độc tài. Hiện tượng người lãnh đạo bắt kẻ dưới quyền phục vụ cá nhân, gia đình hay một phe nhóm lợi ích, hiện tượng cắt máu ăn thề đại ca tiểu đệ, hiện tượng bố già.. làm tê liệt giá trị tự do và những định chế xây dựng dân chủ pháp trị.

Thời Đông Châu Liệt Quốc ở Trung Quốc, vua nước Tấn là Tấn Ai Công bị bốn quan khanh họ Trí, Triệu, Hàn, Ngụy chuyên quyền, trong bốn họ này thì mạnh nhất là họ Trí với Trí Bá chuyên quyền và muốn chiếm ngôi nhà Tấn.

Trí Bá là một trong những người con của Trí Tuyên Tử. Khi Trí Tuyên Tử muốn lập con nối nghiệp có hỏi người trong họ là Trí Quả thì Trí Quả cho là không nên lập Trí Bá, vì theo Trí Quả, Trí Bá có năm điều sở trường hơn người và một điều sở đoản. Các điều sở trường là râu rậm mày dài, cưỡi ngựa bắn cung giỏi, nhiều kỹ năng, cương nghị quả cảm, và trí xảo biện luận. Nhưng sở đoản là tham tàn bất nhân. Trí Quả cho rằng đem năm điều sở trường đè lấn người ta mà lại thêm một nỗi bất nhân thì còn ai sống được. Nếu mà lập Trí Bá thì họ Trí tất diệt. Trí Tuyên Tử không đồng ý và cứ lập Trí Bá làm đích tử. Trí Quả than và xin quan thái sử đổi thành họ Phụ vì e có ngày bị vạ lây.

Khi Trí Tuyên Tử mất, Trí Bá nối nghiệp, cầm quyền chính nước Tấn, cùng với người trong họ là Trí Khai, Trí Quốc và thuộc hạ là Hi Tì, Dự Nhượng. Trí Bá muốn cướp ngôi nước Tấn nên tìm cách làm suy yếu ba họ Triệu, Hàn, Ngụy bằng cách lấy cớ động binh tranh bá với nước Việt, mượn lệnh vua Tấn, bắt ba họ kia mỗi họ phải nộp vào công gia họ Trí một trăm dặm đất để thu thuế làm quân phí. Hàn Hổ và Ngụy Câu vì khiếp sợ Trí Bá nên dâng đất, riêng Triệu Vô Tuất chống lại. Trí Bá huy động Hàn Hổ và Ngụy Câu đánh Triệu Vô Tuất với hứa hẹn lấy được đất Triệu sẽ chia ba. Triệu Vô Tuất chạy về thủ ở Tấn Dương. Trí Bá vây thành một năm mà không thể phá vỡ được nên làm cừ ngăn nước sông Tấn cho chảy vào thành.

Triệu Vô Tuất bí mật thuyết phục Hàn Hổ và Ngụy Câu đứng về phía mình để đánh lại Trí Bá, diệt trừ hậu họan và lấy đất Trí Bá vốn nhiều hơn đất Triệu để chia ba. Hi Tì biết Hàn Hổ và Ngụy Câu sẽ phản và tìm cách can ngăn Trí Bá nhưng không được nên cáo bệnh và trốn sang nước Tần. Triệu Vô Tuất hợp lực cùng Hàn Hổ và Ngụy Câu tháo đê cho nước đổ về dinh Trí Bá. Dự Nhượng đến cứu Trí Bá lên thuyền và khuyên Trí Bá trốn sang Tần. Triệu Vô Tuất đoán được nên phục binh bắt Trí Bá và đem chém. Dự Nhượng nghe tin bèn cải trang và trốn. Triệu Vô Tuất cùng với Hàn, Ngụy trở về Giáng Đô, kinh thành nước Tấn, quy cho dòng họ Trí tội phản nghịch và giết sạch, chỉ có một mình Trí Quả vì đã đổi ra họ Phu nên được thóat nạn. Đất của Hàn, Ngụy nộp cho Trí Bá khi trước được họ thu về, và đất của Trí Bá ba nhà chia nhau.

Dự Nhượng trốn ở Thạch Thất Sơn nghĩ cách trả thù cho Trí Bá, đổi họ tên, giả làm kẻ tù phục dịch, giắt một con dao nhọn, lẻn vào trong nhà cầu họ Triệu, định chờ khi Triệu Vô Tuất ra thì đâm chết, nhưng bị bắt. Triệu Vô Tuất cho là nghĩa sĩ nên tha. Dự Nhượng cho rằng việc tha này là cái ơn riêng, nhưng việc báo thù vẫn là điều nghĩa lớn. Sau đó Triệu Vô Tuất về ở thành Tấn Dương. Dự Nhượng luôn nghĩ cách báo thù, nhưng sợ có người biết mặt, nên cạo sạch râu và lông mày, lấy sơn bôi vào mình để giả làm người cùi, vào thành Tấn Dương và đi ăn mày ở chợ. Ông sợ vợ đi tìm và nhìn ra mình nên nuốt than để thay đổi tiếng nói.

Triệu Vô Tuất cho xây Xích Kiều trên những cái cừ của Trí Bá khi trước. Dự Nhượng biết Triệu Vô Tuất thế nào cũng ra xem cầu, nên giắt con dao nhọn, giả làm người chết, nằm phục ở dưới gầm cầu. Khi Triệu Vô Tuất gần đến Xích Kiều, con ngựa kéo xe bỗng hí lên và lùi trở lại. Triệu Vô Tuất sai quân sĩ đi sục tìm và bắt được Dự Nhượng. Triệu Vô Tuất sai đem chém., Dự Nhượng than khóc tiếc rằng không ai báo thù cho Trí Bá nữa. Triệu Vô Tuất trách Dự Nhượng đã từng làm bề tôi cho họ Phạm, họ Phạm bị Trí Bá diệt mà Dự Nhượng chịu nhục không trả thù, còn làm bề tôi cho Trí Bá, nay Trí Bá chết mà Dự Nhượng lại cố sức báo thù. Dự Nhượng cho rằng họ Phạm đãi ông ta như thường nhân, nên ông ta lấy lòng thường nhân mà xử lại, họ Trí đãi ông như quốc sĩ thì ông lấy lòng quốc sĩ mà xử lại. Triệu Vô Tuất cởi thanh kiếm đang đeo đưa cho Dự Nhượng để cho Dự Nhượng tự tử. Dự Nhượng xin Triệu Vô Tuất cởi áo cho ông được đánh mấy cái vào áo, ngụ ý báo thù rồi sẽ tự tử. Triệu Vô Tuất thương tình, cởi áo cẩm bào, sai người đưa cho Dự Nhượng. Dự Nhượng cầm kiếm, trừng mắt nhìn áo nhảy lên đánh ba lần rồi đâm cổ mà chết. Cái cầu ấy sau đổi tên là Dự Nhượng Kiều. Triệu Vô Tuất thấy Dự Nhượng tự tử thì có lòng thương xót và truyền mai táng tử tế.

Người đời thán phục đức tính trung thành của Dự Nhượng, tiếc một điều là sự trung thành ấy chỉ dành cho một cá nhân, dù cá nhân đó có ác độc đến đâu. Nếu Dự Nhượng trung thành cho một giá trị xây dựng xã hội thì xã hội đã không bị mất đi một nhân tài.

Ngày xưa, dân chúng sống trong Thời Đại Nông Nghiệp, các quân vương làm chủ phương tiện sản xuất của ruộng đất, cho nên họ lập ra chế độ chính trị quân chủ chuyên chính để khống chế xã hội, luật là do họ làm ra nhân danh con Trời hay Thiên Tử của «Thuận Thiên Thừa Vận, Hoàng Đế Có Chiếu…», luật chỉ để áp dụng cho người dân, còn giai cấp cai trị thì chỉ dùng Lễ nếu phạm tội, qua câu «Lễ không xuống đến hạng thứ dân, Hình không lên đến bậc đại phu». Người Cộng Sản ngày nay cũng đứng ngoài và đứng trên pháp luật. Nếu người đảng viên phạm tội thì chỉ xử lý trong nội bộ đảng qua hình thức kiểm thảo hay tự phê bình, chỉ khi nào bị khai trừ, tức mất quyền đảng viên thì luật pháp dành cho thứ dân mới áp dụng cho họ được.


Ngày nay nhân loại đã vào Thời Đại Thông Tin, trong đó luồng lao động sản xuất tập trung vào các sản phẩm của trí tuệ, cho nên nó đòi hỏi một cấu trúc xã hội có nền tảng tự do để trao đổi thông tin và lưu thông sản phẩm. Trong thời đại mới này, tất cả mọi cá nhân cần được giải phóng ra khỏi vòng kềm tỏa của độc tài để phát huy năng lực nội tại và sức sáng tạo. Muốn làm được việc này, các giá trị như tự do để phát huy năng lực cá nhân, dân chủ để phát huy năng lực dân tộc, nhân quyền để phát huy phần cao thượng của bản năng sinh tồn, pháp trị để phát huy công lý, sự bình đẳng và sự hài hòa cần thăng hoa để thay thế các giá trị đã lỗi thời của một thời đại đã qua. Các định chế để bảo vệ và phát huy các giá trị này cần được dựng xây và đức tính trung thành nên dành ưu tiên cho các giá trị và định chế này.

Trong trường hợp có sự mâu thuẩn giữa sự trung thành với cá nhân của người lãnh đạo mình và các giá trị/định chế tự do dân chủ thì người có đức tính trung thành nên dành ưu tiên cho tự do dân chủ. Trong một đảng phái có mục tiêu tranh đấu cho tự do dân chủ mà người lãnh đạo có cung cách ứng xử độc tài thì người đảng viên cần trung thành với giá trị tự do dân chủ, vì dân chủ không chỉ là cái đích cho tổ chức đến mà là con đường tổ chức đang đi, là từng trụ cây số mà tổ chức cần vượt qua, là một lề lối sống. Nếu người lãnh đạo hay đảng viên có cung cách hành xử độc tài thì con đường mà tổ chức đang đi là độc tài và vô phương mà nó có thể xây dựng tự do dân chủ cho dù mục tiêu này đã được đề ra trong cương lĩnh.

Ngày xưa việc người cha đi ăn trộm dê và người con đi tố cáo là một điều không thể chấp nhận được vì nó vi phạm giá trị trung hiếu của hệ thống nhân trị, như câu thơ «có trung hiếu nên đứng trong trời đất…» của ông Nguyễn Công Trứ. Ngày nay giá trị dân chủ pháp trị được người dân ở các nước văn minh tin tưởng vào và ưu tiên bảo vệ. Muốn xây dựng một xã hội mà mọi người dân đều có sự tự do và độc lập để phát huy năng lực thì lòng trung thành ngày hôm nay được dành ưu tiên cho các giá trị của tự do dân chủ cùng những định chế lập ra để phát huy các giá trị này.

Trong gần hai thập niên từ 1978 đến 1995 ở Hoa Kỳ có kẻ giết người bằng cách gởi bom thư, chính quyền Hoa Kỳ bất lực không thể biết được là ai nên đặt tên cho kẻ sát nhân này là Unabomber. Người giúp chính quyền tìm ra thủ phạm không ai khác hơn là em ruột của kẻ sát nhân, ông David Kaczynski. Anh của David, ông Ted Kaczynski, là tiến sĩ giáo sư đại học Berkeley, vì bất mãn xã hội kỹ nghệ hóa cao độ nên dùng phương pháp đánh bom thư giết người để phản đối. Người em đọc cái tuyên ngôn «Xã Hội Kỹ Nghệ và Tương Lai Của Nó» mà ông Ted gởi đến báo The New York Times và nhận ra nét văn của anh mình, nên David đã hy sinh tình riêng hầu bảo vệ lợi ích chung. David rất thương người anh của ông, nhưng ông không thể trung thành với anh mình mà phải trung thành với giá trị dân chủ pháp trị để bảo vệ xã hội. Sau đó ông tận lực tranh đấu cho người anh không bị án tử hình và đã thành công.

Vào giữa thập niên 2000s, một vị bộ trưởng của Thái Lan than phiền với báo The Economist rằng đất nước ông theo chế độ quân chủ lập hiến, tức mô hình dân chủ có vua như ở Anh hay Nhật, nhưng ít ai trung thành với các giá trị và định chế dân chủ mà vẫn trung thành với hệ thống đàn anh kẻ cả (patronage system), đó là nguyên nhân lớn cho sự bất ổn chính trị của nước này. Thay vì như Anh hay Nhật, nhà vua lại hay thò bàn tay lông lá vào chính quyền do dân bầu lên, hậu quả là từ khi theo dân chủ năm 1932 đến nay, Thái Lan đã trãi qua 17 hiến pháp và 18 lần đảo chánh. Vương quyền Thái Lan có nguy cơ đi theo dấu chân của Nepal là bị xóa bỏ nếu yếu tố trung thành tiếp tục đặt sai.

Trong cuộc bầu cử tổng thống ở Nam Hàn cuối năm 2012, con gái của nhà độc tài Phát Chánh Hy đã đắc cử, làm sống lại một cuộc thảo luận rằng nhờ ông Phát Chánh Hy mà Nam Hàn mới có được ngày hôm nay, rằng ông ta là một nhà độc tài sáng suốt và một số người đã cổ võ cho cho mô hình độc tài sáng suốt này. Trong khi đó thì thực chất của độc tài là độc tài, dù phía tả hay phía hữu, dù sáng suốt hay ngu muội. Trong chế độ Đức Quốc Xã hay Quân Phiệt Nhật, rất khó mà nói rằng Quốc Trưởng Hitler hay Nhật Hoàng không sáng suốt. Ta có thể ví dân chủ như sự bơi lội, nếu đứng mãi trên bờ (duy trì độc tài) thì sẽ không bao giờ biết bơi, nếu muốn biết bơi thì phải tập bơi, và chính trong giai đoạn tập bơi này người ta hay bị sặt nước (bất ổn định) nên thường e ngại. Nam Hàn, Đài Loan, Nam Dương.. đều đã qua giai đoạn tập bơi này và dân chúng khó mà chấp nhận mô hình độc tài sáng suốt.

Sự độc lập và tự do của mỗi cá nhân là điều kiện tiên quyết để phát triển đức tính trung thành với giá trị và định chế dân chủ pháp trị. Các hình thức độc tài cá nhân (despotism), độc tài phe nhóm (cronyism), độc tài gia đình trị (nepotism), hệ thống trưởng lão (gerontocracy), hệ thống đàn anh kẻ cả (patronage), hệ thống các gia đình quyền lực (oligarchy), hệ thống giai cấp (caste system), độc tài cộng sản.. sẽ hạn chế đức tính trung thành vào cá nhân hay phe nhóm đặc quyền đặc lợi, cản trở sự phát triển của tự do và dân chủ pháp trị.

Xây dựng một đất nước tự do với mô hình dân chủ pháp trị đòi hỏi một nền tảng đạo đức xã hội, một hệ thống tư pháp hoàn toàn độc lập, công minh với luật pháp do ý chí quần chúng mà ra, chứ không phải chỉ phát triển kinh tế. Nga hậu cộng sản dù kinh tế phát triển nhưng là quốc gia tội phạm với mafia và một số ít các gia đình quyền lực thu tóm đại khối tài sản quốc gia. Trung thành với giá trị tự do và các định chế dân chủ pháp trị sẽ giúp Việt Nam tương lai tránh được các dạng thái của độc tài này.

Trung thành với cá nhân là một nét của văn hóa Á Châu, có thể người ta không bỏ được nó, nhưng nếu biết sắp xếp để nó không ưu tiên khi có mâu thuẩn với các giá trị và định chế của tự do dân chủ thì cuộc tranh đấu chống độc tài mới dễ thành công và công việc xây dựng một chế độ dân chủ pháp trị mới có được một nền tảng vững bền từ quần chúng.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Hai tháng đã trôi qua. Trên những diễn đàn mạng xã hội và cả trong những cuộc đối thoại đời thường, rất nhiều người thổ lộ về một thói quen vừa xuất hiện: đếm xem còn bao nhiêu ngày nữa kết thúc nhiệm kỳ bốn năm của chính quyền hiện tại. “Đếm thời gian trôi” vốn không phải là một thói quen tích cực trong đời sống. Nó phản chiếu tâm trạng chán nản, buông xuôi, thậm chí là sợ hãi. Hàng loạt câu hỏi “Chúng ta phải làm gì?”; “Rồi chuyện gì nữa?”; “Chúng ta đang sống ở thời đại nào?”… Trong đó, câu hỏi lớn nhất, và biểu lộ sự phẫn nộ của người dân nhất, đó là: “Đảng Dân Chủ đang làm gì?”
Người tị nạn đã không còn được chào đón tại Hoa Kỳ kể từ ngày đầu tiên trong nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Donald Trump. Ngay trong ngày nhậm chức 20 tháng 1 năm 2025, ông đã ký một sắc lệnh hành pháp đình chỉ Chương trình Tiếp nhận Người tị nạn của Hoa Kỳ (U.S. Refugee Admissions Program, USRAP) trong vòng 90 ngày. Dù vào tháng 2 năm 2025, tòa án liên bang đã ra phán quyết yêu cầu khôi phục chương trình tái định cư người tị nạn, chính quyền Trump vẫn khẳng định rằng không thể thực hiện điều đó ngay lập tức, do hệ thống tiếp nhận người tị nạn đã bị giải thể gần như toàn bộ.
Trong bài diễn văn dài 90 phút trước Quốc hội Hoa Kỳ, Donald Trump nhắc lại tham vọng “giành lấy” Greenland “bằng cách này hay cách khác.” Trump tuyên bố rằng Greenland có ý nghĩa “sống còn đối với an ninh quốc gia” của Hoa Kỳ. Dù nhấn mạnh rằng chính phủ của mình “hoàn toàn ủng hộ quyền tự quyết của Greenland,” ông vẫn không quên mời gọi “nếu các bạn đổi ý, chúng tôi sẵn sàng chào đón các bạn gia nhập Hợp Chủng Quốc Hoa Kỳ.”
Khi Ukraine từ bỏ kho vũ khí nguyên tử và tham gia Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT Nuclear Nonproliferation Treaty) với tư cách là một quốc gia phi hạt nhân vào năm 1994, họ đã thi hành một phần của Bản ghi nhớ Budapest (Budapest Memorandum), gồm một số các đảm bảo an ninh bởi Nga, Hoa Kỳ và Vương quốc Anh. Những đảm bảo này nhằm bảo vệ chủ quyền của Kyiv, và biên giới của họ sẽ được tôn trọng. Nhưng khi Nga sáp nhập Crimea vào năm 2014 và tiến hành cuộc xâm lược toàn diện vào năm 2022, những cam kết đó đã chứng tỏ là vô nghĩa. Ukraine thấy mình đơn độc, sự sống còn phụ thuộc vào thiện chí của phương Tây và nằm trong tay một kẻ thù được trang bị bằng chính những vũ khí mà Kyiv đã giao nộp. Những tác động này không dừng tại Ukraine mà lan rộng. Trên toàn cầu, các chính phủ đang đánh giá lại ý nghĩa thực sự của các bảo đảm an ninh.
Trong thế giới đấu tranh sinh tồn của loài vật, chuyện cá lớn nuốt cá bé là điều không thể tránh khỏi. Nhưng trong xã hội loài người ngày nay dù đã bước vào thiên niên kỷ thứ ba hơn hai thập niên và được mệnh danh là thời đại văn minh tiến bộ vượt bực vẫn không thiếu chuyện kẻ mạnh ăn hiếp người yếu trong mối quan hệ giữa người với người. Tình trạng mạnh hiếp yếu còn diễn ra khốc liệt hơn trong mối quan hệ ở cấp quốc gia: nước lớn bắt nạt hay xâm lăng nước nhỏ. Ở đây cũng xin giải thích một chút về cách dùng chữ nhược tiểu trong tiêu đề của bài viết này. Chữ nhược tiểu dùng trong bài này hoàn toàn không có ý nghĩa đánh giá tiêu cực về quốc gia được đề cập đến. Chữ nhược tiểu dùng trong bài này là để chỉ cho sự yếu kém về quân sự và kinh tế so với những nước mạnh về quân sự và kinh tế đi xâm lược. Sự yếu kém về quân sự và kinh tế không đồng nghĩa với sự yếu kém về quyết tâm và đồng lòng bảo vệ đất nước của quốc gia bị xâm lược. Ngược lại, cuộc chiến tại Ukraine hiện nay và Việt Nam
Trong lịch sử thế giới, Việt Nam là dân tộc đã trải qua một cuộc nội chiến với kết quả là bản án tử kết thúc chế độ tự do dân chủ miền Nam ngày 30/4/1975. Hơn ai hết, những người lính Việt Nam Cộng Hòa (VNCH) năm xưa hiểu rõ cảm giác “bị lừa dối” hoặc “bị phản bội” từ bản Hiệp Định Paris do Henry Kissinger và Lê Đức Thọ thỏa thuận sau lưng chính quyền VNCH, với sự ủng hộ của Tổng Thống Richard Nixon lúc đó. Vì thế mà kể từ khi Putin phát động cuộc tấn công xâm lược Ukraine ba năm trước, người dân Việt Nam luôn tỏ rõ lập trường cùng với các lãnh đạo Châu Âu đứng về phía dân tộc và đất nước Ukraine, trừ chính quyền CSVN đã hai lần bỏ phiếu trắng nghị quyết của Liên Hiệp Quốc.
Điều gì thực sự xảy ra khi niềm tin nơi người đàn ông ở Tòa Bạch Ốc đang lung lay? Chúng ta sắp tìm ra câu trả lời rồi. “Ông ta không thể cho biết khi nào Canada sẽ tổ chức bầu cử. Chuyện gì thực sự đang diễn ra ở đó? Ông ta đang cố gắng duy trì quyền lực phải không?” Donald Trump đã viết trên mạng xã hội sau cuộc trò chuyện với Thủ tướng Justin Trudeau vào tuần trước.
Tưởng tượng một khu vườn xinh đẹp như vườn thượng uyển của vua chúa ngày trước với hoa lá muôn màu lung linh trong gió hiền và nắng ấm. Rồi bỗng dưng một cơn mưa đá đổ xuống. Cây, lá, cành, nụ… đủ sắc màu quằn quại dưới những cục đá thả xuống từ không gian. Tàn cơn mưa, những nụ, những hoa, những cánh lá xanh non tan nát. Những cục nước đá tan đi. Bạn không còn tìm ra dấu vết thủ phạm, bạn chỉ thấy những thứ bạn phải gánh chịu: ấy là những tổn thất bất ngờ. Ở một nơi mà vô số các sắc tộc sống chung với nhau như Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ, mỗi ngôn ngữ là một loài hoa đầy hương sắc trong khu vườn muôn sắc màu ấy. Nhưng rồi trong trận thiên tai, mỗi sắc lệnh của chính phủ là một hòn đá ném xuống, hoa lá cành tan nát theo nhau. Bạn không biết những cơn mưa đá còn bao lâu. Bạn cũng không thể nào đoán trước được những tổn thất chúng đổ xuống cho khu vườn yêu quý mà bạn dày công gầy dựng.
Elon Musk đang có một vị trí vô cùng quan trọng trong chính quyền mới của Trump. Là người đứng đầu Bộ Cải Tổ Chính phủ (Department of Government Efficiency – DOGE), Musk có quyền lực gần như vô hạn trong việc cắt giảm hoặc tái cơ cấu lại chính phủ liên bang theo ý mình. Nhưng không chỉ dừng lại ở đó, Musk còn có ảnh hưởng đến tổng thống trong nhiều vấn đề chiến lược quan trọng. Một trong những vấn đề nổi bật chính là TQ. Trong khi phần lớn nội các của Trump đang theo đuổi chính sách cứng rắn đối đầu với Bắc Kinh, Musk lại là một ngoại lệ rõ rệt. Là một chuyên gia về quan hệ Mỹ - Trung, Linggong Kong (nghiên cứu sinh của trường Auburn University) không hề ngạc nhiên trước những phát biểu ủng hộ Bắc Kinh của Musk trong suốt nhiều năm qua. Bởi lẽ, từ trước đến nay, ông luôn tìm cách mở rộng hoạt động kinh doanh tại TQ.
Một nữ nhà văn sống ở Pháp, bày tỏ trên Facebook của bà rằng: “Xin tiền, rất khổ! Zelenski không chỉ khẩu chiến với Trump mà cả... Biden. Hai tổng thống đã cãi nhau trong một cuộc điện đàm tháng 6/2022, khi Biden nói với Zelensky rằng ông vừa phê duyệt thêm $1 tỷ viện trợ quân sự cho Ukraine, Zelenski lập tức liệt kê tất cả các khoản viện trợ bổ sung mà ông ấy cần. Sự không biết điều này đã khiến Biden mất bình tĩnh, ông liền nhắc nhở Zelenski rằng người Mỹ đã rất hào phóng với ông ấy và đất nước Ukraine, rằng ông ấy nên thể hiện lòng biết ơn nhiều hơn.”
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.