Hôm nay,  

Tinh thần độc lập và tính tự lập của người Mỹ

09/07/201100:00:00(Xem: 6866)

Tinh thần độc lập và tính tự lập của người Mỹ

buivanphu_20110704_h01-large-contentPháo bông mừng nước Mỹ 235 năm tuổi. (ảnh Bùi Văn Phú)

Bùi Văn Phú

Năm nay Lễ Độc lập mừng nước Mỹ 235 tuổi rơi vào ngày thứ Hai nên là cơ hội cho những cuộc vui kéo dài suốt một cuối tuần đầu tháng Bảy mùa hè. Chúng tôi cùng vài gia đình thân quen hôm thì đến với thiên nhiên, hôm lai rai nhậu ở nhà, cũng hot dog, burger, thêm BBQ gà ngũ vị hương, đu đủ bò khô, sò ốc. Ăn nhậu trong ngày, tối coi bắn pháo bông là truyền thống mừng Lễ Độc lập 4-7 của Mỹ.

Chúng tôi là những người tị nạn, di dân như bao triệu người khác đã chọn nơi này để lập nghiệp. Có người đến Mỹ ngay sau tháng 4.1975, có người mới chân ướt chân ráo. Người vượt biển Đông, người vượt sông Mekong, người bay thẳng từ Sài Gòn đến San Francisco. Gặp nhau câu chuyện thường xoay quanh hành trình đến Mỹ, những khó khăn hội nhập trong giai đoạn đầu rồi đến việc học hành, sinh hoạt của các con.

Lúc mới đến Mỹ ai cũng cực khổ làm đủ thứ việc từ lao công, bồi bàn, bỏ báo đến lựa rác, hái trái cây để mưu sinh, mua sữa, tã cho con còn thơ dại. Dần rồi ổn định cuộc sống với một công việc thích hợp, làm lâu dài, đóng thuế, trả nợ nhà, nợ xe cùng lúc con cái vào đời, vào đại học.

Trong số những người con của đám bạn bè chúng tôi có hai em lớn nhất hiện là sinh viên năm thứ ba ở U.C. San Diego, em nữ học hè tại trường, em nam sang Pháp học chương trình 8 tuần bên đó. Một em nữa mới vào học U.C. Los Angeles năm đầu. Còn lại mấy em đang học cấp 3.

Con cái đi học xa đối với chúng tôi không là nỗi lo vì hiểu rằng có xa nhà các em mới học được tính tự lập khi vào đời. Mấy gia đình bạn có con đi học xa nhà cũng chẳng mấy khi tính chuyện nấu nướng đồ ăn, thức uống khi xuống thăm các em, như quan sát và nhận xét của một nữ sinh viên da trắng ở Đại học U.C.L.A. được đưa lên YouTube cách đây ít lâu làm bùng lên những tranh cãi. Cô phàn nàn sinh viên châu Á hay ồn ào trong thư viện và bố mẹ sinh viên châu Á, cô không nói rõ gốc nhưng tôi nghĩ cô nói đến người Việt, khi đến trường thăm con mang theo đủ thứ đồ ăn, thức uống cho con dùng trong nhiều ngày. Theo cách nhìn của cô sinh viên này thì cha mẹ làm như thế là không tập cho con tính độc lập, tự lập.

Theo tôi, nhận xét của cô đúng trong một chừng mực nào đó. Sinh viên vào thư viện mà ồn ào là đáng trách. Còn chuyện lo thức ăn cho con đã vào đại học cho thấy cha mẹ người Á đông lo con sống xa nhà, không ăn uống đầy đủ hoặc lo con không có dịp ăn món Việt, món Tàu nên thương con mà làm thế chứ nhiều em cũng chẳng vui gì khi cha mẹ cứ lo từng li, từng tí, lúc nào cũng coi con như còn ngây thơ, khờ khạo.

Thực ra chuyện này phản ánh tâm lí xã hội của người châu Á là cha mẹ lo cho con ăn học nên người để sau phải phụng dưỡng báo hiếu.

Nhưng trong nếp sống Mỹ cha mẹ khuyến khích và các con cũng biết rằng vào đại học là bắt đầu ít lệ thuộc gia đình để dần quen với cuộc đời tự lập, tự lo cho chính bản thân và cha mẹ ở Mỹ không ai bắt con phải phụng dưỡng mình khi về già. Hệ thống an sinh xã hội là chính sách của nhà nước đã có lâu đời để chăm sóc cho người dân đến tuổi hưu trí hưởng già.

Ở Mỹ, nếu đi làm chính thức, lãnh lương là bị trừ đi nhiều loại tiền thuế, thuế liên bang, thuế tiểu bang, tiền bảo hiểm y tế, tiền đóng vào quỹ an sinh xã hội để khi trên 65 tuổi sẽ được hưởng. Theo số liệu mới nhất, hiện nay tiền an sinh xã hội trung bình là 1,400 đô-la một tháng.

Ước tính của cơ quan an sinh xã hội liên bang, một người ở tuổi 40 nếu lương hiện thời là 100 nghìn đô-la một năm và tiếp tục làm việc đến năm 65 tuổi với cùng mức lương, khi về hưu sẽ lãnh 2 nghìn đô một tháng. Nếu để dành thêm trong quỹ 401-K khi về hưu cũng có thêm 2 nghìn đô nữa. Khi đó nợ nhà đã trả hết, với 4 nghìn đô một tháng, bảo hiểm y tế được chính phủ trợ cấp mua với giá rẻ thì ung dung hưởng nhàn.

Trong số người thân quen, tôi lớn nhất, đi dạy học gần 30 năm và nay đã đủ tiêu chuẩn để nghỉ hưu nếu muốn. Những bạn khác, người làm kĩ sư, dược sĩ, kế toán, tài xế xe tải, đầu bếp chính, người làm khách sạn, làm neo, làm công nhân viên quận hạt, ai cũng đóng góp cho xã hội theo luật định và cũng mong chờ khi đến ngày đủ tuổi hưu trí để thong dong vui chơi.

Chúng tôi ngồi ôn lại ít nhiều kỉ niệm về ngày mới đến Hoa Kỳ để thấy những khó khăn ban đầu rồi cũng vượt qua. Anh bạn có cậu con trai đang học hè bên Pháp kể về những tháng năm cơ cực không bao giờ quên. Khi mới qua, ở vùng nông trại Merced khỉ ho cò gáy khác hẳn với đời sống buôn bán của gia đình ở Sài Gòn. Công việc đầu tiên anh đi làm trong vườn cây trái. Ngửa cổ rung những cây walnut cho trái rụng hết xuống, rồi còng lưng hốt bỏ vào giỏ. Ngày làm 10 tiếng, mất một tuần mới đạt chỉ tiêu 700 cây chủ vườn giao cho. Lương được trả tất cả 200 đô-la, tính ra chưa đến 3 đô-la một giờ.

Cực quá, bỏ miền quê lên kinh thành ánh sáng San Francisco làm nghề bỏ báo. Sáng sớm hai vợ chồng chở cả đứa bé trai còn nằm trong nôi đi ném báo. Mưa hay nắng, gió hay bão thì một năm vẫn làm đủ 365 buổi sớm. Rồi đi nấu ăn, không phải nhà hàng Việt mà nhà hàng Ý còn bà xã lúc đầu cũng học làm neo, làm tóc nhưng không thấy hợp nên đi làm khách sạn. Đúng sở thích hai vợ chồng giữ việc từ đó đến nay. Sau hơn 20 năm định cư, cuộc sống ổn định. Xe, nhà có đủ. Tháng tháng trả tiền nợ đều đặn. Hàng tuần thích xuống San Jose ăn quà vặt. Lâu lâu đi du lịch Lake Tahoe hay nam California và “xin chọn nơi này làm quê hương dẫu cho khó thương” như bao người khác đã đến với xứ sở của độc lập, tự do và nhiều cơ hội này.

© 2011 Buivanphu.wordpress.com

Ý kiến bạn đọc
13/07/201123:15:39
Khách
Chào bạn Thanh Nguyen. Tôi thực sự muốn hiểu rõ hơn cách viết tiếng Việt cho chuẩn, không dựa theo sách xuất bản trong nước, vậy nếu bạn biết có những tài liệu hay sách về chính tả, ngôn ngữ Việt xin bạn mách dùm để tôi tìm đọc. Cám ơn bạn nhiều.

- Bùi Văn Phú
09/07/201111:05:30
Khách
Xin tác giã đừng dùng chử "i" thay thế cho "y" được không? Chúng ta đang trên đường tranh đấu chống văn hoá cộng nô thì tại sao chúng ta phải dùng văn hoá của chúng, làm như vậy làm sao chúng ta dạy tiếng Việt chân chánh cho con em chúng ta đây? Ngộ là "chệt" Cholon nên không rành tiếng Việt nhưng ngộ cố gắng, thật cố gắng không cùng chử của chúng.
Bàn về vấn đề cô sinh viên "da trắng" đưa lên youtube phàn nàn sinh viên Á Châu cha mẹ mang thức ăn cho con nhiều ngày làm sự tranh luận bàn cải. Ngộ không phải Mỹ hoá nhưng ngộ công nhận cô sinh viên nầy đúng vì phần đông đàn bà Việt Nam thích nấu nướng, châm sóc con cái chu đáo hơn vì vậy khi đem thức ăn cho con thì mang quá nhiều, cái tủ lạnh trong dorm thì có giới hạn đã thế còn phải share cho hai hoặc ba người thì những người roommates kia có chổ đâu để thức ăn của họ? Vả lại thức ăn của chúng ta tuy ngon, nhưng thật sự không smell good nếu dể trong tủ lạnh lâu ngày mà phòng thì các cửa đóng kín quanh năm. Ngộ cũng có con đi học xa, nhưng mỗi lần đến thăm thì chúng bảo: ba mẹ đừng mang thức ăn nhiều cho con, đừng làm phiền các bạn con, họ cũng cần chổ trong tủ lạnh để để thức ăn của họ.

Thử
10/07/201115:53:49
Khách
Cám ơn góp ý của bạn Thử. Tôi sẽ tìm hiểu kĩ hơn cách viết tiếng Việt cho chuẩn, chứ chẳng theo quốc gia hay cộng sản trong chuyện này.

Về i dài (y) hay i ngắn tôi không hiểu vì sao viết "lý tưởng" mà không phải là "lí tưởng", còn "bác sĩ" chứ không phải "bác sỹ"?

- Bùi Văn Phú
12/07/201121:49:07
Khách
Tôi tin tác giả bài viết không theo quốc gia hay cộng sản trong chuyện này. Nhưng có một thực tế là việt cộng có chuẩn của việt cộng, còn người Việt Quốc Gia có chuẩn của Quốc Gia. Và hai chuẩn này là khác nhau. Tác giả có thể chọn một.
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tám năm trước, buổi sáng sau đêm bầu cử 2016 là một buổi sáng ảm đạm. Nhà ga Pentagon Metro ở Washington DC vắng lạnh. Những toa tàu thưa thớt người. Bên trong đài phát thanh RFA lặng lẽ. Nhân viên các phòng ban đi ngang qua nhau với một nụ cười gượng gạo. Nhân viên của ngân hàng Chase gần đó cắm mặt vào máy tính để điền thông tin cho khách. Khi hỏi, “Anh có xem bầu cử đêm qua không?” Anh nhân viên da đen gật đầu, không trả lời. - “Anh không vui vì kết quả phải không?” - “Bà ấy đã thua,” anh rời mắt khỏi màn hình, nhìn sang và nói. Tám năm sau, không khí đó lặp lại, trong ngột ngạt nhiều hơn. Vì sự lạc quan của nhiều người Mỹ sáng suốt trong ba tháng qua là quá lớn. Có rất nhiều thứ để họ tin và hy vọng. Trước hết là họ tin nước Mỹ đã nhìn thấy và hiểu được mối nguy hiểm mà Trump đại diện.
Nếu bạn quan tâm về những gì mình viết trên facebook, blog, diễn đàn, trang nhà, email, vân vân, nên tự cảm nhận hiệu quả của viết lách và kể chuyện của bản thân như thế nào? Quá trình “Vận chuyển tường thuật” trong thế giới điện tử trực tuyến là một trong vấn đề xã hội và cá nhân đáng chú trọng.Kể chuyện thế kỷ 21 Những tiến bộ trong công nghệ đã giúp chúng ta dễ dàng tiếp cận kiến thức gián tiếp mà chúng ta mong muốn về thế giới (Greenfield 2015; Harris và Sanborn 2013). Kể chuyện trong thế kỷ 21 đã phát triển khi mọi người tìm ra những cách mới để ghi lại, chia sẻ và tiêu thụ các câu chuyện: trò chơi, trải nghiệm cá nhân hoặc tin tức chỉ là một số ví dụ (Lundby 2008). Ngày nay, công nghệ hiện đại đã kết hợp hình ảnh với âm thanh và văn bản, đồng thời trao cho mọi người khả năng trở thành người kể chuyện cá nhân và sử dụng môi trường điện tử cho mục đích riêng (Greenfield 2015). Trong cuộc sống bão hòa công nghệ (Lenhart và cộng sự 2015), việc trao đổi câu chuyện thường diễn ra thô
Donald Trump đã trở lại và ít ai nghiệm ra rằng đây là hệ quả từ mối nguy mà Andrei Dmitrievich Sakharov đã cảnh cáo từ hơn ba phần tư thế kỷ trước: sự mê hoặc của loại “ma túy” mang tên “văn hóa quần chúng” (mass culture) và sự lan truyền của những “mê thoại đại chúng” (mass myth) nhằm tạo dựng quyền lực cho những tên mỵ dân “tàn bạo và giảo quyệt”. Sakharov (1921-1989), Nobel Hòa Bình 1975, là cha đẻ của bom khinh khí Nga nhưng quay sang chống vũ khí này và, hơn thế nữa, còn là một nhân cách trí thức vĩ đại, một nhà đấu tranh nhân quyền dũng cảm, bị lưu đày trên quê hương mình dưới sự đàn áp của chính quyền cộng sản, từ năm 1968 đến năm 1986, khi Mikhail Gorbachev tiến hành cải tổ.
Trump thắng, hơn nửa nước Mỹ và hầu như cả thế giới ngỡ ngàng, không hiểu tại sao. Thực ra, mọi chuyện rất giản dị. Chỉ cần suy ngẫm, phân tích vài con số là hiểu ngay. Lần thắng đầu, ông Trump được khoảng 63 triệu phiếu, thua bà Hillary cỡ ba triệu. Lập tức đài Fox và truyền thông của Putin hợp lực biến ông thành lãnh tụ vĩ đại của đảng Cộng hòa. Và riêng ông, với thiên tư là nhà buôn có tài, ông có khả năng bắt trúng ngay nhu cầu của khách hàng, nên rất xứng đáng với những lời xưng tụng của Putin và Fox.
Ngày 31 tháng 10 vừa qua, RFA hân hoan thông báo: “Trại giam số 6 đồng ý mở cửa ‘chuồng cọp’, hai TNLT dừng tuyệt thực sau 21 ngày”. Danh từ “chuồng cọp” trong bản tin thượng dẫn khiến tôi nhớ đến một bài báo cũ (“Ký Ức Những Ngày Ở Địa Ngục Trần Gian”) xuất hiện trên báo Nhân Dân, hồi đầu năm, hôm 01/05/24.
Điều gì xảy ra khi bạn dùng một số tiền khổng lồ mua một nền tảng mạng xã hội, dẫn đến một nửa người dùng bỏ đi, các nhãn hàng dừng quảng cáo, cuối cùng là giá trị của nó thấp hơn 1/3 số tiền đã bỏ ra mua chỉ trong vòng một năm? Đó là bạn được giao lãnh đạo cơ quan mới trong chính quyền mới – tạm thời gọi là “Bộ Cải Tổ Chính Phủ (Department of Government Efficiency - DOGE)” Và khi Elon Musk có tên trong thành phần nội các mới của tổng thống tội phạm Donald Trump ở DOGE, thì một cuộc di tản lớn nhất mạng xã hội Twitter mà Musk đã mua với giá $44 billion vào năm 2022 cũng bắt đầu. Những cây viết công nghệ có cách ví von thú vị: Một vùng đất nhỏ xinh, trong lành, sạch sẽ bên cạnh chiếc du thuyền đang chìm, mà hầu hết du khách trên đó đều bị nhiễm norovirus. Vùng đất tị nạn đó là Bluesky.
Quan hệ Mỹ-Việt Nam trong nhiệm kỳ II của Tổng thống Cộng Hòa Donald Trump sẽ không có những thay đổi đặc biệt, nếu liên lạc giữa Hoa Thịnh Đốn và Bắc Kinh vẫn giữ nguyên trạng như thời Tổng thống Dân Chủ Joe Biden.
Tổng Thống thứ 47 của Hoa Kỳ sẽ là Donald Trump. Ứng cử viên đảng Cộng hòa Donald Trump đã chính thức được tuyên bố là người chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ, với Fox News, CNN và Associated Press xác nhận. Tổng Thống Đài Loan đã gửi lờn chúc mừng. Các công ty Đài Loan đang đánh giá lại các kế hoạch ở nước ngoài của họ. Advantech Co., Ltd., một nhà sản xuất sản phẩm tự động hóa công nghiệp có trụ sở tại Đài Loan, sẽ tiếp tục phát triển tại Hoa Kỳ, Miller Chang, chủ tịch nhóm embedded-IoT (internet of things, còn dịch là internet vạn vật) của Advantech cho biết.
Khả năng “lịch sự” và “ảo luận” trong chữ nghĩa phê bình khiến cho tôi băn khoăn mỗi khi nghĩ đến văn học Việt nói chung và Văn học hải ngoại khoanh vùng.
Chỉ quá nửa đêm của ngày lịch sử 5 tháng 11, 2024, cựu tổng thống Trump đã giành chiến thắng rõ ràng trong cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ, với khả năng thắng hầu hết các tiểu bang chiến trường, đánh bại Phó Tổng thống Kamala Harris, ứng cử viên phụ nữ da màu - trở thành đảng viên Cộng hòa đầu tiên giành được số phiếu phổ thông toàn quốc sau 20 năm
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.