Hôm nay,  

Lệnh Cấm Bay... vào Dải Gaza"

28/03/201100:00:00(Xem: 9894)
Lệnh Cấm Bay... vào Dải Gaza"

Nguyễn Xuân Nghĩa

Libya đã quá rắc rối" Xin nhìn qua Israel...

Trong thông điệp đọc ngày Thứ Bảy hàng tuần vừa rồi, Tổng thống Barack Obama có một tin vui. Những đợt oanh kích của Liên quân Quốc tế đã giúp phe nổi dậy lấy lại thành phố Ajdabiya, một cứ điểm quan trọng vì mở ra Vịnh Sidra và là nguồn tiếp tế nước ngọt cho Benghazi, thành trì của phe nổi dậy. Trên cái trớn đó, phe nổi dậy thấy tràn trề hy vọng Tây tiến, tiến về thủ đô Tripoli của lãnh tụ Moammar Gaddafi.
Nhưng đây mới chỉ là hy vọng mà thôi!
Sau một tuần Liên quân thi hành lệnh cấm bay của Liên hiệp quốc, những ai theo dõi tình hình đều thấy rằng quân Gaddafi đã tấn công phe nổi dậy không bằng phi cơ mà bằng đại pháo hay hỏa tiễn. Khi ấy, Nghị quyết 1973 của Liên hiệp quốc phải được hiểu rộng hơn là một lệnh cấm bay để bảo vệ thường dân. Hiểu rộng theo ý nghĩa là Liên quân phải tấn công các đơn vị bộ binh và pháo binh của Gaddafi để giải cứu phe nổi dậy. Có khi còn tiếp tế đạn dược cho phe nổi dậy mà ai ai cũng chối bay.
Không mấy ai thấy phiền hà về sự kiện một quyết định của quốc tế nhằm bảo vệ thường dân Libya lại dẫn tới hoạt động quân sự nhằm làm lệch cán cân chính trị của một cuộc nội chiến.
Tuy nhiên, hẳn là giới quân sự Hoa Kỳ hay Tây phương cũng có thể biết rằng việc không tập chưa chắc đã hoàn thành mục tiêu (ngầm) là tiêu diệt được bộ binh của Gaddafi để trao một chiến thắng quân sự cho phe nổi dậy. Nói ra thì có vẻ... vô duyên, nhưng các tướng lãnh Mỹ không thể quên được kinh nghiệm đường mòn Hồ Chí Minh trong cuộc chiến Việt Nam. Nói cho phũ phàng, muốn tiêu diệt quân Gaddafi thì phải nhúng chân xuống cát.
Và cứ ở trên trời hay ngoài biển mà tiến hành chiến tranh sạch sẽ như vậy, có khi lại pháo vào nhà dân. Liên quân nhập cuộc là để cứu dân mà lại để tên rơi đạn lạc khiến thường dân chết oan - chuyện dễ xảy ra, A Phú Hãn là một chứng cớ - thì sẽ lãnh búa rìu dư luận. Vì vậy, sau thông điệp lạc quan vào Thứ Bảy 26, Tổng thống Obama sẽ phải điều chỉnh tác xạ khi nói chuyện với quốc dân Mỹ vào Thứ Hai 28 tới đây.
Chúng ta đụng vào một mâu thuẫn trong cốt lõi của quyết định can thiệp.
Nghị quyết 1973 đặt ra mục tiêu là thiết lập chế độ cấm bay, nhằm đạt yêu cầu về nhân đạo là để cứu thường dân. Khi thi hành quyết định này, Hoa Kỳ và cả Pháp đều nói rõ là không gửi lính vào tác chiến trong lãnh thổ Libya. Nghĩa là sẽ chỉ bay trên trời hoặc rót hỏa tiễn từ ngoài biển. Và cố tránh tai vạ bất lường cho thường dân.
Thả ra thì Liên quân thừa sức tiêu diệt chế độ Gaddafi bằng giải pháp quân sự, nhưng không ai cho phép "thả ra" như vậy! Thành thử, mục tiêu hay ước vọng của Liên quân là gây đủ tổn thất cho Gaddafi để lãnh tụ này phải phất cờ trắng. Ông ta có thể quyết định như vậy không"
***
Nhiều phần thì sẽ là không.
Vì hạ cờ hàng rồi thì sẽ đi đâu" Có xứ nào lại nhận cho Gaddafi sống lưu vong" Không lưu vong thì tài sản và tự do đều mất, bản thân sẽ vào tù. Cho rằng có thể toàn mạng trong tù (!), Gaddafi vẫn chờ đợi ngày nhận được lệnh truy nã hay dẫn độ của Toà Hình sự Quốc tế tại thành phố The Hague về tội ác chiến tranh. Ông ta sẽ đi theo vết chân của Slobodan Milosevic của Cộng hoà Serbia. Và biết trước như vậy.
Không nói đến những mâu thuẫn chiến thuật về việc điều động - NATO hay một cơ chế hỗn hợp Âu-Mỹ - người ta cần thấy ra khó khăn chiến lược của việc kết thúc chiến tranh.
Xứ Turkey - Thổ Nhĩ Kỳ - hay ai đó có thể dàn xếp một giải pháp tạm ổn cho Gaddafi để ông ta buông súng. Nhưng ai cam kết nổi là giải pháp ấy sẽ được thi hành hẳn hỏi" Trong giả thuyết lạc quan đến hoang tưởng, rằng Gaddafi và đại diện của Liên quân cùng phe nổi dậy sẽ đồng ý về một giải pháp ngưng bắn, bên trong có những điều kiện nghiêm túc về số phận của Gaddafi, có ai bảo đảm là các luật gia của Tòa Hình sự Quốc tế sẽ không mở hồ sơ về tội ác Gaddafi"
Không lẽ Liên hiệp quốc phải ra một Nghị quyết đặc biệt là... cấm truy tố Gaddafi để hoàn thành mục tiêu của lệnh cấm bay" Diễu!
Vì vậy, an toàn nhất cho Moammar Gaddafi vẫn là hờm súng. Và vì vậy, chiến sự vẫn nhì nhằng, cho tới khi Liên quân mệt mỏi, cho tới khi Đức, Pháp và Mỹ sẽ có bầu cử. Viễn ảnh bầu cử ở nhà sẽ khiến lãnh đạo Âu-Mỹ nhìn lại về lẽ được thua lợi hại để phát huy sáng kiến khác.
Ngay cả trong giả thuyết trời cho là Gaddafi bỗng dưng... chuyển sang từ trần, người ta cũng cần sáng kiến phi thường để tìm giải pháp chính trị cho Libya vào thời "hậu Gaddafi". Cơ chế nào sẽ lâm thời lãnh đạo xứ này, gồm những ai"

Kinh nghiệm Ai Cập cho thấy một giả thuyết rợn người về chuyện lâm thời đó: trong cuộc trưng cầu dân ý có đông đảo cử tri tham dự, người ta thấy ngay là lực lượng Huynh đệ Hồi giáo thắng lớn trước các đảng phái chính trị xưng danh dân chủ. Ai Cập sẽ tổ chức bầu cử vào tháng Chín này, một thời hạn quá ngắn cho các chính đảng chuẩn bị vì thiếu cán bộ và cơ sở, nên Huynh đệ Hồi giáo sẽ có cơ thắng lớn, thành lực đối trọng với quân đội. Trường hợp của tập hợp đa nguyên, hỗn tạp và bán văn bán võ của cái gọi là "phe nổi dậy" tại Libya cũng thế.
Thí dụ ít ai dám nói tới tại Mỹ vì sẽ làm Tổng thống bị quê là một lãnh tụ võ trang có ảnh hưởng trong tập hợp này là một đặc công khủng bố do al-Qaeda huấn luyện, từng bị tù trong trại Guantanamo của Mỹ, và có tràn đầy thành tích chống Mỹ. Các Bộ trưởng hay Đại sứ của Gaddafi đã bước qua phe nổi dậy, hoặc một thiểu số những người đấu tranh cho dân chủ chống lại Gaddafi thì không có sẵn tổ chức - hay võ khí - để nói chuyện phải quấy với các nhóm võ trang hay tộc trưởng Hồi giáo.
Họ sẽ bị nuốt chửng trong chính quyền lâm thời. Và nếu kêu gọi quốc tế thì sẽ lại mang tiếng trong thế giới Á Rập là tay sai của thực dân Âu Châu hay Đế quốc Mỹ.
Libya thời hậu Gaddafi vẫn bị nguy cơ là vùng đất loạn có nhiều hậu cứ chống Tây phương, chứ chưa được như Iraq!
Nhưng dù sao, Libya chỉ là một xứ có sáu triệu dân và có sức xuất cảng dầu thô khả dĩ làm Âu Châu lúng túng chứ chưa đến nỗi là một khu vực sinh tử cho quyền lợi của Hoa Kỳ. Chuyện bom rơi đạn lạc là điều nên tránh, mà dù có xảy ra thì cũng chưa khiến cho Hoa Kỳ bị điêu đứng.
****
Biến cố đáng nói hơn thế là những gì đang xảy ra gần đó, quanh đó.
Số là Israel bỗng dưng bị khiêu khích khi một gia đình Do Thái định cư tại Tây ngạn sông Jordan (truyền thông Tây phương cứ gọi tắt là West Bank) bị tàn sát dã man vào ngày 12 vừa qua. Nối tiếp là các vụ đánh bom tại Jerusalem, pháo kích sát Tel Aviv và xung đột trên Dải Gaza. Ngẫu nhiên xảy ra khá nhịp nhàng!
Khi tình hình Yemen, Syria, Bahrain đã quá hỗn loạn, bạo động quân sự lại có thể bùng nổ giữa Israel với các nhóm Hồi giáo quá khích đang đòi công trạng và với lực lượng Hamas trên Dải Gaza hay cả Hezbollah từ Lebanon. Rồi khủng hoảng tại Israel có thể ảnh hưởng còn trầm trọng hơn những gì đang xảy ra ở Libya.
Chỉ vì ung nhọt cho Israel chính là Dải Gaza giáp giới với Ai Cập, đang do lực lượng Hamas kiểm soát và dùng làm bàn đạp gây rối cho quan hệ giữa Israel với Ai Cập. Chính quyền lâm thời Ai Cập vẫn duy trì chánh sách hoà hiếu với Israel - một điều kiện ổn định then chốt cho quyền lợi Hoa Kỳ. Nếu bạo động bùng nổ tại đây khiến Israel phải phản ứng mạnh, nạn dân Palestine từ Dải Gaza tràn qua lãnh thổ Ai Cập có thể gây khó cho chính quyền Cairo. Và phản ứng đó của Israel sẽ là thách đố cho Chính quyền lâm thời Ai Cập - dưới con mắt hực lửa của Huynh đệ Hồi giáo.
Khu vực thứ hai đã bắt đầu có vấn đề chính là Tây Ngạn sông Jordan, do phe Palestine ôn hoà của lực lượng Fatah và Chính quyền của Tổng thống Mahmoud Abbas kiểm soát.
Dân Palestine bị chia làm hai mảnh dưới sự lãnh đạo của hai lực lượng Palestine, Fatah thì ôn hoà tại Tây ngạn và Hamas thì quá khích trên Dải Gaza. Bây giờ, nhiều nhóm quá khích đang quậy cả hai khu vực khiến chính quyền liên hiệp của Thủ tướng Benyamin Netanyahu lâm thế kẹt và phải cố dẹp cho êm... Mà lực lượng Hamas thì còn quái dị hơn Moammar Gaddafi gấp bội: nhận sự yểm trợ của cả Iran lẫn Saudi Arabia để tấn công Israel lẫn Chính quyền Palestine của Tổng thống Abbas!
Trung Đông không chỉ có một "con chó điên" là Gaddafi.
Nếu không quá tập trung chú ý vào Libya vốn dĩ đã rối bời thì người ta có thể thấy ra bàn tay Iran trong việc khiêu khích Israel để gây vấn đề cho Chính quyền lâm thời Ai Cập và khuynh đảo Bahrain để làm suy yếu Saudi Arabia. Mục tiêu là tạo thêm khó khăn cho Hoa Kỳ khi ba đồng minh chiến lược của Mỹ là Israel, Ai Cập và Saudi Arabia đều phải rút súng!
Trong năm qua, nỗ lực của Tổng thống Obama nhằm hòa giải Israel với Palestine đã lâm bế tắc. Qua năm nay, khủng hoảng Trung Đông bùng nổ khiến Obama lúng túng. Khi đâm đầu vào Libya thì một chuỗi bạo động lại xảy ra tại Israel, với hậu quả sẽ dội vào Ai Cập và Saudi Arabia.
Can gián Israel và gây sức ép với Gaddafi, việc nào khó hơn" Hay là sẽ lại nhờ Liên hiệp quốc"

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tôi nghe nhiều người tỏ ý bi quan về hiện cảnh cũng như tương lai (đen tối) của Việt Nam. Dân tộc nào, số phận đó. Một đất nước có những người viết sử và làm luật (cỡ) như ông Dương Trung Quốc thì… đen là phải!
Việt Nam bước vào năm Giáp Thìn 2024 với gánh nặng tham nhũng và một đội ngũ “không nhỏ” cán bộ, đảng viên suy thoái đạo đức lối sống. Đó là cảnh báo của người đứng đầu đảng CSVN Nguyễn Phú Trọng, trong cuộc phỏng vấn đầu năm của Thông Tấn Xã Việt Nam...
Từ thế kỷ thứ ba trước Tây lịch, Triết gia Mạnh Tử (372-289 BC) của Trung Hoa đã nói rằng, “Dân là quý, thứ đến đất nước, rồi tới vua.” Điều đáng nói là Mạnh Tử là người đi theo học thuyết của Nho Gia vốn chủ trương vua là con ông Trời (Thiên tử) được sai xuống nhân gian để trị quốc an dân, vậy mà cũng không thể phủ nhận vai trò quan trọng, nếu không muốn nói là tối quan trọng của người dân. Thời hiện đại, công pháp quốc tế đã nêu ba yếu tố chính hình thành một quốc gia: người dân, lãnh thổ và chính quyền. Trong đó, thật ra người dân chính là yếu tố then chốt quyết định. Lãnh thổ nếu không có dân ở, không có người quản trị thì không phải là đất nước của một dân tộc. Chính quyền từ người dân mà ra, bởi vì trước khi một người ra nắm quyền cai trị đất nước thì người đó phải là một người dân của đất nước ấy. Hơn nữa, sự thịnh suy của một quốc gia nằm trong tay người dân.
“Phản động lực” mà người Đài Loan thể hiện trong cuộc bầu cử tổng thống vừa rồi khiến tôi, sau những suy nghĩ miên man về chuyện nước non, lại quay về với bài học yêu nước của thời tiểu học với câu hỏi khó, khiến nhiều học trò gác bút: “Em hãy tìm từ phản nghĩa với ‘tôn đại’.” Trung Quốc càng hung hăng đe dọa bao nhiêu, Đài Loan càng quật cường ngạo nghễ bấy nhiêu. Mà nếu Bắc Kinh ngu ngơ hay vờ vịt không biết gì đến định luật này thì, thầy nào tớ đó, Hà Nội cũng mù tịt hay giả bộ tương tự. Họặc mù tịt như thể đã hoàn toàn miễn dịch trước luật này; hoặc đóng kịch như thể không hề sống trong không gian ba chiều bình thường mà là một môi trường nào đó thiêu thiếu, cơ hồ chỉ… hai chiều rưỡi.
Tôi sinh trưởng ở Đà Lạt (Thành Phố Ngàn Hoa) nên sự hiểu biết về hoa lá cũng không đến nỗi tồi. Thế mà mãi tới bữa rồi, nhờ xem trang Trăm Hoa, mới được biết thêm về một loài hoa nữa – hoa ban: “Mùa hoa nở là lúc các cặp đôi nô nức đến thăm Tây Bắc. Hoa ban trắng tượng trưng cho tình yêu chung thủy và sự chân thành, dù tình yêu có gặp nhiều trắc trở, khó khăn thì cũng tự tin vượt qua và sẵn sàng đi đến bến bờ hạnh phúc. Các cặp đôi yêu nhau thường thề nguyện dưới gốc cây hoa ban như một minh chứng cho tình yêu thủy chung, bền chặt.”
Nhìn vào sự xuất hiện, sinh trưởng và tồn tại của chế độ cộng sản ở Việt Nam, chúng ta không thể phủ nhận đã có sự tương đồng với những thông tin tóm lược vừa nói về bệnh ung thư của con người...
Tôi tình cờ nhìn thấy hình Nguyễn Thúy Hạnh đang lơn tơn đẩy một cái xe cút kít đầy ắp bưởi (trên trang RFA) trong một cuộc phỏng vấn do Tuấn Khanh thực hiện, vào hôm 19 tháng Giêng năm 2021. Bên dưới tấm ảnh này không có lời ghi chú nào về thời điểm bấm máy nên tôi đoán có lẽ đây là lúc mà cô em đang hớn hở đến thăm vườn bưởi của họ Trịnh (ở Hòa Bình) vào “thuở trời đất (chưa) nổi cơn gió bụi”!
Tổng Bí thư đảng CSVN Nguyễn Phú Trọng đang phải đối mặt với cuộc tranh chấp nội bộ trong kế hoạch tìm người kế nhiệm lãnh đạo khóa đảng XIV, nhiệm kỳ 2026-31. Những tranh chấp này được giữ kín để tránh hoang mang nội bộ. Chúng bộc phát ngay tại các Đại hội đảng địa phương và các ban đảng từ tháng 10 năm 2023...
Cuộc bầu cử tổng thống lần thứ 8 tại Đài Loan đã được tổ chức vào ngày 13/1 với kết quả là ông Lại Thành Đức Phó chủ tịch Đảng Dân tiến (Democratic Progressive Party, DPP) thắng cử...
Chúng ta đang làm nhân chứng cho một cuộc bầu cử kỳ quặc và đa sự chưa từng xảy ra trong lịch sử đầu phiếu ở Hoa Kỳ. Có thể nói, không chỉ lịch sử, mà rộng lớn hơn, chính là "sự cố" văn hóa chưa từng thấy. Bước vào năm 2024, sự tranh đua giữa hai đảng Cộng Hòa và Dân Chủ càng gay go, khốc liệt với âm mưu, độc kế, thủ đoạn, ám toán, bôi nhọ, mánh mung, để xem ai sẽ là chủ nhân của ngôi Nhà Trắng trong bốn năm tới. Tất cả những ý nghĩ, hành vi đó đều gôm vào chính sách, chiến lược và chiến thuật vận động bầu cử. Bạn đọc sẽ có dịp theo dõi các thầy bàn người Mỹ và thầy bàn người Việt (trong và ngoài nước) phong phú hóa, hư cấu hóa, ảo tưởng hóa về việc bầu cử, tạo ra câu chuyện nửa thực, nửa hư, thú vị, bất ngờ với giận dữ và thất vọng, sung sướng và buồn bã, rung đùi và cụng ly, nguyền rủa và chửi bới, vân vân. Thông thường những luận lý, âm mưu, phê phán, dự đoán đó… được mổ xẻ qua kiến thức và kinh nghiệm tây phương, nơi có hàng ngàn sách vở nghiên cứu chính trường, chính đạo,
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.