SAN JOSE: THÁNG BA KHÓI HOA 2009
Trần Chí Phúc
Thảm hoa cải vàng của thung lũng hoa vàng San Jose.
Mỗi năm cứ vào tháng ba dương lịch tương đương với tháng hai âm lịch là trời San Jose và những vùng lân cận trở nên thơ mộng. Hoa nở khắp nơi, trong vườn, ngòai đường, trên những bãi đất trống, sườn đồi.
Cái tên thung lũng hoa vàng đặt cho vùng này vì có hoa cải mù tạt màu vàng mọc tự nhiên nhiều nơi trong những vườn cây ăn trái, đồi núi, bãi hoang. Nhìn xa trông như những tấm thảm vàng óng tô điểm cho khung cảnh San Jose.
Hoa mai, hoa mận khoe sắc trắng sắc hồng. Hoa đào nhiều lọai cũng nở rộ gợi nhớ bài thơ hoa đào của Vũ Đình Liên, của Thôi Hộ và những bài hát nồng nàn tình yêu sương khói.
Tháng ba dương lịch, những tiểu bang miền đông Hoa Kỳ còn tuyết trắng lạnh lẽo, hay ở những vùng đất khác của địa cầu nóng nực thì chỉ riêng vùng này mùa Xuân đang hiện diện.
Ngàn năm trước thi sĩ Lý Bạch thời nhà Đường đã làm bài thơ tặng người bạn lên đường lấy tên là Tống Mạnh Hạo Nhiên Chi Quảng Lăng (Tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng). Bài thơ chỉ bốn câu nhưng được mọi người nhớ đến bây giờ :
Cố nhân tây từ Hòang Hạc Lâu. Yên hoa tam nguyệt há Dương Châu. Cô phàm viễn ảnh bích không tận. Duy kiến Trường Giang thiên tế lưu.
Khương Hữu Dụng dịch: " Hòang Hạc lầu xưa bạn cũ rời. Dương Châu hoa khói tháng ba xuôi. Buồm đơn bóng hút vào xanh biếc. Chỉ thấy Trường Giang chảy cuối trời."
Trương Nam Hương dịch : "Từ đây Lầu Hạc người xa. Tháng ba hoa khói xuôi nhòa Dương Châu. Chấm buồm hút thẳm xanh sâu. Thấy Trường Giang vắt ngang bầu trời trôi."
Ngô Tất Tố dịch : " Bạn từ Lầu Hạc lên đường. Giữa mùa hoa khói Châu Dương xuôi dòng. Bóng buồm đã khuất bầu không. Trông theo chỉ thấy dòng sông bên trời."
Bốn chữ Yên Hoa Tam Nguyệt nghĩa là tháng ba hoa khói, diễn tả khung cảnh hữu tình của trời đất San Jose cũng vào tháng ba dương lịch mặc dù trong bài thơ thời gian là tháng ba âm lịch.
Ngô Tất Tố phóng khóang hơn dùng chữ Giữa Mùa Hoa Khói có lẽ là vì trời tháng ba của miền bắc nước Việt cuối mùa Xuân không còn hoa khói thơ mộng nữa.
Tháng ba hoa khói hay khói hoa diễn tả những buổi sáng sương mờ lãng đãng cho cảm giác huyền ảo cùng với màu sắc rực rỡ của các lọai hoa. Có khi lái xe chạy ngang qua những khúc đường đồi núi, thấy khói nước bốc lên từ mặt đất, mặt đường chợt cảm nhận câu thơ cũ tuyệt vời.
Tháng ba ở vườn Nhật trong khu Golden Gate Park của San Francisco, những cây hoa anh đào tưng bừng khoe sắc thu hút bao khách du lịch. Phố Nhật của San Jose trên đường Jackson và đường số 5, số 6 cũng có vài cây hoa anh đào nhỏ nở hoa.
Vườn Nhật San Jose trong khu Kelly Park đường Senter có hoa đào lọai bông to không phải là hoa anh đào.
Chợt nhớ tới chuyện Nhật Bản tặng năm chục cây hoa anh đào cho thành phố Đà Lạt mấy năm gần đây, điều này có nghĩa là trước năm 1975 thành phố thông reo mà bài hát Ai Lên Xứ Hoa Đào ( Hòang Nguyên) ca ngợi chưa từng có hoa anh đào. Ngay cả bài hát Mùa Hoa Anh Đào ( Thanh Sơn) có câu : " Mùa Xuân sang có hoa anh đào" cũng chỉ là tưởng tượng về mùa hoa của phương trời Phù Tang Nhật Bản.
Tháng tư năm ngóai, người Nhật đã mang những nhánh cây hoa anh đào từ đất nước họ sang rồi ráp thành mấy cây hoa để triển lãm cho người dân Hà Nội thưởng thức vẻ đẹp của lọai hoa nổi tiếng được gọi là quốc hoa của họ. Chỉ trong vòng vài tiếng đồng hồ, trai thanh gái lịch xứ Hà Thành đã xúm nhau ngắt bẻ những cánh hoa làm trơ trụi thân cành. Báo chí đã lên tiếng về tình trạng kém văn hóa của người dân của thủ đô một nước tự xưng có mấy ngàn năm lịch sử.
Người Việt ở San Jose và vùng phụ cận có may mắn hơn người trong nước là được nhìn thấy hoa anh đào và nhiều lọai hoa đẹp vào tháng ba mỗi năm. Có người trồng hoa đào trong vườn nhà mình để thỉnh thỏang thưởng thức câu thơ Nguyễn Du : : " Hoa đào năm ngóai còn cười gió đông".
Buổi sáng cùng bạn dạo chơi vườn Overfelt Garden, nhìn mấy cây hoa đào, hoa mai khoe sắc mà cảm nhận thú thiên nhiên. Xứ Mỹ người ta quý trọng và bảo tồn thiên nhiên trong khi đó tại Việt Nam, một đất nước đang đi ngược dòng tiến hóa của thế giới là phá họai cây cối, rừng núi, sông hồ để phục vụ cho những mưu đồ lợi ích cá nhân.
Người bạn bảo là hoa mai xứ lạnh màu trắng, cho nên bao nhiêu thơ văn của Trung Hoa khi tả hoa mai đều nói là bạch mai. Chỉ xứ nóng và đất nước Việt Nam từ miền Trung trở vô miền Nam mới có hoa mai vàng, miền Bắc chỉ có mai trắng.
Hồi còn trung học đọc đọan văn tả đóa hoa mai trắng, cứ thắc mắc vì chưa bao giờ thấy mai trắng, đem hỏi ông thầy dạy văn chương thì ông ta cũng trả lời không.
Bây giờ tại xứ người mới mở rộng tầm mắt, hiểu được hoa anh đào, hoa mai, rừng phong nhuộm màu quan san khi mùa thu tới. Và chợt ngậm ngùi nghĩ ra rằng hơn ba mươi năm mình chưa được thưởng thức cái đẹp của cành mai vàng từng nở ở quê miền Trung khi Tết đến.
Khi đang viết mới chợt biết là hôm nay là ngày đầu mùa Xuân, 20 tháng 3 dương lịch, tính theo lịch của Hoa Kỳ. Truyền hình chiếu cảnh tuyết bay lất phất ở New York, San Jose trời nắng ấm ở 70 độ F.
Tháng ba năm 2009, đất nước giàu mạnh nhất thế giới đang lâm vào khủng hỏang kinh tế, thất nghiệp nhiều, chưa bao giờ người dân Mỹ khó khăn như bây giờ. Kinh tế lên hay xuống, người vui hay buồn, thì hoa vẫn nở. Tháng ba hoa khói, trời San Jose thơ mộng. Gởi một tí lãng đãng cho bạn đọc.
Thương xá Grand Centutry Mall, những hàng cây đào đỏ đang nở rộ. Một vài khu mới của người Việt cũng trồng những cây đào để mùa tháng hai tháng ba ngắm nhìn màu hoa mà nhắc mùa Xuân.