Xác Định Quan Hệ Cha Con

Luật Sư Nguyễn Quốc Lân.

Xác định quan hệ cha con là một chuyện rất thông thường và đơn giản. Tuy nhiên vấn đề không phải lúc nào cũng thông thường hay đơn giản như nhiều người nghĩ. Hơn nữa, việc xác định quan hệ cha con chỉ là bước đầu tiên của nhiều vấn đề quan trọng khác, ví dụ như trách nhiệm chăm sóc hay nuôi dưỡng con cái, quyền thăm con hay giữ con khi bố mẹ ly thân, hay trách nhiệm phụ cấp tiền nuôi con.

Xác định quan hệ cha con là gì"

Xác định quan hệ cha con là xác định người bố ruột của một đứa bé, tiếng Anh gọi là paternity. Thông thường, khi hai bố mẹ có hôn thú với nhau, thì người con sinh ra trong thời gian có hôn thú được tự động nhìn nhận là con ruột của người chồng. Nếu người chồng tin rằng người con không phải là con ruột của mình, người này cần phải làm thủ tục phản đối tại tòa trong một thời gian nhất định theo luật của mỗi tiểu bang.  Tại California, thời gian này là vào khoảng 2 năm.

Nếu người con sinh ra trong thời gian bố mẹ không có hôn thú với nhau, người cha cần phải tiến hành thủ tục xác định quan hệ cha con trước khi người cha hay người con được hưởng những quyền lợi hay trách nhiệm thông thường như quyền thừa hưởng tài sản, được bảo hiểm theo cha, hay quyền được chăm sóc con cái. Nếu không tiến hành các thủ tục xác định quan hệ cha con, không ai, kể cả tòa án, có quyền áp đặt những trách nhiệm như thăm con, giữ con, hay phụ cấp chăm sóc con cái (child support).

Các thủ tục xác định quan hệ cha con

Đối với những bố mẹ không có hôn thú, một khi đứa trẻ sinh ra, có nhiều phương thức để xác định quan hệ cha con. Kết quả của mỗi phương thức đều có giá trị như nhau.

Ký  Tên Vào Lời Khai Xác Định Quyền Cha Con (Declaration of Paternity). Một phương thức dễ dàng nhất là cả hai bố mẹ cùng ký tên vào bản lời khai xác định quyền cha con trước ít nhất một nhân chứng hay được thị thực chữ ký. Bản lời khai này thường được ký ngay tại bệnh viện sau khi đứa bé được sinh ra. Sau thời gian đó, bản lời khai này cũng có thể được ký tại nơi khác như Phòng Đăng Ký Hộ Tịch (County Registrar of Birth and Deaths), Sở Trợ Cấp Xã Hội (welfare offices), Phòng Trợ Giúp Tiền Phụ Cấp Con Cái (Child Support Services).

Theo Thỏa Thuận của Bố Mẹ. Cả hai bố mẹ có thể tình nguyện ký vào một thỏa thuận xác định quan hệ cha con cùng với các thỏa thuận khác liên quan đến việc chăm sóc, thăm con, hay cấp dưỡng con cái. Các thỏa thuận này có khi không cần phải ra tòa.

Theo Kết Quả Thử Máu. Trong trường hợp có sự nghi ngờ, một người bố hay mẹ có quyền được có kết quả thử máu, thường là để thử chất DNA, hay được gọi là DNA test. Kết quả thử máu này thường có độ chính xác đến hơn 99%. Nếu hai bố mẹ tranh chấp nhau, tòa án cũng có thể ra lệnh một cuộc thử máu, thường là so sánh chất DNA từ người bố và người con.

Theo Án Lệnh Của Tòa Án. Nếu không có sự cộng tác của người bố, ví dụ như đi thử máu, tòa án vẫn có thể ra án lệnh công nhận quan hệ cha con dựa trên nhiều yếu tố khác nhau, ví dụ như quan hệ giữa bố mẹ, lời khai các nhân chứng biết về quan hệ giữa bố mẹ, những lời nói hay lối cư xử của người bố đối với người con hay những tấm ảnh ghi là những quan hệ hay mức độ giống nhau giữa người cha và người con.

Những phức tạp về pháp lý trong việc xác định quan hệ cha con

Tại hầu hết các tiểu bang, trừ khi người bố phản đối quan hệ cha con trong một thời gian nhất định, luật pháp không cho phép người bố từ chối trách nhiệm nuôi con cho dầu là về sau này mới xác nhận được đứa bé không phải là con của mình. Trong trường hợp này, tòa án vẫn có thể buộc người đàn ông trả tiền phụ cấp nuôi con cho dầu kết quả thử DNA cho thấy đây không phải là con của người đàn ông này. Điều luật này dựa trên một quan niềm rằng mọi đứa bé cần phải có người một người cha và đứa bé không thể lớn lên mà nghĩ rằng không ai nhìn nhận là bố của mình.

Một phức tạp khác cũng hay xảy ra khi người cha hay con ở khác quốc gia, thì luật lệ của mỗi quốc gia có thể được áp dụng để ngăn cản việc xác định quan hệ cha con hay trách nhiệm trả tiền cấp dưỡng cho con. Ví dụ như Việt Nam, hiện chưa phải là một quốc gia đã ký vào Hiệp Ước Hague Convention, cho nên các án lệ từ Hoa Kỳ hay Việt Nam sẽ không được thi hành tại quốc gia kia. Đối với các quốc gia đã là thành viên của Hiệp Ước Hague Convention, án lệnh tại một quốc gia vẫn có thể được tôn trọng và thi hành tại một quốc gia thành viên khác.

Trong trường hợp người cha và con ở nhiều tiểu bang khác nhau, luật lệ hiện nay tại tất cả các tiểu bang tại Hoa Kỳ cho phép sự phối hợp giữa các cơ quan phụ giúp đòi tiền phụ cấp con cái (child support services) có thể truy tìm và thi hành các án lệnh giữa các tiểu bang với nhau. Các án lệ ngoài tiểu bang này vẫn có giá trị như án lệ được ban hành hay thi hành trong cùng một tiểu bang.

Kết Luận

Xác định quan hệ cha con có thể không phải là một vấn đề thông thường hay đơn giản nếu một trong những người liên hệ, ví dụ như người cha, người mẹ hay người con, phản đối mối quan hệ này. Việc xác định quan hệ này cũng có ảnh hưởng nghiêm trọng đến nhiều quyền lời và trách nhiệm khác như thăm con, giữ con, phụ cấp nuôi con, thừa hưởng gia sản, bảo hiểm sức khỏe, hay dạy dỗ con cái.

(Luật Sư Nguyễn Quốc Lân hiện hành nghề tại California, trong khu Little Saigon tại Quận Cam. Số điện thoại liên lạc là (714) 891-1901 và địa chỉ trên lưới điện toán là www.vietlaw.com.)

• Giao Tranh Ấn Độ-Pakistan Tại Kashmir, Ít Nhất 5 chết
• Góc Ảnh Bạn Đọc
• Ất Mùi
• Nhân Chuyện Cái Vách Tường Nhà Phạm Hồng Sơn