Theo báo Tuổi Trẻ, tháng 2, cả tổ dân phố 68, P 15, QGò Vấp, phải thuê chung chiếc xe lam đi dự phiên tòa phúc thẩm đến lần thứ ba mà mọi việc vẫn chưa xong. Dân đòi lại một con hẻm bị một người ở tổ phố hợp thức hóa vào khuôn viên nhà mình. Vụ kiện kéo dài 2 năm, qua nhiều phiên tòa. Tường thuật diễn tiến vụ kiện, báo TT đã ghi nhận như sau.
Khu phố hình thành từ năm 1954. Con hẻm đang tranh chấp nằm bên hông nhà ông Nguyễn Văn Bình, dẫn từ mặt tiền đường Thống Nhất vào cái sân chung của cả tổ. Trên sân có giếng nước công cộng, có cửa tiền, cửa hậu của các nhà, con hẻm là lối đi chính để mọi người ra đường từ mấy chục năm nay. Mọi việc cứ thế cho đến năm 1999, trong đợt tổng kê khai nhà đất, cả khu phố ngỡ ngàng khi biết con hẻm đã được hợp thức hóa cho ông Bình từ 1997. Đối với dân trong tổ phố, mọi việc rõ như ban ngày. Mọi người đã cùng sống, cùng đi lại lui tới trên con hẻm nhỏ, cùng sử dụng giếng nước, cùng mắc ngọn đèn, làm cái cổng. Đó là chứng cứ hiển nhiên chứng minh con hẻm là của mọi người. Thế nhưng, phiên tòa nào viên chánh thẩm cũng đòi hỏi giấy tờ, bản vẽ, để chứng minh con hẻm là đường thông hành địa dịch nhưng không nguyên đơn nào có được. Lý do rất dễ hiểu là họ kê khai nhà đất sau khi ông Bình đã được công nhận quyền sử dụng con hẻm. Đây là chứng cứ duy nhất ông Bình mang theo khi đến tòa, và đây cũng là điểm tranh luận nhiều nhất. Chủ nhà không giải thích được lý do vì sao trong đơn xin hợp thức hóa nhà đất có giấy chứng nhận của phường, ông khai bề ngang 3 mét, vậy mà khi phòng quản lý đô thị xác nhận vào đơn thì bề ngang đã phình lên 5 mét, ôm luôn con hẻm vào lòng.
Giấy chứng nhận của UB thành phố cấp theo xác nhận của quận. Mấy phiên tòa, hội đồng xét xử vẫn không thể khẳng định quyết định này là đúng hay sai, không thể tuyên án, hướng dẫn nguyên đơn đi khiếu nại hết cửa này, cổng khác. Công văn trả lời của sở Địa chánh khẳng định: con hẻm là lối đi để các hộ dân vào giếng lấy nước; từ 1992, các hộ đều đã có giếng đóng trong nhà, không sử dụng giếng chung nữa nên không có nhu cầu đi lại, vậy xét cấp cho ông Bình. Dân thắc mắc: "Con hẻm đâu thể đánh đồng với giếng nước" Còn nhu cầu đi lại, thoát hiểm của dân trong tổ phố" Ông Bình có nhu cầu nào được coi là chính đáng"". Chủ tọa phiên tòa giải thích: tất nhiên cơ sở để xác nhận là đất công, mà đất công thì nhà nước có quyền cấp cho cá nhân khi có nhu cầu. Dân thắc mắc: "Ra vậy, nhà nước có quyền cấp đất cho bất kỳ ai, vậy phải chăng có ngày chúng tôi được cấp cho sở hữu con đường Nguyễn Huệ"". Lại một quy định nữa được đưa ra: khi ông Bình đăng thông báo hợp thức hóa nhà trên báo, treo thông báo ở phường sao không thấy ai khiếu nại" Lại một thắc mắc khác: "Ông Bình không kê khai chi tiết diện tích nhà, không thông báo sẽ hợp thức hóa luôn cả con hẻm bên hông, nhà ông hợp thức hóa ai muốn tranh chấp mà có ý kiến." Chủ tọa lại hỏi:"Ai là người có quyền xác nhận đây là hẻm chung mà không phải đất của một người. Dân phố trả lời: "Chính quyền sở tại mà cụ thể là ủy ban phường".
Bạn,
Câu trả lời ấy bị bác bỏ vì chỉ có ủy ban thành phố mới có quyền xác định đâu là đất riêng, đâu là đất chung. Mọi người lại ngơ ngác: "UB thành phố ở xa quá làm sao biết cái ngõ nhỏ của chúng tôi mà xác định"." Lại không trả lời được, tòa phải tạm hoãn để dân đi kiện tại tòa án hành chính.