Hôm nay,  

Congo: Nhìn Lại 4 Thập Niên Máu Lửa

21/12/200400:00:00(Xem: 4929)
Để hiểu biết lịch sử nước cộng hòa Congo, cần nhìn lại thời gian thu hồi độc lập cach nay 4 thập niên rưỡi.
Cựu thuộc địa của Bỉ thuộc quyền cai trị của nhân vật tự xưng CS là Patrice Lumumba mà chỉ 6 tháng sau bị lật đổ bởi Tư Lệnh quân đội là Mobutu Sese Seko, bạn của Hoa Kỳ.
Cựu Thủ Tướng bị bắt và bị giết, ông Mobutu tiếp tục hành động, tự xưng TT và đổi tên nước là Zaire. Trong 32 năm, lãnh tụ Mobutu đàn áp đối lập và mua chuộc những người không thể dập tắt tiếng nói.
Ông Mobutu và thuộc hạ bị tố giác lấy công quỹ mua nhà nghỉ mát và biẹt thự ở châu Aâu, riêng Mobutu chiếm trên 6 tỉ MK, khiến cac nhà phân tich dùng chữ mới để mô tả chế độ là "Kleptocracy", tức chế độ của bọn trộm cắp.
Điều khôi hài là nước Congo giàu tài nguyên giàu nhất lục địa nay trở thành nước nghèo nhất.
Khoảng giữa thập niên 1990, lân bang Rwanda nhỏ bé lấy cớ truy bắt cac lãnh tụ diệt chủng, thế giới làm lơ trong khi quân đội thiếu tổ chức của Mobutu kháng cự yếu ớt, mở đường cho quân Rwanda kiểm soát 1 dải rừng rậm. Trên đường tiến, quân Rwanda thu nhận dân đïia phương để hợp thức hóa điều họ gọi là cach mạng.

Khỏang đầu năm 1997, quân của lãnh tụ Kabila chiếm thủ đô Kinshasa sau 8 tháng, Mobutu phải chạy qua Morocco và chết vài tháng sau. Kabila trở thành TT lấy lại quốc hiệu cũ với 1 chút thay đổi là Dân Chủ Cộng Hòa Congo. Nhưng Kabila đoạn giao với các đồng minh cũ là Uganda và Rwanda, khiến 2 lân bang này hợp sức xâm lăng, mà lần này không có danh nghjĩa chính đáng. Kabila có cac bạn mới gồm Zimbabwe, Angola và Namibia, Congo trở thành trung tâm của cuộc đại chiến thứ nhất ở châu Phi.
Congo mất 3 triệu rưỡi người trong chiến tranh, khoảng 3.4 triệu người di tản và 17 triệu người thiếu ăn. Khi tình hình trở nên xấu hơn, Kabila bị chính các cận vệ chống lại, bị giết tại Dinh TT, đất nước Congo lại rơi vào hỗn loạn.
Tân TT miễn cưỡng lại là người con 30 tuổi của TT bị giết. Tân TT Kabila cho biết ông không được chuẩn bị để làm TT, nhưng tin là ông làm nhiệm vụ tốt, biết trach nhiệm và làm hết sức mình. TT Kabila trẻ nói rằng đây là 1 giai đoạn chuyển tiếp và ông ký hòa ước với cac đối thủ chính trị với lời hứa tổ chức tổng tuyển cử vào giữa năm tới. Cuộc bầu cử sắp tới cũng sẽ quyết định trả lại hay không quốc hiệu Dân Chủ Cộng Hòa Congo.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
✱ TT Putin: “Mục tiêu của chúng tôi không phải là đẩy nhanh guồng máy xung đột quân sự, mà trái lại là chấm dứt cuộc chiến hiện nay” - "Chúng tôi sẽ cố gắng chấm dứt cuộc chiến này, và tất nhiên là càng sớm càng tốt." ✱ PNV/TBÔ John Kirby: Ông Putin "hoàn toàn không cho thấy dấu hiệu nào rằng ông ta sẵn sàng đàm phán" để chấm dứt chiến tranh - Ông Biden sẵn sàng đàm phán với ông Putin, nhưng chỉ khi nào nhà lãnh đạo Nga "thể hiện sự nghiêm túc về đàm phán"...
Mãi cho đến dạo gần đây, hầu hết những ai không sống ở Iran có thể sẽ chưa bao giờ nghe đến cụm từ ‘cảnh sát đạo đức,’ chứ đừng nói là biết được vai trò rộng lớn của họ ở đất nước này. Tuy nhiên, ngày 16 tháng 9 năm 2022, cái chết của Jina Mahsa Amini đã làm dấy lên hàng loạt cuộc biểu tình trên đường phố Iran và các nơi khác, và tới này vẫn chưa có dấu hiệu dịu đi. Amini đã bị Gasht-e-Ershad, tên tiếng Ba Tư của lực lượng cảnh sát khét tiếng này, giam giữ vì tội “không buộc khăn trùm đầu phù hợp.”
Thế giới đang đối mặt với một bước ngoặt của thời đại: một sự thay đổi kiến tạo cho thời đại. Cuộc chiến tranh xâm lược Ukraine của Nga đã kết thúc một kỷ nguyên. Các cường quốc mới đã hoặc tái xuất hiện, bao gồm một Trung Quốc hùng mạnh về kinh tế và kiên quyết về chính trị. Trong thế giới đa cực mới này, các quốc gia và mô hình chính phủ khác nhau đang cạnh tranh về quyền lực và ảnh hưởng.
Một phong trào biểu tình chống chế độ và chống Xi, do dân chúng và phần đông giới trẻ, sinh viên các Đại học, phát động hôm 24/11/22, nhiều người cho là lớn nhứt từ 33 năm nay. Dân chúng các thành phố lớn, sinh viên từ nhiều Đại học xuống đường tố cáo biện pháp ác ôn « Zéro Covid » của Xi chống dịch Vũ Hán là giết người, trong lúc thế giới cũng chống dịch nhưng không ai làm như vậy...
Cuộc chiến hiện nay tại Ukraine, chẳng cần nói nhiều, đã là một bài học rất lớn cho Hoa Kỳ, và có lẽ nó sẽ được dùng làm chuẩn mực cho những xung đột trong tương lai giữa Hoa Kỳ và các thế lực thù địch trên thế giới...
✱ Reuters: Nga đang hy vọng rằng đảng Cộng hòa kiểm soát Quốc hội - Chính quyền Biden sẽ gặp khó khăn trong việc thúc đẩy Quốc hội thông qua các chương trình viện trợ cho Kyiv. ✱ Military: Các nhà vận động hành lang làm việc cho các nhà thầu quốc phòng, đã từng làm việc cho chính phủ liên bang trước đây - cựu Bộ trưởng Quốc phòng Mark Esper đã từng làm việc văn phòng quan hệ chính phủ của Raytheon. ✱ Al Jazeera: Nhiều dự luật trong quá khứ, đã được Hạ viện và Thượng viện thông qua trong nhiều thập kỷ mà không bị thất bại. ✱ Bilderbergmeetings Co. UK: Chính quyền Biden đã coi Nga và Trung Quốc là đối tác trong thách thức đối với “trật tự thế giới”- Sự cạnh tranh toàn diện với Trung Quốc đang trở thành một nguyên tắc trong các chính sách kinh tế, đối ngoại và an ninh của Hoa Kỳ...
Tại Bangkok, Hội nghị Thượng đỉnh APEC 2022 đã kết thúc và 21 quốc gia thành viên đã đồng thuận đưa ra một Bản Tuyên bố chung với nội dung lên án Nga về cuộc chiến tranh xâm lược tại Ukraine. Tuy nhiên, Bản Tuyên bố có nêu rõ giới hạn dè dặt là nhìn chung vẫn còn có "những quan điểm và đánh giá khác nhau về tình hình và các biện pháp trừng phạt.”
Với việc ông Tập Cận Bình siết chặt kìm kẹp sắt đá đối với đảng lãnh đạo và nền kinh tế chính trị của Trung Quốc, các cuộc tranh luận dai dẳng về tính bền vững của sự tăng trưởng đáng kinh ngạc của đất nước đã trở lại nổi bật. Mô hình độc đoán của Trung Quốc, sau khi tiến xa, rốt cuộc có thể là không có gì là quá đặc biệt. Bằng chứng về sự trì trệ này cho thấy càng ngày càng tăng...
✱ CRS Congress: Tính đến ngày 14 tháng 10 năm 2022, Hoa Kỳ đã cung cấp hơn 20,3 tỷ đô la viện trợ để giúp Ukraine bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ - Lực lượng Đặc biệt của Hoa Kỳ mở các khóa đào tạo và huấn luyện cho lực lượng đặc biệt Ukraine. ✱ Yahoo News: CIA giám sát một chương trình bí mật huấn luyện chuyên sâu ở Mỹ cho các lực lượng hoạt động đặc biệt tinh nhuệ của Ukraine và các nhân viên tình báo khác. Chương trình huấn luyện bắt đầu vào năm 2015, tại một cơ sở không được tiết lộ ở miền Nam Hoa Kỳ. ✱ DW Germany - Lực lượng Mỹ huấn luyện quân đội Ukraine tại Đức và giúp họ học sử dụng các hệ thống vũ khí tiên tiến - việc huấn luyện các lực lượng Ukraine đang diễn ra ở các khu vực khác tại châu Âu, nhưng không tiết lộ địa điểm. ✱ Al Jazeera/DIA: Sự thất bại của các lực lượng Nga trước sự đối kháng mãnh liệt của Ukraine cho thấy lực lượng của Moscow không có khả năng đạt được mục tiêu xâm lược ban đầu do TT Putin đã đề ra. ✱ White House: Chúng tôi có quyền nói chuyện trực tiếp.
Từ ngày 6 đến 18 tháng 11 năm 2022 Hội nghị Thượng đỉnh về Biến đổi Khí hậu của Liên Hiệp Quốc lần thứ 27 (Conference of the Parties, COP27) sẽ được tổ chức tại Sharm el-Sheikh, Ai Cập. Hội nghị này được Antonio Gunterres, Tổng Thư Ký Liên Hiệp Quốc khai mạc và có khoảng đại diện của 200 quốc gia và hàng chục nghìn người tham dự...
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.