Mẹ là biểu tượng cho vẻ đẹp trường cửu. Một vẻ đẹp không thể nghĩ bàn. Chỉ có thể thẩm thấu trọn vẹn bằng cảm xúc của trái tim và hạt lệ, để biết rằng, với mẹ, ta đã được hưởng tình thương yêu, bao dung độ lượng đến ngần nào! Chỉ trong vòng tay mẹ, ta mới rung động được với nhịp giao hòa của bao la trời đất, ta mới cảm hết biên giới của ấm áp. Điều ấy, chúng ta sẽ thấy được nơi thơ của các nhà thơ Du Tử Lê, Nguyễn Lương Vỵ, Nguyễn Xuân Thiệp, Đỗ Hồng Ngọc, Pháp Hoan, Nguyễn Đức Cường, Hoàng Xuân Sơn, Vũ Hoàng Thư, Trangđai Glassey Trầnguyễn, Nguyễn thị Khánh Minh, Trịnh Y Thư. (NTKM).
***
DU TỬ LÊ (1942-2019)
Cõi Mẹ Về
(Trích đoạn)
em đâu biết, tôi có những giấc mơ
tỉnh ra còn ngỡ
như có chuyến xe lửa vừa mới khởi hành
về Hà Đông
nơi mẹ tôi được sinh ra, lớn lên,
rồi theo chồng đi miết.
quê ngoại với tôi tới giờ vẫn còn là niềm bí mật
như những sợi tơ giăng khắp bầu trời
tôi từng vói, mà, chưa lần nắm được.
em đâu biết tôi có những giấc mơ
thấy rõ mẹ về
đắp lại tôi, tấm chăn
vuốt lại tôi, mái tóc...
đã bao năm mất hút sau lưng,
mà, mẹ tôi vẫn không thể tin rằng mái tóc xanh của con bà đã bạc
những đường kẻ dọc, ngang vầng trán tối
đôi mắt nay đã mờ
(đôi mắt trong veo nhìn theo mẹ tôi những ngày họp chợ)
đôi mắt giờ sụp lở nắng, mưa.
mẹ tôi hỏi sao tóc con lại trắng?
những sợi gân nào lấp ló dưới da nhăn?
tôi hỏi bà, lúc rày người có khỏe?
mẹ tôi cười
quết trầu đỏ,
đôi làn môi cắn chỉ
bà vẫn buồn như thuở bố đi luôn…
– Du Tử Lê
(Trích từ tập thơ Ở Chỗ Nhân Gian Không Thể Hiểu,
Văn Học Nhân Chứng xuất bản, 1989)
***
NGUYỄN LƯƠNG VỴ (1952-2021)
vâng thưa mẹ con đã về bên mẹ
ngồi bên hiên nhà cũ thấm ân tình
trời xuống thấp đất lên cao nắng xế
chiều u trầm chiều êm như trang kinh
mẹ rất mỏng như không gian rất mỏng
con rất ngây như thời gian rất ngây
và đôi tay rất ấm trong đôi tay
và đôi mắt rất nồng trong đôi mắt
con nhìn mãi chiều thu xa xa lắc
nhìn rất lâu lâu lắm giữa chiều phai
chiều huyễn ảo mẹ đẹp như trăng cài
trên đỉnh núi trên đỉnh trời chói rạng
con nhìn mãi chiều thu xa xanh lắm
tiếng hát xanh xanh đất ấm trời êm
như lá nõn như cành non mướt đêm
mẹ ấp ngực ru con theo dòng sữa
vâng thưa mẹ con đã ngồi bên cửa
bên niềm vui bên nỗi nhớ đong đầy
mây trắng xóa mắt nhòa theo bóng mây
tim bỗng nhói chiều bỗng gầy heo hút
mẹ rất đẹp như đất trời bất tuyệt
như hồn quê như cánh bướm dâng mùa
bông cúc trắng bông cúc vàng đong đưa
nụ cười hiền mẹ vẫn ngồi thinh lặng
con nhìn mãi những chiều xa bay trắng
âm bay nghiêng hơi ấm mẹ trong đời
đời nghiêng ngửa đời ly tan lâu rồi
huyết âm mẹ trong con riu ríu lửa
con nhìn mãi giọt lệ khô chan chứa
biển rèm vang đồng vọng núi mênh mang
ôi thời gian thời gian ôi thời gian
con ôm mẹ giữa chiều ngân giọng sáo
vâng thưa mẹ con lần theo nếp áo
áo sờn vai hai bóng một vuông chiều
chiều rất thẳm chiều rất trầm yêu dấu
như chưa từng… thưa mẹ biết bao nhiêu.
– Nguyễn Lương Vỵ
(Trích từ trường ca Âm Tuyết Đỏ Thời Gian,
Văn Học Press ấn hành năm 2019)
***
NGUYỄN XUÂN THIỆP
Hỏi thầm giọt mưa. và nói giùm tôi
(Trích đoạn)
Tôi sinh ra dưới cội nghèo.
ngôi nhà ẩn trong xóm cỏ.
mẹ tôi răng đen. mắt hạt nhãn.
thời trẻ tiếng ca xanh dòng sông
mẹ lấy cha. rồi yên phận
nuôi heo. nuôi gà. nuôi con
…
Ơi em bé. hái búp sen mùa hạ
sen thì hồng. mà tay nhỏ xanh xao
em hái sen. chiều nay ra chợ bán
hương hạ nồng. cùng sợi khói nhà sau
…
mẹ già tưới cây chanh bên bờ giậu
để một mai đời ngát lộng hương chanh
mẹ còng lưng. mà trời cao vời vợi
dẫu một ngày. giọt nắng rụng xa cành
…
mai mốt. mẹ qua vùng thảo nguyên
mẹ. ánh trăng vàng trong truyện cổ
lặng soi bên mặt nước hồ gương
đi lang thang qua vùng bia mộ
khi cúi nhìn một cụm hoa lan
thương ôi. mắt nhung xưa. còn mở
– Nguyễn Xuân Thiệp
***
ĐỖ HỒNG NGỌC
Bông hồng cho Mẹ
Con cài bông hoa trắng
Dành cho mẹ đóa hồng
Mẹ nhớ gài lên ngực
Ngoại chờ bên kia sông
– Đỗ Hồng Ngọc
(Bài thơ này nhạc sĩ Võ Tá Hân đã phổ nhạc, ca sĩ Thu Vàng hát).
***
PHÁP HOAN
Mẹ tôi kể
Mẹ tôi kể
khi cỏ cây thôi xao động trong vườn
khi con chim ngủ yên trong tổ ấm.
Mẹ kể về những trái bom
giội lên những mái nhà
như táo mùa thu chín rụng.
Mẹ kể về những người lính
nằm chết trên cánh đồng
mạ non mọc ra từ cổ họng.
Mẹ kể về những dòng sông
về đất nước thời tuổi thơ của mẹ
nơi những ký ức vẫn âm thầm ngủ
như trái bom ngủ quên trong vườn
mỗi đêm nằm trên giường
tôi luôn nghe thấy tiếng đập của nó
sâu trong lòng đất đá
bốn mươi bảy năm qua
trong khu vườn những giấc mơ của mẹ.
– Pháp Hoan
(Nguồn: vanviet.info)
***
NGUYỄN ĐỨC CƯỜNG
Mẹ là ngôi chùa nhỏ
Con ngồi đây lặng lẽ,
Thương nhớ hoài mùa Xuân.
Con ngồi đây quạnh quẽ,
Riêng Mẹ đã bao lần.
Mẹ là ngôi Chùa nhỏ,
Đón con về nương thân.
Mẹ là đôi mắt tỏ,
Tha cho con lỗi lầm.
Mẹ là Xuân bay qua,
Nuôi đời con khôn lớn.
Mẹ là hương sen ngát,
Về trong mộng hiền lành.
Như bầu trời lồng lộng,
Là mặt đất bao la,
Là mưa rào tuôn xuống,
Cho đường con thắm hoa.
Mẹ là nắng thênh thang,
Bình minh xưa chói rạng.
Là mây chiều lãng mạn,
Những ngày Thơ huy hoàng.
Mẹ là đêm thức giấc,
Đêm xanh biếc ngàn sao.
Là vô cùng đôi mắt,
Có sương mù trên cao.
Mẹ đi suốt mùa Hè,
Qua hối hả mùa Thu,
Và mùa Đông tất tả,
Riêng cho con mùa Xuân.
– Nguyễn Đức Cường
(Trích từ tập thơ Chân Dung)
***
TRANGĐÀI GLASSEY TRẦNGUYỄN
Mừng tuổi con
khi yêu một người/ là ta được chiêm ngắm dung nhan của Thượng Đế/ mẹ cũng vậy/ trong phút đầu gặp con/ con chào đời/ trời đất thở ra tơ... (Mùa Yêu Con)
mừng Con chưa đầy tuổi
phúc, lộc, thọ, khang, ninh
má hồng xinh hơn mai
môi tươi hơn đào thắm
Con về ươm Xuân lạ
én xếp nhạc cành xa
tình bao kiếp giao hòa
mùa đông thôi ở giá
mùa Xuân còn ngáy ngủ
nằm lún vào má Con
cái đồng tiền thật tròn
mỗi lần con nhóp nhép
lún luôn vào tim Mẹ
tròn giếng sữa cho con
sữa chảy từ trái tim
tỏa ra hai bầu ngực
sân trời mai vàng rực
Mẹ kín một lộc non
mùa Xuân mới cho Con
Mẹ chảy vào trời đất
– TrangĐài Glassey Trầnguyễn
***
HOÀNG XUÂN SƠN
Tháng 7 nhớ Mẹ
tháng 7 tôi ngồi trong kệ
nghe ra trời đất tụng kinh
lung linh đại thừa bóng mẹ
nhìn vô. chỉ thấy một mình
chỉ thấy sương chiều bạc tóc
buộc một con sông mấy đò
trôi đi ngả nào không biết
chỉ biết mình ngồi co ro
chợt nhớ khi còn quyến luyến
thương làm sao khúc túy ân
say say một hồn vô ngã
chìm trong xứ mẹ ân cần
mà tôi vẫn còn lóng ngóng
lân tuất áo mẹ phương nào
giọt nước mắt chìm trong ngấn
chìm khuất
bóng mẹ
phương
nào…
– Hoàng Xuân Sơn
***
NGUYỄN THỊ KHÁNH MINH
Mẹ
Đầy tay mẹ dậy thơ thơm ngát
Đời hồng trong những áng văn chương
Mẹ cười, nhân ái bừng xuân sắc
Bao nỗi đau kia cũng nhẹ thường
– Nguyễn thị Khánh Minh
***
VŨ HOÀNG THƯ
Ngày Lễ Mẹ
Rách da bật máu thân mình
Mẹ đau quằn quại cho hình con ra
Vá trời thân một Nữ Oa
Oan khiên Mẹ chịu, hải hà Mẹ kham
Thăm Mẹ
mẹ nằm ngó biển xa xăm
trầm hương xin đốt lệ đằm tình thâm
mẹ ơi lỗi hẹn bao lần
mộ phần ngả bạc theo màu tóc phai
– Vũ Hoàng Thư
***
TRỊNH Y THƯ
Về Mẹ
Mẹ dòng nước mắt chia hai
Mẹ trong huyền sử mẹ ngoài trùng dương
Mẹ từ khung gác miếu đường
Mẹ qua biển lớn thịt xương nát lìa
Mẹ tân khổ
Mẹ đầm đìa
Mẹ chào tay vẫy những chia ly đời
Mẹ giam tủi nhục trong người
Mẹ ôm hơi thở thốt lời từ bi
Mẹ nhìn theo lũ con đi
Mẹ soi ký ức những khi khóc thầm.
– Trịnh Y Thư