DALLAS (AP) - Một thập niên sau khi các nguyên thủ Hoa Kỳ, Canada và Mễ Tây Cơ ký Hiệp Ước Tự Do Mậu Dịch Bắc Mỹ (NAFTA), các lời tiên đoán rằng hiệp ước sẽ đẩy Mễ vào hàng ngũ các nước cường quốc kinh tế hay là tiên đoán rằng việc làm sẽ bỏ Mỹ để sang Mễ và ghìm mức lương thấp ở Mễ đã không thành sự thực.
Nhiều nơi ở Mễ vẫn nghèo thê thảm, nhưng mậu dịch đã bùng nổ, nâng mức lương và che chở Mễ thoát các nỗi đau kinh tế lan rộng khắp vùng Mỹ Latin.
Các lãnh tụ ký NAFTA -- TT Geogr Bush (cha), Thủ Tướng Brian Mulroney của Canada, và Tổng Thống Mễ Carlos Salinas de Gortari -- sẽ ghi dấu 10 năm ký hiệp ước NAFTA trong 1 hội nghị hôm thứ hai và thứ ba ở Washington DC.
Các phân tích gia vẫn còn tranh luận về ảnh hưởng NAFTA. Nó đã giúp khởi lên vô số cơ hội, nhưng cũng làm thiệt hại nhiều ngàn người.
Hội nhập kinh tế Mỹ và Mễ đã làm cho mất việc từ các công nhân hãng xe hơi vùng Trung Tây cho tới thợ dệt may ở El Paso.
Trong khi đó, nhiều công ty Mễ đã sống sót nhờ xiết đường biên giời thì lại khai phá sản khi bị hàng Mỹ cạnh tranh. Mễ vẫn còn nhiều triệu người học vấn hạn chế nên không hưởng lợi nổi nhờ tự do mậu dịch. Vài nhà phân tích Mễ thì cho là Mễ thua lỗ nhiều hơn có lời.
“Chúng ta mất nhiều việc làm hơn là kiếm được, bởi vì nhiều công ty sập tiệm vì không cạnh tranh nổi,” theo lời Bertha Lujan, cựu lãnh tụ công đoàn bây giờ làm kiểm soát viên thị xã Mexico City, nói trên số thứ hai của báo Dallas Morning News.
Xuất cảng của Mỹ vào Mễ tăng từ 45.29 tỉ đô năm 1993 để tới 113.77 tỉ trong 2001. Xuất cảng Mễ vào Mỹ tăng từ 42.85 tỉ đô để tới 140.3 tỉ đô cùng thời kỳ.
Mậu dịch 2 chiều giữa Mễ và Canada thì ít hơn so với Mỹ, nhưng đã tăng từ 2.74 tỉ đô năm 1993 để tới 7.3 tỉ năm ngoái. Giao dịch giữa Mỹ và Canada gần như tự do từ trước cả NAFTA.
Wal-Mart Stores Inc. hiện là hệ thống siêu thị lớn nhất Mễ.
Nhưng Mễ vẫn còn lo cạnh tranh thêm với Châu Á, Trung Mỹ và Đông Âu.
Nhưng Mỹ vẫn là cứu tinh của Mễ: Hơn 70% đầu tư trực tiếp ngoại quốc mà Mễ nhận được từ khi ký NAFTA là tới từ Hoa Kỳ, theo lời Bancomex, ngân hàng mậu dịch quốc gia của mễ.
Các nhà đầu tư Hoa Kỳ đã bơm tiền vào 13,715 công ty tại Mễ, chủ yếu là khu vực sản xuất và tài chánh.
Mậu dịch (2 chiều) giữa Mỹ-Mễ tăng 12.1% mỗi năm kể từ 1993 khi mới 88 tỉ đô để năm nay là 256 tỉ đô.
Nhiều nơi ở Mễ vẫn nghèo thê thảm, nhưng mậu dịch đã bùng nổ, nâng mức lương và che chở Mễ thoát các nỗi đau kinh tế lan rộng khắp vùng Mỹ Latin.
Các lãnh tụ ký NAFTA -- TT Geogr Bush (cha), Thủ Tướng Brian Mulroney của Canada, và Tổng Thống Mễ Carlos Salinas de Gortari -- sẽ ghi dấu 10 năm ký hiệp ước NAFTA trong 1 hội nghị hôm thứ hai và thứ ba ở Washington DC.
Các phân tích gia vẫn còn tranh luận về ảnh hưởng NAFTA. Nó đã giúp khởi lên vô số cơ hội, nhưng cũng làm thiệt hại nhiều ngàn người.
Hội nhập kinh tế Mỹ và Mễ đã làm cho mất việc từ các công nhân hãng xe hơi vùng Trung Tây cho tới thợ dệt may ở El Paso.
Trong khi đó, nhiều công ty Mễ đã sống sót nhờ xiết đường biên giời thì lại khai phá sản khi bị hàng Mỹ cạnh tranh. Mễ vẫn còn nhiều triệu người học vấn hạn chế nên không hưởng lợi nổi nhờ tự do mậu dịch. Vài nhà phân tích Mễ thì cho là Mễ thua lỗ nhiều hơn có lời.
“Chúng ta mất nhiều việc làm hơn là kiếm được, bởi vì nhiều công ty sập tiệm vì không cạnh tranh nổi,” theo lời Bertha Lujan, cựu lãnh tụ công đoàn bây giờ làm kiểm soát viên thị xã Mexico City, nói trên số thứ hai của báo Dallas Morning News.
Xuất cảng của Mỹ vào Mễ tăng từ 45.29 tỉ đô năm 1993 để tới 113.77 tỉ trong 2001. Xuất cảng Mễ vào Mỹ tăng từ 42.85 tỉ đô để tới 140.3 tỉ đô cùng thời kỳ.
Mậu dịch 2 chiều giữa Mễ và Canada thì ít hơn so với Mỹ, nhưng đã tăng từ 2.74 tỉ đô năm 1993 để tới 7.3 tỉ năm ngoái. Giao dịch giữa Mỹ và Canada gần như tự do từ trước cả NAFTA.
Wal-Mart Stores Inc. hiện là hệ thống siêu thị lớn nhất Mễ.
Nhưng Mễ vẫn còn lo cạnh tranh thêm với Châu Á, Trung Mỹ và Đông Âu.
Nhưng Mỹ vẫn là cứu tinh của Mễ: Hơn 70% đầu tư trực tiếp ngoại quốc mà Mễ nhận được từ khi ký NAFTA là tới từ Hoa Kỳ, theo lời Bancomex, ngân hàng mậu dịch quốc gia của mễ.
Các nhà đầu tư Hoa Kỳ đã bơm tiền vào 13,715 công ty tại Mễ, chủ yếu là khu vực sản xuất và tài chánh.
Mậu dịch (2 chiều) giữa Mỹ-Mễ tăng 12.1% mỗi năm kể từ 1993 khi mới 88 tỉ đô để năm nay là 256 tỉ đô.
Gửi ý kiến của bạn
