Hôm nay,  

Cánh Đồng Chum Ai Lao

1/16/201800:00:00(View: 7668)
CANH DONG CHUM
Cánh Đồng Chum.

Đường Bình

Cánh đồng Chum (Plain of Jars) là một vùng đồng bằng rộng lớn miền cực bắc thuộc tỉnh Xiang Khouang nước Ai Lao . Đèo cao núi thẩm đường đi rất nguy hiểm. Trong vùng này có hằng ngàn cái chum đủ cỡ nằm rải rác khắp thung lũng Xieng Khuoang. Cánh đồng Chum là vùng đất tiền sử, cho đến nay không có ai biết làm bằng vật liệu gì? Làm với mục đích gì? và niên đại của cánh đồng Chum.

Anh bạn Lào nói với tôi đây là một vùng đất hứng chịu nhiều nhứt bom đạn của Mỹ thả xuống , mục đích để ngăn chận quân lính Bắc Việt và quân Cộng Sản Pathet Lào. Máy bay Mỹ loại B-52 thả bôm ngày đêm, và thả thuốc khai hoang để tiêu diệt hằng triệu cây rừng, người ta ước tính từ năm 1964 đến 1973 quân đội Mỹ đã thả 262 triệu quả bom đủ loại khắp khu vực này, nó nhiều hơn số bom thả trong thời kỳ đệ nhị Thế Chiến trên thế giới. Trong số bom thả xuống có hơn 80 triệu quả chưa phát nổ, vẫn còn đang nằm rải rác trong vùng này. Anh bạn Lào nói rất nhiều trái loại bom chùm (Cluster bom) chống cá nhân giống như trái banh nhỏ, nhiều người tưởng nó là đồ chơi, nhứt là trẽ em, nhặc nó lên bị phát nổ chết và chết rất nhiều.

Cả khu vực phía bắc Ai Lao bây giờ là một vùng rừng lá thấp, không còn cây cao bóng mát như xưa. Sau Hiệp định đình chiến Paris năm 1973 quân đội Mỷ chấm dứt thả bom, nhiều người dân Lào chết vì bom trong vùng Cánh Đồng Chum, chánh phủ Lào kêu gọi Mỹ và nhiều tổ chức quốc tế giúp tháo gỡ, tất cả nỗ lực mấy chục năm nay chỉ giài quyết được một phần nào trong vùng số 1 thôi, vì nó quá nhiều làm không xuể nên đành bó tay.

Sau chiến tranh, vì nhu cầu phát triển kinh tế, hằng triệu thước khối gỗ quý bị hạ xuống đem bán. Núi rừng bị đốt sạch để trồng hằng triệu cây chuối để xuật khẩu. Vào mùa mưa, cỏ mây mọc xum xê rất nhanh, sau mùa mưa người ta đốt, đứng trên đỉnh núi Trường Sơn nhìn xa thẩm về chân trời phía Lào, lửa cháy sáng rực mấy ngọn núi, khói bay cao che khuất bầu trời, ban ngày không thấy mặt trời, ban đêm không thấy trăng sao.

Cánh Đồng Chum chia thành 9 vùng, vùng số #1 có 400 cái chum, đủ kích thước, có cái hai ba người ôm và cao hơn hai thước, một vài cái có nấp đậy, tôi tò mò trèo lên một cái nhìn bên trong thấy đất và lá cây khô. Du khách chỉ đến tham quan trong vùng #1, có thể nhìn thấyhố bom lớn nhỏ rải rác khắp nơi, có cái sâu hơn thước, nhiều cái Chum bị bom nổ làm sức mẻ bể miệng, có cái bị chôn vùi một phần nằm lô nhô. Đường mòn vạch sẵn cho du khách đi tham quan, một vài nơi có gắng bảng cảnh cáo nguy hiểm du khách không nên đến gần. Có một ngọn núi thấp nằm riêng rẻ, mới nhìn tưởng là hầm trú ẩn, tại miệng hang có một cái bàn thờ đặc trên khúc cây khô chơi vơi cao khoảng một thước, vài cây nhang đang tỏa khói do du khách đến trước cúng bái, tôi thấp nắm nhang chiêm bái người quá cố rồi lên dường về thị trấn Phongsavang thủ Phủ Tỉnh Xieng Khouang.


Phongsavang cao nguyên đất đỏ, một hàng phố nhỏ nằm trên môt con đường dài cả cây số, đường xá mới tái tạo tráng nhựa chạy rất êm. Trời tối sương khói bao phủ, hàng đèn đường vàng chiếu sáng lờ mờ, thỉnh thoảng một chiếc xe mô tô hai bánh chạy nhanh tiếng động cơ chát chúa không biết đi về đâu. Xe chúng tôi chạy chầm chậm trên con phố chính đi tìm chổ ngủ, bất chợt anh tài xế ngừng xe giửa đường, nhìn dáo dát thấy căn phố bên phải có tấm bảng hiệu lớn với hình một cô gái xinh đẹp mỉm cười mời mọc, trên tấm bản có một hàng chữ Lào ngòang nghèo không ai biết đọc, tôi không nhìn hàng chữ đó mà nhìn khuôn mặt đẹp của cô, liết mắt tôi thấy mấy chữ bằng tiếng Anh ghi rõ ... Maty Hotel - Your Home Away From Home. Mừng quá, tôi la lên và dục mỏi người xuống xe, chưa bước vô tiệm mà trong lòng nghỉ rằng sau một ngày rông rủi tìm tòi và nghe những chuyện hải hùng đau thương của dân tộc Ai Lao, tôi chỉ mong có chổ cho tôi một giất ngủ bình yên là thần tiên rồi.

Xuống xe bước vô thấy trước cửa chính ra vào có một cây xanh, chủ khách sạn treo một hàng vỏ bôm bi lòng thòng trang trí cho cửa tiệm, một võ bình xăng máy bay dài thòn nằm bên lối đi. Hotel Maty có chỗ cho ngủ và có cho ăn thật là thần tiên vì suốt cả ngày nay chúng tôi không mang theo thức ăn, nước uống củng quên mang theo. Bữa cơm Maty Hotel hôm nay có rau có nước mắm cay hợp khẩu vị ngon tuyệt vời. Sau cơm tối ông chủ hotel mời chúng tôi xuống phòng khách xem truyền hình. Ông nói: Đêm nay đài truyền hình chiếu phim thời sự. Tôi xuống phòng khách mở cửa phòng bên trong tối thui, dưới ánh đèn mờ thấy có người ngồi trong đó, âm thanh T.V phát ra rầm rầm, chương trình đã bắc đầu từ hồi nào rồi. Tôi bước vào sâu bên trong tìm chổ ngồi, trên màn ảnh 16 inch không màu, máy bay Mỹ oanh kích thả bôm, dân chúng chạy tán loạn. Các anh chiến sĩ (Pathet Lao) áo đen đi dép râu tay cầm súng A.K không sợ chết, hùng dũng xong pha chiến trận. Bôm nổ khắp vùng nhà tan cửa nát người chết kẻ bị thương đầy máu và nước mắt. Trong phòng khách một nhóm khoản mười người, nam nữ sồn xồn thuộc một hội cựu chiến binh Mỹ từ Chicago mới đến chiều nay, mọi người xem phim trầm lặng. Chương trình T.V chấm dứt, mấy người bước ra khòi phòng khách đứng dưới ánh đèn màu treo ngoài trời, mấy ngụm khói thuốc Marboro bay lên cao, một người buồn bả trách mốc ai đó đã gây đau thương cho dân tộc Ai Lao.

Không gian yên tịnh, vần trăng sáng tỏa xuyên qua màng sương mỏng dảy núi Trường Sơn xa xa đậm nét màu xanh tô điểm Phongsavang đẹp tuyệt vời.

Đường Bình

 

Send comment
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu.Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Your Name
Your email address
)
Trong bài viết “Thế thời không phải thế” đăng trên Việt Báo ngày 4 tháng 4 về sau 100 ngày hành xử của tổng thống Trump (*), tôi có dự đoán rằng bên Dân Chủ sẽ giữ thế im lặng nhiều hơn lên tiếng ồn ào chống những việc làm của ông Trump và đảng Cộng Hòa vì muốn ông Trump tự sa lầy dẫn đến hậu quả đảng Cộng Hòa sẽ bị mất ghế, mất chủ quyền đa số trong lưỡng viện quốc hội quốc gia. Cho đến nay gần sáu tháng tổng thống, ông Trump vẫn tiếp tục gây hấn với thế giới và một số lớn thành phần dân chúng Mỹ và đảng đối lập vẫn giữ sự im lặng, thỉnh thoảng vài người lên tiếng một cách yếu ớt, kiểu Tôn Tẩn đối phó với Bàng Quyên.
Ngày 12/6/2025, từ văn phòng làm việc tại gia của mình ở Washington DC, ký giả, xướng ngôn viên kỳ cựu gần 28 năm của ABC News, Terry Moran loan báo đơn giản: “Có lẽ các bạn đã biết, tôi không thuộc về nơi đó nữa. Tôi sẽ ở đây, tại nền tảng Substack này. Có rất nhiều việc mà tất cả chúng ta cần phải làm trong thời gian đất nước quá nhiều vết nứt. Tôi sẽ tiếp tục tường thuật, phỏng vấn, để gửi đến các bạn sự thật, với tư cách là một nhà báo độc lập. Tôi là một ký giả độc lập.” Từ hôm đó, Terry Moran chính thức bước ra khỏi “luật chơi” của truyền thông dòng chính. Và cũng ngay ngày hôm đó, Terry Moran là danh khoản xếp thứ hạng đầu tiên (#1) về số người theo dõi (follower), số “subscriber” trả phí theo tháng và năm.
Ngày 2/7/2025 Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump thông báo ngắn gọn trên mạng xã hội Truth rằng Việt-Mỹ đã thỏa thuận để Hoa Kỳ áp thuế 20% lên hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam và 40% trên hàng hóa trung chuyển qua Việt Nam; ngược lại Việt Nam đánh thuế 0% vào hàng hóa mua của Mỹ...
Ngài tự nhận trọn đời ngài chỉ là một nhà sư đơn giản, nhưng sóng gió tiền định đã đưa ngài vào ngôi vị Đức Đạt Lai Lạt Ma đời thứ 14 để gánh vác chức lãnh đạo cả đạo và đời cho dân tộc Tây Tạng từ khi ngài còn thơ ấu. Ngài từ những ngày mới lớn, miệt mài tu học theo lời Đức Phật dạy về hạnh từ bi và trí tuệ, nhưng từ khi chưa đủ tuổi thành niên đã chứng kiến khắp trời khói lửa chinh chiến để tới lúc phải đào thoát, vượt nhiều rặng núi Hy Mã Lạp Sơn để xin tỵ nạn tại Ấn Độ.
Zohran Mamdani tuyên bố tranh cử thị trưởng New York vào tháng 10/2024. Khi đó, phần lớn New York vẫn không biết đến vị lập pháp tiểu bang 33 tuổi này là ai. Ngày 1/7/2025, Zohran Mamdani chính thức đánh bại cựu Thống đốc Andrew Cuomo, chiến thắng vòng bầu cử sơ bộ cuộc tranh cử thị trưởng New York vào tháng 11/2025.
Tồn tại qua hơn hai thế kỷ, Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ chưa bao giờ là một cánh cửa vô tri. Mỗi nhiệm kỳ Tòa để lại một dấu ấn ảnh hưởng đến đời sống người dân. Có nhiệm kỳ, Roe v. Wade1 mất hiệu lực, tòa cắt quyền phá thai khỏi tay người phụ nữ, coi như món nợ trả về từng tiểu bang, tự lo tự liệu. Có nhiệm kỳ, cánh cửa Affirmative Action2 sập lại, đám trẻ da màu nghèo khỏi cơ hội cầu tiến. Có nhiệm kỳ, Tòa thả lỏng súng đạn, cãi vã sân trường cũng đủ gây đổ máu3. Nhưng cũng đã có những nhiệm kỳ Tòa đứng thẳng lưng, bảo vệ người dân buộc Bạch Ốc Nixon phơi ra hồ sơ mật với Pentagon Papers
Nelson Mandela (1918-2013), quán quân Giải Nobel Hòa Bình năm 1993, nhà hoạt động chống chế độ phân biệt chủng tộc bị tù 27 năm, và là vị tổng thống người da đen đầu tiên được bầu trong cuộc bầu cử dân chủ đầu tiên của nước Nam Phi vào năm 1994, đã từng nói rằng, “Giáo dục là vũ khí có sức mạnh nhất mà bạn có thể sử dụng để thay đổi thế giới.” Hơn ai hết, Nelson Mandela là người không những hiểu rõ giá trị thực sự của nền giáo dục mà còn áp dụng kiến thức đó trong việc làm thay đổi đất nước và dân tộc Nam Phi của ông. Ông đã dẫn dắt Nam Phi từ một quốc gia ngập chìm trong bóng tối của thù hận, phân hóa và lạc hậu để vươn mình lên trong ánh sáng của đoàn kết, hòa bình và phát triển.
Hoa Kỳ đã tấn công Iran. Chỉ vài ngày sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump gợi ý rằng có thể trì hoãn bất kỳ hành động quân sự nào của Mỹ trong nhiều tuần, ông tuyên bố vào ngày 21/6 rằng máy bay Mỹ đã tấn công ba địa điểm hạt nhân của Iran, bao gồm cả cơ sở bị chôn sâu ở Fordow. Các quan chức Iran xác nhận rằng các cuộc không kích đã diễn ra. Mặc dù ông Trump khẳng định rằng các địa điểm này đã bị "xóa sổ", nhưng vẫn chưa rõ các cuộc tấn công đã gây ra thiệt hại gì.
Jena, Louisiana – một thị trấn 4.000 dân lọt thỏm giữa rừng thông – nơi bảng hiệu đầu làng ca ngợi đội bóng nữ vô địch của bang, nhưng cách đó chỉ ba dặm, sau hàng rào kẽm gai và lời Kinh Thánh treo lủng lẳng, là Trại Giam ICE đồ sộ - do GEO Group điều hành. Nơi đây hiện giam giữ hơn 1000 người – phần lớn chưa từng bị kết tội hình sự, nhiều người chỉ là dân đang xin tị nạn hợp pháp, số còn lại chưa kịp hiểu vì sao mình bị bắt...
Tại sao Trump lại vội vàng ban hành hàng loạt sắc lệnh hành pháp và chính sách mới như vậy?AI: Có hai lý do.Đầu tiên, tổng thống vội vàng vì nếu có bất kỳ điều gì sai trái xảy ra vào đầu nhiệm kỳ, ông có thể đổ lỗi cho chính quyền trước và nhà nước (những người làm việc cho ông). Nếu để lâu, những điều sai trái sẽ là trách nhiệm của ông, và Trump không thích chịu trách nhiệm.Thứ hai, ông biết trong hai năm nữa, đảng Cộng hòa sẽ mất quyền kiểm soát Hạ viện trong cuộc bầu cử quốc hội và ông sẽ trở thành què quặt. Ông cần phải hoàn thành mọi việc ngay bây giờ. Ông muốn tập trung vào các doanh nghiệp của mình trong hai năm cuối nhiệm kỳ tổng thống,
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.