Hôm nay,  

Trang Sử Việt: Hoàng Diệu

07/06/201600:01:00(Xem: 6051)
(Lời tâm tình: Bài viết về “Sử Việt” chỉ khái quát, không đi sâu từng chi tiết của mỗi nhân vật. Cuối mỗi bài viết, phần “Thiết nghĩ” nếu có chỉ là góp ý của tác giả, không ngoài mục đích làm sáng tỏ thêm về nội dung đã biên soạn. Trang Sử Việt luôn mong mỏi nhúm nhen tình tự dân tộc, niềm yêu thương quê hương và giữ gìn Việt ngữ cùng văn hóa Việt. Trang Sử Việt đăng trên Vietbao Online thứ Ba và thứ Sáu hằng tuần).
________________ 
.
HOÀNG DIỆU
(1829 - 1882)
.
Hoàng Diệu, còn tên là Hoàng Kim Tích, quê Quảng Nam, tự Quang Viễn, hiệu Tĩnh Trai, ông đỗ phó bảng năm 1848, được bổ nhiệm làm Tri huyện Tuy Phước, Bình Định, rồi thăng nhiều chức vụ khác. Đến năm 1877, triều đình Huế bổ ông làm Tham tri bộ Hình rồi Tham tri bộ Lại. Trong suốt 30 năm làm quan, gia đình ông vẫn sống thanh bạch, thiếu thốn. 
.
Năm 1880, ông làm Tổng đốc thành Hà Nội, chức Thượng thư Bộ binh, cai quản cả việc thương chính. Ngày 25-4-1882, đại tá Pháp là Henri Rivière muốn xâm lăng miền Bắc Việt Nam, lấy cớ đưa quân Pháp đến Hà Nội bảo vệ sinh mạng và tài sản của Pháp kiều. Rivière gửi tối hậu thư đến Hoàng Diệu mà lời lẽ ngạo mạn với yêu sách gồm 3 điều:
 - Phá các công sự phòng thủ trong thành Hà Nội.
 - Giải giới quân lính.
 - Đúng 8 giờ sáng các quan văn võ ở thành Hà Nội, phải đến trình diện đại tá Pháp ở đồn Thuỷ, sau đó Pháp sẽ vào thành kiểm kê, khi xong sẽ giao trả thành lại. 
Ông không đồng ý, cử Tôn Thất Bá đi điều đình với Pháp nhưng không được trả lời vì Tôn Thất Bá lại theo giặc Pháp. 
.
Đúng 8 giờ 15 phút, Rivière vẫn không trả lời mà còn điều các tàu chiến: La Fanfare, La Massue, La Hache pháo kích vào thành Hà Nội, yểm trợ cho 450 quân Pháp và thân binh để chiếm Hà Thành. Hà Thành bị pháo rơi dồn dập, Hoàng Diệu và phó Lãnh binh Hồ Văn Phong chỉ huy lực lượng phòng thủ nơi cửa Bắc chống chọi quyết liệt, thành lũy đổ nát, cát gạch bay mờ mịt, binh sĩ hy sinh quá nhiều, chẳng bao lâu kho vũ khí trong thành lại phát nổ, có tin khẩn báo là do nội phản nhưng ông không nao núng chỉ huy binh sĩ còn lại tiếp tục chiến đấu. 
Viên Chánh suất Hùng Nhuệ đang thúc quân tham chiến bị trúng đạn tử thương. Cửa Đông nguy ngập, đề đốc Lê Văn Trinh bỏ chạy. Cửa Tây Lãnh binh Lê Trực không chống nổi phải rút lui. Cửa Nam thủy sư Đô đốc Nguyễn Đình Đường vẫn bền bỉ chỉ huy binh sĩ thủ thành bắn trả. 
.
    Đến 10 giờ 50 phút đại úy Pháp là Martin chỉ huy quân Pháp dùng mìn phá cửa Bắc, ở phía tây bắc quân Pháp ào ạt tấn công và leo được vào thành, đánh cận chiến xáp lá cà, tiếng la hét vang trời. Hoàng Diệu lúc ấy đầu đội khăn xanh, với 10 viên Võ cử rút về phía Hành cung, ngậm ngùi nhìn thành thất thủ. Thế cùng, dẫu tiếp tụ chiến đấu cũng chết chóc thêm mà thôi, ông bảo mọi người nên rút lui trở về kinh đô. Ông u uất, tự cắn ngón tay chảy máu, lấy khăn choàng viết biểu tạ tội: “Làm tướng bất tài, thần tự  nghĩ sống cũng vô ích, dẫu biết rằng thành mất, mà có chết cũng có tội, thần nguyện theo gương Nguyễn Tri Phương mà xuống suối vàng”.Viết xong, ông đau đớn nhìn thành quách lòng chứa chan lưu luyến lẫn xót xa trước cảnh thành mất!  
      Ông đến Võ miếu thắt cổ tuẫn tiết vào ngày 25-4-1882, hưởng thọ 54 tuổi. Ông được thờ trong đền Trung liệt cùng với Nguyễn Tri Phương trên gò Đống Đa. Cụ Phó bảng Nguyễn Trọng Tỉnh có bài thơ điếu Hoàng Diệu, Phạm Khắc Hòe đã ghi vào trong lịch sử của nhà Nguyễn:
 .
       “Tay đã cầm bút lại cầm binh 
Muôn dặm giang sơn nặng một mình 
Thờ chúa, chúa lo, lo với chúa
Giữ thành, thành mất, mất theo thành
Suối vàng ắt hẳn mài gươm bạc 
Lòng đỏ thôi đành gửi sử xanh 
Di biểu nay còn soi chính khí 
Khiến người thêm trọng bút khoa danh”  
.
     Nhiều nho sĩ đã làm thơ, liễn, thương tiếc ông. Quân dân đã long trọng an táng ông, còn cung kính với câu thơ:
             “Một lòng bảo vệ Hà thành
Hoàng công tử tiết, lưu danh muôn đời”.
 .
 *- Thiết nghĩ: Hoàng Diệu là vị quan thương dân, khi giữ chức Tổng đốc Hà Ninh (năm 1879-1882), ông lo dân chúng được sống trong công bằng và trật tự. Nay còn di tích ở Ô Quan Chưởng, đầu phố Hàng Chiếu, ở mặt tường cổng ra vào, có một phần tấm bia Lệnh cấm trừ tệ (Thân cấm khu tệ), niêm yết năm 1881 của Tổng đốc Hoàng Diệu và Tuần phủ Hà Nội Hoàng Hữu Xứng. Nội dung bia là ngăn chặn các tệ nhũng nhiễu đối với dân trong khi ma chay, cưới xin; nạn vòi tiền, cướp bóc trên sông, ở trong các chợ; cùng các quy định cứng rắn đã được thi hành đến nơi đến chốn. 
.
     Năm 1873, Pháp tấn công Hà Nội lần đầu, anh hùng Nguyễn Tri Phương tuẫn tiết. Vậy mà triều đình vẫn chưa có một kế sách khả dĩ để bảo vệ đất nước?!. Có phải vua Tự Đức nghe theo phái chủ hoà thuyết phục, chấp nhận để mất miền Bắc, chỉ mong giữ an toàn cho ngai vàng mà thôi?! Vua lại hạ chiếu quở trách Hoàng Diệu đã “đem binh dọa giặc và chế ngự sai đường”. Nhưng với tinh thần bất khuất, muốn giữ vẹn toàn tổ quốc, khi biết đại tá Pháp là Henri Rivière có ý đồ tấn công Hà Thành, ông hạ lệnh giới nghiêm Hà Nội và bố cáo quân sĩ các tỉnh xung quanh sẵn sàng tác chiến. Và khẩn cấp xin viện binh từ triều đình Huế.
.
     Để cùng quyết tâm giữ thành, Hoàng Diệu triệu tập: Án sát Tôn Thất Bá, Tuần phủ Hoàng Hữu Xứng, Đề đốc Lê Văn Trinh, Bố chánh Phan Văn Tuyển, Lãnh binh Lê Trực... cùng thề quyết tâm sống chết với Hà Thành. Nhưng sau đó có người giữ lời thề, có kẻ lại bội thề. Nhục thay, Tôn Thất Bá lại theo giặc và báo tình hình trong thành cho giặc biết?!.
      Anh hùng Hoàng Diệu, tổ quốc tri ân, đồng bào thương tiếc muôn đời và anh linh của ông dù đã về nơi Thượng giới, nhưng tuẫn tiết vì quốc gia thì tên tuổi ông đời đời bất tử.
.
                Cảm phục: Hoàng Diệu
 .
Hoàng Diệu, lo dân vẹn nghĩa tình!
Thiết tha non nước, trọn trung trinh!
Hà Thành phòng thủ, thành gìn giữ   
Quân Pháp âm mưu, Pháp rập rình?!
Dồn dập pháo rơi, còn chống giặc 
Liên miên gạch đổ, chẳng lui binh! 
Ngậm ngùi thất thủ, lòng đau đớn!
Tuẫn tiết theo thành, đấy chết vinh!
.
Nguyễn Lộc Yên 

.
.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Nelson Mandela (1918-2013), quán quân Giải Nobel Hòa Bình năm 1993, nhà hoạt động chống chế độ phân biệt chủng tộc bị tù 27 năm, và là vị tổng thống người da đen đầu tiên được bầu trong cuộc bầu cử dân chủ đầu tiên của nước Nam Phi vào năm 1994, đã từng nói rằng, “Giáo dục là vũ khí có sức mạnh nhất mà bạn có thể sử dụng để thay đổi thế giới.” Hơn ai hết, Nelson Mandela là người không những hiểu rõ giá trị thực sự của nền giáo dục mà còn áp dụng kiến thức đó trong việc làm thay đổi đất nước và dân tộc Nam Phi của ông. Ông đã dẫn dắt Nam Phi từ một quốc gia ngập chìm trong bóng tối của thù hận, phân hóa và lạc hậu để vươn mình lên trong ánh sáng của đoàn kết, hòa bình và phát triển.
Hoa Kỳ đã tấn công Iran. Chỉ vài ngày sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump gợi ý rằng có thể trì hoãn bất kỳ hành động quân sự nào của Mỹ trong nhiều tuần, ông tuyên bố vào ngày 21/6 rằng máy bay Mỹ đã tấn công ba địa điểm hạt nhân của Iran, bao gồm cả cơ sở bị chôn sâu ở Fordow. Các quan chức Iran xác nhận rằng các cuộc không kích đã diễn ra. Mặc dù ông Trump khẳng định rằng các địa điểm này đã bị "xóa sổ", nhưng vẫn chưa rõ các cuộc tấn công đã gây ra thiệt hại gì.
Jena, Louisiana – một thị trấn 4.000 dân lọt thỏm giữa rừng thông – nơi bảng hiệu đầu làng ca ngợi đội bóng nữ vô địch của bang, nhưng cách đó chỉ ba dặm, sau hàng rào kẽm gai và lời Kinh Thánh treo lủng lẳng, là Trại Giam ICE đồ sộ - do GEO Group điều hành. Nơi đây hiện giam giữ hơn 1000 người – phần lớn chưa từng bị kết tội hình sự, nhiều người chỉ là dân đang xin tị nạn hợp pháp, số còn lại chưa kịp hiểu vì sao mình bị bắt...
Tại sao Trump lại vội vàng ban hành hàng loạt sắc lệnh hành pháp và chính sách mới như vậy?AI: Có hai lý do.Đầu tiên, tổng thống vội vàng vì nếu có bất kỳ điều gì sai trái xảy ra vào đầu nhiệm kỳ, ông có thể đổ lỗi cho chính quyền trước và nhà nước (những người làm việc cho ông). Nếu để lâu, những điều sai trái sẽ là trách nhiệm của ông, và Trump không thích chịu trách nhiệm.Thứ hai, ông biết trong hai năm nữa, đảng Cộng hòa sẽ mất quyền kiểm soát Hạ viện trong cuộc bầu cử quốc hội và ông sẽ trở thành què quặt. Ông cần phải hoàn thành mọi việc ngay bây giờ. Ông muốn tập trung vào các doanh nghiệp của mình trong hai năm cuối nhiệm kỳ tổng thống,
Bao dung – một từ nghe thật thanh thoát. Âm tiết của nó cũng thật bình dị, thốt ra từ thanh quản nhẹ nhàng không cần uốn nắn, như cỏ mọc từ đất, như mưa từ trời. Vậy mà ngày nay, trong một xã hội đứng đầu thế giới về tự do, về quyền con người, hai từ “bao dung” bỗng dưng khó tìm. Chính trong tháng Sáu này, tháng gọi là Pride Month, những câu chuyện thương tâm về cộng đồng LGBTQ+ bị chìm trong bóng tối. Có lẽ trong sáu tháng qua, nước Mỹ có quá nhiều những phát ngôn, biến cố, thay đổi mà đối với truyền thông, đó là điều cần phải nói, và nói mỗi ngày. Hoặc cũng có lẽ, trong một chính quyền đang nỗ lực bác bỏ DEI, đóng chặt cửa với di dân, thì truyền thông cũng không dám đào sâu về những gì thuộc về cộng đồng yếu thế. Cho dù, đó là một án mạng lấy đi cuộc sống một con người, hoặc chấm dứt những nguyên tắc vốn đã được nhìn nhận hàng thập kỷ.
“Nơi nào người ta bắt đầu đốt sách, nơi đó người ta rồi cũng sẽ thiêu người.”— Heinrich Heine. Câu nói nổi tiếng từ thế kỷ XIX của thi sĩ Heinrich Heine, tưởng chỉ là tiếng vọng u ám của bóng ma lịch sử nhưng hôm nay, giữa thế kỷ XXI, lời cảnh báo ấy lại trở nên rúng động – ngay trên đất nước từng được xem là ngọn hải đăng của tự do học thuật. Oái oăm thay, những dấu hiệu đầu tiên của bóng tối không phát xuất từ một chế độ độc tài phương Đông, mà từ chính nước Mỹ – xứ sở từng được xem là ngọn hải đăng của giáo dục tự do.
Donald Trump không đội vương miện, nhưng ông đã luyện được cách bắt cả một đảng chính trị quỳ gối. Và cũng như các ông vua cổ đại, ông không cần luật – ông chính là luật. Nếu Toà Tối cao chống đối, ông sẽ gọi đó là “phản quốc.” Nếu truyền thông phản biện, ông gọi đó là “tin giả.” Nếu có cuộc bầu cử mà ông thua, ông sẽ bảo đó là “gian lận.” Và nếu có ai dám nói điều gì khác, ông sẽ gửi quân đội tới – như ông đã làm ở Los Angeles, để dạy cho đám biểu tình “hỗn xược” ấy một bài học về dân chủ... bằng đạn cao su và lựu đạn cay.
Ryanne Mena là một nhà báo đưa tin về tội phạm và an toàn công cộng cho Southern California News Group. Thứ Sáu, 6/6, ngày đầu tiên diễn ra cuộc biểu tình phản đối chính sách nhập cư của chính quyền Trump, chống lại các cuộc bố ráp của Cảnh Sát Di Trú (ICE), Mena đã có mặt ngay trên đường phố Los Angeles, bên ngoài Trung tâm giam giữ Metropolitan,L.A. Tại đây, cô bị trúng đạn hơi cay ở đùi bên trái Ngày kế tiếp, nữ phóng viên này bị trúng đạn cao su của các đặc vụ liên bang bắn vào đầu, bên phải, cách tai của cô chỉ khoảng 1 inch. Những tấm ảnh Mena và các đồng nghiệp khác bị thương lan tỏa khắp Instagram, Twitter.
Giữa lúc Tòa Bạch Ốc đang tìm mọi cách cứu vớt mối quan hệ Trump-Musk thì các cựu quan chức an ninh y tế cho biết chính quyền Trump hủy bỏ $766 triệu trong các hợp đồng nghiên cứu phát triển vaccine mRNA để chống lại các loại đại dịch cúm. Với họ, đây là đòn giáng mới nhất vào quốc phòng quốc gia. Họ cảnh báo rằng Hoa Kỳ có thể phải nhờ đến lòng trắc ẩn của các quốc gia khác trong đại dịch tiếp theo. ABC News dẫn lời Beth Cameron, cố vấn cao cấp của Trung tâm Đại dịch thuộc Brown University Pandemic Center, và là cựu giám đốc Hội đồng an ninh quốc gia Tòa Bạch Ốc, cho biết: “Các hành động của chính quyền đang làm suy yếu khả năng phòng ngừa của chúng ta đối với các mối đe dọa sinh học. Việc hủy bỏ khoản đầu tư này là một tín hiệu cho thấy chúng ta đang thay đổi lập trường về công tác chuẩn bị ứng phó với đại dịch. Và điều đó không tốt cho người dân Mỹ.”
Ăn mặc đẹp là nói về thời trang. Lịch sử “thời trang cao cấp” thuộc về truyền thống của Pháp: Haute couture từ thế kỷ 17. Đến thế kỷ 19, ngành thời trang cao cấp đã phát triển thành một phương tiện kích thích tăng trưởng trong nền kinh tế Pháp. Trong thời gian này, các nhà tạo mốt như Dior, Chanel và Balenciaga đã được thành lập. Tuy nhiên, vào thế kỷ 20, ngành thời trang cao cấp ở Pháp đã mất đi phần lớn sự huyền bí của mình và phải đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng tăng từ các thị trường quốc tế khác, đặc biệt là ở Ý và Hoa Kỳ. Sự thành công của bối cảnh thời trang quốc tế và tiềm năng lợi nhuận đã thu hút sự chú ý của các tập đoàn hàng xa xỉ, được tiên phong bởi ông trùm kinh doanh người Pháp và người sáng lập LVMH Bernard Arnault vào năm 1987. Ngày nay, các tập đoàn này vẫn tiếp tục duy trì hoạt động lịch sử của các nhà thời trang xa xỉ thông qua việc bổ nhiệm các giám đốc sáng tạo, những người diễn giải và chỉ đạo triết lý thiết kế của thương hiệu.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.