Theo báo Tuổi Trẻ, tại Sài Gòn hiện nay khá nhiều văn phòng luật sư được mở ra. Để có khách hàng, các văn phòng này phải có thêm đường dây mà các luật sư gọi là mạng lưới cộng tác viên, còn báo trong nước gọi là cò khiếu kiện. Cộng tác viên có thể là người dân địa phương, người làm dịch vụ nhà đất hoặc những sinh viên ngành luật mới ra trường đang cần việc làm với giá ăn chia được thỏa thuận từ trước.
Trình bày về hoạt động của cò khiếu kiện, báo Tuổi Trẻ cho biết: Dịch vụ làm cò cho văn phòng luật sư phải kể đến các điểm ở đường Đinh Bộ Lĩnh, Bình Thạnh. Các dịch vụ này ngoài việc giới thiệu mua bán nhà đất, xin phép xây dựng, hợp thức hóa nhà đất... còn nhận hồ sơ khiếu kiện của người dân. Nhiều chủ cơ sở dịch vụ chẳng biết khiếu nại đúng sai, thậm chí đọc một quyết định phải có người giải thích nhiều lần mới hiểu, thế nhưng khi có hồ sơ thì vẫn nhận và hưởng tiền môi giới, việc còn lại do luật sư lo. Phóng viên báo Tuổi Trẻ hỏi một chủ dịch vụ: Anh có biết các quy định về đất đai không" Người này trả lời: Tôi có biết chút chút, nhưng chỉ nhận hồ sơ thôi cũng phải biết luật sao"
Báo Tuổi Trẻ cũng cho biết thêm: có trường hợp có tự tìm đến để hợp tác làm ăn với luật sư, nhưng phần nhiều là các luật sư tự tìm đến các dịch vụ để đặt hàng. Một chủ dịch vụ ở đường Đinh Bộ Lĩnh tên là Phong cho biết trước đây anh có hợp tác làm ăn với người bạn làm ở Đoàn luật sư tỉnh Bình Phước, chuyên chạy các thủ tục nhà đất, nhưng luật sư này chỉ chạy sô không có văn phòng nên gần đây anh đã chuyển sang cộng tác với một nữ luật sư của một công ty dịch vụ tư vấn trên đường Bạch Đằng. Theo anh này, phải có văn phòng luật sư hẳn hoi người dân mới tin tưởng.
Phóng viên báo Tuổi Trẻ đưa cho anh Phong một hồ sơ của một trường hợp khiếu nại về việc trả tiền đền bù nhầm lẫn ở một xã thuộc huyện Nhà Bè và nhờ anh giới thiệu với luật sư để khiếu kiện. Vụ việc khá rõ ràng, Ủy ban huyện có quyết định cho xã phải thu hồi và trả lại số tiền cho chủ đất nhưng chính quyền địa phương chưa thực hiện. Sau một hồi vòng vo hỏi thăm về khả năng tài chính, luật sư đưa ra giá 10%, vụ này phải kiện ra tòa, án phí người khiếu kiện chịu. Phong nhìn luật sư nháy mắt và gằn giọng: “Chỉ 10% thôi à, hồ sơ hơi khó có đủ chi phí không"” Biết mình bị hớ vì bỏ quên khoản tiền môi giới, luật sư lật xem lại các hồ sơ và ra giá lại 15% vì phải thêm các khoản lệ phí khác.
Theo ghi nhận của phóng viên trên, một số cơ sở dịch vụ khác cũng thu lệ phí ở mức 15-20% đối với những hồ sơ đơn giản, còn với những hồ sơ phức tạp lệ phí lên đến 30-40%. Được ít còn hơn mất trắng, nhiều người phải chấp nhận với giá ăn chia này. Một số đơn vị dịch vụ nhà nước cũng không chịu bỏ phần, như văn phòng đo đạc chính trên liên tỉnh lộ 15, thuộc công ty tư vấn địa chính của một cơ quan ngang bộ, cũng sẵn sàng nhận hồ sơ khiếu kiện, sau đó móc nối với một văn phòng luật sư khác làm để hưởng tiền môi giới. Mức lệ phí cũng tương tự. Mức chia cho cò được tính theo tỉ lệ, thông thường cò được hưởng 1/3 trên lệ phí người khiếu kiện phải trả.
Bạn,
Cũng theo báo Tuổi Trẻ, tại Sài Gòn có trung tâm Trợ giúp pháp lý với 8 điểm trợ giúp pháp lý. Trong hơn hai năm qua, trung tâm này cũng đã tư vấn cho gần 3 ngàn vụ việc. Thế nhưng cò khiếu kiện vẫn tồn tại, vẫn đưa người dân tìm đến với nhiều thua thiệt, lý do là phạm vi hoạt động và hiệu quả của các trung tâm, các điểm trợ giúp pháp lý nhà nước CSVN vẫn chưa đáp ứng nhu cầu và sự tin cậy của người dân.