Hôm nay,  

Trang Đất Việt: Thiết Nghĩ Về Tết Nguyên Đán Và Lễ Hội VN

21/02/201300:00:00(Xem: 7724)
Việt Nam là một quốc gia đã có trên bốn nghìn năm lịch sử, có một nền văn hóa mang bản sắc thuần nhất và riêng rẽ của dân tộc, tạo ra sự hoà quyện một truyền thống bền vững, thuỷ chung và sáng sủa, đã gói ghém và tạo thành tình nghĩa “đồng bào”. Bản sắc riêng rẽ này chỉ có ở Việt Nam; mà nhiều quốc gia khác trên thế giới chưa từng thấy.

Trong kho tàng văn hóa Việt, sinh hoạt các “lễ hội” rất đa dạng với nghệ thuật đặc trưng. Các sinh hoạt lễ hội là văn hóa dân gian, hầu như có mặt ở khắp mọi miền đất nước. Nhiều lễ hội ra đời cách đây đã mấy nghìn năm, đến nay vẫn được duy trì. Lễ hội ở Việt Nam được hướng tới đối tượng thiêng liêng để cung kính hay suy tôn, đấy là những vị Nhiên Thần đã được tin là linh thiêng, siêu nhiên, như: Thần Núi, Thổ Địa, Thần Táo... Và các Nhân Thần là những nhân vật có tài đức đã giúp dân, giúp nước... hoặc sau khi nhân vật ấy mất, đã hiển thánh giúp dân lành, như: Trần Hưng Đạo đã đánh đuổi quân Nguyên và hiển thánh giúp dân khi bị thiên tai bão lụt. Bố Cái Đại Vương giành lại độc lập cho tổ quốc và hiển thánh giúp Ngô Quyền đại phá quân Nam Hán. Nguyễn Công Trứ người có công lập hai huyện Kim Sơn và Tiền Hải... Đó chính là hình ảnh hội tụ tinh thần và niềm tin của đồng bào, nói lên tâm tư nhớ về nguồn cội, nhằm hướng thiện và tạo dựng một cuộc sống yên vui, chứa chan tình tự dân tộc.

Tết Nguyên đán và Lễ hội VN là một truyền thống văn hoá tốt đẹp, cả người Việt ở trong nước và hải ngoại cần phải bảo tồn. Truyền thống văn hoá nếu bị lãng quên, thì những thế hệ sau này, dần dà mất đi bản sắc của dân tộc. Tết Nguyên đán, đối với người Việt là một ngày thiêng liêng, với niềm tin:

- Tết là ngày vui tươi: Ngày Tết, nét mặt luôn giữ vui vẻ, cư xử hòa nhã, kiềm chế mọi sự tức giận hay buồn phiền. Còn biến đổi từ cái vui của ngoại cảnh vào tâm hồn, gây cho mọi người cùng yêu thương, hòa thuận thật sự; vì có hòa thuận thật, thì cuộc hội tụ gia đình mới thân mật. Nếu không có hòa thuận thật, thì tất cả chỉ là cung cách xã giao nghi lễ bên ngoài.

- Tết là ngày của hy vọng: Tin rằng, mọi sự xui xẻo năm cũ nếu có sẽ được giũ sạch và năm mới sẽ đưa đến niềm hy vọng tốt dẹp. Nên ngày Tết thường đốt pháo, mong xua đuổi xui xẻo và người ta múa lân với hy vọng hên, để buôn may bán đắt.

- Tết là ngày đoàn tụ: Ngày Tết là ngày đoàn tụ của mọi gia đình, dù ai làm việc hay đi học ở xa nhà, đến ngày Tết họ mong mỏi và tìm mọi cách về nhà đoàn tụ với người trong gia đình. Ngoài ra, Tết cũng là ngày đoàn tụ với cả những người đã mất, người ta thường thắp hương mời hương linh Ông bà và Tổ tiên đã khuất về chung vui Tết với con với cháu. Ngày Tết, theo niềm tin, người ta còn có những nghi lễ dâng hương lên các vị Thần, mong ban phước cho nhân loại, như: những điều may mắn, hạnh phúc, sức khỏe, tiền tài...

- Tết là ngày tạ ơn: Ngày Tết là cơ hội để tạ ơn những người đã giúp đỡ chúng ta, như: Con cái tạ ơn cha mẹ; trò tạ ơn thầy; con cháu tạ ơn ông bà, tổ tiên; nhân viên tạ ơn cấp chỉ huy. Ngược lại, giới chủ nhân cũng cám ơn nhân viên, bằng những buổi tiệc khoản đãi hoặc quà thưởng tết.

- Tết là ngày mới: Người lớn và trẻ em, đều tắm gội sạch sẽ, mặc quần áo mới chỉnh tề. Nợ nần đều được thanh toán trước khi bước qua năm mới, đến Tết thì tất cả mọi người, ai cũng thêm một tuổi. Người lớn có tục mừng tuổi (lì xì) cho trẻ em.

- Ngày trước Tết có tục tặng quà: Nhân ngày tết hoặc ngày lễ, dân tộc VN đã có tục tặng quà từ ngàn xưa, ngày nay nhìn thấy nhân dân trên thế giới vẫn có phong tục tốt đẹp này, nên chúng ta nên trân trọng và gìn giữ. Nhà phân tâm học Marcel Rufo, đã phát biểu về việc tặng quà là cần thiết: “Món quà biểu cảm luôn được người nhận mừng rỡ, loại quà có thể giá rẻ, nhưng nói lên ý nghĩa: Tôi thích bạn, mến bạn, cảm tạ bạn. Ở trường hợp này, quà không còn là món hàng vật chất bình thường nữa, mà là một lời nhắn, một gửi gắm thâm tình, thắt chặt thêm quan hệ thân thiện giữa người cho và người nhận”.

Ngày nay, vì hoàn cảnh chính trị, người Việt, đã rời quê hương, đến dung thân nơi các nước tự do trên thế giới, như: Hoa Kỳ, Canada, Pháp, Nhật... Nơi đây, họ đã tổ chức Tết và các Lễ hội Việt là gìn giữ bản sắc truyền thống của dân tộc. Họ phải hài hoà với dân bản địa hoặc các sắc dân khác. Họ phải xem xét, để vừa gạn lọc văn hoá người xâm nhập, vừa chắt chiu gìn giữ văn hoá truyền thống dân tộc. Đôi khi đụng chạm với các nền văn hóa khác, là việc khó tránh. Cuộc sống nơi đất mới luôn là một thách đố, cần tĩnh tâm, sáng trí, không buông xuôi do trắc trở, để bị mang tiếng là mất gốc; còn phải sáng suốt để không bị thoái hoá hay bị gọi là hủ lậu?!

Nguyễn Lộc Yên

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ngài tự nhận trọn đời ngài chỉ là một nhà sư đơn giản, nhưng sóng gió tiền định đã đưa ngài vào ngôi vị Đức Đạt Lai Lạt Ma đời thứ 14 để gánh vác chức lãnh đạo cả đạo và đời cho dân tộc Tây Tạng từ khi ngài còn thơ ấu. Ngài từ những ngày mới lớn, miệt mài tu học theo lời Đức Phật dạy về hạnh từ bi và trí tuệ, nhưng từ khi chưa đủ tuổi thành niên đã chứng kiến khắp trời khói lửa chinh chiến để tới lúc phải đào thoát, vượt nhiều rặng núi Hy Mã Lạp Sơn để xin tỵ nạn tại Ấn Độ.
Zohran Mamdani tuyên bố tranh cử thị trưởng New York vào tháng 10/2024. Khi đó, phần lớn New York vẫn không biết đến vị lập pháp tiểu bang 33 tuổi này là ai. Ngày 1/7/2025, Zohran Mamdani chính thức đánh bại cựu Thống đốc Andrew Cuomo, chiến thắng vòng bầu cử sơ bộ cuộc tranh cử thị trưởng New York vào tháng 11/2025.
Tồn tại qua hơn hai thế kỷ, Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ chưa bao giờ là một cánh cửa vô tri. Mỗi nhiệm kỳ Tòa để lại một dấu ấn ảnh hưởng đến đời sống người dân. Có nhiệm kỳ, Roe v. Wade1 mất hiệu lực, tòa cắt quyền phá thai khỏi tay người phụ nữ, coi như món nợ trả về từng tiểu bang, tự lo tự liệu. Có nhiệm kỳ, cánh cửa Affirmative Action2 sập lại, đám trẻ da màu nghèo khỏi cơ hội cầu tiến. Có nhiệm kỳ, Tòa thả lỏng súng đạn, cãi vã sân trường cũng đủ gây đổ máu3. Nhưng cũng đã có những nhiệm kỳ Tòa đứng thẳng lưng, bảo vệ người dân buộc Bạch Ốc Nixon phơi ra hồ sơ mật với Pentagon Papers
Nelson Mandela (1918-2013), quán quân Giải Nobel Hòa Bình năm 1993, nhà hoạt động chống chế độ phân biệt chủng tộc bị tù 27 năm, và là vị tổng thống người da đen đầu tiên được bầu trong cuộc bầu cử dân chủ đầu tiên của nước Nam Phi vào năm 1994, đã từng nói rằng, “Giáo dục là vũ khí có sức mạnh nhất mà bạn có thể sử dụng để thay đổi thế giới.” Hơn ai hết, Nelson Mandela là người không những hiểu rõ giá trị thực sự của nền giáo dục mà còn áp dụng kiến thức đó trong việc làm thay đổi đất nước và dân tộc Nam Phi của ông. Ông đã dẫn dắt Nam Phi từ một quốc gia ngập chìm trong bóng tối của thù hận, phân hóa và lạc hậu để vươn mình lên trong ánh sáng của đoàn kết, hòa bình và phát triển.
Hoa Kỳ đã tấn công Iran. Chỉ vài ngày sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump gợi ý rằng có thể trì hoãn bất kỳ hành động quân sự nào của Mỹ trong nhiều tuần, ông tuyên bố vào ngày 21/6 rằng máy bay Mỹ đã tấn công ba địa điểm hạt nhân của Iran, bao gồm cả cơ sở bị chôn sâu ở Fordow. Các quan chức Iran xác nhận rằng các cuộc không kích đã diễn ra. Mặc dù ông Trump khẳng định rằng các địa điểm này đã bị "xóa sổ", nhưng vẫn chưa rõ các cuộc tấn công đã gây ra thiệt hại gì.
Jena, Louisiana – một thị trấn 4.000 dân lọt thỏm giữa rừng thông – nơi bảng hiệu đầu làng ca ngợi đội bóng nữ vô địch của bang, nhưng cách đó chỉ ba dặm, sau hàng rào kẽm gai và lời Kinh Thánh treo lủng lẳng, là Trại Giam ICE đồ sộ - do GEO Group điều hành. Nơi đây hiện giam giữ hơn 1000 người – phần lớn chưa từng bị kết tội hình sự, nhiều người chỉ là dân đang xin tị nạn hợp pháp, số còn lại chưa kịp hiểu vì sao mình bị bắt...
Tại sao Trump lại vội vàng ban hành hàng loạt sắc lệnh hành pháp và chính sách mới như vậy?AI: Có hai lý do.Đầu tiên, tổng thống vội vàng vì nếu có bất kỳ điều gì sai trái xảy ra vào đầu nhiệm kỳ, ông có thể đổ lỗi cho chính quyền trước và nhà nước (những người làm việc cho ông). Nếu để lâu, những điều sai trái sẽ là trách nhiệm của ông, và Trump không thích chịu trách nhiệm.Thứ hai, ông biết trong hai năm nữa, đảng Cộng hòa sẽ mất quyền kiểm soát Hạ viện trong cuộc bầu cử quốc hội và ông sẽ trở thành què quặt. Ông cần phải hoàn thành mọi việc ngay bây giờ. Ông muốn tập trung vào các doanh nghiệp của mình trong hai năm cuối nhiệm kỳ tổng thống,
Bao dung – một từ nghe thật thanh thoát. Âm tiết của nó cũng thật bình dị, thốt ra từ thanh quản nhẹ nhàng không cần uốn nắn, như cỏ mọc từ đất, như mưa từ trời. Vậy mà ngày nay, trong một xã hội đứng đầu thế giới về tự do, về quyền con người, hai từ “bao dung” bỗng dưng khó tìm. Chính trong tháng Sáu này, tháng gọi là Pride Month, những câu chuyện thương tâm về cộng đồng LGBTQ+ bị chìm trong bóng tối. Có lẽ trong sáu tháng qua, nước Mỹ có quá nhiều những phát ngôn, biến cố, thay đổi mà đối với truyền thông, đó là điều cần phải nói, và nói mỗi ngày. Hoặc cũng có lẽ, trong một chính quyền đang nỗ lực bác bỏ DEI, đóng chặt cửa với di dân, thì truyền thông cũng không dám đào sâu về những gì thuộc về cộng đồng yếu thế. Cho dù, đó là một án mạng lấy đi cuộc sống một con người, hoặc chấm dứt những nguyên tắc vốn đã được nhìn nhận hàng thập kỷ.
“Nơi nào người ta bắt đầu đốt sách, nơi đó người ta rồi cũng sẽ thiêu người.”— Heinrich Heine. Câu nói nổi tiếng từ thế kỷ XIX của thi sĩ Heinrich Heine, tưởng chỉ là tiếng vọng u ám của bóng ma lịch sử nhưng hôm nay, giữa thế kỷ XXI, lời cảnh báo ấy lại trở nên rúng động – ngay trên đất nước từng được xem là ngọn hải đăng của tự do học thuật. Oái oăm thay, những dấu hiệu đầu tiên của bóng tối không phát xuất từ một chế độ độc tài phương Đông, mà từ chính nước Mỹ – xứ sở từng được xem là ngọn hải đăng của giáo dục tự do.
Donald Trump không đội vương miện, nhưng ông đã luyện được cách bắt cả một đảng chính trị quỳ gối. Và cũng như các ông vua cổ đại, ông không cần luật – ông chính là luật. Nếu Toà Tối cao chống đối, ông sẽ gọi đó là “phản quốc.” Nếu truyền thông phản biện, ông gọi đó là “tin giả.” Nếu có cuộc bầu cử mà ông thua, ông sẽ bảo đó là “gian lận.” Và nếu có ai dám nói điều gì khác, ông sẽ gửi quân đội tới – như ông đã làm ở Los Angeles, để dạy cho đám biểu tình “hỗn xược” ấy một bài học về dân chủ... bằng đạn cao su và lựu đạn cay.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.