Lịch Sử: Lần Đầu Phi Thuyền Tư Nhân Bay Lên Quỹ Đạo
CAPE CANAVERAL - Lần đầu tiên trong lịch sử, 1 phi thuyền của tư nhân bay lên quỹ đạo trái đất và trở về trong 1 cuộc thực nghiệm bất trắc như là chià khóa trong kế hoạch thám hiểm không gian của Bạch Ốc.
Hoả tiễn và phi thuyền dự định phóng đi trong ngày Thứ Ba là tài sản của 1 công ty không gian có phần hùn vốn của triệu phú Elon Musk, 1 người thu lợi từ hệ thống mạng thanh toán PayPal.
Ông Bill Nye, chủ nhiệm 1 chương trình hội luận truyền hình, tuyên bố "Đây là 1 sự kiện lớn, có ý nghĩa lịch sử".
Ông Nye đứng đầu nhóm không vị lợi The Planet Society, có ông Musk là thành viên trong HĐ quản trị, nói "Chương trình này có thể dẫn tới sự tiếp cận không gian hàng ngày của công chúng".
Phi thuyền tư mang tên Dragon không chở người trong lần đầu, và ít nhất trong 5, 6 năm, nhưng NASA hi vọng có thể đưa phi hành gia lên trạm quốc tế sau này bằng Dragon.
Theo kế hoạch của chính phủ Obama, NASA không chế tạo phi thuyền mới và thế hệ phi thuyền con thoi bị cho nghỉ hưu trong năm tới, để dùng phi thuyền của các công tư tư doanh.
Công ty SpaceX của chủ nhân Musk đứng đầu danh sách ứng viên và NASA đã có giao kèo trả cho SpaceX 1.6 tỉ MK để thực hiện 12 chuyến bay bằng Dragon, đưa tiếp tế lên trạm quỹ đạo quốc tế. NASA cũng muốn chở người lên phòng thí nghiệm không gian - Dragon là ứng viên đầu bảng.
Ông Eric Perrell, giáo sư trường đại học hàng không Embry-Riddle, nhận xét : chuyến bay của Dragon là cuộc trắc nghiệm tính khả tín với quyết định của TT Obama.
Hồi Tháng 6, Dragon đã bay tới quỹ đạo trái đát lần đầu tiên, là 1 cột mốc quan trọng, tuy không bảo đảm sẽ bay đi và về êm đẹp - không như phi thuyền con thoi hạ cánh trên phi đạo, Dragon sẽ rơi xuống biển, như phi thyền Apollo 40 năm trước.
Khi trở về khí quyển, phi thuyền phải chịu đuợc nhiệt độ, là thử thách có thể đưa tới tai họa - gần đây nhất, đầu năm 2003, phi thuyền Colombia tan rã, cháy nổ, tất cả phi hành đoàn thiệt mạng.
Nếu chuyến bay đầu tiên của Dragon là trắc trở, các chỉ trích với TT Obama sẵn sàng chờ cơ hội, từ các nhà lập pháp, nhất là từ các dân cử của nơi đặt căn cứ của NASA - như nghị sĩ của tiểu bang Florida, ông Richard Shelby, tuyên bố hồi Tháng 4 "Công ty không gian tư mà NASA ký hợp đồng không thể chuyên chở ngay cả rác của trạm quốc tế, là kém nhiều việc đưa phi hành gia đi và về an toàn".
Ngoài ra, phân tích gia Jeff Foust của công ty tham vấn kỹ thuật Futron, nói "SpaceX chỉ là bích chương của trẻ con hay 1 số mục tiêu với những người không muốn NASA trông cậy vào phi thuyền tư".
Trong khi đó, nhà nghiên cứu không gian Henry Hertzfeld tại trường đại học George Washington góp ý "Vào lúc này, chúng ta không có các lựa chọn khác, chúng ta nên kiên nhẫn".