Nghẹt phổi kinh niên (COPD, Chronic obstructive pulmonary disease) là bệnh bị nghẽn luồng không khí trong phổi, bị nghẹt (obstruction) kinh niên, mạn tính. Khi nói COPD tức là nói về 2 thứ bệnh: Viêm cuống phổi kinh niên (Chronic bronchitis) và tràn khí (Emphysema). Còn suyễn (Asthma) không nằm trong COPD.
Nghẹt phổi kinh niên là loại bệnh đứng hàng thứ tư gây tử vong cao nhất tại Hoa Kỳ. Trung bình mỗi năm có khoảng một trăm mười ngàn (110,000) người bị chết vì nghẹt phổi kinh niên. Nghiã là nếu so sánh kể từ năm 1985, số lượng người chết đã tăng thêm 45%.
Thuốc lá ảnh hưởng nghẹt phổi kinh niên (COPD) ra sao"
Khói thuốc lá kích thích bạch huyết cầu (polymorphonuclear leukocytes) trong phổi sinh ra gốc tự do (free radicals) và chất oxýt-hóa (oxidants) gây hiện tượng oxyt-hóa. Hiện tượng kể trên giảm phân hóa tố antiproteases phát sinh peroxides từ chất mỡ trong đường hô hấp và túi phổi. Viêm phổi vừa làm hư hại đường phổi và túi phổi, vừa tiết ra đờm nhớt. Trong bệnh nghẹt phổi, chất trung gian leukins sinh ra viêm. Hiện tượng viêm còn do những phân hóa tố khác như elastases, cathepsins, và metalloproteinases.
* Triệu chứng nghẹt phổi kinh niên
Nhiều khi kết tụ thời gian kéo dài tới 30 năm mới phát hiện triệu chứng. Lúc đầu bệnh nhân không có gì trầm trọng. Chỉ thấy ho buổi sáng. Khi bệnh nặng, bắt đầu thấy khó thở, ho, có đờm, và khò khè. Khám bệnh, chụp hình, thử máu, đo hơi thở (spirometry) là những phương pháp thử nghiêm để định bệnh.
Điều Trị: Các bác sĩ cho nhiều thứ thuốc chữa bệnh nghẹt thở kinh niên, nhưng mục đích chính là để kiểm soát những triệu chứng của bệnh nghẹt thở kinh niên (COPD). Bệnh nhân phải dùng thuốc đều đặn để kiểm soát tình trạng khó thở. Vài thứ thuốc chỉ dùng khi bị lên cơn khó thở (shortness of breath). Bác sĩ có thể phối hợp vài thuốc với nhau nhưng không có phối hợp nào coi là tuyệt đối. Bác sĩ cho bệnh nhân dùng thuốc tùy theo triệu chứng của mỗi bệnh nhân. Bởi vậy phải theo dõi khi dùng thuốc và phải có bác sĩ trông coi thường xuyên để biết thuốc nào phù hợp với mình nhiều nhất.
Phần lớn thuốc trị COPD chia làm 3 loại:
1) Loại thứ nhất là thuốc làm nở cuống phổi (bronchodilatators, như beta agonists; anticholi- nergetics; theophylline).
2) Thuốc thứ 2 chống viêm (anti-inflammatories như inhaled cortico- steroids; corticosteroid pills).
3) Thuốc thứ 3 là trụ sinh hay kháng sinh (antibiotics). Ngoài việc điều trị bằng thuốc, bệnh nhân phải nằm trong chương trình phục hồi học cách tập thở (pulmonary rehabilitation), bỏ hút thuốc lá. Trong vài trường hợp thật nặng, vài nhà thương ở Mỹ có chương trình giải phẫu thay phổi.
Sau đây là những lời khuyên cho bệnh nhân nghẹt phổi kinh niên:
Trước hết, chúng ta nên hiểu thuốc lá là nguyên nhân chính gây bệnh nghẹt thở kinh niên. Cho nên việc đầu tiên là phải bỏ hút thuốc lá. Có nhiều phương pháp bỏ hút thuốc lá như đã từng trình bầy trước đây. Cần uống thuốc để làm nở cuống phổi. Tập thở. Đôi khi cần hít thở dưỡng khí. Đôi khi cần người giúp đỡ tinh thần, hoặc giúp đỡ trong việc điều trị.
Bệnh nhân cần đọc thêm tài liệu để tìm hiểu thêm bệnh nghẹt phổi kinh niên và những cách chữa trị, kể cả những hiểm nguy của bệnh. Bệnh nhân cũng cần biết trường hợp nào sẽ phải giải phẫu thay phổi. Hiểu biết bệnh nghẹt phổi kinh niên sẽ giúp bệnh nhân điều chỉnh khá hơn trong lúc làm việc, lúc chơi, khi du lịch, hay trong vấn đề tình dục, và nhất là hiểu biết tự giới hạn trong công việc hoạt động hàng ngày. Bệnh nhân nên đi bộ khoảng 20 phút 2 lần mỗi ngày, hay trên 30 phút mỗi ngày. Thể dục sẽ giúp bệnh nhân giảm triệu chứng khó thở, làm việc thấy khỏe hơn, ăn ngon, ngủ yên và nói chung sẽ làm đời sống tốt đẹp hơn. (Bài này viết vơí mục đích thông tin những vần đề y học tổng quát, không dùng để tự trị liệu. Nếu cần chữa bệnh, nên hỏi bác sĩ gia đình).
Trần Mạnh Ngô, M.D., Ph.D.; E-mail: nmtran@hotmail.com; Xin mời quý bạn vào thăm Y Dược Ngày Nay, www.yduocngaynay.com, một Trang Web Y Khoa của người Việt viết cho người Việt.
Gửi ý kiến của bạn
Không có cách nào để bọc đường tin này: Một nửa người Mỹ lớn tuổi sẽ béo phì rất nghiêm trọng trong vòng hơn 12 năm nữa, theo một phúc trình mới tiên đoán.
Thường thường phải có thời gian trung bình là từ ba tới sáu tháng để một móng mọc ra từ gốc tới đầu của móng.Hướng mọc của móng được một lớp da mỏng mọc theo chiều cong ở đáy của móng. Miễn là nơi này của móng không bị tiêu hủy, các thương tích của móng có khuynh hướng kích thích sự tăng trưởng cho tới khi nó lành trở lại.
Theo Thiền sư Munindra (1915- 2003), tỉnh thức không phải là điều huyền bí nhưng đó là một một trạng thái bình thường mà chúng ta ai cững có thể thực hiện được bất cứ lúc nào hết.
Nên hành thiền trong mọi hoàn cảnh và cho mọi sự việc: lúc ăn, lúc uống, lúc thay quần áo, lúc thấy, lúc nghe, lúc ngửi, lúc nếm, lúc sờ mó, lúc suy nghĩ…
Vị bác sĩ có ảnh hưởng y học trong suốt thế kỷ thứ 15 được sinh ra tại một thị trấn trước đây thuộc Hy Lạp Pergamum (ngày nay là Bergama, Thổ Nhĩ Kỳ) vào khoảng 129 AD. Claudius Galenus hoặc Galen là một thần đồng, viết ba cuốn sách lúc mới 13 tuổi. Sau khi đã hoàn tất toán học, canh nông, thiên văn học, và triết học, anh ta trở lại học y khoa và, trong 12 năm (thời đó học quá lâu) tại thành phố của mình và tại Smyrna, Corinth và quan trọng hơn, tại Alexandria.
“Năm 2008, thế giới có 115 nước trồng lúa và sản xuất khoảng gần 700 triệu tấn thóc mỗi năm…Lúa gạo là thức ăn căn bản của 36 quốc gia và cung cấp từ 20 đến 70% nguồn năng lượng quan trọng cho hơn phân nửa dân thế giới, đặc biệt tại nhiều nước Á Châu…“…Hiện nay lúa gạo ngày càng trở nên phổ biến sâu rộng ở các lục địa khác, như châu Mỹ, Trung Đông và nhất là châu Phi, vì loại thực phẩm này được xem như thức ăn bổ dưỡng lành mạnh cho sức khỏe và thích hợp cho đa dạng hóa thức ăn hàng ngày…” (Trần V. Đạt Ph.D)
Mỗi ngày ta hít thở khoảng 18,925 lít không khí. Thở có hai nhiệm vụ: Thứ nhất là nó cung cấp cho cơ thể dưỡng khí cần để đốt thực phẩm và cho dưỡng khí. Thứ hai là nó thải ra thán khí là chất không cần của đời sống. Dưỡng khí là chất hơi chiếm khoảng 20 phần trăm không khí mà ta hít vào phổi. Không khí thở ra chứa nhiều thán khí. Mặc dù thở là không tự chủ, tuy nhiên ta có thể du di nó một phần nào. Thí dụ ta có thể lấy hơi thật lớn trước khi lặn ở dưới nước.Ta cũng có thể ngưng thở nhưng đừng ngưng lâu quá; phản ứng không tự chủ bắt con người thở quá mạnh khiến ta không thể tự tử bằng cách ngưng thở.
Trong đời sống hằng ngày, cho để nhận là một chuyện rất bình thường trong mọi sự trao đổi lẫn nhau. Tôi trả tiền, tôi nhận món hàng. Vậy, cho để nhận là một quy luật tự nhiên hay còn là một nguyên tắc đạo đức? Đó là một hành động tự nguyện, bất vụ lợi, xuất phát từ lòng thương người?
Hoa Kỳ mất đi một cây cổ thụ quý giá có một trăm năm với hai ngày lẻ tuổi thọ.Trước sự ra đi này, đích thân vị nguyên thủ quốc gia cũng phải lên tiếng tỏ ý nuối tiếc là người Mỹ mới mất một bảo vật hiếm có. Đó là tài tử Bob Hope mà nhân dân Hoa Kỳ coi như một nhà ái quốc, một diễn viên hài tuyệt hảo, một người mang niềm vui tới cho mọi người.
Cách nay 100 năm, Émile Coué (1857-1926) một nhà tâm lý học và đồng thời cũng là một dược sĩ Pháp đã đề xướng ra phương pháp tư tưởng tích cực (pensée positive) để cải thiện sức khỏe. Đây là một phương pháp đơn giản và rất dễ thực hiện. Theo nhiều người cho biết nó tỏ ra rất hiệu nghiệm.
Theo truyền thông Hoa kỳ, ông Trump đang được chữa trị với nhiều thứ thuốc cho bệnh COVID-19. Ba thuốc trong danh sách hôm nay 2 tháng 10, 2020 là Regeneron, famotidine, và aspirin. Chúng tôi xin lược sơ một cách tổng quát lý do mà ba thứ thuốc này được bác sĩ dùng cho ông Trump.
Copyright © 2021 vietbao.com All rights reserved 