Minh hoạ: Tranh Ann Phong.
Hôm nay hè đã lại bên song cửa nhà tôi, mang theo tiếng thở dài cùng lời thì thầm nhè nhẹ; và trong rừng cây tươi ngập xác hoa bầy ong đang nhởn nhơ ca hát, lúc này là lúc ngồi im lặng, đối diện với người, trong trầm tịnh, thảnh thơi tràn trề, cất lời ca hiến dâng cuộc sống (Tagore, Lời Dâng, Đỗ Khánh Hoan dịch). Vâng, chúng ta hãy theo các nhà thơ Mark Strand, Trần Dạ Từ, Nguyễn Nhật Ánh, Đỗ Trung Quân, Lữ Kiều, Vũ Hoàng Thư, Phạm Thiên Thư, Ko Un, Nguyễn thị Hải, Trầm Phục Khắc, cùng cất lên khúc ca mùa hè có vui cùng buồn để hiến dâng cuộc sống. – NTKM
***
TRẦN DẠ TỪ
Lần đầu ta ghé môi hôn
Những con ve nhỏ hết hồn kêu vang
Vườn xanh cỏ biếc trưa vàng
Nghìn cây phượng vĩ huy hoàng trổ bông
Những con ve nhỏ hết hồn kêu vang
Vườn xanh cỏ biếc trưa vàng
Nghìn cây phượng vĩ huy hoàng trổ bông
Trên môi ta vạn đóa hồng
Hôn em trời đất một lòng chứa chan
Tiếng cười đâu đó giòn tan
Nụ hôn ngày đó miên man một đời
Hôn em trời đất một lòng chứa chan
Tiếng cười đâu đó giòn tan
Nụ hôn ngày đó miên man một đời
Hôm nay chợt nhớ thương người
Tiếng ve mùa cũ rụng rời vai anh
Trưa vàng cỏ biếc vườn xanh
Môi ai chín đỏ đầu cành phượng xưa.
Tiếng ve mùa cũ rụng rời vai anh
Trưa vàng cỏ biếc vườn xanh
Môi ai chín đỏ đầu cành phượng xưa.
*
KHUYẾT DANH
Lớp học
Có một chùm một chùm những tiếng chim non
Có một chùm một chùm hoa nắng
Một chùm em thẩn thơ ô cửa mùa hè
Có một chùm một chùm hoa nắng
Một chùm em thẩn thơ ô cửa mùa hè
Lớp học của những kẻ mê man
Người thầy quay về sau bao năm bài giảng còn dang dở
Thầy bảo mình đã già các em thì quá trẻ
Người thầy quay về sau bao năm bài giảng còn dang dở
Thầy bảo mình đã già các em thì quá trẻ
Nào đừng lay thức giấc mơ
Phượng đỏ môi em đang đáp xuống ròng ròng
Mưa thẫm ngoài kia không tiếng động
Phượng đỏ môi em đang đáp xuống ròng ròng
Mưa thẫm ngoài kia không tiếng động
Sân trường chỉ còn khoảng trống
Trên tay em từng tia ban mai mảnh hơn sợi tóc khô dần
Từ lâu rồi hoàng hôn chẳng quay về phía ấy
Trên tay em từng tia ban mai mảnh hơn sợi tóc khô dần
Từ lâu rồi hoàng hôn chẳng quay về phía ấy
Phía có tàn cây lưu niên không giữ nổi thân mình
Phía có bức tường cách ngăn đến hồi sụp đổ
Vết dấu người đi dâng cỏ biếc trùng trùng
Phía có bức tường cách ngăn đến hồi sụp đổ
Vết dấu người đi dâng cỏ biếc trùng trùng
Có một chùm một chùm câu chuyện cũ
Im lìm thư viện mốc meo
Im lìm bảng đen giấy trắng
Im lìm thư viện mốc meo
Im lìm bảng đen giấy trắng
May quá nơi này còn sót vài cơn mưa từ tốn
Đủ lạnh để rùng mình.
Đủ lạnh để rùng mình.
*
MARK STRAND (1934-2014)
Nỗi sầu muộn bị chôn vùi của một nhà thơ
Một mùa hè, khi chàng vẫn còn trẻ, chàng đứng bên cửa sổ và tự hỏi họ đã đi đâu, những người đàn bà ngồi bên biển, ngắm nhìn, chờ đợi một điều gì đó không bao giờ đến, gió nhẹ phả vào da họ, gửi những lọn tóc xoã ngang môi họ. Họ đã ngã xuống từ mùa nào, họ đã lạc lối từ ý niệm nào của nét yêu kiều? Đã lâu rồi kể từ khi chàng nhìn thấy họ trong vẻ lộng lẫy đơn độc, trĩu nặng trong nỗi biếng lười, dệt nên câu chuyện buồn về niềm hy vọng bị bỏ rơi. Đấy là mùa hè chàng lang thang trong màn đêm kỳ vĩ, trong biển tối, như thể lần đầu tiên, để tự toả ra ánh sáng của chính mình, nhưng những gì chàng toả ra là bóng tối, những gì chàng tìm thấy là đêm.
(Linh Văn dịch)
“The buried melancholy of a poet”, từ tập thơ “Almost Invisible” (2012) – Mark Strand là một nhà thơ, nhà tiểu luận và là một dịch giả người Mỹ gốc Canada (vanviet.info).
*
KO UN
Dòng sông mùa Hạ
Và đây dưới bầu trời này, chúng ta hãy ngắm nhìn
Dòng sông sinh thêm một bầu trời.
Cùng tiếng sông như tiếng đàn vang lên
Là vòm cây tần bì xào xạc.
Sông sẽ chẳng bao giờ sâu hơn khi chảy một mình
Với ánh sáng và những ngân vang đến từ những miền xa lắc,
Sông là con đường diệu kỳ nhất trong mọi con đường.
Khi sông cuộn chảy qua cố hương tôi uốn mình từng khúc
Dòng nước đổ vào những lấp lánh cơn mơ
Và đôi bờ từ từ trôi vào lễ hội của giấc ngủ
Và đôi bờ từ từ trôi vào lễ hội của giấc ngủ
Những chàng trai, những cô gái, vẻ đẹp của mùa hạ,
Ngắm nhìn những hào quang rực rỡ tỏa quanh mình,
Bởi chính ánh sáng từ đức hạnh trinh tiết của họ
Cất cánh bay trên mặt nước sông
Nếu cuộc sống tươi trẻ của thế gian này chảy như chính dòng sông
Thì những ai qua sông chẳng hề mong trở lại
Vẻ lộng lẫy của thế gian lúc hoàng hôn dành cho những chàng trai cô gái.
Đêm đêm những ngôi sao mới được sinh ra để soi sáng họ.
Và đây dưới bầu trời này, chúng ta hãy ngắm nhìn
Dòng sông sinh thêm một bầu trời.
Này những chàng trai này những cô gái
Và tiếng đàn của các bạn ngân vang!
Làm lòng sông trở nên sâu thẳm
Và giờ đây dọc đôi bờ, những xóm làng trải rộng
Bởi lễ hội của bầu trời mùa hạ và sự tràn đầy vô tận của đêm.
(Nguyễn Quang Thiều dịch, trong tập Năm Nhà Thơ Hiện Đại Hàn Quốc, 2002).
*
NGUYỄN NHẬT ÁNH
Mùa Hè
Mùa hè nào gặp gỡ
Mùa hè nào chia ly
Mùa hè nào hội ngộ
Tôi cầm trên tay hai mùa hè rực rỡ
Còn mùa hè cuối cùng rơi đi đâủ
Ai nhặt được mùa hè tôi đánh mất
Xin trả lại cho tôi
Xin trả lại cho tôi người yêu tôi
Dẫu chỉ là xác con ve sầu chết khô
Ấy chính là mùa hè của tôi
Ngủ quên trong nách lá
Những ngọt bùi tôi đã nếm trải
Những đắng cay tôi đã nếm trải
Những mùa hè bỏng rát sau lưng
Còn mùa hè cuối cùng tôi gặp lại
Trốn đi đâu ngoài tầm mắt tôi tìm?
Mùa hè nào chia ly
Mùa hè nào hội ngộ
Tôi cầm trên tay hai mùa hè rực rỡ
Còn mùa hè cuối cùng rơi đi đâủ
Ai nhặt được mùa hè tôi đánh mất
Xin trả lại cho tôi
Xin trả lại cho tôi người yêu tôi
Dẫu chỉ là xác con ve sầu chết khô
Ấy chính là mùa hè của tôi
Ngủ quên trong nách lá
Những ngọt bùi tôi đã nếm trải
Những đắng cay tôi đã nếm trải
Những mùa hè bỏng rát sau lưng
Còn mùa hè cuối cùng tôi gặp lại
Trốn đi đâu ngoài tầm mắt tôi tìm?
*
ĐỖ TRUNG QUÂN
Chút tình đầu
Những chiếc giỏ xe chở đầy hoa phượng
Em chở mùa hè của tôi đi đâu?
Chùm phượng vĩ em cầm là tuổi tôi mười tám
Thuở chẳng ai hay thầm lặng – mối tình đầu
Mối tình đầu của tôi có gì?
Chỉ một cơn mưa bay ngoài cửa lớp
Lá áo người trắng cả giấc ngủ mê
Lá bài thơ cứ còn hoài trong cặp
Giữa giờ chơi mang đến lại... mang về.
Mối tình đầu của tôi là anh chàng tội nghiệp
Mùa hạ leo cổng trường khắc nỗi nhớ vào cây
Người con gái mùa sau biết có còn gặp lại
Ngày khai trường áo lụa gió thu bay...
Mối tình đầu của tôi có gì?
Chỉ một cây đàn nhỏ
Rất vu vơ nhờ bài hát nói giùm
Ai cũng cũng hiểu – chỉ một người không hiểu
Nên có một gã khờ ngọng nghịu mãi... thành câm.
Những chiếc giỏ xe trưa nay chở đầy hoa phượng
Em hái mùa hè trên cây
Chở kỷ niệm về nhà
Em chở mùa hè đi qua còn tôi đứng lại
Nhớ ngẩn người tà áo lụa nào xa.
(Nhạc sĩ Vũ Hoàng phổ nhạc thành bài hát Phượng Hồng, 1984)
*
LỮ KIỀU
Niềm Hạ
Mùa đã về rồi người hay không?
Những khóm hoa xưa rụng bên lòng
Nghẹn ngào dĩ vãng về trong nắng
Tôi cách người xa một con sông
Nửa đêm thân tôi thành gió thổi
Đưa thuyền vô cớ đậu bến người
Con trăng từ độ mùa đã dậy
Bỗng vàng hiu quạnh giữa đơn côi
Giấc ngủ tôi mơ người ngồi khóc
Thân tôi là nắng đậu mắt sầu
Lối cũ rất êm người bước nhẹ
Bước nhẹ như là chưa bước qua
Đưa người bâng khuâng về lối cũ
Mùa lên trên đỉnh bóng cây gầy
Người khẽ nhìn tôi cầu nhắn nhủ
Gió căng buồm hay tóc người bay?
Bây giờ lòng tôi như nắng hạ
Chẳng dám đưa tay nắm tay người
Từng ấy thương yêu từng ấy khổ
Tôi lỡ người rồi tôi lỡ tôi
Thôi mùa đã đến giao buồn bã
Hồn riêng giữ mãi một bóng người
Tôi giữ luôn dòng sông xa cách
Mùa đã về rồi người hay không
*
NGUYỄN THỊ HẢI
Hè
Cây hoa phượng bọc kín trong bóng tối
Con cá say nắng đã bị nấu thành món canh cá
Khép lại ngày
Bằng que kem giải nhiệt
Bé Amidan
Hát vang trong vòm họng tôi
Bài ca mùa hè
Lạnh buốt
Con cá say nắng đã bị nấu thành món canh cá
Khép lại ngày
Bằng que kem giải nhiệt
Bé Amidan
Hát vang trong vòm họng tôi
Bài ca mùa hè
Lạnh buốt
*
TRẦM PHỤC KHẮC
Hè Muộn
Ra đi như cơn giông
Trên bàn tay chớp giật
Ôm trời đất vào trong
Cởi hồn cho gió lộng
(Trích từ tập thơ Bói Mộng)
*
VŨ HOÀNG THƯ
Hoa Hạ
về Phượng
từ em quê ngoại mùa lên
đỏ ươm tình ngát hạ rền lời em
hải trình tôi lướt chiều êm
nghe từ cuối bãi bình yên lượng triều
đẹp đôi mắt phượng xuân thiều
cù tôi phương hướng dặm kiều sánh môi
rực hây hoa thắm em ngời
bóng chùm râm mát dịu tôi cõi về
nụ em hạ chớm tình khuê
cành tôi bắt nắng cận kề lân lang
nghe chim tìm trụ hót tràn
triều dương kim phượng biếc tàng suối hoa
êm vui giọng nói quanh nhà
lời em mở hạ hương đàn thềm trăng
tình tôi em ở thường hằng
trăm năm về ngụ một đằm thắm em
*
PHẠM THIÊN THƯ
Hạ Hoa
1.
đêm nghe mưa nhỏ
động mái lều thơ
dưng nhớ người xưa
áo vàng thuở nọ
người tình nho nhỏ
nhỏ mãi trong ta
như chum hạ hoa
buồn ơi, đốt thuốc
lần trang sách nhòa
này những đóa hoa
ép từ hạ cũ
tưởng em tóc rủ
trong dòng mưa sa
2.
nhà anh đầu suối
nhà em cuối dòng
suối có một lòng
sao tình đôi ngả
kể từ mùa hạ
tê tái ve sầu
đêm thắp đèn dầu
chúng mình ngồi học
giờ anh đi đâu
chòng đèn em khóc
(Trích thi tập Ngày Xưa Người Tình, cơ sở Văn Chương xuất bản tại Sài Gòn 1974)
Gửi ý kiến của bạn
