Nỗi lo về tội phạm trên tàu điện ngầm và xe buýt đang là một trong những vấn đề hàng đầu ở một số thành phố trên nước Mỹ, và đã khiến các viên chức chính phủ cân nhắc, đối phó với vấn đề này một cách nghiêm túc, theo APNews.
Hôm thứ Tư (6/3), Thống đốc New York tuyên bố sẽ giao nhiệm vụ cho 750 thành viên của Lực Lượng Vệ Binh Quốc Gia giúp đảm bảo an ninh và tuần tra trên hệ thống tàu điện ngầm ở New York. Đồng thời, Thống đốc cho biết bà cảm thấy cảnh sát thành phố New York cần sự hỗ trợ để giải quyết tình hình tội phạm lộng hành trên các phương tiện giao thông công cộng, sau khi xảy ra nhiều vụ án bạo lực, chẳng hạn như vụ nổ súng ở sân ga và vụ một nhân viêt soát vé bị đâm vào cổ.
Tại Pennsylvania, các nhà lập pháp đã bổ nhiệm một công tố viên đặc biệt, chuyên điều tra và truy cứu trách nhiệm các tội phạm liên quan đến hệ thống giao thông công cộng ở khu vực phía đông nam của tiểu bang. Hôm thứ Năm (7/3), sau khi xảy ra một loạt các vụ xả súng trên phương tiện giao thông công cộng khiến 3 người chết và 12 người bị thương, Thị trưởng Philadelphia Cherelle Parker đã cam kết sẽ cho cảnh sát tăng cường tuần tra, và sử dụng “mọi công cụ hợp pháp và hiến pháp” để đối phó với tình hình an ninh và tội phạm trên các phương tiện giao thông công cộng.
Chưa rõ liệu các biện pháp như vậy có hiệu quả đối với việc giảm tình hình tội phạm trong các hệ thống giao thông công cộng khổng lồ ở Hoa Kỳ hay không.
Quay lại với New York, Thống đốc Kathy Hochul thừa nhận rằng việc triển khai Lực Lượng Vệ Binh Quốc Gia chủ yếu là để xoa dịu nỗi sợ hãi, lo lắng của người dân và giúp giao thông công cộng an toàn hơn. Bà tuyên bố rằng hệ thống tàu điện ngầm của thành phố vốn đã khá an toàn, không có sự gia tăng đáng kể số vụ phạm tội nghiêm trọng, nhưng việc triển khai Lực Lượng Vệ Binh Quốc Gia sẽ giúp xua tan lo lắng hiệu quả hơn bất kỳ số liệu thống kê nào.
Hochul nói trên MSNBC: “Quý vị có thể cảm thấy an tâm hơn khi thấy có người mặc quân phục và đảm bảo rằng không có ai mang theo vũ khí lên tàu điện ngầm, đó chính là lý do tại sao tôi lại quyết định như vậy. Tôi muốn thay đổi cách nhìn của người dân về tội phạm ở thành phố New York. Thành phố này an toàn, nhưng tôi muốn đảm bảo rằng mọi người cảm thấy an tâm.”
Bà nói thêm: “Tôi cũng sẽ chứng minh rằng Đảng Dân Chủ cũng đang tích cực đối phó với tội phạm. Vậy nên, câu chuyện mà Đảng Cộng Hòa đã dựng lên về việc chúng tôi mềm mỏng với tội phạm, rằng chúng tôi cắt giảm ngân sách cho cảnh sát – hoàn toàn không đúng.”
Theo thông tin cảnh sát, số vụ phạm tội nghiêm trọng trong hệ thống giao thông công cộng ở New York đã giảm gần 3% từ năm 2022 đến 2023. Có 5 vụ án mạng xảy ra trong năm ngoái, giảm so với 10 vụ trong năm 2022. Nhìn chung, các vụ bạo lực trong hệ thống tàu điện ngầm là rất hiếm; hệ thống giao thông công cộng ở thành phố New York vẫn được coi là an toàn và có mức độ tội phạm thấp so với nhiều nơi khác.
Còn ở Pennsylvania, số vụ phạm tội nhìn chung đã giảm trong hệ thống giao thông công cộng trong những năm gần đây. Tuy nhiên, Sở Giao Thông Vận Tải Đông Nam Pennsylvania (SEPTA) đã báo cáo có 6 vụ án mạng trong năm 2023, tăng so với tổng số 7 vụ trong 3 năm trước.
Vấn đề an toàn trên xe buýt và tàu điện vẫn đang thu hút sự chú ý của các cử tri – đặc biệt là khi một số hệ thống còn đang phục hồi sau đại dịch COVID-19.
Tại New York, Đảng Cộng Hòa đã chỉ trích Đảng Dân Chủ về vấn đề tội phạm trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ năm 2022, thông điệp này đã giúp Đảng Cộng Hòa thành công thu hút sự ủng hộ của cử tri trong những khu vực ngoại ô.
Alex Piquero, giáo sư về tội phạm học tại Đại học Miami và là cựu giám đốc Sở Thống Kê Tư Pháp liên bang, cho biết việc tăng cường sự hiện diện của lực lượng thực thi pháp luật có thể là con dao hai lưỡi. Ông giải thích: “Một số người sẽ cảm thấy an tâm khi thấy an ninh được siết chặt. Nhưng một số người sẽ cho là chúng ta đang phản ứng thái quá.”
Có 4 vụ nổ súng ở Philadelphia xảy ra tại hoặc gần các cơ sở liên quan đến hệ thống giao thông công cộng. Hôm Chủ nhật, một người đàn ông đã bị bắn chết bởi một hành khách khác ngay sau khi vừa xuống xe buýt. Qua ngày hôm sau, một thiếu niên bị bắn chết và bốn người khác bị thương trong một vụ xả súng tại một trạm chờ xe buýt. Vào thứ Ba, một người vừa xuống xe buýt thì rút súng nã vào trong xe, làm một người chết. Và hôm thứ Tư, 8 thiếu niên đang đợi bắt xe buýt về nhà sau giờ học thì bị xả súng, và chiếc xe buýt bị đạn bắn thủng lỗ chỗ.
Cảnh sát trưởng SEPTA Charles Lawson đã cam kết rằng các viên chức an ninh giao thông sẽ có hành động mạnh mẽ, áp dụng mọi quy định pháp luật liên quan để chống lại việc sở hữu súng trái phép trong hệ thống giao thông công cộng.
Lực Lượng Vệ Binh Quốc Gia ở Thành phố New York sẽ giúp cảnh sát thực hiện các cuộc kiểm tra ngẫu nhiên túi xách của mọi người khi họ vào hệ thống tàu điện ngầm. Thông lệ này đã tồn tại trong gần hai thập niên. Hành khách có quyền từ chối khám xét, nhưng sẽ phải rời khỏi hệ thống tàu điện ngầm. Lính cảnh vệ không có quyền bắt giữ người như cảnh sát, nhưng nếu có ai đó phạm tội, họ có thể giữ người đó lại chờ tới khi cảnh sát đến.
Có nhiều ý kiến trái chiều về việc cảnh sát kiểm tra hành lý, dù không quá thường xuyên nhưng có thể gây phiền toái và làm chậm trễ những người đang có việc gấp. Đồng thời, nhiều người cũng lo ngại vấn đề phân biệt chủng tộc trong việc kiểm tra hành lý, dù NYPD khẳng định sẽ cố gắng có biện pháp để tránh điều này xảy ra.