Hội Người Mỹ Gốc Việt Cấp Tiến
* * *
A. Nếu bạn không bị nhiễm COVID-19, bạn nên làm gì?
Điều quan trọng nhất bạn cần làm là bảo vệ bản thân và bảo vệ những người bạn yêu thương.
1) Nếu tiểu bang hoặc thành phố của bạn có Lệnh "ở trong nhà" (“shelter in place” policy), thì bạn phải ở nhà. Điều này giữ cho bạn khỏi bị lây nhiễm và truyền cho người khác. Ngay cả khi không có Lệnh như vậy, hãy ở nhà. Sơ đồ GIF này ( GIF diagram ) giải thích việc ở nhà của bạn có thể cứu hàng ngàn người.
2) Chỉ nên có một người, người khỏe mạnh nhất, rời khỏi nhà vì lý do cần thiết như mua thức ăn và lấy thuốc men. Bạn có thể ra ngoài để tập thể dục, nhưng phải tránh đám đông.
3) Nếu bạn đi ra ngoài:
- Hãy giữ khoảng cách xa người khác ít nhất 6 feet. Nếu có ai đến quá gần thì bạn hãy tránh xa.
- Cẩn thận khi chạm vào bất cứ vật gì, vì virus COVID-19 có thể tồn tại trong không khí trong vòng 3 giờ, trên những bìa cạc-tông trong vòng 24 giờ và các vật liệu bằng nhựa trong vòng 72 giờ.
- Nên rửa tay bằng xà-phòng và nước trong vòng 20 giây. Nhớ tắt nước lúc xoa xà-phòng để tiết kiệm nước.
- Sử dụng kem khử trùng tay lúc bạn ra ngoài khi không có sẵn xà-phòng và nước. Bạn có thể tự làm kem khử trùng tay theo phương thức sau ( make your own hand sanitizer )
- Lau sạch các vật thường chạm vào như bàn, tay nắm cửa, công tắc đèn, tay cầm, bàn làm việc, nhà vệ sinh, vòi nước và bồn rửa bằng chất tẩy rửa gia dụng thông thường. Sử dụng găng tay khi lau chùi.
- Bất kỳ chất khử trùng gia dụng nào đã được đăng ký EPA, dung dịch cồn với ít nhất 70% cồn hoặc thuốc tẩy pha loãng đều tốt. Làm dung dịch thuốc tẩy với 5 muỗng canh (1/3 cup) với 1 gallon nước. Đừng trộn thuốc tẩy với amoniac.
4) Đeo khẩu trang phẫu thuật (mềm) không hữu ích vì nó không có khả năng ngăn chặn virus COVID-19 xâm nhập vào mũi và miệng của bạn. Khẩu trang có thể tạo cho bạn sự tin tưởng sai lầm.
5) "Tích trữ", có nghĩa là mua rất nhiều thứ mà bạn không cần đến ngay lập tức , không chỉ gây hại cho người khác mà cho cả bạn nữa. Nếu mọi người đều tích trữ thì nguồn cung cấp sẽ không có sẵn khi cần, điều này làm cho mọi thứ trở nên tồi tệ hơn, và bạn sẽ không có những thứ cần thiết khi bạn cần.
- Ví dụ như khẩu trang N95 tuy có hiệu quả nhưng bị thiếu. Chúng ta nên để dành loại khẩu trang này cho nhân viên y tế, vì họ rất cần để chăm sóc bệnh nhân và tự bảo vệ mình. Nếu bạn sử dụng khẩu trang N95 khi bạn vẫn khỏe mạnh, bạn có thể làm cho một bác sĩ bị bệnh vì họ thiếu khẩu trang và không thể chăm sóc cho bạn khi bạn có nhu cầu.
6) Hãy nhớ rằng đây là thời gian cực kỳ căng thẳng cho mọi người, kể cả bạn. Hãy cố gắng có những sinh hoạt mang đến tâm trạng tốt như nói chuyện với gia đình và bạn bè qua điện thoại hoặc qua mạng xã hội, tập thể dục, thiền, đọc sách, v.v.
B. Điều gì xảy ra nếu bạn nghĩ rằng bạn có thể bị nhiễm COVID-19?
Chúng ta nên nhớ rằng COVID-19 đáng sợ vì số người bị nhiễm bệnh có thể lên cao đến mức hệ thống y tế không lo nổi và không còn khả năng chăm sóc người bệnh và do đó, họ sẽ chết.
Điều quan trọng đầu tiên cần biết là nhiều người bị nhiễm COVID-19 không có bất kỳ triệu chứng nào. Do đó bạn cảm thấy yên tâm, nhưng điều này cũng cho thấy tại sao chúng tôi mong mỏi bạn tuân theo các quy tắc cấm túc ở nhà. Nếu ngay bây giờ bạn không có bất kỳ triệu chứng gì, bạn thật sự không cần phải xét nghiệm COVID-19. Thử nghiệm COVID-19 sẽ phân tán tiềm năng của hệ thống y tế, đòi hỏi từ nhân viên đến dụng cụ thử nghiệm và thiết bị bảo vệ. Vì vậy xin hãy đề giành các phương tiện này cho đến khi bạn thực sự cần chúng.
Điều quan trọng thứ hai cần biết là hầu hết mọi người đều tự khỏi bệnh mà không cần điều trị. Chỉ có khoảng 1 trong số 6 người mắc bệnh nghiêm trọng và họ thường là những người già hoặc có vấn đề về sức khỏe như huyết áp cao, tiểu đường, bệnh phổi (hen suyễn hoặc khí phổi thủng, hoặc người hút thuốc lâu năm), và các bệnh về tim, gan và thận.
Các triệu chứng phổ biến nhất của COVID-19 là sốt, mệt mỏi và ho khan. Một số bệnh nhân có thể bị đau nhức, nghẹt mũi, chảy nước mũi, đau cổ họng hoặc tiêu chảy. Những triệu chứng này không khác lắm với cảm lạnh thông thường hoặc cúm.
Đến bây giờ, vẫn chưa có phương pháp điều trị được chứng nhận nào để chữa COVID-19. Có một số thuốc hiện đang được thử nghiệm và kết quả có thể sẽ được công bố trong một ngày gần đây. Vì không có cách chữa, bạn không cần phải xét nghiệm COVID-19 ngay cả khi có triệu chứng, trừ khi bạn lo lắng về khả năng truyền bệnh cho người khác ở nơi bạn làm việc hoặc nếu bạn sống với những người có nguy cơ bị bệnh này.
Bạn có thể làm giảm các triệu chứng này bằng cách uống acetaminophen (Tylenol) khi bị sốt và đau hoặc thuốc trị ho và cảm lạnh không cần toa bác sĩ. Nên uống nhiều nước để tránh bị mất nước. Và nếu có thể, hãy tự cách ly bằng cách ở riêng trong phòng ngay trong nhà bạn. Nếu phải đi làm, hãy hỏi sếp của bạn để biết bạn có thể được xét nghiệm COVID-19 trước khi tiếp xúc với người khác không.
Nếu các triệu chứng kéo dài hơn 7 ngày, hãy liên lạc với bác sĩ của bạn. Hãy trao đổi với họ trên điện thoại trước khi đến văn phòng bác sĩ để tránh lây lan cho bản thân hoặc người khác. Bác sĩ sẽ quyết định bạn có nên tiếp tục tự theo dõi và chờ đợi hoặc phải đến phòng khám bệnh để được thử nghiệm.
Nếu bị khó thở, đau ngực, thật mệt mỏi hoặc nôn mửa, bạn nên liên lạc với bác sĩ của bạn ngay lập tức hoặc gọi 911.
*** Bác sĩ Tùng Nguyễn, Giáo sư Y khoa tại đại học UC San Francisco & Chủ tịch PIVOT.
Web:www.pivotnetwork.org Facebook: https://www.facebook.com/PIVOTorg/ Twitter: @PIVOTorg
Gửi ý kiến của bạn