Hôm nay,  

EVFTA: Bất đồng ý kiến trong dân chủ (bài III)

22/02/202017:20:00(Xem: 5500)


 

Ngày 12/2/2020  Nghị viện châu Âu chính thức thông qua Hiệp định Thương mại Tự do EU-Việt Nam, với đa số ủng hộ là  401 phiếu, 192 phiếu chống, và 40 phiếu trắng. Thể hiện giá trị cốt lõi của dân chủ là trước cuộc bầu cử, đôi bên đã có không gian và thời gian để lên tiếng trình bầy quan điểm của mình, đôi bên ít nhiều phải lắng nghe nhau.

Quan trọng hơn hết, những tổ chức bảo vệ nhân quyền và những tổ chức xã hội dân sự giữ một chỗ đứng nhất định trong cuộc tranh cãi, để bảo vệ những giá trị cơ bản của con người, sự công bằng trong xã hội, bằng cách lên tiếng thay mặt những người yếu thế, những nạn nhân không có tiếng nói. Mạng xã hội tự do đã cho người dân lưu tâm đến vấn đề có cơ hội trao đổi với nhau và cả với các chính trị gia, các dân biểu. Nhiều dân biểu Âu châu cũng lên mạng tranh cãi thẳng với người dân, thu thập ý kiến, hoặc tự biện hộ.


                     Những tổ chức bảo vệ Nhân quyền và XHDS  đã lên tiếng 


Khác với mức tham dự rầm rộ của các tổ chức XHDS và các tổ chức lao động, quốc tế cũng như Âu châu, trong thời gian  hình thành CETA giữa EU và Canada, hay TTIP giữa EU và Mỹ (đưa tới CETA được Nghị viện phê chuẩn và TTIP bị đình chỉ và bãi bỏ), những  tổ chức này có mặt rất yếu ớt cho EVFTA/IPA cho tới khi 2 hiệp định này đã được EU và VN ký kết, chỉ còn chờ Nghị viện ÂC phê chuẩn. Lý do là họ còn xa lạ với Việt Nam (so  sánh với Mỹ và Canada) vì không có liên lạc với những tổ chức XHDS Việt Nam mà hiện đang trong tình trạng rất èo uột.

Cuối cùng, sát ngày phê chuẩn, nhìn ra những ảnh hưởng tương tác đôi bên, họ mới thấy cần phải lên tiếng .


1/ Tham dự từ sớm là các tổ chức bảo vệ Nhân quyền.

- Liên đoàn Quốc tế Nhân quyền (FIDH) và Uỷ ban Bảo vệ Quyền làm người Việt Nam (VCHR) đã đưa đơn khiếu nại trước bà O'Reilly, Thanh tra Liên Minh Âu châu, vì lý do Ủy ban Âu châu đã không tiến hành đánh giá tác động nhân quyền trong bối cảnh đàm phán để ký kết Hiệp định Thương mại Tự do với Việt Nam. Phán quyết của bà Thanh tra ngày 26/02/2016 rằng đây là một sai phạm quản lý nghiêm trọng, bị Ủy ban Âu châu lấy cớ cuộc đàm phán đã đi qúa xa để không thực hiện được và họ đã có tham khảo ý kiến của một vài tổ chức phi chính phủ. Điều này cho thấy Ủy ban Âu châu cố tình lơ là vấn đề Nhân quyền và những tổ chức bảo vệ Nhân quyền đã vào cuộc tương đối trễ. Vào thời điểm này, ngoại trừ FIDH và VCHR , phía bảo vệ Nhân quyền chưa có sự theo dõi nghiên cứu chương trình làm việc của Ủy ban Âu châu hữu hiệu để đưa ra những đòi hỏi chính xác. 

Phán quyết của bà Thanh tra không hiệu qủa cho thấy không có ràng buộc pháp lý hay kinh tế, thì phe phạm lỗi không bao giờ chịu sửa đổi trước những lời cảnh cáo suông.


- Những tổ chức chức nhân quyền quốc tế (thí dụ như Tổ chức Theo dõi Nhân quyền HRW, VCHR, VETO!)  và một số tổ chức XHDS Việt Nam tại hải ngoại và trong nước đã bền bỉ đưa tin tức về những tù nhân lương tâm cho Nghị viện Âu châu xin can thiệp, đưa đến nhiều nghị quyết của Nghị viện (nhiệm kỳ 8) đòi trả tự do cho những người này.        

Tuy cả 8 cuộc đối thoại nhân quyền giữa EU và VN xảy ra mỗi năm một lần đều có nhắc tới tình trạng vi phạm nhân quyền trầm trọng của VN nhưng chỉ là lấy lệ, và một số nhà hoạt động trong nước đã từng được mời tới gặp Ủy ban Liên minh Âu châu cũng chưa từng lên tiếng phê bình những cuộc gặp gỡ vô bổ này.

Tình trạng này có thể được cắt nghĩa vì các nhà hoạt động trong nước nhìn Ủy ban Âu châu là nơi ban bố, giúp đỡ. Cũng có người nhìn rõ mình bị lạm dụng nhưng không thể lên tiếng (TS Phạm chí Dũng đã bị bắt sau khi vừa lên tiếng).  Trong khi đó, những tổ chức nhân quyền QT nắm vị thế đòi hỏi Liên minh Âu châu một khi đã đưa những giá trị đạo đức phổ quát vào nền tảng của những hiệp định thương mại  thì phải hoàn thành trách nhiệm bảo vệ những giá trị này. 


- Tổ chức VETO! đặc biệt đưa ra những đề nghị cụ thể với Nghị viện Âu châu nhiệm kỳ 8 để hỗ trợ việc thực hiện các khía cạnh NQ trong mục tiêu của EVFTA (1)

Sau cuộc bầu cử Nghị viện nhiệm kỳ 9, tổ chức VETO! đã được mời đến điều trần trước Tiểu ban Nhân quyền.  


Vì phía Việt Nam không có hành động nào cụ thể đáp ứng những đòi hỏi về NQ, Nghị viện Âu châu nhiệm kỳ 8 đã đình trệ tiến trình phê chuẩn EVFTA và hiệp định đã không được phê chuẩn trong nhiệm kỳ 8 Nghị viện như mong đợi.


2/ Các tổ chức XHDS quốc tế vào cuộc

Ngày 9/02/2020, chỉ một ngày trước bầu cử, 68 tổ chức XHDS Âu châu mới vào cuộc gửi thư thúc dục Nghị viện Âu châu không chấp thuận phê chuẩn EVFTA/IPA.

Trong tuyên bố chung, 68 tổ chức phi chính phủ, trong đó có Attac, Friends of Earth, Foodwatch, Emmaus International, Global Campaign to Reclaim Peoples Sovereignty, Dismantle Corporate Power and Stop Impunity......, nhận định EVFTA không đáp ứng rất nhiều vấn đề như giải quyết bất bình đẳng quyền lợi giữa đôi bên ký kết, bảo vệ công nhân, cuộc chiến chống biến đổi khí hậu …, cũng như thiếu những ràng buộc pháp lý rõ ràng và cần thiết. Ngoài ra Việt Nam là một nước độc đảng, không tôn trọng những quyền tự do dân sự (tự do ngôn luận, báo chí, lập hội...), không có một ngành tư pháp độc lập, nên không thể thích hợp với tự do thương mại. Một phần vì thời gian tính, thư đã không kịp gây ảnh hưởng trên sự quyết định của các dân biểu. 

Trước sự phản đối đồng loạt của gần 100 tổ chức bảo vệ nhân quyền và XHDS, với những lý do đa dạng và chính đáng, dân biểu thuộc hai nhóm đảng Xanh/ Liên minh Tự do châu Âu (Verts/ALE) và Cánh tả châu Âu Thống Nhất (GUE) xin tạm hoãn cuộc bỏ phiếu thông qua thỏa thuận để Nghị viện mới nhiệm kỳ 9 có thêm thời gian xem xét. 

Đề nghị này đã bị phe đa số bác bỏ, với lý do Việt Nam đã đáp ứng phần nào một số điều kiện EU đặt ra dựa trên những phê bình, phản đối của các tổ chức bảo vệ nhân quyền.


Tuy vậy, trong tương lai, những thiếu sót của EVFTA do các tổ chức bảo vệ nhân quyền và XHDS quốc tế nêu ra, cần được nghiên cứu kỹ lưỡng để là nền tảng cho Nghị viện Âu châu theo dõi và kiểm soát khi EVFTA đi vào hoạt động.





Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trong tự nhiên, chim két sống theo bầy đàn, nhưng khi được nuôi làm thú cưng, chúng thường phải sống một mình, dễ rơi vào trạng thái cô đơn và buồn chán. Một nghiên cứu mới cho thấy, việc cho chim két gọi video cho nhau có thể giúp cải thiện tình trạng này. Các nhà khoa học từ Đại học Northeastern, Đại học Glasgow và MIT đã huấn luyện chim két sử dụng máy tính bảng để thực hiện cuộc gọi video với những con két khác. Trong giai đoạn đầu, chủ nuôi dạy chim rung chuông và chạm vào hình ảnh của một con két khác trên màn hình để bắt đầu cuộc gọi. Trong hai tuần, 18 con chim két đã thực hiện 212 cuộc gọi, mỗi cuộc kéo dài tối đa năm phút.
Chiều thứ Năm, 8 tháng 5, khói trắng đã xuất hiện phía trên Nhà nguyện Sixtina, báo hiệu một vị giáo hoàng mới đã được chọn. Ngay lập tức, tiếng reo hò vang lên khắp Quảng trường Thánh Phêrô tại Vatican. Giáo hội Công giáo nay đã có vị lãnh đạo mới.
Người ta thường nói có những sự việc mà bản thân tự mình biết rõ trong khả năng tài ba, học vấn, phương tiện và kinh nghiệm sẵn có của Thượng Đế đã ban ơn cho riêng từng người trên cõi đời này.
- 5 Trí tuệ nhân tạo (ChatGPT, Claude, Gemini, Grok-2, DeepSeek) tiên đoán tân giáo hoàng có thể là: Hồng y Pietro Parolin (Ý), hoặc Luis Antonio Tagle (Philippines) - Bill Gates sẽ xài gần như toàn bộ tài sản, khoảng 100 tỷ đô, để Quỹ Gates Foundation xài hết trong 20 năm tới, rồi đóng cửa.
(WASHINGTON, ngày 7 tháng 5, Reuters) – Trong buổi điều trần trước Quốc Hội, Giám đốc FBI Kash Patel đã kêu gọi các nhà lập pháp thông qua khoản ngân sách lớn hơn dành cho cơ quan này, nói thẳng là bản kế hoạch ngân sách hiện tại của Tòa Bạch Ốc thấp hơn gần 1 tỷ MK so với đề nghị của FBI.
(WASHINGTON, ngày 7 tháng 5, Reuters) – Bộ trưởng Bộ Y tế và Nhân sinh Hoa Kỳ (HHS), Robert F. Kennedy Jr., cho biết các cơ quan y tế liên bang sẽ thành lập một cơ sở dữ liệu mới, tập hợp thông tin về các bệnh nhân tự kỷ đang tham gia chương trình Medicare và Medicaid. Cơ sở dữ liệu này sẽ được sử dụng cho việc nghiên cứu nguyên nhân sâu xa của bệnh ASD.
- Thêm 1 phản lực cơ chiến đấu giá 70 triệu đô của Hải quân Mỹ trôi xuống biển từ một tàu hàng không mẫu hạm - Mỹ sẽ trục xuất di dân đến các nhà tù địa ngục ở Libya - Trump sẽ đổi tên Vịnh Ba Tư thành Vịnh Ả Rập - Trump nói vài ngày nữa sẽ có thông báo lớn
(CHICAGO/WASHINGTON, ngày 7 tháng 5, Reuters) – Các TNS thuộc Đảng Dân Chủ tại Thượng Viện vừa lên tiếng yêu cầu Bộ Nông Nghiệp (USDA) giải thích lý do tại sao việc cấp phát một số khoản vay và bảo lãnh cho vay của chính phủ dành cho nông dân lại cần sự chuẩn thuận từ Bộ Cải Tổ Chính Phủ (DOGE), cơ quan do tỷ phú Elon Musk thành lập.
(ISLAMABAD, ngày 7 tháng 5, APNews) – Rạng sáng Thứ Tư, Ấn Độ đã bắn hỏa tiễn vào nhiều vùng do Pakistan kiểm soát, làm ít nhất tám người chết, trong đó có một trẻ em. Phía Ấn Độ thì nói rằng họ đang nhắm vào cơ sở hạ tầng của các nhóm vũ trang bị cáo buộc đứng sau vụ thảm sát ở Kashmir hồi tháng trước.
- Liên Âu: Xin thuế quan bằng zero với hàng công nghiệp giữa Âu và Mỹ. - Ấn-Anh ký Hiệp định thương mại tự do - Các hãng TQ đề nghị khai sai giá trị hàng và sẽ bù đắp chi phí nhập cảng để giúp người mua tại Mỹ né thuế quan
(Ngày 6 tháng 5, Reuters) – Rạng sáng Thứ Ba, giới chức Nga cho biết lực lượng phòng không đã bắn hạ một loạt máy bay điều khiển từ xa (drone) của Ukraine trong đêm thứ hai liên tiếp nhằm vào Moscow, buộc hệ thống sân bay phải tạm thời đóng cửa.
(NEW JERSEY, ngày 5 tháng 5, Foxbusiness) – Một sự việc nghiêm trọng liên quan đến hệ thống kiểm soát không lưu tại Hoa Kỳ: các kiểm soát viên không lưu bị mất hết tín hiệu radar và vô tuyến trong lúc hướng dẫn máy bay hạ cánh tại Phi Trường Quốc Tế Newark Liberty, bang New Jersey, vào tuần trước.
(LONDON/NEW YORK, ngày 4 tháng 5, Reuters) – Hồi mới hay tin Tổng thống Donald Trump sẽ tranh cử nhiệm kỳ hai, Doris Davis và Susie Bartlett, một đôi đồng tính nữ da màu sống ở New York, đã định bụng rằng “lần này ổng mà thắng thì chuyển ra nước ngoài sống cho lành.”
(VATICAN CITY, ngày 4 tháng 5, Reuters) – Một trong những chiếc xe từng phục vụ Đức Giáo Hoàng Phanxicô (popemobile) sẽ sớm lăn bánh trên những con đường đầy thương tích của Dải Gaza – nhưng lần này không phải để sử dụng cho nghi lễ tôn giáo, mà để cứu giúp những sinh linh bé nhỏ trong vùng chiến sự.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.