HANOI (KL) - Tin của Huw Watkin, báo South China Morning Post - Trong ván bài làm lại để bắt các cán bộ tham nhũng, chính quyền Hanoi hoạch định sẽ đơn giản thủ tục khiếu nại về sự lạm quyền của các đảng viên cầm quyền. Chính quyền cũng dự trù sẽ đưa ra một luật đầu tiên để hợp thức hoá sự biểu tình của dân chúng.
Nước cờ này đã được một số quan sát viên giải thích như là một chứng cớ cấp lãnh đạo tối cao của CSVN đã nhận định thiệt rõ là đảng đã mất hẳn sự tiếp súc với người dân thường và khẳng định tính chính trị hợp pháp của đảng đã bị soi mòn trầm trọng vì những lợi ích riêng tư của các đảng viên.
Tờ báo Luật Pháp phát hành tại thành phố SG ngày 19/9 đã viện dẫn lời của Phó thủ tướng CSVN Nguyễn Công Tạn, cho biết việc cai trị đã bất lực trước cả ngàn đơn từ khắp các nơi trong nước khiếu nại về sự lạm quyền và tham nhũng của các cán bộ địa phương.
“Không cần một xã hội thụ động. Khi nhân dân đang bất mãn và ta thán, các người cầm đầu phải lắng nghe. Những ngày mà nhà cầm quyền muốn làm gì thì làm không còn nữa. Bất cứ ai muốn xuống đường phải đăng ký ngày, giờ và nơi trốn trước. Chính quyền sẽ cho phép biểu tình; ngay cả chính quyền sẽ tạo các điều kiện thuận lợi cho các cuộc xuống đường.”
Lời hứa trên đây của Phó thủ tướng CSVN được đưa ra sau khi năm người đại diện cấp cao được gửi ra Hanoi hồi đầu tháng này cho 15 tỉnh và thị xã có cả ngàn đơn khiếu nại của thường dân đã bị bỏ đi hay chánh quyền địa phương không giải quyết.
Ông Tạn đã nói cho báo chí biết, luật pháp ban hành về sự tố giác các chức trách và về việc bồi thường đất bị nhà nước chiếm hữu sẽ được sửa lại để cho thủ tục dễ dàng hơn, luật pháp cam kết quyền xuống đường sẽ được thảo gấp.
Sự xuống đường của dân chúng ít khi thấy có tại Việt Nam, những vụ tranh chấp về lao động được các công đoàn của nhà nước xử lý khéo léo. Từ lâu, luật pháp CSVN coi việc tụ tập là chuyện thừa thãi, khỏi cần phải bàn tới. Đôi khi các người đại diện dân chúng tụ họp để lưu ý vấn đề bất công đã diễn ra, nhưng khi tụ họp các giới truyền thông lại bị cấm không được tới, ai lảng vảng bị sua đuổi đi ngay.
Dù dân chúng muốn đóng góp với chính quyền bằng các xuống đường một cách ôn hòa, nhưng người biểu tình trước đây đều bị mấy trự công an khu vực bắt, người bị bắt sẽ có lý lịch hay hồ sơ xấu, người này không có thể xin việc làm ở bất cứ đâu và cũng không được trợ hưởng các loại cấp xã hội.
Những sáng kiến mới của chính quyền Hanoi chỉ cho thấy 18 tháng thanh trừng hối lộ chẳng đi tới đâu, dân chúng càng ngày càng xa chính quyền. Hồi tháng sáu, bản phúc trình công an đã cho biết tội phạm của nhân viên văn phòng trong các công ty nhà nước và trong các nha sở của chính quyền đã vọt lên kể từ ngày có phong trào chống hối lộ.
Bản phúc trình này đã tìm thấy 14,200 vụ xuất nhập hàng lậu, buôn bán những hàng hóa bất hợp pháp và trốn thuế. Chỉ có 79 vụ vi phạm được ghi để đưa tòa xử tội hồi năm ngoái. Vài nhà cầm quyền cấp cao, kể cả Tổng bí thư Lê Khả Phiêu, đã phải công nhận sự tham nhũng đã ăn sâu ngay vào trong gốc, xoá bỏ được cũng có nhiều vấn đề khó khăn và đảng có thể không còn nữa.
Nhưng các phân tích gia nước ngoài chuyên về văn hóa chính trị của Việt Nam, Zachary Abuza là một chuyên gia về ngoại vụ và chính trị Việt Nam của trường cao đẳng Simmons tại Boston, đã cho biết chuyện tham nhũng không tài nào tránh khỏi một khi đảng đã độc quyền cai trị.
“Sau vụ phản đối của dân chúng Thái Bình năm 1997, dân quê ngồi tù nhiều hơn cán bộ, người của đảng ta. Chắc là có 1,000 đảng viên bị trục xuất khỏi đảng hồi năm ngoái, nhưng con số này chỉ là muối bỏ biển, không thấy có ông cán bộ gộc nào bị thanh trừng, dân chúng đồn ông nào cũng là người của ông Kẹt,” theo như lời của chuyên gia này.
“Ông Lê Khả Phiêu có thể tiếp tục tung ra các mũi dùi chống tham nhũng, trục xuất khỏi đảng và kỷ luật cả ngàn đảng viên khác, phê bình chủ nghĩa cá nhân và kêu gọi đạo đức cộng sản, nhưng đảng vẫn nắm độc quyền cai trị và tự cho mình là đảng duy nhất được dân chúng tín cẩn, thì nạn tham nhũng sẽ còn mãi mãi.”
Gửi ý kiến của bạn
