Không khí ấm cúng của gia đình sẽ bị làm ô nhiễm nếu cha mẹ có những hành vi, lối sống như sau:
- Hưởng lạc: Nhiều gia đình thừa thãi vật chất song lại thiếu thốn về cuộc sống tinh thần. Đứa trẻ sống trong hoàn cảnh như vậy thường trở thành những cậu ấm, cô chiêu, sớm thỏa mãn, quen hưởng thụ, ăn sung mặc sướng và thường có con mắt thiển cận, không có chí tiến thủ và khinh đời, ngạo mạn.
- Dùng tiền bạc để động viên, khích lệ: cha mẹ coi đồng tiền là vũ khí vạn năng, con cái làm được việc gì tốt là thưởng bằng tiền, mọi hứa hẹn cũng bằng tiền. Họ không biết đã tạo cho con cái nếp nghĩ: "không có tiền không làm việc, không học tập".
- Quan hệ gia đình không hoà thuận: trong nhà chuyện cãi lộn xảy ra như cơm bữa, thậm chí mọi người đánh nhau. Trẻ sẽ bị tổn thương tâm lý nặng nề và những tâm tính tiêu cực sẽ nảy sinh: khó tính, tự ti, thụ động, dễ bỏ nhà ra đi, thậm chí sa ngã và phạm tội.
- Giáo dục bằng đòn roi: Trẻ sống trong môi trường luôn bị đánh chửi, trách mắng thì ý chí sẽ luôn bị suy giảm, tinh thần sợ hãi, tình cảm trầm lắng, suy tư, nhút nhát, sợ việc, thiếu lòng tin. Mặt khác, những trẻ này sẽ có ý thức phản kháng mãnh liệt, hình thành tâm mâu thuẫn, thường trút giận lên đầu những đứa trẻ khác, thậm chí sẽ báo thù, nuôi hận.
- Tiêu tiền như rác, vung tay quá trán: trẻ sẽ không thể chịu đựng được gian khổ, không cầu tiến bộ.
- Mặt trái của nền văn minh hiện đại: những phương tiện kỹ thuật hiện đại như truyền hình, internet... đã làm phong phú thêm đời sống văn hóa của con người. Song mặt trái của nó là có vô số những sản phẩm văn hóa đầy tính bạo lực, kích động khủng bố hoặc yêu đương sướt mướt, rẻ tiền... ảnh hưởng lớn đến tinh thần và nhận thức trẻ thơ khi chúng chưa phân biệt được phải trái.
- Bất kính, bất hiếu với cha mẹ: cha mẹ chăm sóc ông bà không chu đáo, thậm chí tệ bạc, hắt hủi đã hạ thấp uy tín của những người cha mẹ này trong mắt con cái. Họ là những tấm gương và cũng sẽ là những người hứng chịu hậu quả của những hành vi của con cái họ mai sau.
- Xâm hại của mê tín: Cha mẹ dẫn con đi xem bói, cầu cúng, trong nhà lập điện thờ rồi mời thầy về khấn vái triền miên... Trẻ thơ bị đầu độc, tin vào thần thánh, suy nghĩ lệch lạc rằng cuộc sống không phải do con người quyết định.
- Ngôn từ, hành vi không đúng mực: Bố mẹ văng tục chửi bậy trước mặt con cái, nói xấu, đơm đặt người này người kia, hay ghen ghét, gièm pha... Con của họ khó có thể trở thành người nhân ái, vị tha được.
TT (st)