Hôm nay,  

Hai Năm Sau Vụ 9-11

11/09/200300:00:00(Xem: 4193)
Hai năm sau vụ khủng bố 9-11, al-Qaeda chưa đạt được mục tiêu nhưng Mỹ cũng chưa chứng tỏ hy vọng diệt trừ khủng bố cho tuyệt căn và một vụ 9-11 khác vẫn có thể xảy ra.
Hai năm sau trận “Bão Sa Mạc” tại Iraq năm 1991, Saddam Hussein vẫn còn tại Baghdad nhưng Tổng thống George H. W. Bush lại thất cử. Hai năm sau vụ khủng bố 9-11, Osama bin Laden vẫn còn sống, nhưng Tổng thống George W. Bush bắt đầu lo thất cử nên đã có triệu chứng thoái nhượng trên nhiều lãnh vực ngoại giao và chính trị. Người ta không khỏi có ấn tượng bi quan đó khi nhìn vào tình hình chính trị Hoa Kỳ hai năm sau vụ 9-11, là điều hầu hết các hệ thống truyền thông đều kết luận trong dịp nhắc nhở đến biến cố lịch sử này.
Nhưng, còn trận thế chống khủng bố" Tương quan al-Qaeda và Hoa Kỳ đã xoay chuyển ra sao trong hai năm qua"
Al Qaeda và tham vọng toàn cầu
Khi tấn công Mỹ bằng một loạt hoạt động khủng bố kinh hoàng và vô nhân đạo, al Qaeda không nhắm vào việc đánh tan Hoa Kỳ, là điều tổ chức này biết là bất khả. Mục tiêu chính yếu của họ thuộc phạm vi chính trị và phải được thấy ở nơi khác.
Nhóm khủng bố này có tham vọng toàn cầu là làm thay đổi bộ mặt thế giới Hồi giáo bằng một đế quốc Hồi giáo theo chế độ thần quyền, cai trị bằng giáo luật, trải rộng từ Đại Tây Dương qua Thái Bình Dương. Từ mục tiêu trường kỳ đó, al-Qaeda phải đạt mục tiêu trung gian là loại trừ mọi giải pháp Hồi giáo khác, nghĩa là 1) lật đổ các chính quyền “phàm tục” trong các nước Hồi giáo đã thay thế đạo Hồi bằng chế độ quân phiệt, xã hội, các chế độ chủ trương thế quyền hơn là thần quyền (từ Ai Cập, Iraq, Syria đến Libya hay Pakistan, Indonesia); 2) tiêu diệt các chế độ vẫn theo giáo quyền của đạo Hồi nhưng chỉ theo trên bề mặt, chứ về căn bản vẫn không đồng ý với giải pháp đế quốc Hồi giáo toàn cầu do al-Qaeda chủ trương, những “chế độ dối trá”, như Saudi Arabia; và 3) thôn tính các hệ phái Hồi giáo không cùng khuynh hướng Sunni như al-Qaeda, cụ thể là hệ phái Shiite tại Iran và Iraq. Mục tiêu dài hạn của al-Qaeda vì vậy là làm cuộc cách mạng trong các nước Hồi giáo, một mục tiêu mà trên nguyên tắc các nước Hồi giáo phải xử lý với nhau, nếu họ có khả năng và tự trọng, là điều hiếm hoi chưa thấy.
Nhằm chứng minh quyết tâm của mình, al-Qaeda tìm một thành quả ngoạn mục nhất, có khả năng thuyết phục nhất để gây ra chấn động ban đầu, sẽ dẫn đến hàng loạt những biến động, nổi dậy và đảo chánh trong các nước Hồi giáo. Hoa Kỳ được chọn làm mục tiêu tấn công vì là quốc gia giàu mạnh có ảnh hưởng nhất và có khả năng huy động một liên minh toàn cầu giữa ba tôn giáo lớn là Thiên chúa giáo, Ấn Độ giáo và Do thái giáo. Hoa Kỳ sở dĩ được chọn vì đã có chỉ dấu suy đồi về đạo đức, suy nhược về ý chí bên dưới sức mạnh quân sự và kinh tế tưởng như vô địch. Hoa Kỳ bị tấn công không phải vì có chủ trương chống Hồi giáo mà là một cản trở khách quan cho tham vọng toàn cầu của al-Qaeda.
Sau những vụ khủng bố lẻ tẻ khác, khi thấy chính quyền Mỹ dưới thời Bill Clinton không có thái độ dứt khoát, al-Qaeda tin rằng sẽ huy động được quần chúng Hồi giáo cực đoan mê muội của mình nếu 1) giáng được một đòn chí tử để chứng tỏ Hoa Kỳ không phải là bất khả xâm phạm, 2) làm tê liệt khả năng chống đỡ những đợt tấn công khác và, 3) nếu Hoa Kỳ có phản công thì sẽ bị lúng túng, sa lầy và mặc nhiên chứng minh rằng al-Qaeda có lý: Mỹ có nhiều nhược điểm sinh tử, không phải là vô địch.
Vụ khủng bố 9-11 được al-Qaeda thi hành để khai mở hàng loạt chấn động dây chuyền trong thế giới Hồi giáo. Đấy là một hành động khủng bố trong ý nghĩa nguyên thủy: tiêu diệt kẻ vô can để gây tâm lý khiếp sợ và làm thay đổi tình hình chính trị có lợi cho mình. Trong lý luận của al-Qadea, chính trị và tâm lý là chính, quân sự là phụ.
Hai năm sau thành tích ghê người đó, al-Qaede đã đạt được những gì" Câu trả lời quả là không dễ: có thắng có bại. Thất bại vì sự hồ hởi tâm lý hoặc hàng chuổi tổng nổi dậy đã không xảy ra trong thế giới Hồi giáo: không chế độ nào bị lật đổ để ngả theo xu hướng cực đoan của al-Qaeda. Thắng lợi vì đã chứng mình được sự lúng túng của Hoa Kỳ. Một phần của thắng lợi đó lại không do al-Qaeda gây ra mà thực tế là do phản ứng chống Mỹ trên toàn cầu và chống Bush trong nội tình nước Mỹ.
Hoa Kỳ và trận chiến chống khủng bố toàn cầu
Khi đến ngã tư gặp đèn vàng, có người sẽ thắng gấp, có người nhấn ga vượt qua. Yếu tố quyết định ở đây là phản ứng tính toán về rủi ro.
Khác với nhiều chính quyền Tây phương, chính quyền Bush chấp nhận rủi ro và tiến thẳng vào trận thế do al-Qaeda bày ra để làm một cuộc chứng minh ngược, rằng al-Qaeda không phải là toàn năng vô địch, có thể bị tiêu diệt và sẽ bị tiêu diệt vì Mỹ không phải là một quốc gia nhu nhược.

Khốn nỗi, tiêu diệt al-Qaeda không phải là mục tiêu dễ thực hiện một cách trực diện mà chỉ có thể thi hành một cách gián tiếp. Một mặt, cuộc chiến tình báo đã được tung ra trên toàn cầu, kết hợp với nỗ lực ngoại giao, để phá vỡ các cơ sở đặc công hay kinh tài của al-Qaeda, mặt kia, phương tiện quân sự được sử dụng để tấn công vào những mục tiêu gián tiếp. Đó là ý nghĩa của chiến dịch A Phú Hãn khai diễn ngày 10 tháng 10 năm 2001 và chiến dịch Iraq khai diễn ngày 20 tháng Ba năm 2003. Khi nói đến trận chiến chống khủng bố, dư luận thế giới thường chú ý đến khía cạnh quân sự và tình hình chiến sự tại A Phú Hãn và Iraq mà quên trận chiến tình báo và ngoại giao trong bóng tối và quên rằng chính quyền Bush có đạt một thành tích, loại tiêu cực: không bị al-Qaeda tấn công lần nữa trên lãnh thổ Mỹ. Không, hoặc là chưa. Dư luận cũng quên là qua vận động ngoại giao, Mỹ có làm thay đổi tình hình hay quan hệ với các nước xưa nay vẫn đi hàng hai, như Pakistan, Saudi Arabia và cả Iran. Tại Đông Nam Á, Phi Luật Tân, Indonesia và Thái Lan cũng tích cực hơn với việc chống khủng bố và hợp tác khắng khít hơn với Hoa Kỳ.
Tại A Phú Hãn và Iraq, bằng phương tiện quân sự, Mỹ có lật đổ hai chế độ tại chỗ là Taliban và Saddam Hussein nhưng không tiêu diệt được các nhóm kháng cự đang được tái phối trí để mở ra cuộc chiến phá hoại. Hoa Kỳ thắng lớn về quân sự nhưng gặp thất bại về chính trị và chiến tranh tâm lý khi phải đối đầu với hình thái chiến tranh phá hoại, đang có hy vọng gia tăng cường độ thành chiến tranh du kích tại cả hai quốc gia đó. Khi dư luận càng chú ý đến cuộc chiến tranh tiêu hao này và càng thấy Hoa Kỳ lúng túng thì al-Qaeda càng có lợi trong mục tiêu minh chứng khả năng của mình và sự suy nhược của Mỹ cho thế giới Hồi giáo. Đây là điểm đáng chú ý nhất trong cuộc chiến toàn diện này: truyền thông quốc tế không nói gì đến Osama bin Laden hay al-Qaeda mà chỉ tập trung vào sự tổn thất của binh lính Mỹ hay những vụng về của chính quyền Bush.
Khi mở chiến dịch tấn công Taliban và Saddam Hussein, dĩ nhiên là Hoa Kỳ có cân nhắc lợi hại và chọn thế trận do al-Qaeda bày ra, theo đúng dự tính của Osama bin Laden, nhằm chứng minh ngược là mình sẽ không nhu nhược rút lui như đã triệt thoái khỏi Lebanon hay Somalia để tránh khủng bố. Trái lại, Hoa Kỳ xông thẳng vào ổ rắn để trừ cho tuyệt nọc khủng bố và cho thế giới Hồi giáo thấy quyết tâm của mình. Những trục trặc về ngoại giao đối với Liên hiệp quốc hay các “đồng minh” là điều đáng tiếc nhưng không đáng kể nếu so với vấn đề sinh tử ở đây là chứng tỏ ý chí không gì lay chuyển nổi. Chính quyền Bush biết rõ hơn các chính quyền khác như Pháp, Đức hay Nga, rằng mình mà vào A Phú Hãn và Iraq là sẽ bị mắc bẫy, nhưng tin rằng cuối cùng vẫn sẽ tạo ra thay đổi trong toàn vùng (tại Pakistan, Syria, Saudi Arabia hay Iran) khiến các lân bang sẽ hết hợp tác với al-Qaeda và đảo ngược lập trường, trở thành đồng minh chống khủng bố. Nếu xoay chuyển được tình hình như vậy, chính quyền Bush sẽ thuyết phục được thế giới Hồi giáo là cộng tác với al-Qaeda là lãnh án tử hình vì Hoa Kỳ nói là làm. Hai năm sau vụ 9-11, cục diện đang ở vào khúc quanh sinh tử quyết định lẽ thắng bại về trong trường kỳ.
Kết luận: thắng bại trong tầm tay
Muốn chiến thắng trong trận chiến toàn diện này, nhất là chứng minh khả năng hiện diện lâu dài trong thế mạnh tại A Phú Hãn và Iraq, chính quyền Bush phải tìm ra một chiến lược chiếm đóng thực tế và có kết quả. Nghĩa là bày tỏ quyết tâm không thể lay chuyển được và bày tỏ khả năng kiểm sóat được tình hình, hầu al-Qaeda mất sức thuyết phục trong thế giới Hồi giáo, mà lại không gây quá nhiều tốn kém về nhân sự lẫn tài chánh cho Hoa Kỳ. Trong cuộc chiến toàn diện này, ngoại giao và chính trị cũng có phần quan trọng và al-Qaeda có lợi thế rất lớn là 1) các đồng minh của Mỹ không đánh giá rủi ro như Hoa Kỳ và còn có những tính toán ích kỷ về quyền lợi (điển hình và gần nhất là lập trường giảo họat của Pháp đối với việc chấm dứt phong tỏa kinh tế Libya), 2) Hoa Kỳ là một xứ dân chủ và truyền thông có tự do nên mỗi thắng lợi của khủng bố được trình bày như một thất bại của Bush; 3) Hoa Kỳ có bầu cử Tổng thống vào năm tới, nên mọi vấn đề đều được tập trung vào chuyện tranh cử, cách thẩm định rủi ro cũng bị sai lệch đi.
Tuy nhiên, al-Qaede không hành xử căn cứ trên nội tình chính trị của Mỹ mà thôi vì cần chứng minh với quần chúng và đồng đạo là mình chưa bị tiêu diệt. Cho nên trong khi Mỹ vất vả tìm cách kiểm sóat được tình hình tại A Phú Hãn và Iraq mà chính quyền không bị chính trị nội bộ cột tay kéo về thì tổ chức khủng bố này cũng có nhu cầu đạt thêm một vài thành tích ngoạn mục khác ngay trên đất Mỹ. Trong hai năm qua, nếu Mỹ có dấu hiệu lúng túng thì al-Qaeda cũng vậy, khi không thể tung ra một đợt tấn công khác là điều họ sẽ phải làm, bằng mọi giá.
Có lẽ truyền thông và chính trường Mỹ cần thêm một vụ chứng minh thảm khốc như vậy để thấy ra là Hoa Kỳ đang ở trong thời chiến, mới chỉ khởi đầu từ hai năm nay thôi. Ông Bush có thể sẽ thất cử vì vụ Iraq, nhưng đáng lo sợ hơn vậy, Hoa Kỳ có thể thất trận vì là một xứ dân chủ, như al-Qaeda muốn chứng minh cho thế giới Hồi giáo thấy.
Trong cuộc chiến giữa Thiện và Ác, cái Ác luôn luôn có lợi thế ban đầu....

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tạp chí Văn Học Mới số 5 dày 336 trang, in trên giấy vàng ngà, bìa tranh nghệ thuật của Nguyễn Đình Thuần, sáng tác từ hơn 50 nhà văn, nhà thơ, nhà biên khảo và phê bình nghệ thuật.- Văn Học Mới số 6 sẽ ấn hành vào tháng 3/2020, có chủ đề về nhà văn, nhà thơ, nhạc sĩ Nguyễn Đình Toàn
Một tuyệt phẩm thi ca gồm những bài thơ dị thường chưa bao giờ xuất hiện bất cứ đâu, viết bởi một thi sĩ dị thường. Tựa: Tuệ Sỹ Ba ngôn ngữ: Việt - Anh - Nhật Dịch sang tiếng Anh: Nguyễn Phước Nguyên Dịch sang tiếng Nhật: G/s Bùi Chí Trung Biên tập: Đào Nguyên Dạ Thảo
Mùa thu là cơ hội bước sang trang mới khi nhiệt độ bắt đầu dịu lại. Trong mùa này, người dân California không cần mở điều hòa không khí lớn hết cỡ và cũng còn quá sớm để lo chạy máy sưởi.
Garden Grove xin mời cộng đồng tham gia chương trình đóng góp tặng quà cuối năm nhằm mang lại niềm vui, hy vọng và giúp đỡ cho những trẻ em địa phương không có quà trong mùa lễ Noel.
Ngồi niệm Phật miên man, dù cố tâm vào Phật hiệu nhưng hôm nay vẫn không sao “ nhập” được, đầu óc nó cứ văng vẳng lời anh nó lúc sáng: - Tu hú chứ tu gì mầy!
Một đường dây buôn người bán qua TQ do một phụ nữ Việt là nạn nhân buôn người trước đây tổ chức vừa bị phát hiện và bắt 2 người tại tỉnh Nghệ An, miền Trung Việt Nam, theo bản tin hôm 5 tháng 12 của Báo Dân Trí cho biết.
Điều trần luận tội đầu tiên của Ủy Ban Tư Pháp Hạ Viện đã nhanh chóng nổ ra cuộc đấu đá nội bộ đảng phái hôm Thứ Tư, 4 tháng 12 năm 2019, khi các nhà Dân Chủ cáo buộc rằng Tổng Thống Donald Trump phải bị truất phế khỏi chức vụ vì tranh thủ sự can thiệp của nước ngoài vào cuộc bầu cử ở Hoa Kỳ và đảng Cộng Hòa giận dữ vặn lại không có căn cứ cho hành động quyết liệt như vậy.
Đó là cuộc khảo sát của công ty tài chánh WalletHub đối với 182 thành phố khắp Hoa Kỳ, để xếp thứ tự an toàn nhất cho tới bất an nhất. Cuộc nghiên cứu dựa trên 41 thước đo liên hệ tới an toàn
Cảnh sát đã bắn chết một người đàn ông cầm dao tại El Monte, Nam California hôm Thứ Hai.
Một phần thưởng 50,000 đô la được đưa ra để bắt một người đàn ông của thành phố Burnaby đã bị truy nã trước đây vì tội rửa tiền như một phần của nhóm tội phạm có tổ chức người Việt Nam hoạt động tại Canada và Hoa Kỳ.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.