* Tiểu đoàn 8 TQLC trong đội hình của Lữ đoàn 369 TQLC:
Đầu năm 1969, lực lượng Thủy quân Lục chiến QL.VNCH được nâng lên cấp Sư đoàn, tiếp đó bộ chỉ huy các Lữ đoàn 147, 228 và 369 Thủy quân Lục chiến (TQLC)à lần lượt được thành lập. Riêng Lữ đoàn 369 được hình thành vào năm 1970 và đến tháng 10/1970, lữ đoàn tham dự cuộc hành quân ngoại biên ở Cam Bốt. Tháng 12/1970, trong khi lữ đoàn đang hoạt động trong vùng Neak Luong thì trung tá Phạm Văn Chung được chỉ định giữ chức lữ đoàn trưởng thay thế trung tá Ngô Văn Định. (Một thời gian sau, trung tá Chung được thăng đại tá).
Đầu năm 1969, lực lượng Thủy quân Lục chiến QL.VNCH được nâng lên cấp Sư đoàn, tiếp đó bộ chỉ huy các Lữ đoàn 147, 228 và 369 Thủy quân Lục chiến (TQLC)à lần lượt được thành lập. Riêng Lữ đoàn 369 được hình thành vào năm 1970 và đến tháng 10/1970, lữ đoàn tham dự cuộc hành quân ngoại biên ở Cam Bốt. Tháng 12/1970, trong khi lữ đoàn đang hoạt động trong vùng Neak Luong thì trung tá Phạm Văn Chung được chỉ định giữ chức lữ đoàn trưởng thay thế trung tá Ngô Văn Định. (Một thời gian sau, trung tá Chung được thăng đại tá).
Trên chiến trường Căm Bốt, Lữ đoàn 369 TQLC hành quân trong hệ thống chỉ huy của bộ Tư lệnh Quân đoàn 4-Quân khu 4 do trung tướng Ngô Quang Trưởng giữ chức tư lệnh. Theo phối trí, bộ chỉ huy lữ đoàn và tiểu đoàn Pháo binh TQLC yểm trợ đóng tại Neak Lương, 3 tiểu đoàn tác chiến đóng quân cách nhau khoảng 5, 6 km trong vùng trách nhiệm: Tiểu đoàn 5 TQLC do thiếu tá Võ Trí Huệ giữ chức tiểu đoàn trưởng; Tiểu đoàn 8 TQLC với tiểu đoàn trưởng là thiếu tá Nguyễn Văn Phán; Tiểu đoàn 9 TQLC với tiểu đoàn trưởng là thiếu tá Nguyễn Kim Để.
Nhiệm vụ của Lữ đoàn là hành quân truy kích và tiêu diệt địch trung vùng trách nhiệm, an ninh bảo vệ thủy lộ sông Mê Kông cho toàn tàu dân sự quốc tế tiếp tế nhu yếu phẩm cho dân chúng Nam Vang, vì thương cảng chính của Căm Bốt ở phía Tây Nam đã bị áp lực nặng của CQ nên không sử dụng được. Các đơn vị của lữ đoàn được lệnh bằng mọi cách phải vô hiệu hóa các hoạt động quấy rối của CQ như thả mìn, phục kích, pháo kích đoàn tàu-cứ khoảng 20 đến 30 ngày có một chuyến tiếp tế như vậy.
Về kế hoạch bảo vệ an ninh thủy lộ, một, hai ngày trước khi đoàn tàu tiếp tế đi qua khu vực của lữ đoàn, các tiểu đoàn TQLC phải hành quân lục soát gần bờ sông khoảng 3 km, trải quân chiếm giữ các điểm chiến thuật then chốt chế ngự sông Mê Kông từ vị trí cách Châu Đốc khoảng 25 km qua Neak Luong về đến vị trí cách Nam Vang khoảng 10 km, riêng đoạn gần Nam Vang tương đối an ninh do Quân lực Cộng Hòa Cam Bốt chịu trách nhiệm. Đúng vào ngày N đoàn tàu tiếp tế di chuyển qua, bộ chỉ huy lữ đoàn rút một tiểu đoàn TQLC khỏi vùng hành quân về ứng trực cùng với 1 phi đoàn trực thăng của Sư đoàn 4 Không quân từ Cần Thơ lên tại phi trường nhỏ Neak Lương để sẵn sàng can thiệp.
* Tiểu đoàn 8 TQLC và trận chiến bên bờ sông Mê Kông:
Vào khoảng 10 giờ 45 phút một ngày cuối tháng 1/1971, đoàn tàu tiếp tế bị phục kích tại ranh giới giữa Lữ đoàn 369 và Lữ đoàn 2 Cam Bốt trách nhiệm. Nhận được báo cáo của toán truyền tin của Lữ đoàn 369 TQLC được gửi xuống đi theo vị sĩ quan hạm trưởng chiến hạm kiêm trưởng đoàn tàu tiếp tế, lữ đoàn trưởng Phạm Văn Chung ra lệnh cho Tiểu đoàn 8 TQLC đang ứng chiến tại phi trường khẩn cấp lên trực thăng để hành quân tiếp ứng, ngay sau đó, ông cùng với trưởng ban 3 lữ đoàn là đại úy Đoàn Trung Ương, và 1 hạ sĩ quan Truyền tin đã lên trực thăng chỉ huy bay đến nơi xảy ra phục kích.
Khi trực thăng chỉ huy bay đến vùng phục kích đoàn tàu, lữ đoàn trưởng yêu cầu phi công cho máy bay xà xuống thấp để quan sát trận địa. Từ trên trực thăng, ông thấy địch quân nằm rải theo bờ sông phía Đông Nam cùng phía Neak Luong đang tác xạ mãnh liệt vào đoàn tàu với tất cả các loại súng như liên thanh 12.7 ly, súng phóng lựu, súng cối 60, 82 ly, đặc biệt còn thấy cả đạn đạo của súng đại bác 57 ly, 75 ly không giật từ bờ sông bắn thẳng ra đoàn tàu, mặt nước sông tung tóe mỗi khi đạn nổ nhưng không trúng đoàn tàu. Một chiếc tàu trúng đạn bốc khói nhưng vẫn tiếp tục cùng đoàn tàu di chuyển, không có tàu nào bị trúng thủy lôi hoặc hư hỏng làm tắc nghẽn.
Hai trực thăng chiến đấu Gunship bay theo trực thăng chỉ huy của lữ đoàn trưởng được lệnh can thiệp, cả hai chiếc đã nhào xuống xạ kích bằng súng liên thanh và hỏa tiễn vào bờ sông, và dù bị súng phòng không của CQ từ dưới đất bắn lên, nhưng hai trực thăng vẫn tiếp tục không kích.
Trong khi đó, trực thăng chỉ huy bay vòng ra phía sau lưng địch, lữ đoàn trưởng Phạm Văn Chung thấy có hai trảng trống, vừa ruộng lúa, vừa bụi thấp cách khoảng 300 mét ngay sau tuyến phục kích của địch. Lữ đoàn trưởng quyết định đổ quân vào trảng trống này, ông ra lệnh cho thiếu tá Nguyễn Văn Phán-tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 8 TQLC đang bay cùng với một đại đội trong đợt trực thăng đầu và ra lệnh cho 2 trực thăng Gunship tác xạ để dọn bãi đáp. Thông thường thì hỏa lực sử dụng để dọn bãi đáp thường theo quy trình: Pháo binh và Không quân chiến thuật hỏa tập vào vị trí được chọn làm bãi đáp, tiếp đó trực thăng Gunship tác xạ cuối cùng sau đó là đổ quân ngay. Nhưng trong trường hợp này, thời gian không cho phép thực hiện như vậy. Lữ đoàn 369 TQLC muốn chụp ngay sau lưng địch để không cho đối phương chạy thoát nên sử dụng Gunship tác xạ, phóng vài trái hỏa tiễn xuống bãi đáp là đổ quân ngay cánh quân đợt đầu của Tiểu đoàn 8 TQLC xuống.
Trước đó, Tiểu đoàn 8 TQLC đã chia sẵn thành 2 cánh: cánh A gồm 2 đại đội tác chiến, ban chỉ huy tiểu đoàn; cánh B cũng gồm 2 đại đội, ban chỉ huy nhẹ do tiểu đoàn phó là thiếu tá Trần Ba chỉ huy.
Đợt trực thăng đầu chở một đại đội của cánh A và ban chỉ huy tiểu đoàn vừa đổ quân xong thì đợt trực thăng thứ hai chở cánh B cũng đã xuất hiện trên vòm trời ở xa xa rồi nhanh chóng đổ quân xuống trảng trống thứ hai lao lên hướng Bắc ngay sau lưng địch, một giờ sau đó, 2 dại đội còn lại được thả xuống hai bãi đáp, cuộc đổ quân toàn tiểu đoàn đã hoàn tất.
Đơn vị CQ mà Tiểu đoàn 8 TQLC tấn kích là tiểu đoàn K 17, tiểu đoàn CQ này được tăng cường nhiều loại vũ khí cộng đồng với mục tiêu là đánh đắm các đoàn tàu dân sự quốc tế để gây tiếng vang nhưng không ngờ bị Tiểu đoàn 8 TQLC ngăn chận.
* Diễn tiến trận đánh:
Trong lúc cùng bay trên trực thăng, lữ đoàn trưởng Phạm Văn Chung và tiểu đoàn trưởng Nguyễn Văn Phán đã thảo luận về trận đánh và đồng ý với nhau là phải đánh tốc chiến càng nhanh càng tốt để không cho địch kịp trở tay và tháo lui.
Trên trực thăng chỉ huy, lữ đoàn trưởng ngưng ngay mọi liên lạc trực tiếp với tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 8 TQLC, ông chỉ cho mở máy để nghe thiếu tá Phán điều động con cái. Trong bài viết về trận đánh này, lữ đoàn trưởng Phạm Văn Chung đã ghi lại cách điều quân của tiểu đoàn trưởng Phán như sau: Tiếng Phán oang oang trong ống liên hợp, chửi thề, hò hét, dàn rộng ra, tiến nhanh lên, chạy thẳng ra bờ sông, còn mấy đứa chết hoặc bị thương cứ để đó, để ở bãi đáp tính sau. Ngồi trực thăng trên cao hình dung con Ó Biển đầu đàn Nguyễn Văn Phán đang xông xáo lùa đàn Ó Biển phóng thẳng vào mũi súng địch, anh và ban chỉ huy tiểu đoàn cũng dàn hàng ngang chạy vào như mọi người.
Về phía địch quân, khi thấy đoàn trực thăng đổ quân sau lưng, đã nhả đoàn tàu quay lại phía sau để chống trả đoàn quân Ó Biển, địch tác xạ như mưa bằng đủ loại súng vào hai cánh quân của Tiểu đoàn 8 Thủy quân Lục chiến. Với các Ó Biển, chỉ có độc nhất một con đường là cứ nhắm địch mà phóng tới, tiểu đoàn Phán và con cái cứ tiếp tục phóng nhanh trên một địa thế trống trải, không thể lớ quớ ngập ngừng để địch tỉa lần được.
Ở cánh B do tiểu đoàn phó Trần Ba chỉ huy, trận chiến cũng không kém phần ác liệt, cũng diễn ra trên địa thế trống trải, địch cũng đã quay lại bắn xối xả vào đoàn Ó Biển. Cũng như ở tình hình cánh A, không còn một cách nào khác và chỉ có một con đường sống là nhắm ngay địch mà phóng tới. Từ trên trực thăng chỉ huy, lữ đoàn trưởng nghe “Trần Ba giọng Huế, chắc nịch, chậm rãi, cũng hô hoán xung phong, nhào tới...”
Pháo Binh đặt tại Neak Lương cách trận địa hơn 10 km gần như mút tầm của đại bác 105 ly, nên lữ đoàn trưởng ra lệnh cho thiếu tá Đoàn Trọng Cảo, tiểu đoàn trưởng Pháo binh, mang một pháo đội dùng phà vượt sông Mê Kông sang bờ sông phía Tây, di chuyển lên ngang trận địa, nên Pháo binh đã can thiệp rất hữu hiệu, mặc dù không có đơn vị tác chiến bảo vệ. Pháo binh vừa tác xạ vừa tự giữ an ninh lấy qua đêm.
Cộng quân bị khóa chặt: hoặc là bị tiêu diệt, bị bắt sống hoặc chạy thẳng theo bờ sông hướng Bắc. Sau 3 giờ giao tranh ác liệt, đẫm máu, tuyến của địch bị bung, CQ tháo chạy tứ phía, làm bia cho trực thăng Gunship cùng Pháo binh tác xạ truy kích. Sát bờ sông, CQ và các Ó Biển trộn chấu, nhưng Ó Biển đang khí thế dũng mãnh nên địch hoặc bị hạ sát hoặc bị bắt sống, Tiểu đoàn 8 Ó Biển thu rất nhiều vũ khí. Trận chiến kết thúc, tiểu đoàn trưởng gọi Cao Bằng-danh hiệu truyền tin của lữ đoàn trưởng Phạm Văn Chung:
- Cao Bằng, đây Ó Biển 1 gọi.
- Cao Bằng tôi nghe anh năm trên năm.
- Tôi mần tụi nó ráo trọi, thu rất nhiều súng cộng đồng, có 2,3 khẩu 75 ly không giật đây, trình Đại bàng (lữ đoàn trưởng) địch chạy tứ tán, một số khá đông chạy theo bờ sông lên hướng Bắc, xin Đai bàng kêu lữ đoàn 2 Căm Bốt hốt đi.
Tổng kết trận chiến: Về phía Tiểu đoàn 8 TQLC, số chiến binh tử trận và bị thương dưới 30; về phía CQ có hơn 100 xác nằm rải rác tại trận địa, ngoài ra còn có một số chết vì bị Gunship, Pháo binh tác xạ không thể đếm được, 20 CQ bị bắt sống, rất nhiều vũ khí cá nhân và cộng đồng bị tịch thu, trong đó có 2 khẩu đại bác 12.7 lym 3 khẩu 57 ly và 2 khẩu 75 ly không giật bắn thẳng (Biên soạn dựa theo bài viết của cựu đại tá Phạm Văn Chung phổ biến trong KBC và tài liệu chiến sử Thủy quân Lục chiến của đặc san Sóng Thần).
Kỳ sau: Trận chiến cuối cùng của Lữ đoàn 468 TQLC.
Gửi ý kiến của bạn
