Nhưng bạn cũng có thể gọi đó là một tuyển tập về Thiền, vì thực sự trang nào cũng mang chất chứa cả một bầu trời thơ mộng, đơn giản, nhưng đầy ẩn mật của thế giới Thiền Tông.
Lẫn trong đó, cũng là một số quan tâm về lịch sử của người con Phật dưới thời độc tài tòan trị hiện nay.
Thử lật một trang xem:
Chim trên cành trúc tím
Cùng thuyết pháp Như Lai
Phút giây bừng liễu ngộ
Giòng Bát Nhã ban mai
Đó là vài dòng trong bài 'Thiền Sư và Rừng Sớm,' trang 34. Nhà thơ không thắc mắc vì sao trúc lại tím, vì sao chim lại cùng thuyết pháp, và "ai" đã bừng liễu ngộ, và vì sao Bát Nhã lại phân chia ban mai, ban chiều, ban khuya…Để rồi kết thúc bài là hai câu:
Rừng sớm chắp tay hỏi:
"Thiền Sư, ngài là ai""
Thơ thì thật là thơ, và thiền cũng thật là thiền. Vì sao rừng sớm chắp tay, và vì sao cuối bài lại "là ai""
Phật đã trả lời từ 2,500 a tăng kỳ kiếp về trứoc rồi, rằng vốn "không thật là ai," rằng muôn pháp đều vô ngã, mà sao nhà thơ lại hỏi, như cứ nêu lên công án "Niệm Phật là ai""
Nhà văn Diệu Trân không phải là người xa lạ trong thế giới văn học Phật Giáo. Chị đã in nhiều tác phẩm, trong đó hầu hết là các tuyển tập truyện ngắn, như các cuốn sách:
- Gió Sông Hồng, tập truyện về tình người, tình quê hương.
- Đường Thiên Lý, tập truyện ba ngôn ngữ Việt, Pháp, Anh về tình yêu nứơc.
- Tâm Hương Tải Đạo, tập truyện về Phật Giáo và ý thức giác ngộ.
- Vô Tự Thị Chân Kinh, tập truyện về pháp quán tâm, về Trung Đạo.
Trong các tập trên, có một số thơ và truyện đang lưu trữ trên trang web http://quangduc.com/tacgia/dieutran.html của Tu Viện Quảng Đức.
Và bây giờ, mới phát hành tuần này là 'Sông Núi Thì Thầm," tuyển tập văn thơ về Thiền và quê hương.
Bạn có thể gặp trong này những bài thơ đầy chất Thiền như trích trên, hay rải rác trong các truyện là hình ảnh của Lục Tổ Huệ Năng, của tập Vô Môn Quan, của Kinh Duy Ma Cật, vân vân…
Trong đó, nhà văn Diệu Trân cũng bày tỏ nặng lòng với Giáo Hội PGVNTN, như bài "Người Lái Đò Trên Sông Nhị" (trang 35) khởi đầu bằng lời giới thiệu rất mực thiết tha:
"Nhân đọc lá thư của Đức Tăng Thống, Đại Lão Hòa Thượng Huyền Quang gửi Hòa Thượng Quảng Độ khi nghe tin Cộng Sản Việt Nam ngăn chận không cho phái đòan Chư Tôn Đức Tăng Ni từ Sài Gòn và Huế vào Bình Định…."
Và tuy là truyện về ngừơi chèo đò thời Vua Lê Đại Hành nhiều thế kỷ trứơc, nhưng nỗi khát khao chứng ngộ "Bồ Đề bổn vô thụ" thì là muôn đời, và đồng thời cũng là mượn lời để nói với đời nay khi "Chỉ những kẻ tột cùng vô minh mới cuồng si mộng tưởng, rắp tâm đem bóng tối chùm lên ánh sáng vì không hề biết rằng bóng tối thì làm sao có thể dập tắt ánh sáng được…"
Chỉ tiếc là những dòng chữ này khó mà tới tay được quý ngài Huyền Quang, Quảng Độ…
Nhưng được nhắc tới nhiều nhất là Thượng Tọa Tuệ Sỹ, một nhà thơ lớn của Phật Giáo VN. Tập 'Sông Núi Thì Thầm" có nhiều bài tùy bút nhắc tới Thầy Tuệ Sỹ, không chỉ nhắc tới như một trong những người đang gánh vác Phật Giáo ở quê nhà - về cả mặt chính trị, giáo hội và xã hội - mà còn nhắc tới như một nhà thơ lớn và còn trích thơ của ngài.
Hãy ghi nhận, bài "Sông Núi Thì Thầm" (trang 25) có nhan đề được chọn làm nhan đề cho tòan tuyển tập mới này của Sư Tỷ Diệu Trân đã mở đầu bằng một cảm xúc mãnh liệt khi chị đọc tập thơ Thầy Tuệ Sỹ, trích:
"Một bài thơ dài, tựa đề rất ngắn, "Tĩnh Thất," của Thầy Tuệ Sỹ gồm 32 tiểu đọan, 910 chữ sắp xếp trong 127 câu thơ đủ mọi thể lọai, đọc mệt nghỉ (phải đọc chậm, khi mệt, nghỉ, mới nên đọc tiếp)…. Khi cửa Tĩnh Thất khép lại sau bước chân qua, tôi nhận ra mình vẫn đang bị cuốn hút vào một câu, ở tiểu đọan 4: "Gió ở đâu, mà sông núi thì thầm." …"
Và nhiều, nhiều nữa…
Chỗ này cũng nên mở một dấu ngoặc nhỏ: Có một lỗi đánh máy nơi trang 179, dòng thứ 11, con số năm "1994" đúng ra phải là "1884," khi tác giả Diệu Trân nhắc tới lá thư Vua Duy Tân trách chính phủ Pháp không thi hành đúng đắn hòa ước 1884.
Nhà thơ, nhà văn Diệu Trân là ai" Nếu bạn lật tới trang 147, bài "Sau Màn Đêm" sẽ là lời tự truyện, kể về những ngày tao lọan ở Việt Bắc, về ký ức về người em trai chào đời khi mẹ chạy lọan dọc đường, về người bác và 300 chiến sĩ cách mạng bị Việt Minh thảm sát ở làng Hòang Xá trong cuộc Đảng Tranh khi Ong Hồ quyết định giành độc quyền kháng Pháp, và rồi hình ảnh ông nội bị Đội Đấu Tố áp giải ra khỏi nhà giữa lúc đàn ngỗng kêu kinh hỏang, tán lọan ngòai sân…
Và rồi tới một thời thì tìm được Thiền Tông, cùng với người chồng tiền định là nhạc sĩ Trần Quan Long - như bài "Vàng Hắt Hiu Vàng Trăng" kể lại về những nốt nhạc, về các CD nhạc mà cũng tuần này là phát hành các CD Tuệ Ca số 2 và số 3. Các bản nhạc Thiền này hiện có thể nghe ở trang web: http://quangduc.com/amnhac/index.html
Cũng cần ghi thêm rằng, CD Tuệ Ca 2, tức "Đường Gươm Bát Nhã," chính là dòng nhạc viết từ tập thơ "Giấc Mơ Trường Sơn" của Thầy Tuệ Sỹ, nhạc Trần Quan Long, Hòa Am Nguyên Đương, Diệu Trân thực hiện.
Còn CD Tuệ Ca 3, tức "Hành," cũng là dòng nhạc viết từ "Giấc Mơ Trường Sơn" do "Diệu Trân & Trần Quan Long thực hiện để kỷ niệm sinh nhật thứ 63 của Thiền Sư Thích Tuệ Sỹ.
Cần mua cuốn 'Sông Núi Thì Thầm' hay các CD Nhạc này, xin liên lạc:
Nhạc Sĩ Trần Quan Long, 13602 Brazo Road, LA Mirada, CA 90638. USA
Email : tql766@yahoo.com
Được biết, tuyển tập văn thơ và 2 CD kia sẽ ra mắt ở Pháp trong vài tuần nữa. Có lẽ, sẽ đúng vào ngày sinh nhật thứ 63 của vị Thiền Sư trên những phương trời viễn mộng.