Chiếc xe lăn bánh theo hướng Bắc tiến. Khởi đi từ miền cực Nam là San Diego.
Nơi đây, giá nhà thuộc diện "thăng thiên", đứng hàng thứ sáu trong hai chục khu vực "nóng" nhất nước Mỹ. Giá trung vị một ngôi nhà là 614 ngàn (có phân nửa cao hơn phân nửa thấp hơn là giá trung vị, đọc Việt Báo Địa Ốc riết rồi bà con sẽ quen). Nếu lấy tiêu chuẩn thông dụng, là một khoản tín dụng 30 năm sau khi trả trước (down payment) 20% trị giá ngôi nhà, thì chỉ có 9% dân chúng có khả năng mua nhà.
Mình không thuộc thành phần 9% sang cả ấy nên xin cứ Bắc tiến.
Sau 90 phút ngó ngang trên Xa lộ số 5, mình đến thiên đường của người Việt tỵ nạn, Orange County. Và té ngửa trong xe.
Quận Cam này có những khu lịch sự trang nhã như Newport Beach, Laguna Beach, Irvine hay Tustin, với giá trung vị là gần 707 ngàn. Nho xanh không xứng miệng người phong lưu. Xin chào thua mà đi tiếp, sau khi làm một tô phở để tự an ủi.
Trên một khoảnh đường ngắn hơn mà đi lại lâu hơn, đà Bắc tiến dẫn ta đến Los Angeles sau 90 phút vừa đi vừa dừng. Nơi đây, giá trung vị một ngôi nhà là 544 ngàn sau khi đã tăng 20% trong suốt năm qua!
Xin đừng nản chí, cố lết tới Ventura trên xa lộ 101 thì mới thấy Los Angeles kẹt xe nghẹt mũi vì bụi vẫn là nơi rẻ mạt. Bà con có chịu chi cho một căn nhà ở Ventura xa xôi với giá trung vị là 695 ngàn không" Dù giá nhà có tăng 11% từ năm ngoái, Ventura vẫn là nơi buồn lắm. Sau 90 phút ngậm ngùi lăn bánh trên xa lộ One-Ô-One, bà con sẽ tới một nơi mà chỉ 7% dân chúng là có khả năng mua nhà, vì giá trung vị một ngôi nhà là một triệu ba trăm ngàn. Đó là Santa Barbara, khu vực có giá nhà cao nhất nước so với lợi tức của cư dân.
Biết phận mình thì đừng buồn mà cố lết tới North Santa Barbara County. Giá trung vị kể ra thì rất "bèo", chỉ có 463 ngàn một căn thôi. Cũng có biển xanh, cây rừng và khung cảnh hoang vu trữ tình. Nhưng hơi xa bà con mình dưới quận Cam.
Hay nhất là vòng xe lại, đi về hướng Nam rồi qua hướng Đông. Chạy vào sa mạc miệt trong, khi nóng thì đá chảy cát bay, khi lạnh thì cũng se sắt lòng người. Nơi đó, may lắm thì còn tìm ra một căn dưới 300 ngàn. Nhưng phải đi cho lẹ, nếu không cũng chẳng còn…
Để tự an ủi thì xin nhớ sau đây, giá trung vị của những ngôi nhà đắt nhất tại California (tính tới tháng Bảy vừa qua), không cái nào dưới một triệu hai trăm ngàn:
Palos Verdes Estates: 1.640.000
Beverly Hills: 1.500.000
Los Altos: 1.480.000
Mahattan Beach: 1.450.000
Burlingame: 1.436.000
Laguna Beach: 1.376.000
Saratoga: 1.373.500
Calabasas: 1.295.000
La Canada-Flintridge: 1.250.000
Newport Beach: 1.225.000
Newport Beach của Orange County vẫn là nơi rẻ nhất!