Thời sự nước Úc: Quyền lực Đảng Xanh - Hoàng Đ.Thư
Trong vài tuần qua, chuyện tưởng chừng như bất khả thi lại trở thành một chuyện hiển nhiên, khó chối cãi: chính phủ Lao động liên bang của Kevin Rudd có nguy cơ rõ rệt sẽ bị thất cử chỉ vỏn vẹn sau một nhiệm kỳ. Ngoài các kết quả thăm dò ý kiến cử tri của các công ty truyền thông chính mạch như Newspoll và Nielsoen cho thấy uy tín cá nhân của thủ tướng Rudd cùng uy tín của chính phủ Lao động tụt dốc thê thảm thì các cuộc thăm dò ý kiến cử tri của chính hai đảng Lao động và Tự Do, vừa bị tiết lộ cho các nhật báo thuộc công ty News Ltd trong tuần qua cho thấy các ghế bấp bênh của Lao Động như Lindsay ở miền Tây Sydney, Page ở North Coast, Eden Monaro ở miền Nam NSW có nguy cơ bị thất thủ. Hơn thế nữa, bốn ghế duy nhất của chính phủ Rudd tại Tây Úc cũng có nguy cơ bị rơi vào tay phe đối lập vì các công ty khai thác hầm mỏ đang ráo riết dồn tiền quyên tặng cho quỹ vận động bầu cử của đảng Tự Do tại tiểu bang này. Điều này, cộng với việc đảng Xanh vượt trội ở Tasmania, có thể được mời lập chính phủ liên minh, khiến giới phân tích bình luận chính trị cho rằng đảng Xanh có nhiều triển vọng độc quyền nắm giữ cán cân quyền lực tại Thượng Viện Úc sau kỳ tổng tuyển cử năm nay. Sau đây, để biết thêm về vấn đề này, xin mời quý độc giả theo dõi bản lược dịch bài nhận định của ký giả Paul Daley tựa đề “Labor Needs Detente With The Greens – Lao Động Cần Làm Hòa Với Đảng Xanh” đăng tải trên nhật báo The Sydney Morning Herald hôm 15/5/10 vừa qua.
*
Chính phủ ngoảnh mặt làm ngơ với đảng chuyên về môi sinh chỉ tạo nguy hiểm cho chính họ mà thôi. Kevin Rudd phải đối thoại với Bob Brown để có thể thiết lập một mối quan hệ làm việc, nhất là nếu chính phủ Lao Động hy vọng sẽ có ngày thông qua được đạo luật ETS.
Từ lâu trước khi chính phủ liên bang phải đình hoãn kế hoạch thành lập chương trình mua bán khi thải, giới lãnh đạo Lao động đã có mối quan ngại hết sức sâu đậm về nguy cơ mà đảng Xanh Úc Châu (Australian Greens) mang đến cho nhiều dân biểu tên tuổi của đảng Lao động.
Tổng trưởng tài chánh Lindsay Tanner tại đơn vị Melbourne, tổng trưởng gia cư Tanya Plibersek và tổng trưởng giao thông và hạ tầng cơ sở tại đơn vị của họ ở Sydney là những dân biểu nổi bật ở hạ viện mà đảng Xanh rất muốn đánh gục để giành ghế.
Quyết tâm của đảng Xanh, cũng như triển vọng của họ, trong chuyện này đã tăng vọt sau khi thủ tướng Kevin Rudd đưa ra quyết định đầy tính trục lợi xu thời trong tháng qua là đình hoãn, hoặc bỏ rơi hẳn, chương trình mua bán khí thải.
Sau cuộc bầu cử tiểu bang Tasmania gần đây, với kết quả là đảng Xanh chiếm được 21% tổng số phiếu, đóng vai trò quan trọng trong việc thành lập chính phủ cho nhiệm kỳ này thì ông Tanner đã lên tiếng cảnh cáo, kết quả này là “một điềm xấu cho tương lai của đảng Lao động nếu nếu họ làm ngơ với nó”. Ông khẳng định rằng chính đảng Lao Động, chứ không phải phe liên đảng, mới là mục tiêu đích thực của đảng Xanh. Ông viết: “Đơn vị Melbourne của tôi đã trở thành dễ bị nguy hiểm đối với đảng Xanh từ năm 2001. Bây giờ tôi chỉ giữ được nó với khoảng cách là 4,7% mà thôi. Có ba ghế Lao động tiểu bang trong vùng của tôi có nguy cơ bị lọt vào tay đảng Xanh trong cuộc bầu cử tiểu bang sắp tới đây của Victoria. Vì sao chuyện này lại xảy ra" Nếu đảng Xanh cùng bỏ phiếu với đảng Lao động thì Thượng Viện đã thông qua luật về khí hậu thay đổi của chính phủ liên bang, bởi vì có 2 TNS Tự Do đã bỏ phiếu cùng với chúng tôi. Bây giờ chúng ta không có một đạo luật nào cả trong vấn đề này. Sự làm dáng chính trị (political posturing) của đảng Xanh đã chiếm ưu tiên hơn nhu cầu cần hành động đối phó với khí hậu thay đổi”.
Ông Tanner, vốn được cho là thuộc cánh Tả của đảng Lao động, là một giọng nói rất lưu loát, trung hòa và dễ tiếp cận cho đảng Lao động (trong một vài nhóm, ông được xem là người có triển vọng làm lãnh tụ của đảng), thế nhưng, những lời bình phẩm của ông về đảng Xanh chỉ là một phần của một câu chuyện phức tạp hơn nhiều.
Quả thực là đảng Xanh đã bỏ phiếu chống lại dự luật của chính phủ liên bang về chương trình mua bán khí thải với lý do họ tin rằng mục tiêu giảm thiểu khí thải nhà kính quá thấp đã phung phí mất một cơ hội để có một sự cắt giảm nhiều hơn thế. Tuy nhiên, chúng ta phải nhớ rằng chính phủ đã từ chối không thèm thương lượng gì với họ cả.
Và chính phủ quyết định tìm cách chiến thắng trong việc thông qua dự luật khí thải với sự yểm trợ của đảng Tự Do dưới quyền lãnh đạo của Malcolm Turnbull. Qúy vị hẳn còn nhớ rõ sự chọn lựa thời gian lúc bấy giờ. Ông Rudd khăng khăng đòi phải có được đạo luật ETS đã được thông qua nằm sẵn trong túi khi ông đi tham dự hội nghị về khí hậu thay đổi của Liên Hiệp Quốc tại Copenhagen vào cuối năm ngoái. Vào thời điểm ấy ông tuyên bố rằng sự chọn lựa bất cứ một con đường nào khác sẽ lả một hành động chính trị hèn nhát.
Ông Rudd, và người phó lãnh tụ của ông là Julia Gillard cùng với tổng trưởng về khí hậu là bà Penny wong, không tiên đoán được, mặc dù có rất nhiều dấu hiệu cho thấy ông Turnbull sẽ bị lật đổ và đảng Tự Do sẽ thay đổi quan điểm của họ cùng với lãnh tụ của họ trước khi Thượng Viện có cơ hội bỏ phiếu. Dù gì đi nữa, họ vẫn tiếp tục đổ lỗi cho đảng Tự Do, và một phần ít hơn, đảng Xanh, về cái chết của đạo luật mua bán khí thải.
Đã gần một năm trôi qua kể từ khi ông Rudd có một cuộc họp trực tiếp, mặt đối mặt, với TNS Bob Brown, lãnh tụ đảng Xanh. Vì sao lại quá lâu như thế" Đảng Xanh, cùng với một hoặc hai TNS Tự Do cứng cổ và có lẽ TNS độc lập Nick Xenophon, trong những hoàn cảnh đúng đắn, có thể đã hợp tác để thông qua dự luật mua bán khí thải ETS của chính phủ.
Ngay cả hiện nay, với uy tín và sự khả tín của ông Rudd trong lãnh vực môi sinh đang bị một đám mây đen bao phủ trước thềm của một cuộc bầu cử đầy hứa hẹn sẽ khít khao và cam go thì chính phủ của ông vẫn không muốn khởi sự một cuộc thương thuyết có thiện ý với đảng Xanh về một loại thuế carbon tạm thời.
Việc chính phủ Lao Động đổ lỗi, đảng Tự Do và đảng Xanh đã đánh chìm đạo luật về khí hậu thay đổi, có thể là một sự tiện lợi chính trị thế nhưng chuyện này hoàn toàn đi ngược lại với thực tế của việc ban hành luật pháp tại một quốc hội có lưỡng viện.
Cử tri mong đợi chính phủ thúc đẩy đạo luật của họ thông qua thượng viện bằng sức mạnh của sự thương lượng. Nên nhớ rằng đấy là phương cách mà chính phủ Keating đã đạt được đạo luật Mabo của họ, và cũng là cách mà chính phù Howard đã thắng được thuế trị giá gia tăng GST (Goods & Services Tax) và cũng là cách mà chính phủ Rudd đã thông qua được vô số dự luật vốn gây nhiều tranh cãi kể cả những dự luật đã tạo điều kiện thuận lợi c ho những biện pháp kích hoạt kinh tế năm 2009.
Chính phủ cũng sẽ cần phải thương lượng việc thông qua dự luật đánh thuế trên lợi nhuận thặng dư (super profits tax) của các công ty khai thác quặng mỏ cũng như những mối quan hệ giữa liên bang và tiểu bang trong sự cải cách y tế cũng như việc tăng thuế thuốc lá.
Quốc hội nhiệm kỳ tới, trên lý thuyết, sẽ dễ dãi hơn đối với chính phủ. Bởi vì trừ khi có sự sụp đổ toàn diện của số phiếu dồn cho đảng Xanh, bằng không đảng Xanh của ông Brown gần như được bảo đảm sẽ thắng được quyền nắm cán cân quyền lực tại Thượng Viện. Chắc chắn đảng Xanh muốn đốn ngã ông Tanner, bà Plibersek và ông Albanese, thế nhưng cán cân quyền lực tại Thượng Viện lại nghiêm trọng gấp bội.
Nếu chính phủ Lao động tái đắc cử, nếu đảng Tự Do tiếp tục chống đối chương trình ETS và nếu bất kỳ ai đó lãnh đạo chính phủ Lao Động năm 2012 muốn thử một lần nữa về vấn đề mua bán khí thải, chắc chắn lúc ấy, đảng Xanh sẽ nắm giữ chìa khóa. Vì thế, có vẻ như rất hợp lý để Lao động bắt đầu thiết lập một mối quan hệ mang tính xây dựng nhiều hơn với đảng Xanh.
Trong bài diễn văn sau khi công bố ngân sách tại Câu Lạc Bộ Ký Giả Quốc Gia (National Press Club) trong tuần qua, ông Wayne Swan, tổng trưởng kinh tế, đã nói rất rõ rằng chính phủ của ông sẽ làm tất cả những gì được mong đợi bằng cách cố gắng thương lượng để đẩy thuế lợi nhuận thặng dư trên tài nguyên (resources super profits tax- RSPT) thông qua Thượng Viện. Và cũng ngay lúc ấy ông lập lại câu nhật tụng của đảng Lao động là đảng Tự Do chịu trách nhiệm về việc đình hoãn chương trình mua bán khí thải EST.
Các chính phủ có thể đổ mọi tội lỗi lên các phe đối lập đã làm trì trệ chương trình nghị sự cuả họ. Thế nhưng, cuối cùng thì chính chính phủ, chứ không phải phe đối lập, mới muốn được tái đắc cử dựa vào thành quả lập pháp của họ.
Đến gần cuối tuần qua thì dường như ngài thủ tướng lại phô trương một niềm tin mới của ông vào việc thông qua luật phòng chống khí hậu thay đổi. Ông tuyên bố: “Chúng tôi đã bị thất vọng tại quốc nội về mặt chính trị, chúng tôi đã bị thất vọng trên diễn đàn quốc tế vì sự thiếu tiến triển ở đấy, thế nhưng chúng tôi vẫn không nản chí, chúng tôi sẽ thúc đẩy vấn đề này và chúng tôi sẽ đạt được, để làm giảm thiểu mức khí thải tạo ảnh hưởng nhà kính của chúng ta trong tương lai".
Nhưng muốn vậy, thủ tướng Kevin Rudd phải chịu khó nhấc điện thoại lên và gọi ngay cho Thượng Nghị Sĩ Bob Brown của đảng Xanh.
Gửi ý kiến của bạn
