Hôm nay,  

Chiếc Gùi Tây Nguyên

8/23/200700:00:00(View: 4308)

Bạn

Theo báo quốc nội, ở vùng Cao nguyên Trung phần (Tây Nguyên), người già cho đến trẻ em, nam cũng như nữ, đi đâu cũng mang theo lưng chiếc gùi. Chiếc gùi không chỉ là vật dụng mà còn gửi gắm cả tình cảm, tâm hồn của chàng trai cho người bạn đời. Thế nên, ngoài việc săn bắn, làm nương rẫy giỏi, người đàn ông miền núi phải biết đan lát, nhất là đan những chiếc gùi để lên nương rẫy, cõng nước, cõng lúa, cõng ngô. Báo Tuổi Trẻ viết về những chiếc gùi của người Thượng ở Tây Nguyên qua đoạn ký sự như sau.

Truyền thuyết Êddê kể rằng chàng Y Rít là người đầu tiên biết đan đồ bằng mây tre, sáng tạo nhiều hoa văn đẹp mắt trên đồ đan. Anh ta cặm cụi tạo ra những đồ gia dụng bằng mây tre hoặc bằng lá lác với kỹ thuật làm nan và kỹ thuật đan phong phú. Mỗi sản phẩm bao giờ cũng đi đôi với một kỹ thuật làm nan, kỹ thuật đan độc đáo, được mọi người ưa thích và bắt chước. Người đời sau chỉ thêm thắt vào một ít để có được những chiếc gùi đẹp như hôm nay.

Có nhiều loại gùi trong nhà, gùi nhỏ để trang sức, để tuốt lúa, gùi lớn đan dày để dựng lúa, đựng ngô, gùi đan thưa để đi nương rẫy, lấy củi, đựng trái bầu để lấy nước. Mỗi dân tộc có những kiểu dáng gùi riêng. Người Bana có loại gùi dẹt sát vào lưng. Người Êddê dùng loại gùi bốn chân để lúc qua sông đặt xuống bãi cát nghỉ ngơi chốc lát. Có người ví cách tạo dáng của gùi Êddê như cái đài hoa pơlang (hoa gạo), loài hoa đẹp của buôn làng Tây nguyên. Người Chăm H'roi thích loại gùi ba ngăn như một chiếc ba lô bằng mây. Có loại gùi thưa dùng để mang củi, mang các ống nước từ rẫy, từ suối về nhà. Có gùi lớn để mang thóc, mang bắp. Chiếc gùi nhỏ xinh xinh cho các cô gái đựng quần áo đẹp. Loại gùi đựng đồ quí trong gia đình như tư trang thường có nắp đậy là một trong những vật dụng được trang trí hoa văn công phu nhất. Có loại gùi đan hai lớp, đổ nước vào không ngấm gỉ được.

Người Cơtu ở núi rừng Trường Sơn có nhiều loại gùi: gùi vận chuyển lúa (zôống) được đan nan lóng mốt, gùi củi thì được đan nan hình lục giác; gùi trẻ em Cơtu (p'reng) được đan bằng mây dày với nan lóng mốt, kết hợp với kỹ thuật chéo phức tạp, dáng gùi có hình ống, vành miệng tròn, đế gùi hình vuông. Riêng tà lét (gùi ba ngăn của đàn ông) và gùi đựng đồ dùng trang sức và thổ cẩm thì được đan nan lóng mốt kết hợp với nhiều kỹ thuật đan tinh xảo, nguyên liệu chủ yếu là dây mây, tạo cho gùi này có nét riêng là phụ thuộc vào sự sáng tạo cũng như tay nghề của từng nghệ nhân. Hai loại gùi này đan rất công phu và có độ bền rất cao, chỉ dùng làm quà biếu cho khách quí, tặng sui gia và đôi khi còn là vật sính lễ...

Bạn,

Cũng theo báo Tuổi Trẻ, trên những chiếc gùi với hàng chục kiểu dáng khác nhau, bàn tay khéo léo của người thợ đan Tây nguyên tạo ra nhiều kiểu hoa văn trang trí rất đẹp mắt.

Với kỹ thuật đan tinh xảo, nghệ thuật tạo dáng, tạo hình tinh tế, đồ đan nói chung, gùi nói riêng của các sắc tộc ở Tây nguyên là công trình nghệ thuật độc đáo.

Send comment
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu.Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Your Name
Your email address
)
Câu chuyện xảy ra 44 năm trước, vào những ngày cuối tháng 4-1975... Kể như thua rồi, vì không còn mặt trận nào đứng vững để bảo vệ Sài Gòn, cho dù nhiều đơn vị tác chiến của quân lực VNCH vẫn kháng cự nhiều nơi dữ dội.
Tháng Tư Đen... Trong những ngày cuối tháng 4/1975, tình hình thấy rõ không cứu nổi Miền Nam nữa, khi các phòng tuyến của quân lực VNCH tại Miền Trung và Miền Đông Nam Bộ sụp đổ. Liên tục ngày đêm, nhiều hàng người, cả quân và dân, lũ lượt đi đường bộ và đường biển về Sài Gòn và hải cảng Vũng Tàu.
Cờ bạc là bác thằng bần... nhưng một sòng bài có tiền cược nhiều tới 1,3 tỷ đôla Mỹ. Bản tin VietnamNet kể chuyện phá đường dây đánh bạc cực lớn: Tiền cược lên tới 30.000 tỷ đồng (tương đương 1,3 tỷ Mỹ kim).
Báo Tuổi Trẻ kể: Ngày 25-4, thông tin từ Bộ Công an cho biết cơ quan điều tra đã ra lệnh giữ người trong trường hợp khẩn cấp đối với 22 nghi phạm liên quan trong đường đánh bạc quy mô lớn do người nước ngoài điều hành qua trang web Fxx88.com.
Trời lại hại, thế là dông tố nổi lên... sập nhà cửa, tốc mái trường, người bị thương... Báo Đại Đoàn Kết kể: Theo báo cáo nhanh của Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh Tuyên Quang, đến 10 giờ ngày 24/4
Giáo viên nhiều người đáng sợ… như trường hợp Báo Lao Động kể: Chủ tịch UBND huyện Bảo Yên (Lào Cai) cho biết, các cơ quan chức năng đã quyết định tạm đình chỉ công tác thầy giáo bị tố làm nữ sinh lớp 8 mang thai để xác minh, làm rõ vụ việc.
Xe đụng là chuyện thường ngày... Cũng chuyện xe máy từ hẻm phóng ra... Báo Môi Trường & Dân Tộc kể chuyện Sài Gòn: Va chạm với container khiến một người đàn ông tử vong.
Tháng 4 ngậm ngùi... Các tài liệu sau đây là từ quân sử gia Vương Hồng Anh kể về những ngày cuối tháng 4/1975... Ngày 22/4/1975: Quân Đoàn 3 Lập Phòng Tuyến Trảng Bom.
Vậy là tạm thời an toàn... Nhà nước CSVN sẽ không đập bỏ Nhà Thờ Thủ Thiêm. Một bản tin phổ biến trên nhiều diễn đàn kể rằng: Nhà cầm quyền chấm dứt hành động phá bỏ Nhà Thờ Thủ Thiêm.
Mất tích... tàu cá và ngư dân... Bản tin Infonet kể: Hai tàu cá cùng 20 ngư dân mất liên lạc gần bãi Tư Chính...
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.