Tại các ký túc xá đại học, sinh viên năm thứ nhất được gọi là tân binh và được thu xếp ở chung một phòng, chưa được cùng phòng với các sinh viên đàn anh. Ngay từ khi nhập học, các tân sinh viên đã phải vất vả mới tìm được một chỗ ở ký túc mà giá tiền cư trú tương đối rẻ hơn so với phòng trọ ở ngoài. Có được chỗ ở chỉ mới là công đoạn thứ nhất, còn phải lo chuyện ăn uống, sinh hoạt và điều kiện học tập. Nhiều sinh viên năm thứ nhất từ các tỉnh về đã than là đã mất hết nửa niên khóa để giải quyết chuyện ăn ở. Cuộc sống của các tân sinh viên nghèo tại ký túc xá trong thời gian đầu rất khốn khó như ghi nhận sau đây của phóng viên báo Sài Gòn:
Cuộc sống ở ký túc xá của sinh viên còn sinh động hơn thế với đa số sinh viên mới thuộc diện khó khăn. Ghé thăm một phòng năm thứ 1 ở lầu 7 Ký túc xá đại học Kinh tế TP, trên bàn một chảo cá ngừ kho nghi ngút khói, một nồi canh rất to chỉ toàn bí và nước. Linh quê ở Lâm Dồng, giải thích: Cá bí ở chợ Cầu Muối đều rẻ. Phải tính vì mới tháng đầu tiên đã bị thâm tiền. Còn Tịnh, Canh thì đã nếm thử nhiều nồi cơm bụi, cơm lầu 8 giá 3 ngàn đồng, cơm dưới đất 4 ngàn đồng, tiền nào chất lượng nấy, tuần đầu ăn bụi còn khí thế nhưng bây giờ thì đã quá mức nhớ cơm nhà. Phòng của sinh viên năm thứ nhất luôn bừa bộn áo quần, sách vở. Tháng đầu tiên trong phòng cũng nổ ra đôi cuộc tranh luận, mỗi người đem vào cuộc sống mới một quan điểm. Tiến nói phải cãi nhau để tìm chân lý rồi mới kết tri kỷ được. Tính thì bảo: Ba em dặn vào Sài Gòn phải cẩn thận, Ký túc xá đông quá, không biết ai tốt, ai xấu.
Danh sách sinh viên năm thứ nhất tìm việc làm ở trung tâm Hỗ trợ sinh viên trong tháng 10 đã dài ra nhanh chóng: T, đại học Khoa học Xã hội Nhân văn phát bướm quảng cáo, tiếp thị. Kiều H. đại học dân lập Ngoại ngữ-tin học tiếp thị quần áo thời trang, Giang-đại học Kiến trúc cho biết hoàn cảnh không khó khăn nhưng bạn đọc báo thấy hình như sinh viên đúng hiệu là phải học cả làm thêm. Giang làm thêm ở phòng tranh trên đường Bùi Viện, thử vẽ và được nhận vào, một tuần ba buổi không phải lên lớp Giang đi vẽ, chưa hết tháng nhưng Giang cũng đã xin chủ ứng trước 50 ngàn đồng xem sao. Một nửa mối lo còn lại của sinh viên năm thứ 1 là chuyện học. Thông tin về chuyện này thì nhiều loại; người bảo học đại học thì ra vào giảng đường rất thoải mái, có thời gian tự học; người thì nói coi thường bài giảng của giáo viên là một kinh nghiệm sai lầm; người thì bảo cứ học như cách cũ, rồi lại bảo phải học thoáng. Hải, Ngọc, Khoa tài chính doanh nghiệp đại học Kinh tế cho biết: Tụi em muốn hoảng... Chuyện học vẫn thao tác như hồi cấp 3, thầy nói gì chép cho bằng hết rồi về nhà ôm bài học thuộc lòng. Hải thú nhận cô muốn xỉu. Tại các thư viện, số sinh viên năm 1 vẫn chưa xuất hiện bao nhiêu, cán bộ thư viện cho biết hàng năm sinh viên năm thứ nhất cũng chưa khai thác hiệu quả thư viện, họ chỉ đến làm đề cương ôn bài.
Bạn,
Ngoài những khó khăn ở ký túc xá, tại giảng đường, đối với sinh viên năm thứ nhất có một môn rất “vĩ đại” và khó nuốt đó là môn là Triết, phóng viên trên kể lại có sinh viên ngủ gục lên gục xuống trong khi thầy giảng bài. Một nữ sinh viên tên Bích Phương- đại học Thủy sản kể về nỗi khổ học hành đầu tiên của cô: Thầy bảo viết bài tiểu luận 3 ngàn từ. Tiểu luận là sao không biết, trong khi hồi cấp 3 chỉ học sơ sơ nghị luận xã hội. Thế là cả lớp nháo nhào, riêng Phương chạy ra nhà sách thấy có đoạn nào giống đề của thầy thì chép, đem về ghép lại thì thành tiểu luận, cô thú thật đã không biết viết gì trong đó!