WASHINGTON - Báo Washington Post đã đăng bài sau cùng của ký giả mất tích Jamal Khashoggi trên ấn bản Thứ Tư 17-10 báo động các chính quyền Trung Đông tự quyền dập tắt tiếng nói của truyền thông với cường độ tăng không ngừng.
Trước khi bài báo này được xuất bản, báo bản xứ Yeni Safak đưa tin: nhà báo Khashoggi bị chặt ngón tay, bị chặt đầu và phân thây bởi nhóm sát thủ từ Riyadh bay sang Istanbul.
Trong 1 ghi chú như là “lời dẫn”, chủ biên Post Global Opinion là Karen Attiah cho biết bà nhận được tham luận này từ người thông dịch cũng là phụ tá của ông Khashoggi 1 ngày trước khi có tin mất tích.
Ông Khashoggi bắt đầu cộng tác với Washington Post từ Tháng 10-2017 với những bài phê bình thế tử bin Salman và định hướng chính sách của vương triều Riyadh. Bài sau cùng của ông Khashoggi được biết với tựa đề “Điều thế giới Arap cần nhất là quyền tự do phát biểu”. Trong bài này, ông nhắc lại vụ bỏ tù 1 nhà văn lên tiếng chống lại chính quyền Riyadh và vụ chế độ Cairo chiếm quyền kiểm soát 1 tờ báo – kết luận của bài là “Các chính quyền Arap được toàn quyền tiếp tục dập tắt tiếng nói của truyền thông với tốc độ tăng”.
Với bài báo này, ký giả Khashoggi cũng nói tới các chính quyền Trung Đông đang ngăn trở công dân tiếp cận mạng thông tin toàn cầu để kiểm soát chặt mọi nguồn mà người dân có thể xem.
Ông Khashoggi là công dân Saudi tự chọn cuộc sống lưu vong sau khi thế tử bin Laden trở thành nhà lãnh đạo thực quyền tại Riyadh – ông viết “Thế giới Arap đang bị bưng bít bởi loại Bức Màn Sắt của riêng họ, không do thế lực bên ngoài mà là do chính quyền bản xứ áp đặt”.
Ông tán dương báo Washington Post đã phổ biến bản dịch các tham luận của ông.
Bài viết cuối cùng diễn giải tiếp: chúng ta tiếp tục đau khổ vì đói nghèo, vì hệ thống quản trị tồi, vì giáo dục yếu kém – chỉ bằng cách thông qua diễn đàn quốc tế, dân thường bị chế độ bản xứ cô lập mới có thể giải quyết các vấn đề cấu trúc mà xã hội của họ đối diện”.
Nữ ký giả Attian viết: nay tôi phải chấp nhận tình cảnh này - hy vọng ông ta trở lại sẽ không thể xẩy ra.
Trong khi đó bản tin của báo The New York Times hôm Thứ Năm cho biết rằng các nhà lãnh đạo Saudi Arabia đang xem xét việc đổi trách nhiệm cho người đứng đầu cơ quan tình báo là Tướng Ahmed al-Assiri, cũng là cố vân cao cấp của thế tử Mohammed bin Salman về vụ giết hại nhà báo Jamal Khashoggi, theo 3 người nhận biết về các kế hoạch của Saudi cho biết hôm Thứ Năm.
Ngoài ra, sau gần 1 giờ thuyết trình TT, ngoại trưởng Mike Pompeo tuyên bố “chính quyền Riyadh sẽ hoàn tất cuộc điều tra về trường hợp Khashoggi trong vài ngày”.
ABC đưa tin: ông Pompeo minh định với Riyadh rằng Washington coi nghi án Khashoggi là nghiêm trọng, và họ nhận biết bản chất quan trọng của nghi án mất tích ký giả thường xuyên phê bình chế độ. Vẫn theo lời ông Pompeo, Riyadh khẳng định ý muốn điều tra trong sáng, thấu đáo và kịp thời.
TT Trump phát biểu tương tự sau đó và phóng twitter xác nhận ông đã nói chuyện với ngoại trưởng Pompeo, và thảo luận chi tiết về cuộc điều tra của Riyadh cũng như về cuộc hội đàm Pompeo-Salman,
Khi phóng viên gặng hỏi “sao có thể tin cậy giới chức Riyadh làm việc điều tra về Khashoggi”, ông Pompeo nói “Tất cả chúng ta sẽ thấy sản phẩm của điều tra – sẽ thấy phản ứng của vương triều Saudi…”.
Tuần tới, chế độ Riyadh mở hội thảo kinh tế - nay, đã thấy nhiều đại diện doanh nghiệp, học giả và truyền thông tẩy chay. Dưới áp lực từ nhiều phía, bộ trưởng ngân khố Steve Mnuchin loan báo “không tham gia” bằng twitter phóng đi lúc 8 giờ rưỡi sáng Thứ Năm.
ABC đưa tin: TT Trump đã giải thích các phát biểu trước của ông có vẻ như che chở vương triều Saudi, là “Không chút nào – tôi chỉ muốn tìm biết điều gì xẩy ra”. Hôm Thứ Tư, ông nói: có yêu cầu Thổ Nhĩ Kỳ cung cấp bằng chứng ghi âm nếu có.
Bác sĩ pháp y trong nhóm sát thủ Saudi Arabia làm việc thủ tiêu ký giả đối lập tại lãnh sự quán Istanbul yêu cầu mọi người nghe nhạc trong lúc ông Khashoggi bị chặt đầu và phân thây, là bằng chứng ghi âm, theo tiết lộ với New York Times của 1 viên chức cao cấp Thổ Nhĩ Kỳ.
Chưa ai trong giới truyền thông được nghe ghi âm này, do chính ông Khashoggi ghi âm.
Chỉ trong 2 giờ, nhóm sát thủ ra đi.
Viên chức ẩn danh nói: Khashoggi bị giết chỉ mấy phút sau khi vào lãnh sự quán Saudi (hôm 2-10) – 15 sát thủ là công chức và nhân viên an ninh của vuơng triều Riyadh.
Các tiết lộ về nghi án mà phần lớn công bố bởi truyền thông quốc nội và địa phương, cung cấp 1 bức tranh rõ hơn về điều gì xẩy ra với ký giả Khashoggi, là cộng tác viên của Washington Post.
Theo tường thuật của NYT, ngay khi vào văn phòng của lãnh sự, ông Khashoggi bị tra tấn – bằng chứng ghi âm ám chỉ viên lãnh sự không muốn cho giết Khashoggi trong văn phòng để ông không bị rắc rối về sau. Nhưng 1 sát thủ hét lớn “Câm miệng nếu muốn còn sống để trở về Saudi”.
Điều chưa rõ là bằng cách nào viên chức Thổ Nhĩ Kỳ có được bằng chứng ký âm – trươc đây có tin: vụ thủ tiêu được ghi âm bằng đồng hồ Apple của ông Khashoggi.
Trước khi bài báo này được xuất bản, báo bản xứ Yeni Safak đưa tin: nhà báo Khashoggi bị chặt ngón tay, bị chặt đầu và phân thây bởi nhóm sát thủ từ Riyadh bay sang Istanbul.
Trong 1 ghi chú như là “lời dẫn”, chủ biên Post Global Opinion là Karen Attiah cho biết bà nhận được tham luận này từ người thông dịch cũng là phụ tá của ông Khashoggi 1 ngày trước khi có tin mất tích.
Ông Khashoggi bắt đầu cộng tác với Washington Post từ Tháng 10-2017 với những bài phê bình thế tử bin Salman và định hướng chính sách của vương triều Riyadh. Bài sau cùng của ông Khashoggi được biết với tựa đề “Điều thế giới Arap cần nhất là quyền tự do phát biểu”. Trong bài này, ông nhắc lại vụ bỏ tù 1 nhà văn lên tiếng chống lại chính quyền Riyadh và vụ chế độ Cairo chiếm quyền kiểm soát 1 tờ báo – kết luận của bài là “Các chính quyền Arap được toàn quyền tiếp tục dập tắt tiếng nói của truyền thông với tốc độ tăng”.
Với bài báo này, ký giả Khashoggi cũng nói tới các chính quyền Trung Đông đang ngăn trở công dân tiếp cận mạng thông tin toàn cầu để kiểm soát chặt mọi nguồn mà người dân có thể xem.
Ông Khashoggi là công dân Saudi tự chọn cuộc sống lưu vong sau khi thế tử bin Laden trở thành nhà lãnh đạo thực quyền tại Riyadh – ông viết “Thế giới Arap đang bị bưng bít bởi loại Bức Màn Sắt của riêng họ, không do thế lực bên ngoài mà là do chính quyền bản xứ áp đặt”.
Ông tán dương báo Washington Post đã phổ biến bản dịch các tham luận của ông.
Bài viết cuối cùng diễn giải tiếp: chúng ta tiếp tục đau khổ vì đói nghèo, vì hệ thống quản trị tồi, vì giáo dục yếu kém – chỉ bằng cách thông qua diễn đàn quốc tế, dân thường bị chế độ bản xứ cô lập mới có thể giải quyết các vấn đề cấu trúc mà xã hội của họ đối diện”.
Nữ ký giả Attian viết: nay tôi phải chấp nhận tình cảnh này - hy vọng ông ta trở lại sẽ không thể xẩy ra.
Trong khi đó bản tin của báo The New York Times hôm Thứ Năm cho biết rằng các nhà lãnh đạo Saudi Arabia đang xem xét việc đổi trách nhiệm cho người đứng đầu cơ quan tình báo là Tướng Ahmed al-Assiri, cũng là cố vân cao cấp của thế tử Mohammed bin Salman về vụ giết hại nhà báo Jamal Khashoggi, theo 3 người nhận biết về các kế hoạch của Saudi cho biết hôm Thứ Năm.
Ngoài ra, sau gần 1 giờ thuyết trình TT, ngoại trưởng Mike Pompeo tuyên bố “chính quyền Riyadh sẽ hoàn tất cuộc điều tra về trường hợp Khashoggi trong vài ngày”.
ABC đưa tin: ông Pompeo minh định với Riyadh rằng Washington coi nghi án Khashoggi là nghiêm trọng, và họ nhận biết bản chất quan trọng của nghi án mất tích ký giả thường xuyên phê bình chế độ. Vẫn theo lời ông Pompeo, Riyadh khẳng định ý muốn điều tra trong sáng, thấu đáo và kịp thời.
TT Trump phát biểu tương tự sau đó và phóng twitter xác nhận ông đã nói chuyện với ngoại trưởng Pompeo, và thảo luận chi tiết về cuộc điều tra của Riyadh cũng như về cuộc hội đàm Pompeo-Salman,
Khi phóng viên gặng hỏi “sao có thể tin cậy giới chức Riyadh làm việc điều tra về Khashoggi”, ông Pompeo nói “Tất cả chúng ta sẽ thấy sản phẩm của điều tra – sẽ thấy phản ứng của vương triều Saudi…”.
Tuần tới, chế độ Riyadh mở hội thảo kinh tế - nay, đã thấy nhiều đại diện doanh nghiệp, học giả và truyền thông tẩy chay. Dưới áp lực từ nhiều phía, bộ trưởng ngân khố Steve Mnuchin loan báo “không tham gia” bằng twitter phóng đi lúc 8 giờ rưỡi sáng Thứ Năm.
ABC đưa tin: TT Trump đã giải thích các phát biểu trước của ông có vẻ như che chở vương triều Saudi, là “Không chút nào – tôi chỉ muốn tìm biết điều gì xẩy ra”. Hôm Thứ Tư, ông nói: có yêu cầu Thổ Nhĩ Kỳ cung cấp bằng chứng ghi âm nếu có.
Bác sĩ pháp y trong nhóm sát thủ Saudi Arabia làm việc thủ tiêu ký giả đối lập tại lãnh sự quán Istanbul yêu cầu mọi người nghe nhạc trong lúc ông Khashoggi bị chặt đầu và phân thây, là bằng chứng ghi âm, theo tiết lộ với New York Times của 1 viên chức cao cấp Thổ Nhĩ Kỳ.
Chưa ai trong giới truyền thông được nghe ghi âm này, do chính ông Khashoggi ghi âm.
Chỉ trong 2 giờ, nhóm sát thủ ra đi.
Viên chức ẩn danh nói: Khashoggi bị giết chỉ mấy phút sau khi vào lãnh sự quán Saudi (hôm 2-10) – 15 sát thủ là công chức và nhân viên an ninh của vuơng triều Riyadh.
Các tiết lộ về nghi án mà phần lớn công bố bởi truyền thông quốc nội và địa phương, cung cấp 1 bức tranh rõ hơn về điều gì xẩy ra với ký giả Khashoggi, là cộng tác viên của Washington Post.
Theo tường thuật của NYT, ngay khi vào văn phòng của lãnh sự, ông Khashoggi bị tra tấn – bằng chứng ghi âm ám chỉ viên lãnh sự không muốn cho giết Khashoggi trong văn phòng để ông không bị rắc rối về sau. Nhưng 1 sát thủ hét lớn “Câm miệng nếu muốn còn sống để trở về Saudi”.
Điều chưa rõ là bằng cách nào viên chức Thổ Nhĩ Kỳ có được bằng chứng ký âm – trươc đây có tin: vụ thủ tiêu được ghi âm bằng đồng hồ Apple của ông Khashoggi.
Gửi ý kiến của bạn
