YEREVAN - Các buổi lễ được tổ chức tại Armenia để đánh dấu khởi đầu của cuộc tàn sát dân Armenia của chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ thời kỳ đế quốc Ottoman, nhiều quốc trưởng dự lễ, như TT Hollande và TT Putin - Armenia nói khoảng 1.5 triệu người bị giết, là con số mà Thổ Nhĩ Kỳ thách thức.
Thổ Nhĩ Kỳ cũng kịch liệt phản đối từ ngữ “diệt chủng”, là vấn đề gây lạnh nhạt các quan hệ song phương. Thổ Nhĩ Kỳ nhận rằng bạo hành đã xẩy ra, nhưng không là âm mưu có hệ thống để tiêu diệt người Armenia theo Thiên chuá giáo và cả quyết 1 số người Thổ Nhĩ Kỳ vô tội theo đạo Hồi cũng bị giết trong hỗn loạn của chiến tranh.
Lễ truy điệu đuợc tổ chức cùng ngày Thứ Sáu tại Thổ Nhĩ Kỳ và kỷ niệm lần thứ 100 trận đánh Gallipoli. Thật ra, trậnh đánh bắt đầu ngày 25-4, và TT Serzh Sargsyan tố cáo Thổ Nhĩ Kỳ tìm cách đánh lạc hướng chú ý của thế giới – sau nghi thức đặt vòng hoa tưởng niệm, TT của Armenia tuyên bố “Tôi ghi ơn tất cả quý vị có mặt tại đây 1 lần nữa để xác quyết sự theo đuổi các giá trị nhân bản, để nói không điều gì bị quên lãng, dù là 100 năm sau”.
Màu tím của hoa forget-me-not là biểu tượng của nghĩa trang có thể đuợc nhìn thấy khắp thủ đô Yerevan, cả trên ngực áo nhiều người và biểu ngữ lưu lại từ 100 năm đại ý “Tôi nhớ và đòi hỏi” – điều mà người Armenia đòi hỏi, theo lời 1 người dân bản xứ, là “Công bằng từ cộng đồng thế giới” – nhưng điều thật sự cần là chính phủ phải có kế sách phát triển kinh tế”.
Liên quan tới vụ tàn sát 1.5 triệu người Armenia thời đế quốc Ottoman, một bản tin khác cho biết rằng Hạ Viện Đức đã tranh luận về vấn đề này. Bản tin viết như sau.
BERLIN - Bundestag là Hạ Viện của nước Đức họp hôm Thứ Sáu để định nghĩa cuộc tàn sát thường dân Armenia của chính quyền đế quốc Ottoman.
1 tuyên cáo chính thức dùng thuật ngữ ám chỉ “diệt chủng” trong khi các đảng đối lập muốn lên án mạnh hơn.
Chủ tịch Norbert Lammert khai mạc phiên họp với tuyên bố “Sự việc diễn ra trước mắt thế giới năm 1915 là diệt chủng” và kêu gọi chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ hiện tại nhận trách nhiệm về các hậu quả, tuy không trực tiếp chịu trách nhiệm về hành động của Ottoman. Chủ tịch Lammert cũng nói tới vai trò của Đức, là đồng minh của Ottoman thời gian ấy, vì quân đội Đức dự phần đặt kế hoạch và triển khai hoạt động tống xuất.
Bản tuyên cáo dự thảo đã thỏa thuận giữa đảng DC Thiên Chuá Giáo cầm quyền và đảng DC Xã Hội đuợc trông đợi là thẩm định cuộc tàn sát dân Armenia ngang hàng với ác cuộc diệt chủng khác trong thế kỷ 20. Nhưng, 2 đảng đối lập tại QH, là đảng Greens và đảng Left, nói là chưa đủ, là trò chơi “trốn tìm” bằng ngôn ngữ.
TT Gauck dùng thuật ngữ diệt chủng, và tỏ ý tin tưởng rằng Đức chia sẻ phần trách nhiệm, ngay cả dự phần.
Năm 1948, hiến chương LHQ định nghĩa diệt chủng là “hành động với ý định tiêu diệt toàn bộ hay 1 phần 1 quôc gia, 1 sắc tộc, 1 chủng tộc hay 1 nhóm tôn giáo”.
Trên 20 quốc gia, gồm Pháp và Nga, công nhận vụ tàn sát dân Armenia năm 1915 là diệt chủng.
Thổ Nhĩ Kỳ cũng kịch liệt phản đối từ ngữ “diệt chủng”, là vấn đề gây lạnh nhạt các quan hệ song phương. Thổ Nhĩ Kỳ nhận rằng bạo hành đã xẩy ra, nhưng không là âm mưu có hệ thống để tiêu diệt người Armenia theo Thiên chuá giáo và cả quyết 1 số người Thổ Nhĩ Kỳ vô tội theo đạo Hồi cũng bị giết trong hỗn loạn của chiến tranh.
Lễ truy điệu đuợc tổ chức cùng ngày Thứ Sáu tại Thổ Nhĩ Kỳ và kỷ niệm lần thứ 100 trận đánh Gallipoli. Thật ra, trậnh đánh bắt đầu ngày 25-4, và TT Serzh Sargsyan tố cáo Thổ Nhĩ Kỳ tìm cách đánh lạc hướng chú ý của thế giới – sau nghi thức đặt vòng hoa tưởng niệm, TT của Armenia tuyên bố “Tôi ghi ơn tất cả quý vị có mặt tại đây 1 lần nữa để xác quyết sự theo đuổi các giá trị nhân bản, để nói không điều gì bị quên lãng, dù là 100 năm sau”.
Màu tím của hoa forget-me-not là biểu tượng của nghĩa trang có thể đuợc nhìn thấy khắp thủ đô Yerevan, cả trên ngực áo nhiều người và biểu ngữ lưu lại từ 100 năm đại ý “Tôi nhớ và đòi hỏi” – điều mà người Armenia đòi hỏi, theo lời 1 người dân bản xứ, là “Công bằng từ cộng đồng thế giới” – nhưng điều thật sự cần là chính phủ phải có kế sách phát triển kinh tế”.
Liên quan tới vụ tàn sát 1.5 triệu người Armenia thời đế quốc Ottoman, một bản tin khác cho biết rằng Hạ Viện Đức đã tranh luận về vấn đề này. Bản tin viết như sau.
BERLIN - Bundestag là Hạ Viện của nước Đức họp hôm Thứ Sáu để định nghĩa cuộc tàn sát thường dân Armenia của chính quyền đế quốc Ottoman.
1 tuyên cáo chính thức dùng thuật ngữ ám chỉ “diệt chủng” trong khi các đảng đối lập muốn lên án mạnh hơn.
Chủ tịch Norbert Lammert khai mạc phiên họp với tuyên bố “Sự việc diễn ra trước mắt thế giới năm 1915 là diệt chủng” và kêu gọi chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ hiện tại nhận trách nhiệm về các hậu quả, tuy không trực tiếp chịu trách nhiệm về hành động của Ottoman. Chủ tịch Lammert cũng nói tới vai trò của Đức, là đồng minh của Ottoman thời gian ấy, vì quân đội Đức dự phần đặt kế hoạch và triển khai hoạt động tống xuất.
Bản tuyên cáo dự thảo đã thỏa thuận giữa đảng DC Thiên Chuá Giáo cầm quyền và đảng DC Xã Hội đuợc trông đợi là thẩm định cuộc tàn sát dân Armenia ngang hàng với ác cuộc diệt chủng khác trong thế kỷ 20. Nhưng, 2 đảng đối lập tại QH, là đảng Greens và đảng Left, nói là chưa đủ, là trò chơi “trốn tìm” bằng ngôn ngữ.
TT Gauck dùng thuật ngữ diệt chủng, và tỏ ý tin tưởng rằng Đức chia sẻ phần trách nhiệm, ngay cả dự phần.
Năm 1948, hiến chương LHQ định nghĩa diệt chủng là “hành động với ý định tiêu diệt toàn bộ hay 1 phần 1 quôc gia, 1 sắc tộc, 1 chủng tộc hay 1 nhóm tôn giáo”.
Trên 20 quốc gia, gồm Pháp và Nga, công nhận vụ tàn sát dân Armenia năm 1915 là diệt chủng.
Gửi ý kiến của bạn
