Nga, TQ Ủng Hộ, Giúp Mỹ Trừng Phạt Iran
LIÊN HIỆP QUỐC - Hoa Kỳ và các đồng minh đã thu được hậu thuẫn quan yếu của Nga và Trung Quốc, nhưng sắp đối diện cuộc vận động khó khăn để tìm kiếm sự ủng hộ của các thành viên còn lại tại HĐ Bảo An.
Bản dự thảo quyết nghị mà thông tấn AP có đuợc cấm Iran theo đuổi mọi họat động phát triển khả năng chế tạo phi đạn mang đầu nổ nguyên tử, phong toả tài sản của các công ty có quan hệ với vệ binh cách mạng Iran, cấm Iran đầu tư trong các họat động khai mỏ uranium, cấm Iran mua 1 số chiến cụ nặng, như trực thăng tấn công và phi đạn. Quyết nghị của HĐ Bảo An hô hào các quốc gia cộng tác với chương trình cấm vận Iran, cho phép khám xét tàu bè bị tình nghi can dự các họat động nguyên tử của Iran. Về mặt tài chính, bản dự thảo hô hào, nhưng không đòi hỏi, các nước ngưng các trao đổi tài chính với Iran, gồm bảo hiểm và tái bảo hiểm, không cấp phép hoạt động cho các ngân hàng Iran nếu có bằng chứng về các can dự với chương trình nguyên tử của Iran.
Sự thỏa thuận của Nga và Trung Quốc là thắng lợi có ý nghĩa với chính phủ Obama. Nhưng Nga và Trung Quốc không đồng ý trừng phạt Iran ở các lãnh vực dầu khí, bởi họ có những đầu tư lớn và quyền lợi đáng kể trong lãnh vực năng lượng của Iran.
ĐS Nga Vitaly Churin nói bản dự thảo là chấp nhận đuợc vì không gây tổn thương về nhân đạo và cũng không gây khó khăn cho các hoạt động kinh tế bình thường tại Iran cũng như cac trao đổi kinh tế giữa Iran và các nước.
Ngoại trưởng Clinton báo cáo 1 ủy ban QH rằng bà đã đàm đạo với ngoại trưởng Lavrov hôm Thứ Ba để hoàn tất quyết nghị về Iran.
Trong khi đó, ít nhất 3 trong 10 thành viên không thường trực của HĐ Bảo An không tán đồng đợt trừng phạt mới, là Brazil, Thổ Nhĩ Kỳ và Lebanon. Brazil chủ trương xúc tiến thỏa thuận về nhiên liệu nguyên tử mà Iran ký với Brazil và Thổ Nhĩ Kỳ hôm Thứ Hai.
ĐS Hoa Kỳ tại HĐ Bảo An, bà Susan Rice giải thích: quyết nghị về trừng phạt không có liên quan với đề nghị trao đổi uranium với Iran. Theo lời bà Rice, Iran tiếp tục tinh chế uranium 20% là gia tăng vi phạm các quyết nghị trừng phạt đã có. Iran không chỉ từ chối yêu cầu ngưng tinh chế uranium mà còn quyết định xây dựng thêm 10 cơ sở nguyên tử. Mặt khác, ĐS Rice công nhận các nỗ lực của Brazil và Thổ Nhĩ Kỳ. Bà cho hay Washington coi quyết nghị mới là cấp bách, nhưng không phỏng đoán khi nào có thể đưa ra biểu quyết. 10 thành viên không thường trực nhiệm kỳ 2 năm sẽ gửi văn bản về nước để yêu cầu cứu xét.
ĐS Rice nhấn mạnh : 2 mục tiêu của quyết nghị mới là buộc Tehran trả giá cao về sự phớt lờ các đòi hỏi của HĐ Bảo An, và thuyết phục họ hợp tác vì quyền lợi của chính họ.
Trong khi đó, các nhà nghiên cứu không tin HĐ Bảo An có thể răn đe Iran. Tại Nixon Center, cựu thanh trạ vũ khí LHQ David Kay nhận xét "Câu hỏi cần đặt ra là nếu các trừng phạt thất bại, chúng ta sẽ làm gì". Cựu viên chức Ngũ Giác Đài là ông Richard Perle gợi ý Washington hậu thuẫn các thế lực đối lập tại Iran như là cách để tạo áp lực thay đổi.
Gửi ý kiến của bạn
