Mỹ Vận Động Ả rập Saudi Giúp Ổn Định Afghan Và Pakistan
CAIRO - Hoa Kỳ đang tiếp tục vận động đồng minh thế lực Saudi Arabia để họ giúp ổn định Afghanistan và Pakistan, nhưng trở ngại là vương quốc này không tin cậy TT Pakistan, và hoài nghi chiến lược của Hoa Kỳ, theo các tài liệu ngoại giao bị đưa ra ánh sáng.
Từ lâu, Arabia Saudi có ảnh hưởng rộng lớn với 2 nước cùng theo Hồi Giáo kể trên, nhờ nguồn lợi dầu và các quan hệ tôn giáo với các giáo phái thủ cựu của Afghanistan và Pakistan. Saudi là 1 trong 2 nước công nhận chế độ Taleban tại Kabul truớc đây và còn liên lạc với các nhân vật Taleban. Họ có ý thận trọng với với việc điều giải Taleban và chính quyền Kabul có hậu thuẫn Hoa Kỳ.
Năm 2008, nỗ lực đưa 2 phe gặp nhau tại thánh địa Mecca thất bại, và tháng này ngoại trưởng al-Faisalloan báo sẽ không đóng vai trò trung gian nếu Taleban không cắt quan hệ với al-Qaeda và Bin Laden.
Tài liệu do WikiLeaks thẩm lậu cho thấy các dị biệt về chiến luợc giữa Washington và Riyadh. Saudi đuợc yêu cầu giúp đỡ tài chính TT Zardari của Pakistan và chia sẻ tin tình báo chống lại Taleban Pakistan và các nhóm Hồi Giáo vượt biên giới tấn công liên quân bình định Afghanistan. Áp lực từ Washington đã đem lại đôi chút tiến bộ, nhưng các viên chức Saudi còn ngần ngại và gợi ý Islamabad tiếp xúc với các bộ tộc để kềm chế loạn quân Hồi Giáo. Saudi lại tin rằng TT Zardari tham nhũng quá độ, và muốn thay thế ông này bằng người hùng quân đội Nawaz Sharif, cũng là đồng minh thân thiết của Riyadh, nay là cựu Thủ Tướng trở thành thủ lãnh đối lập.
Theo báo cáo của ĐS Hoa Kỳ từ Riyadh, vua Abdullah nói với cố vấn an ninh quốc gia James Jones hồi Tháng 1-2009 rằng ông Zardari cản trở việc không cho khủng bố đặt căn cứ, và mô tả TT Zardari là bộ óc hư hỏng làm hại toàn bộ thân thể. Đồng thời, ngoại truởng Saudi gợi ý với cố vấn James Jones tiếp xúc với các thủ lãnh bộ tộc, tách rời những kẻ có thể hợp tác và những kẻ phải đánh lại.
1 phát ngôn viên Pakistan bác bỏ các nhận xét trên, và khẳng định TT Zardari coi vua Saud như "anh lớn." Nhưng kể từ khi ông Zardari lên cầm quyền năm 2008, giới ngoại giao Pakistan đã nhận thấy sự lạnh nhạt.
Cựu Thủ Tướng Sharif từng sống lưu vong ở Saudi đuợc các viên chức Riyadh mô tả như là lực lượng vì ổn định của Pakistan có thể nói chuyện với các bộ tộc, theo 1 biên bản khác của viên chức ngoại giao Hoa Kỳ.
Hồi Tháng 3-2009, đặc sứ Holbrooke phụ trách Pakistan và Afghanistan hô hào Saudi làm việc với TT Zardari để bất ổn không làm cho vũ khí nguyên tử của Pakistan lọt vào tay khủng bố. Trong 1 cuộc gặp gỡ thứ trưởng nội vụ Bin Nayef của Saudi, cũng là giám đốc chống khủng bố, ông Holbrooke nói: cần nâng cao các hợp tác giữa Islamanad và Riyadh.
Gần 1 năm sau, ít nhiều tiến bộ đuợc ghi nhận, gồm các hợp tác quân sự và tình báo. Viện trợ kinh tế của Saudi đuợc cấp nhiều hơn, gồm 1 nửa trong 700 triệu MK hưá hẹn với Islamabad. Saudi cũng bắt đầu có hành động chống lại những công dân gửi tài trợ cho Taleban và nhóm Laskhar-e-Taiba. Tuy vậy, Saudi cảm thấy hoang mang về khả năng giải hoà 2 ông Zardari và Sharif. Họ phàn nàn rằng "Thỏa hiệp là chuyện xa lạ với chính giới Pakistan".
Mặt khác, điện văn ĐS James B. Smith từ Islamabad viết "Có vẻ như Saudi tìm kiếm 1 lãnh tụ mạnh và có thể tin cậy, như Tướng trở thành TT Pervez Musharraf".
Gửi ý kiến của bạn
