THẾ GIỚI:
Khoa Học Gia: Nhân Loại Đã Góp Phần Biến Đổi Khí Hậu
LONDON - Các khoa học gia về khí hậu đã lên tiếng chống lại sự hoài nghi về hành động của con người đưa tới biến đổi khí hậu toàn cầu mà 1 bài báo mới tái xác nhận là có bằng chứng mạnh.
Đoàn khoa học gia dẫn đầu bởi Nha khí tượng Anh-quốc gọi là Met Office đã xem xét trong năm qua 110 cuộc khảo cứu công bố kể từ năm 2007.
Bài của họ, phổ biến trong báo "Wiley Interdisciplinary Reviews : Chimate Change", kết luận rằng khí quyển ấm hơn vì các biến đổi tự nhiên như núi lửa phun, hay do hoạt động của mặt trời, nhưng quy trách nhiệm loài người bằng các thiêu đốt năng lượng hoá thạch.
Ông Peter Stott, trưởng đoàn nghiên cứu khí hậu của Met Office, viết "Khoa học khám phá hình ảnh thay đổi toàn cầu liên tục mang bằng chứng của khí thải gây hiệu ứng nhà kính do con người tạo ra. Khí hậu đang thay đổi, và rất có thể hành động của con người phải chịu trách nhiệm".
Nhưng niềm tin vào khoa học trong công chúng bị thiệt hại sau hàng lọat tai tiếng trong 6 tháng qua. Trước hết, phúc trình liên chính phủ của LHQ công bố trong năm 2007 gồm 5, 6 điểm bị hoài nghi. Các dữ liệu của khoa khí hậu của trường đại học East Anglia cũng bị nghi ngờ.
Khoa học gia Stott khẳng định với báo The Guardian : phúc trình của Met Office không là toan tính đối đầu khuynh hướng hoài nghi trong công chúng, vì đoàn nghiên cứu đã bắt đầu làm việc từ hơn 1 năm qua, trước ngày phát sinh tai tiếng gọi là Climategate. Ông mong muốn mọi người chú tâm vào bằng chứng để nhận định dựa theo lý lẽ của khoa học. Ông cho biết các khoa học gia đã dùng kỹ thuật tin học để đối chiếu các nguyên nhân gây biến đổi khí hậu, do con người và thiên nhiên, đo luờng các thay đổi nhiệt độ của khí quyển và nước biển, kích thước băng ở các địa cực, mô hình mưa, và các yếu tố khác. Ông nói: bằng phương pháp gọi là "giảo nghiệm", có thể nhận biết hệ thống khí hậu thay đổi theo cách do con người gây ra mà khoa học gia dự kiến bằng nhu liệu tin học.
Hoạt động của con người là cách duy nhất để giải thích các hiện tượng tăng mưa ở các nước Bắc Bán Cầu và giảm mưa ở Nam Bán Cầu, cũng như là sự thu hẹp của băng Nam Cực.
++++
Chile: 2 Triệu Dân Bị Ảnh Hưởng Bởi Động Đất
Chile: Tái Thiết Sau Động Đất Sẽ Kéo Dài Trong 3 Năm
DICHATO - TT Michelle Bachelet cho hay việc tái thiết vùng động đất đòi hỏi 3 năm và điều rất rõ với mọi người là trước tiên phải dọn dẹp các đổ vỡ tại thị trấn du lịch Duchato, lọt giữa đồi thông và 1 vịnh nhỏ trang điểm bởi những ngư thuyền đầy màu sắc phục vụ các cộng đồng và hoạt động xuất cảng.
Mỗi Tháng 2 và Tháng 3, dân số khách du lịch tại Dichato cao gấp 3 dân số địa phương chỉ 4000 dân. Động đất và sóng thần giết ít nhất 19 người, phá hủy những nhà gỗ gọn gàng và các khách sạn nhỏ. Sóng thần gây hư hại những nhà khác. Xác cá chết khắp nơi bay mùi tanh tưởi. 1 ngư thuyền bị đẩy vào xa trong đất liền với cá mực đầy khoang.
Hôm Thứ Năm, TT Bachelet khẳng định đất nước Chí Lợi sẽ trổi dậy sau tai họa, nhưng không nhanh như mọi người mong muốn. Các hậu chấn còn gây rung chuyển trong vùng, gồm 1 đợt có sức mạnh 6 độ Richter hồi rạng sáng Thứ Sáu, khiến cho dân chúng chạy ra khỏi nhà trong quần áo lót. Mấy giờ sau, lại có địa chấn nữa, lần này có cường độ 6.6, là mạnh nhất từ 6 ngày qua, cư dân lại chạy ra ngoài.
Tuy vậy, dân địa phương đặt hi vọng vào tân TT sắp thay thế bà Bachelet, là tỉ phú Sebastian Pinera lập trường bảo thủ. Ông Pinera tuyên thệ nhậm chức tuần tới.
Chủ của 1 tiệm bánh kiêm dịch vụ quay gà trên con đường chính của thị trấn đã bị động đất phá hủy nói "Tân TT có thể tái thiết".
Nhà lãnh đạo sắp nhậm chức cũng đã chọn 6 thống đốc mới cho vùng thiên tai và yêu cầu họ bắt đầu làm việc cả trước lễ tuyên thệ TT. Ông Pinera chỉ ra các công tác ưu tiên là : tìm người thất lạc, bảo đảm an ninh trật tự, tái lập các tiện nghi điện nước và chăm sóc người bị thương. Tân TT khẳng định sẽ làm việc chặt chẽ hơn với quân tội trong việc ứng phó thiên tai, hơn bà Bachelet.
Có dư luận chỉ trích TT Bachelet do dự điều động quân đội để ngăn chận tệ nạn hôi của và phân phối cứu trợ.
Con số tử vong cập nhật là 802, gồm 279 xác đã đuợc nhận diện.
Chính quyền ước lượng 2 triệu dân bị ảnh ưởng và quyết định 3 ngày để tang toàn quốc, bắt đầu ngày chủ nhật.
++++
Cướp Biển Somalia Gia Tăng Hoạt Động Vào Đầu Mùa Mưa
NAIROBI - Báo hiệu ý định mở 1 đợt tấn công mới, các viên chức quân sự quốc tế loan báo chuẩn bị tiến đánh các nhóm hải tặc Somalia đang tung ra vùng biển ngoài khơi Đông Phi.
4 vụ chạm súng mới nhất là tín hiệu gia tăng hoạt động của cướp biển vào lúc muà mưa hàng năm sắp hết.
Gần phân nửa trong số 47 thương thuyền bị tấn công trong năm qua xẩy ra trong Tháng Ba và Tháng Tư, là thời gian nguy hiểm nhất với tàu buôn tại Vịnh Aden và Ấn Độ Dương.
Phát ngôn viên của hải đội Liên Âu cho hay trong trận tấn công hôm Thứ Sáu, 6 tên cướp biển bắn 1 tàu buôn, trước khi quay sang đuổi 1 tàu đánh cá của Pháp. Tùy viên hải quân Pháp trên 1 con tàu gần đó nổ súng cảnh cáo rồi tiến đến đâm vào thuyền máy của cướp biển. Thuyền máy bị lật, 4 tên bị bắt, 2 tên mất tích.
Sở hải vận quốc tế ghi nhận 7 trường hợp tàu buôn bị bắn năm 2004 khắp thế giới, và con số riêng tại vùng biển ngoài khơi Somalia trong năm 2009 là 114, và năm 2008 là 34.
Trong 1 vụ khác cùng ngày Thứ Sáu, trực thăng trinh sát của hải đội Liên Âu phát hiện 1 nhóm cướp biển trên 1 tàu mẹ và 2 thuyền máy. Sau đó, tàu chiến của Liên Âu phá hủy tàu mẹ và 1 tàu nhỏ của hải tặc, bắt 11 tên.
Bộ quốc phòng Tây Ban Nha cho biết thêm : trong vụ thứ 3 và thứ tư, 2 tàu đánh cá thu của Tây Ban Nha bị tấn công ngoài khơi Kenya. Đáp ứng tin điện kêu cứu, phi cơ yểm trợ nhân viên an ninh của tàu đánh cá, đẩy lui cướp biển. Các chủ tàu đang nghiên cứu kỹ thuật phòng thủ gồm vòng kẽm gai sắc như dao cạo và vòi rồng. 1 số tàu đã đặt hệ thống vòng rào truyền điện.
++++
Brown: Phải Đánh Iraq
LONDON - Thủ Tướng Gordon Brown giải trình tại QH hôm Thứ Sáu rằng chủ trương hỗ trợ Hoa Kỳ trong chiến dịch đánh đổ chế độ Saddam Hussein là quyết định đúng hướng.
Ông nói: các báo cáo tình báo thuyết phục ông tin rằng chế độ Baghdad là mối đe dọa phải đối đầu. Thủ Tướng Brown khẳng định với ủy ban điều tra: Iraq vi phạm các nghị quyết của LHQ và các nước gây rối không thể đuợc phép phớt lờ luật quốc tế. Nhưng, nội dung điều trần của ông Brown, đang là bộ trưởng tài chính năm 2003, cũng gồm các nhận xét về sự thiếu sót của Hoa Kỳ trong kế hoạch hậu chiến tại Iraq.
Thủ Tướng Brown tỏ ý tiếc rằng không thể thành công hơn trong việc vận động Hoa Kỳ về mặt này, và khẳng định "Không thể thắng chỉ bằng hành động quân sự".
Ông Brown phải tái tranh cử trong năm nay. Trong thời gian qua, ông bị công luận chỉ trích về sự thiếu thốn tài trợ dành cho quân đội. Nay, ông nói : ở vai trò bộ trưởng tài chính, ông đã trấn an Thủ Tướng đương thời Tony Blair rằng không có hạn chế về ngân quỹ, và rằng quân đội đã có đầy đủ mọi phương tiện yêu cầu.
Buổi điều trần của Thủ Tướng Brown kéo dài 2 tiếng rưỡi đồng hồ vào buổi sáng Thứ Sáu, và còn tiếp tục qua buổi chiều.
Nhà bình luận chính trị của BBC mô tả buổi điều trần tương tự khi xem 1 cao thủ đánh cờ giỏi phòng thủ, sẵn sàng ứng phó từng đòn tấn công.