Hôm nay,  

Câu Chuyện Thầy Lang: Thực Phẩm ‘hữu Cơ’

30/01/200400:00:00(Xem: 5418)
Người viết có một gia đình thân hữu rất lưu tâm tới vấn đề sức khỏe qua việc ăn uống. Nước dùng trong nhà phải được chưng cất. Thực phẩm phải năm mầu thuộc loại chứng nhận là "Organic Foods". Cứ như vậy từ nhiều chục năm nay và anh bạn rất vui vẻ nói rằng cả gia đình chưa bị đau ốm bao giờ. Người viết có dịp thăm viếng ở nhà anh bạn mấy ngày, quan sát nếp sống và thấy họ có vẻ khỏe mạnh, điều độ.
Rồi mới đây đọc báo Mỹ thấy có quảng cáo "Organic Beef-It's What's Safe for Dinner" hoặc "Thịt bò tự nhiên của chúng tôi được nuôi toàn bằng chất hữu cơ ". Aáy là sau vụ Bệnh Bò Điên được phát giác mới đây ở tiểu bang Washington, nhiều người e ngại mắc bệnh khi ăn thịt súc vật này.
Bèn hỏi thăm anh bạn để tìm hiểu thêm về vấn đề Organic Foods. Anh bạn giải thích.
"Organ" là một cấu trúc hoặc thành phần tự nhiên của động vật hoặc thực vật có công dụng cho một mục đích nhất định. Chẳng hạn tim gan, phổi, cành, rễ, trái.
"Organic" là cái gì liên hệ tới các bộ phận của sinh vật. Về phương diện hóa học thì organic có phân tử Carbon. Còn chất inorganic thì không có Carbon, không có cấu trúc hoặc đặc tính của một sinh vật, như là đá, khoáng chất.
Thực phẩm hữu cơ (Organic Food) còn được gọi là Thực Phẩm Tự Nhiên (Natural food) hoặc Thực Phẩm Lành Mạnh (health food), là vấn đề mà nhiều người rất quan tâm tới và đã được thảo luận từ lâu. Cách đây mươi năm, loại thực phẩm này chưa phổ biến và thường chỉ được bán ở các tiệm Health Food
Lịch sử của Thực phẩm hữu cơ
Vào đầu thế kỷ trước, khi phân hóa học được ồ ạt dùng để bón cây, đã có than phiền là hóa chất này làm giảm dinh dưỡng của rau trái, ngũ cốc. Rồi đến thập niên 1940, nông dân lại dùng phân bón thiên nhiên thì người ta tin rằng cây trái lớn lên bằng phân xanh, không hóa chất, đều tốt lành hơn. Tin tưởng đó vẫn tồn tại trong dân chúng cho đến bây giờ.
Theo J.I. Rodale, cha đẻ của trồng trọt bằng chất hữu cơ ở Mỹ thì thực phẩm hữu cơ là nông sản không dùng thuốc trừ sâu bọ và phân bón hóa học.
Với Bộ Canh Nông Hoa kỳ thì nông sản hữu cơ là do nuôi trồng mà không dùng hoặc dùng rất ít chất bón tổng hợp, thuốc trừ sâu bọ, chất điều chỉnh sự tăng trưởng và thức ăn phụ thêm cho gia súc. Để cây tăng trưởng, người ta dùng phân bón làm từ chất phế thải của động vật, thực vật thối rữa hoặc khoáng chất thiên nhiên.
Danh từ thực phẩm hữu cơ nghe không ổn, vì sinh động vật nào chả có chất carbon, dù là nuôi bằng chất hữu cơ hay hóa chất. Để chính xác, có lẽ phải dài dòng "Thực phẩm nuôi, trồng bằng chất hữu cơ".
Ta cần phân biệt thực phẩm từ động vật và từ thực vật.
Thực phẩm động vật hữu cơ là súc vật được nuôi ở vùng riêng biệt mà thức ăn nước uống không có một loại hóa chất nào như thuốc trừ sâu bọ trên đồng cỏ, hóa chất bón cỏ. Súc vật cũng không được nuôi cho lớn bằng kích thích tố tăng trưởng nhân tạo, các loại kích thích tố khác, dược phẩm, ngoại trừ thuốc kháng sinh để chữa bệnh 90 ngày trước khi làm thịt. Và cũng không được nuôi bằng các bộ phận của động vật khác.
Còn thực phẩm hữu cơ từ thực vật thì phải là rau trái tưới bón bằng phân thiên nhiên chứ không phải hóa chất; diệt trừ sâu bọ bằng cách tự nhiên chứ không phải thuốc trừ sâu. Phân thiên nhiên lấy từ phân xác động vật, phân trộn gồm các loại cây cỏ mục nát. Diệt trừ sâu bọ phá mùa màng bằng sâu bọ khác, chim muông hoặc sức lực con người (bắt sâu..)
Thực ra, dù hội đủ các điều kiện trên, thực phẩm hữu cơ thế nào cũng vẫn có lẫn một ít thuốc trừ sâu bọ lan sang từ vùng đất lân cận hoặc sót lại trên đất đó từ trước.
An toàn và phẩm chất thực phẩm hữu cơ.
Trong mươi năm vừa qua, mãi lực của thực phẩm hữu cơ đã tăng lên gấp mười lần. Khắp nơi trên thế giới đều có bầy bán thực phẩm này. Trước đây ít người biết tới chúng, nhưng ngày nay thì rất nhiều người mua về dùng.
Câu hỏi thường được nêu ra là các thực phẩm này có tốt lành hơn thực phẩm nuôi trồng bằng hóa chất.
Với các nhà sản xuất, họ nêu ra việc nông trại hữu cơ bảo vệ môi trường sẵn có của đất, không dùng hóa chất. Hữu cơ nông nghiệp áp dụng các phương tiện hoàn toàn thiên nhiên để đẩy mạnh sự đa dạng sinh thái, chu kỳ sinh học, làm đất phì nhiêu nhờ tác dụng của các sinh vật. Họ dùng rất ít các vật liệu từ ngoài nông trại để nâng cao sự hài hòa của môi trường.
Vấn đề mà bây giờ nhiều người e ngại là trong thực phẩm có thuốc trừ sâu bo, kháng sinh, kích thích tố tổng hợp. Khi nhà nông dùng quá nhiều kháng sinh để gia súc mau lớn thì sẽ đưa đến sự quen nhờn của vi khuẩn với thuốc ở con người. Gia súc hữu cơ chỉ dùng kháng sinh khi nào chúng bị bệnh. Kích thích tố tăng trưởng cũng thường được dùng để súc vật mau lớn và như vậy sẽ có ảnh hưởng không tốt cho người tiêu thụ. Hữu cơ không dùng thuốc mau lớn này. Hữu cơ cũng không dùng phương pháp ghép chuyển di thể vì chưa có gì để bảo đảm sự an toàn của lối canh tác này.
Nghiên cứu của Washington State University vào 19-4-2001 cho thấy trái táo hữu cơ chắc hơn và nhiều đường thiên nhiên hơn táo bón bằng hóa chất; nghiên cứu công bố trên Journal of Applied Nuitrition, 1993, cho thấy trái táo, lê, khoai tây có gấp đôi số chất dinh dưỡng của trái cây nuôi bằng hóa chất; nghiên cứu ở Đức cho hay hữu cơ có ít nitrate.
Giới sản xuất quảng cáo rằng thức ăn của họ có phẩm chất tốt hơn loại nuôi trồng bằng chất tổng hợp và rất an toàn; rằng sản phẩm được chứng nhận hữu cơ đã hội đủ các tiêu chuẩn về nuôi trồng, chuyên trở, không có hóa chất độc hại; rằng thực phẩm hữu cơ có hương vị thơm ngon hơn vì hoàn toàn tạo ra do sự phối hợp của các yếu tố thiên nhiên.

Nhưng cũng có ý kiến khác.
Theo Sir John Krebs, Chủ Tịch Food Standard Agency, chưa có chứng cớ khoa học nào chứng minh thực phẩm hữu cơ an toàn hơn, dinh dưỡng hơn thực phẩm nuôi trồng bằng hóa chất. Cơ quan French Food Safety, cơ quan Thực Phẩm Thụy Điển cũng đồng ý như vậy.
Tường trình của Hội Consumer Association trên tạp chí "Which"" vào tháng 5 năm 2003 kết luận là các báo cáo về sự liên hệ giữa thực phẩm hữu cơ với ích lợi cho sức khỏe đều chưa thống nhất và cần được tiếp tục nghiên cứu. Mà nghiên cứu như thế nào" Đo lường chất dinh dưỡng gì" Đo khi thực phẩm mới thu hoạch tại vườn hay khi bầy bán ở chợ"
Các nghiên cứu tại Michigan Experiment Station trong 10 năm, ở United States Plant, Soil and Nuitrition Laboratory, New York trong 25 năm và mấy năm nghiên cứu bên Anh đều cho là không có gì khác biệt giữa hai loại. Theo các nghiên cứu này, điều kiện chăm nuôi, thời gian sử dụng có thể đưa tới hương vị khác nhau. Chất dinh dưỡng như đạm, sinh tố , chất béo, khoáng trong cây trái là do hạt giống, thời tiết , mùa hái lượm quyết định phần lớn. Rồi lại còn thay đổi giá trị dinh dưỡng vì chuyên trở gần xa.
Theo nhiều người thì thực phẩm nuôi dưỡng bằng chất hữu cơ hoặc hóa chất đều có giá trị dinh dưỡng như nhau. Phân bón nào cũng sửa soạn đất tốt cho cây. Mà cây thì cũng chẳng phân biệt được là hưũ cơ hay tổng hợp, cứ thấy có là dùng. Súc vật cũng vậy, thấy có thức ăn là cứ vô tư mà chén.
Thêm vào đó, rất khó mà so sánh mức độ dinh dưỡng của hai thực phẩm vì còn nhiều yếu tố khác như thời tiết, ánh nắng mặt trời, mưa gió, loại đất, di truyền ảnh hưởng tới tăng trưởng và chất dinh dưỡng của cây. Các ảnh hưởng này có lẽ cũng quan trọng như là phân bón.
Chính quyền với thực phẩm hữu cơ
Ngày nay, đi chợ vào khu hàng bán đồ ăn, ta thấy có những món được dán nhãn hiệu "Certified Organic Foods". Dịch ra tiếng Việt mình sẽ là "Chứng nhận thực phẩm hữu cơ".
Tại Hoa Kỳ, trước năm 1998, mỗi tiểu bang tự đặt ra quy luật kiểm soát thực phẩm hữu cơ. Đến năm 1998, đạo luật Organic Food Production Act ra đời. Chính phủ liên bang bắt đầu đưa ra những tiêu chuẩn và thực phẩm được bầy bán như Organic Food phải được Bộ Canh Nông chứng thực.
Theo luật này, để được coi là organic, sản phẩm đó phải có ít nhất 50% thành phần là do hữu cơ tạo ra và không được có các chất thêm như nitrate, nitrites, sulfites
Kể từ 21/10/2002 nhãn hiệu chứng nhận Organic product đã xuất hiện trên một số thực phẩm. Việc dán nhãn này đã được Bộ Canh Nông Hoa kỳ nghiên cứu từ nhiều năm, theo sự yêu cầu của người tiêu thụ cũng như giới nông trại sản xuất. Nhờ đó khách hàng sẽ không bị nhầm lẫn vì khó mà phân biệt thực phẩm organic với thực phẩm nuôi dưỡng bằng hóa chất..
Nhãn hiệu được ghi theo nhiều thứ bậc khác nhau:
-Nhãn "100% Organic" chỉ các thực phẩm không chứa một tí chất thêm nào;
-Nhãn "Organic" là cho thực phẩm có trên 95% chất organic ;
-Nhãn " Made with Organic Ingredients " chỉ món hàng có ít nhất 70% Organic Ingredients và không được có một chút sulfites nào;
-Nhãn "Some organic ingredients" khi có dưới 70% Organic ingredients.
Nhà sản xuất không được quảng cáo Organic nếu họ dùng hóa chất trong 3 năm trước khi thu hoạch.
Vi phạm quy luật sẽ bị phạt vạ tới 10 000 mỹ kim cho mỗi lần vi phạm.
Trước khi được công nhận là "Organic", chính quyền sẽ thanh tra nông trại coi xem sản phẩm và phương thức nuôi trồng có hội đủ các tiêu chuẩn đã đề ra không.
Kết luận:
Là khách tiêu thụ, ta có quyền đòi hỏi được cung cấp thức ăn an toàn, bổ dưỡng. Vì thực phẩm xấu có thể là nguy cơ gây ra một số bệnh về ung thư, tim mạch.
Với giới cung cấp thì việc sản xuất, chuyên trở, nấu nướng tại nhà hàng cần được chú ý để thực phẩm ít hóa chất không tốt, khỏi nhiễm độc, hư hao và an toàn vệ sinh.
Theo ý kiến chung, tất cả thực phẩm đều ăn được và đều tốt cho sức khỏe con người, nếu biết cách dùng, dù là trồng bằng phân xanh hay phân hóa học.
Mặc dù con nhiều ý kiến khác biệt, nhưng mỗi ngày mỗi thấy số thực phẩm organic càng nhiều, từ gà vịt organic tới rau trái organic, nước uống organic.
Thực phẩm hữu cơ có một số lợi điểm như sau:
*Có thể có ít thuốc trừ sâu bọ hoặc hóa chất khác.
*Thịt động vật được nuôi trong môi trường thiên nhiên gần với con người hơn;
*Thịt không có kháng sinh hoặc kích thích tố;
*Aùp dụng phương pháp canh tác tự nhiên để đất trở lại mầu mỡ.
Nhưng chúng cũng có một số trở ngại:
*Giá đắt nhiều lần hơn thực phẩm thường;
*Dễ hư hao và dễ nhiễm trùng;
*Thực phẩm nhất là rau trái khi còn tươi nom kém hấp dẫn, nhỏ con;
*Thu hoạch mùa màng thường ít hơn và sự chăm sóc cũng công phu hơn.
Người mình vẫn thấy rằng rau bón hóa chất mọc nhanh, mạnh, nom rất đẹp nhưng ăn thấy nhạt nhẽo, không hương vị. Gia súc "chạy bộ" thả tự do ăn sâu bọ thì ngon, ngọt hơn và thịt không bở như gà vịt được thổi lớn bằng hóa chất, kháng sinh. Có người phát biểu là gia súc ta ăn bây giờ khác với con thú mà các cụ ta ăn vào đầu thế kỷ trước. Sao mà nhiều hóa chất trong thịt.
Trong một chuyến xe đò về Hậu Giang, người viết nghe câu chuyện một cậu con điện thoại cho bà mẹ "mẹ ơi mua rau muống luộc cho con ăn tối nay nhé. Mà mua thứ lá có sâu đấy. Mấy thứ kia có nhiều phân hóa chất, ăn độc lắm mẹ ạ".
Chả là ở bên mình, nông trại dùng phân hóa học vô tội vạ. Vì không được chỉ dẫn tường tận về cách dùng cũng như về các rủi ro.
Thật quá nhiều rủi ro cho dân mình!!
Bác sĩ Nguyễn Ý-ĐỨC
Texas 1-04

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Các cơ quan y tế Trung Quốc tuần qua cho biết họ chưa phát hiện bất kỳ mầm bệnh bất thường hoặc chủng vi-rút mới nào sau khi Tổ Chức Y Tế Thế Giới (WHO) yêu cầu cung cấp thông tin về các đợt bùng phát bịnh hô hấp. WHO đã yêu cầu Trung Quốc cung cấp thêm thông tin chi tiết sau khi các tổ chức như Program for Monitoring Emerging Diseases (ProMED) báo cáo về các trường hợp viêm phổi chưa được chẩn đoán ở trẻ em ở miền bắc Trung Quốc.
Nghệ (turmeric) là một loài thực vật có hoa thuộc họ gừng. Từ lâu, nghệ đã được đánh giá cao trong nền y khoa cổ Ayurvedic ở Ấn Độ nhờ đặc tính chống viêm. Với ẩm thực Châu Á, nghệ cũng được ưa thích bởi hương vị và màu sắc của nó. Trong tiếng Hindi, nghệ được gọi là Haldi, có nguồn gốc từ tiếng Phạn có nghĩa là “màu vàng.” Nhưng đối với hàng triệu người Nam Á thường xuyên sử dụng nghệ, màu vàng rực rỡ của nghệ có thể khiến họ mất mạng.
Thời gian Mở Ghi Danh Medicare (Open Enrollment) đang diễn ra. Chúng tôi đã chọn một số câu hỏi về chủ đề này và muốn chia sẻ thông tin trong chuyên mục của tháng này. Chúng tôi đã thêm một câu hỏi để giải quyết rõ ràng hơn những lĩnh vực mà nhiều người còn nhầm lẫn về vắc xin ngừa COVID-19. Nếu quý vị có thêm câu hỏi về Medicare, Medicaid, thị trường bảo hiểm Y tế theo đạo luật chăm sóc giá cả phải chăng, phúc lợi hưu trí an sinh xã hội, thu nhập an sinh bổ sung hoặc tiêm chủng ngừa COVID/cúm, quý vị có thể liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay bằng 3 cách:
Mua thuốc bậy bạ không nguồn gốc là một trò xui rủi. Từ Xanax đến cocaine, thuốc hoặc thuốc giả được mua ở những nơi không phải cơ sở y tế có thể chứa liều lượng fentanyl nguy hiểm cho tính mạng. Các bác sĩ đã chứng kiến sự gia tăng sử dụng fentanyl không cố ý từ những người mua các loại thuốc theo toa thuộc nhóm opioid và các loại thuốc khác có chứa hoặc pha, trộn fentanyl. Người ta nhận thấy Fentanyl đã được đưa vào nguồn cung cấp thuốc heroin ở Massachusetts. Vào năm 2016, Giáo sư Kavita Babu và các đồng nghiệp phát hiện ra rằng những bệnh nhân đến khoa cấp cứu với báo cáo sử dụng quá liều heroin thường có fentanyl trong kết quả xét nghiệm mẫu thuốc của họ.
Hàng năm, trên khắp thế giới sẽ có hàng triệu người quyết tâm không động tới các loại đồ uống có cồn trong một tháng – truyền thống này bắt đầu từ Tháng Giêng Khô Ráo (Dry January) và sau này mở rộng thành nhiều nỗ lực tương tự, chẳng hạn như Tháng Mười Tỉnh Táo (Sober October). Cho dù đó là cả một chiến dịch đông đảo người tham gia, hay chỉ đơn giản là nỗ lực của một cá nhân để bớt ‘say xỉn’ lại, số lượng người tham gia ‘tháng kiêng rượu’ có vẻ như ngày càng nhiều.
Thường thì ai cũng sẽ nghĩ rằng tế bào sống tốt hơn tế bào chết. Tuy nhiên, điều này không phải lúc nào cũng đúng: các tế bào thường hy sinh bản thân để giữ cho chúng ta khỏe mạnh. Chúng là những ‘anh hùng thầm lặng’ chẳng màng sinh-tử để bảo vệ chúng ta. Mặc dù cái chết có vẻ thụ động – là một kết thúc đáng tiếc xảy ra theo kiểu “muốn tránh cũng không được” – nhưng cái chết của các tế bào thường có chủ đích và mang tính chiến lược. Tại sao tế bào chết và chết như thế nào là chuyện khá phức tạp và có thể ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe tổng thể của chúng ta.
Một người đàn ông 29 tuổi mắc HIV/AIDS giai đoạn cuối, đã qua đời 18 ngày sau khi được chẩn đoán mắc bệnh đậu khỉ. Trường hợp này nhấn mạnh tính dễ bị tổn thương của hệ thống miễn dịch bị suy giảm trước mối đe dọa mới nổi này, nhắc nhở về nguy cơ gia tăng đậu khỉ đối với một số nhóm dân cư. Riêng tại TPHCM, từ đầu năm đến nay, 20 ca mắc bệnh đậu khỉ được ghi nhận, trong đó có 18 bệnh nhân dương tính với HIV.
Trong những tuần gần đây, tin tức về việc vận động viên thể dục dụng cụ Mary Lou Retton phải vào bệnh viện vì một loại viêm phổi (pneumonia) hiếm gặp đã khiến nhiều người quan tâm và tò mò về căn bệnh này.
Vào mùa cảm cúm, nhiều người sẽ ‘khư khư’ một vũ khí phòng thủ quen thuộc: Vitamin C – dạng viên, dạng bột và tất cả các dạng phổ biến khác. Chất dinh dưỡng này là một trong nhiều loại supplements, từ vitamin A đến kẽm, thường được sử dụng bởi những người muốn tăng cường hệ thống miễn dịch và sức khỏe tổng thể. Nhưng vitamin C cũng có thể là một trong những chất dinh dưỡng bị lạm dụng nhiều nhất.
Cách đây không lâu, ngôi sao nhạc pop 29 tuổi Justin Bieber đã phải hủy chuyến lưu diễn quốc tế sau khi một phần khuôn mặt của anh bị liệt do biến chứng của bệnh giời leo (shingles), bệnh lo một loại siêu vi gây ra và được cho là chỉ ảnh hưởng đến người cao niên. Tuy nhiên, thực tế là bất cứ ai cũng có thể mắc bệnh giời leo và có một số bằng chứng cho thấy số trường hợp mắc bệnh ngày càng gia tăng ở người dưới 50 tuổi.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.