Hôm nay,  

Chừng Nào Bỏ Được Thuốc Lá?

16/12/200000:00:00(Xem: 6255)
Đó là câu hỏi của rất nhiều ngừơi sau khi đã cố gắng bỏ hút thuốc lá nhiều lần mà vẫn không thể nào bỏ được!

Thật vậy, bệnh nhân đã thử nhiều cách như nhai keo gum, dùng cao dán, hay bơm thuốc vào miệng. Và cũng có lúc đã từng dùng cách uống thuốc Buprobion, hoặc ráng chữa bệnh tâm thần ưu trầm (depression) để khỏi ghiền nicotine.

Bệnh nhân đã dùng đủ kiểu để cai thuốc lá. Nhưng, vẫn chưa kiếm được cách nào cho đúng và cho hợp với hoàn cảnh của mình. Đôi khi còn lưỡng lự, không biết có nên vừa uống thuốc bupropion, vừa dùng cao dán nicotine, hay vừa nhai keo gum nicotine khi cần thiết"

Có trường hợp bệnh nhân phải dùng lượng nicotine tối đa, 2 lá cao nicotine một lúc, đưa lượng thuốc nicotine lên tới 44mg một ngày. Vì dùng cao dán 22mg nicotine một ngày, nhiều khi không thấy hiệu quả! Cũng có trường hợp bệnh nhân bị bệnh tim mạch không thể dùng nicotine được. Vì nicotine có thể làm mạch máu tim co lại, gây ra cơn đau tim (heart attack).

Điều quan trọng hơn cả vẫn là chừng nào, hay giai đoạn nào, mới có thể giúp bệnh nhân bỏ được thuốc lá" Nhưng trong bất cứ trường hợp nào, bệnh nhân cần phải hợp tác với bác sĩ trong vấn đề cai thuốc lá.

Bởi vì, nhiều lúc đưa toa nhưng bệnh nhân chẳng muốn mua thuốc để cai. Hay có mua thuốc nhưng chẳng bao giờ muốn rờ đến thuốc. Bệnh nhân còn viện nhiều lý do để lẩn tránh cai thuốc. Hoặc đôi khi chống cự rất kịch liệt.

Và, sau đây là những phân tích để xem chừng nào bệnh nhân mới có thể cai hút thuốc lá. Có nhiều giai đoạn khác nhau như sau:

Giai đoạn đầu tiên, bệnh nhân nhất quyết từ chối, không chịu bỏ thuốc lá và tất nhiên, bác sĩ không thể thuyết phục được bệnh nhân trong giai đoạn này được. Bác sĩ chỉ có thể cho bệnh nhân biết vắn tắt sự nguy hại của thuốc lá. Hút thuốc ảnh hưởng tới bệnh tim mạch, bệnh hen xuyễn, và ung thư. Cũng sẽ cho bệnh nhân biết nếu còn hút thuốc sẽ ăn không thấy ngon. Và hút thuốc lá còn tốn kém tiền bạc.

Nhưng, bệnh nhân cần phải có thời gian suy nghĩ, và khi nào muốn cai thuốc lá, sẽ cho biết sau.

Giai doan 2, bệnh nhân ngỏ ý muốn bỏ thuốc lá. Nhưng vẫn chưa quyết định ngay chừng nào sẽ bỏ được thuốc lá. Vì bệnh nhân chưa thể bỏ vài thói quen hay lề lối sống liên hệ tới vấn đề hút thuốc. Chẳng han khi uống cà-phê hay nước trà thì phải cầm điếu thuốc. Hay sau mỗi bữa cơm, cũng phải cầm hút thuốc.

Nhiều khi bệnh nhân không muốn nghe bác sĩ giảng bài. Đôi khi còn than phiền lấy cớ sợ mập nếu phải ngưng thuốc lá. Hoặc sợ bị xuống tinh thần nếu phải rời xa điếu thuốc. Hoặc khi thấy bạn bè ngồi hút, chẳng lẽ mình lại không hút hay sao"

Tới lúc này, tốt hơn chỉ nên giúp đỡ và khuyến khích bệnh nhân hiểu thêm, nhưng chưa phải là lúc nói chuyên về cách bỏ hút thuốc. Có thể khuyên bệnh nhân tới những lớp học chỉ dẫn cách bỏ thuốc lá. Tuy nhiên, cũng còn tùy. Có bệnh nhân thực sự muốn đi học lớp bỏ thuốc lá. Nhưng cũng có người chẳng muốn đi.

Giai đoạn 3, bệnh nhân quyết tâm bỏ thuốc. Bệnh nhân thay đổi và sửa soạn chương trình bỏ thuốc lá. Bệnh nhân đã quyết chí và định ngày sẽ bỏ hút. Bây giờ là lúc cần khuyến khích bệnh nhân và cho biết chương trình bỏ thuốc sẽ phải như thế nào" Và ngày nào sẽ bỏ hút" Nếu lên cơn ghiền thì sẽ phải làm sao" Và tất nhiên phải khuyên rục bỏ hết thuốc lá. Không để thuốc trong sở hay trong nhà. Sẽ bàn luận với bệnh nhân vài vấn đề phức tạp khác như tìm cách giảm tâm trí căng thẳng (stress). Khuyến khích bệnh nhân nên kiếm bạn bè hay người nhà giúp nâng cao tinh thần để bỏ thuốc lá.

Tới giai đoạn này, may ra bệnh nhân có thể bỏ thuốc lá được.

Nếu bệnh nhân thuộc nhóm hút thuốc nặng, nên dùng phương pháp thay thế chất nicotine hay phải uống thuốc Bupropion. Nếu được thêm chuyên viên cắt nghĩa cách bỏ thuốc lá thì hy vọng bệnh nhân sẽ cố gắng dễ dàng hơn. Đôi khi bệnh nhân cũng nên tham dự vào những lớp học để giúp dứt khoát bỏ thuốc lá.

Giai đoạn 4 rất cần thiết. Vì khi đã bắt đầu bỏ thuốc lá, sẽ phải cố gắng hết mình để có thể bỏ được thuốc lá. Nhưng nhiều bệnh nhân cảm thấy như thiếu thốn cái gì! Lúc đó rất cần có người khuyến khích và giúp đỡ. Thật vậy, cố gắng để bỏ thuốc lá thật rất quan trọng trong 6 tháng đầu. Thêm vào đó, bệnh nhân cần phải cương quyết, nhất định sẽ không hút thuốc trở lại.

Giai đoạn 5. Bệnh nhân đã cố gắng rất nhiều, tới mức tối đa. Ấy vậy mà đã đôi khi có người lai rai ráng cai 3-4 lần mới quyết bỏ được thuốc lá. Tóm lại, muốn bỏ thuốc lá cần nhiều kiên nhẫn và cần nhiều giai đoạn.

Tuy nhiên, có nhiều người chỉ khi bị trọng bệnh, như ung thư phổi hay ung thư cuống họng, mới bỏ thuốc lá được. Nhưng... lúc đó đã quá trễ.

Ngược lại, nhiều người có tinh thần rất mạnh, mặc dù đã từng hút thuốc cả hàng chục năm, nhưng khi đã quyết tâm bỏ thuốc lá là bỏ được ngay lập tức, chẳng cần phải nhùng nhằng qua bất cứ giai đoạn nào!

(Ghi chú: bài này viết với mục đích nâng cao kiến thức, không dùng để tự trị liệu. Nếu bạn có thắc mắc về tình trạng sức khỏe hay thuốc men, xin hỏi bác sĩ gia đình).

Bác sĩ Trần Mạnh Ngô, M.D., Ph.D., FAAFP; E-mail: nmtran@hotmail.com ; Điện thoại: (714) 547-3915.

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
1234567Trang sauTrang cuối

Rụng tóc (alopecia) thường xảy ra trên da đầu, nhưng cũng có thể xảy ra ở bất kỳ nơi nào trên cơ thể. Rụng tóc là một tình trạng phổ biến và không phải là vấn đề đáng lo ngại. Ở Úc, khoảng một nửa đàn ông ở độ tuổi 50 thường có dấu hiệu hói đầu, và hơn 1/4 phụ nữ trong cùng độ tuổi cho biết tóc họ bị thưa đi. Thường thì vấn đề này là do di truyền. Nếu thấy mình đang bị rụng tóc và đang lo lắng về điều đó, quý vị nên đi khám hoặc hỏi ý kiến bác sĩ để được chẩn đoán trước khi thử bất kỳ phương pháp điều trị nào. Rất nhiều sản phẩm được quảng cáo là có khả năng đảo ngược tình trạng rụng tóc, nhưng lại có rất ít sản phẩm đã được kiểm nghiệm khoa học về hiệu quả.

Hàm răng của bệnh nhân có vẻ như được chăm sóc khá tốt, nhưng nha sĩ James Mancini, giám đốc lâm sàng của Trung Tâm Nha Khoa Meadville ở Pennsylvania, cảm thấy phần nướu có vấn đề. Tình cờ, Mancini có quen biết với bác sĩ của bệnh nhân đó nên đã liên lạc để chia sẻ sự lo ngại – và rồi họ ‘lần’ ra bệnh thật! Mancini cho biết: “Thực ra, Bob mắc bệnh ung thư bạch cầu (leukemia). Dù ông ấy không thấy mệt mỏi hay có các triệu chứng khác, nhưng vấn đề xuất hiện ở phần răng miệng. Khi bác sĩ của Bob biết được tình trạng, Bob đã được điều trị ngay lập tức.”

Thời nay, nhiều người thường bị đau cổ vai gáy, lại còn kèm theo cả đau đầu. Nỗi đau này có thể gây ra thêm nỗi đau khác, không chỉ về mặt vật lý mà còn về mặt tâm sinh lý. Xét về mặt sinh lý, ngày càng có nhiều nghiên cứu chứng minh rằng những cơn đau ở cổ thường khiến cho người ta bị thêm chứng đau đầu. Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí The Journal of Headache and Pain là nghiên cứu đầu tiên cung cấp những dấu hiệu khách quan về sự liên quan của cơ bắp với tình trạng đau nhức đầu.

Một nghiên cứu mới cho thấy thiếu ngủ không chỉ ảnh hưởng đến tâm trạng và hiệu suất làm việc trong ngày, mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2. Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí JAMA Network Open, so với những người ngủ từ 7 đến 8 tiếng mỗi ngày, những người ngủ ít hơn 6 tiếng/ngày có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2 cao hơn khi về già.

Khi nói đến việc giữ cho xương khỏe mạnh, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến vitamin D, chất dinh dưỡng giúp cơ thể hấp thụ lượng canxi cần thiết để giúp cho bộ xương chắc khỏe. Nhưng dù rằng vitamin D đúng là một chất dinh dưỡng thiết yếu, trong những năm gần đây, các nhà nghiên cứu đã nhận thấy tầm quan trọng của các loại vitamin khác trong việc chống gãy xương (fractures) và bệnh loãng xương, hay bệnh xương xốp (osteoporosis).

Không thể nhìn thấy bằng mắt thường, không có mùi và cũng chẳng có vị, những lượng nhỏ chì (lead) hiện diện trong các vật dụng mà chúng ta sử dụng hàng ngày, trong nhà chúng ta ở, và cả trong nước chúng ta uống. Thậm chí, chì còn xuất hiện trong các bình nước tái sử dụng, như việc phát hiện ra chì trong đáy ly Stanley. Vụ việc đã làm dấy lên nhiều tranh cãi và khơi dậy sự chú ý của người tiêu dùng đối với một vấn đề đã tồn tại từ rất lâu.

Hôm cuối tháng Hai vừa qua, Tòa Tối cao của bang Alabama phán quyết rằng: “Phôi đông lạnh là trẻ em.” Tuyên án này tuy chỉ có uy lực theo Hiến pháp và luật pháp ở Alabama, tuy nhiên, sự bắt đầu này tạo ra tiền lệ cho tất cả những vụ án vế sau của tất cả các bang khác và kề cả hiến pháp Hoa Kỳ, ảnh hưởng đến thời kỳ cho phép phá thai. Nhiều người và nhiều cơ quan sẽ phải chịu trách nhiệm, sẽ bị trừng phạt nếu làm hỏng phôi thai, như một tội giết trẻ em. Phán quyết của Alabama, được công bố hôm thứ Sáu, bắt nguồn từ hai vụ kiện của ba nhóm cha mẹ đã trải qua thủ tục thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) để sinh con và sau đó chọn đông lạnh số phôi còn lại. Giáo sư Nicole Huberfeld của Trường Luật Đại học Boston cho biết, đó cũng là một quyết định có thể gây ảnh hưởng lan rộng đến việc sử dụng các phương pháp điều trị sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).

Thử tưởng tượng rằng chỉ cần uống một viên thuốc là quý vị sẽ tràn trề năng lượng, da dẻ mịn màng, và tim mạch khỏe re? Các viễn cảnh hấp dẫn này vẫy gọi mãnh liệt mỗi khi chúng ta dạo quanh qua các quầy hàng bán các loại thực dược phẩm bổ dưỡng trong hiệu thuốc, từ các loại viên uống dầu cá (fish oil), bột collagen (collagen powder), kẹo bổ sung ma-giê và muôn hình vạn trạng các loại vitamin.

Hơn một thập niên từ sau cái chết bất ngờ của mẹ, Sehrish Sayani mắc chứng rối loạn tâm thần hậu chấn (PTSD). Suốt những năm đó, những cơn hoảng loạn dữ dội nhất đã giảm dần, nhưng các triệu chứng như nghi ngại thái quá (hypervigilance), trở nên đặc biệt nhạy cảm với một số yếu tố và những giấc ngủ chập chờn đã trở nên quen thuộc trong cuộc sống của cô.

Trong cuốn tiểu thuyết Chuyện Hai Thành Phố (A Tale of Two Cities) của Charles Dickens, được xuất bản năm 1859 và lấy bối cảnh thời Cách Mạng Pháp, có đoạn viết: “Đó là thời đại tốt đẹp nhất, cũng là thời đại tồi tệ nhất, đó là thời đại của sự khôn ngoan, cũng là thời đại của sự ngu xuẩn.” Đại dịch COVID-19 cũng là một thời đại như thế. Một mặt, khoa học đã cứu sống được nhiều người. Chưa đầy một năm sau khi phát hiện virus, Hoa Kỳ đã tạo ra và thử nghiệm vắc xin, rồi cho sản xuất, phân phối và triển khai tiêm chủng hàng loạt miễn phí cho người dân. Ước tính vắc xin COVID đã cứu được ít nhất 3.2 triệu người chỉ riêng ở Hoa Kỳ. Những thành tựu này tạo ra hy vọng về việc chúng ta có thể nhanh chóng ứng phó với đại dịch trong tương lai.
1234567Trang sauTrang cuối
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.