Từ khi sắp hết kinh nguyệt, tôi thấy cân lượng lên hoài. Tại sao" Tôi phải làm gì"
Đó là câu hỏi rất thông thường của phụ nữ khi lớn tuổi, tới thời kỳ mãn kinh.
Ngày nay dùng *kích thích tố trị liệu (estrogen-progesterone replacement) được phổ biến rộng rãi cho phụ nữ khi mãn kinh. Dùng kích thích tố trị liệu giúp thăng bằng cho phụ nữ *hậu giải phẫu buồng trứng hay tử cung. Cũng giúp cho phụ nữ có *triệu chứng khi hết đường kinh, phòng ngừa *bệnh tim mạch, bệnh *loãng xương (osteosporosis), và bệnh *sa sút trí tuệ-dementia (LH Kuller, Med Clin North Am 84: 181, 2000). Ảnh hưởng kích thích tố estrogen có thể giúp *giảm mỡ, tuy vậy, vấn đề cần phải được sáng tỏ trong tương lai(M Gambacciani et al., J Clin Endocrinol Metab 82: 414, 1997).
Đó là câu hỏi rất thông thường của phụ nữ khi lớn tuổi, tới thời kỳ mãn kinh.
Ở tuổi này phụ nữ sẽ xồ xề, mập ra và sẽ phải đối diện nhiều nguy cơ như bệnh *cao huyết áp, bệnh *cao mỡ. Nguy hiểm hơn là kích thích tố insulin không còn tác dụng mạnh mẽ dễ sinh ra bệnh *tiểu đường.
Sau khi hết kinh, estrogen sản xuất yếu và lượng cholesterol, nhất là cholesterol xấu (LDL) trong máu tăng cao. Và đó là nguyên nhân dễ sinh bệnh tim mạch (coronary heart disease)(L Simkin-Siverman, RR Wing, Postgraduate Med, September 2000).
- Vài xác xuất mập của phụ nữ khi mãn kinh:
Bình thường phụ nữ khi lớn tuổi, cứ 10 năm tỉ lệ mập sẽ từ từ lên cao. Đặc biệt là tới thời kỳ tắt kinh, cân lượng sẽ tăng lên thật nhiều. Trong 3 năm đầu, phần lớn *cân lượng tăng khoảng 10 lbs (Trong trường hợp ngoại lệ, khoảng 3 phần trăm bệnh nhân sẽ bị cân lượng giảm đi khi tắt kinh). Sau đó khi tuổi tác lên cao hơn nữa, sức nặng của cơ thể tăng dần, *mỗi năm lên khoảng một cân (lb).
- Mỡ biến chuyển trong cơ thể như thế nào"
Tới thời kỳ hết kinh, mỡ tích tụ mỗi lúc một nhiều trong cơ thể. Về phương diện y học, tăng mỡ bụng quá cỡ là điều đáng lưu ý. *Bụng bự là báo hiệu của vài loại bệnh nguy hiểm như tiểu đường loại 2, cao mỡ trong máu, cao huyết áp, vài thứ ung thư và bệnh tim mạch.
- Vì sao lại bị mập"
Mập khi mãn kinh có vẻ liên hệ tới vấn đề *sinh lý và *tâm tính thay đổi, *tuổi tác, hơn là do kích thích tố trong cơ thể thay đổi. Quan trọng nhất là bởi vấn đề *thiếu tập thể dục. Thiếu thể dục trong thời kỳ tắt kinh sẽ làm cân lượng tăng lên, mập phì.
- Kích thích tố trị liệu:
Ngày nay dùng *kích thích tố trị liệu (estrogen-progesterone replacement) được phổ biến rộng rãi cho phụ nữ khi mãn kinh. Dùng kích thích tố trị liệu giúp thăng bằng cho phụ nữ *hậu giải phẫu buồng trứng hay tử cung. Cũng giúp cho phụ nữ có *triệu chứng khi hết đường kinh, phòng ngừa *bệnh tim mạch, bệnh *loãng xương (osteosporosis), và bệnh *sa sút trí tuệ-dementia (LH Kuller, Med Clin North Am 84: 181, 2000). Ảnh hưởng kích thích tố estrogen có thể giúp *giảm mỡ, tuy vậy, vấn đề cần phải được sáng tỏ trong tương lai(M Gambacciani et al., J Clin Endocrinol Metab 82: 414, 1997).
- Chương trình khảo cứu gần đây (The Women's Healthy Lifestyle Project) trong quãng thời gian từ 1992 tới 1998 cho thấy:
Phụ nữ *ăn uống kiêng cữ, *tập thể dục, trong 6 tháng đầu, giảm được 10 cân (lb). Mỡ, cholesterol tổng quát và cholesterol xấu (LDL) đều giảm, huyết áp xuống thấp và đường trong máu cũng sẽ giảm.
Nếu vẫn tiếp tục tập thể dục thì một năm sau, 80 phần trăm phụ nữ sẽ xuống cân lượng giảm dưới mức trung bình (baseline weight). Vòng háng sẽ nhỏ lại. Mỡ tan trong cơ thể.
Sau đây là những lời khuyên cho phụ nữ tới thời kỳ mãn kinh. Mục đích chính là để giúp giảm cân hay giảm mập:
- Giảm calories hàng ngày (khoảng 1000 tới 1200 calories cho phụ nữ).
- Giảm mỡ trong đồ ăn (khoảng 30 phần trăm tổng số lượng calories).
- Tập thể dục nhiều hơn (ít ra là 30 phút mỗi ngày).
- Đọc thêm tài liệu giảm mỡ, giảm mập (National Institutes of Health, Obes Res , Suppl 2: 51S, 1998).
Nếu ăn uống lành mạnh, đúng tiêu chuẩn và tập thể dục đều đặn không những sẽ giúp phụ nữ giảm mập, người thon thả, giảm vòng háng, mà còn phòng ngừa được nhiều chứng bệnh như cao huyết áp, tiểu đường, mỡ cao trong máu. Nói chung, sẽ giảm cơ nguy bệnh tim mạch, giúp phụ nữ sống lâu, trường thọ.
(Bài này viết với mục đích nâng cao kiến thức, không dùng để tự trị liêu. Nếu bạn có thắc mắc về tình trạng sức khỏe hay thuốc men, xin hỏi bác sĩ gia đình).
Bác sĩ Trần Mạnh Ngô, M.D., Ph.D., FAAFP; E-mail: nmtran@hotmail.com; Điện thoại: (714) 547-3916.
Gửi ý kiến của bạn
Khảo cứu của Gs Javier Espinosa (Rochester Institute of Technology in America) cho biết là ông chồng quá lệ thuộc vào bà vợ về tình cảm, tinh thần và về thể xác. Vợ (VN) được xem như là người chăm sóc chồng (caregiver). Trăm việc nhỏ lớn đều do một tay vợ già quán xuyến, lo hết và nắm hết. Từ việc con cái, nhà cửa ngăn nắp, sạch sẽ, tiền bạc dành dụm, bảo vệ hạnh phúc gia đình, canh giữ, kiểm soát ông chồng khỏi bị bà khác sớt đi mất…
Chồng quá ỷ lại vào vợ cho nên khi bả chết bất thình lình thì ông bị chới với, stress tột độ, mất người săn sóc nên ảnh hưởng đến sức khỏe. Thường một thời gian ngắn sau thì ổng cũng lót tót theo bả về bên kia thế giới.
Chết phải là một chuyến du lịch tuyệt vời vì chưa có một ai đã trở về!(“La mort doit être un beau voyage puisque personne n'en est revenue”).
Thông thường trong những dịp Tết, người đời thường chúc tụng lẫn nhau sống thọ đến trăm tuổi.
Không phải ai muốn chết lúc nào là chết được đâu. Phải tới số mới chết. Trời kêu ai nấy dạ mà
Sống quá thọ có tốt, có cần thiết không?
Không có ai nghĩ giống ai hết. Đặt câu hỏi như trên có thể làm nhiều người cảm thấy khó chịu, nhưng đó là sự thật.
Tuổi thọ (longévité) trong điều kiện sức khoẻ bình thường, không ngừng gia tăng thêm lên mãi tại các quốc gia kỹ nghệ giàu có... Sự gia tăng nầy thật ra phải được xem như là một sự kéo dài của tuổi trẻ (jeunesse) hơn là một sự kéo dài của…tuổi già (vieillesse).
Tại sao chúng ta già? Tuổi thọ đến lúc nào sẽ dừng lại? Nhân loại đã đạt được đến mức nầy hay
chưa?
Chúng ta chỉ có thể tung hoành trong một ngày thật ngắn ngũi mà thôi.
Hãy trân quý ngày hôm nay.
Chúng ta sẽ mất tinh thần, sẽ mất hết niềm tự tin cũng như sự can đảm, và cuộc sống chúng ta sẽ chìm đi nếu chúng ta để gánh nặng của ngày hôm qua và của ngày mai chồng chất thêm vào gánh nặng của ngày hôm nay.
Không phải những kinh nghiệm của ngày hôm nay làm chúng ta thất vọng, nhưng đó chính là những đắng cay, hối hận, dằn vặt của ngày hôm qua cùng những nỗi lo ngại, ưu tư của ngày mai chưa đến, đã làm u ám vẫn đục ngày hôm nay.
Vậy hãy sống trọn vẹn cho ngày hôm nay mà thôi.
Từ cuối tháng 12/2019 đến hôm nay là cuối tháng 3 / 2020, biến động đại dịch corona (covid 19) đã gieo tang tóc và chết chóc khắp cả thế giới-Bấn loạn khắp nơi không biết chừng nào dứt đây? Từ sáng sớm tới khuya Tv, internet không ngừng tin tức về đại dịch với số nạn nhân cập nhật từng giờ một…Tác giả muốn khùng đây vì bị phobia ám ảnh tinh thần. Chết vẫn còn là một việc cấm kỵ tabou, một điều quá bí ẩn đối với tất cả mọi người. Từ trước tới giờ vẫn chưa có người quá vãng nào trở lại dương thế để kể lại cho bà con ta nghe với.
Muối ăn (NaCl) là những hạt mầu trắng, vị mặn, tách ra từ nước biển hoặc khai thác từ mỏ di tích của biển. Đây là một chất cần thiết cho mọi sinh vật nhưng cũng có nguy cơ gây bệnh nếu dùng quá nhiều. Muối ăn được dùng từ thuở rất sớm trong lịch sử loài người. Trước đây, vì khan hiếm, nên muối là nguồn lợi mà nhiều lãnh chúa tranh giành. Ngày nay, nhờ kỹ thuật tinh chế tân tiến, muối được sản xuất dễ dàng, nhiều hơn và rẻ hơn.
Lục Súc Tranh Công là một truyện cổ Việt Nam mang nhiều ý nghĩa nhân sinh đáng suy gẫm. Có sáu con vật được chủ nuôi chung trong nhà là trâu, chó, ngựa, dê, gà và lợn. Nếp sống đang hài hòa thân thiện thì không hiểu tại sao một hôm lục súc ta lại có một cuộc bàn tròn “kiểm thảo” kể công của mình và chê bai súc khác. Chủ nhà dựa cột lắng nghe.
Ngày nay, rất nhiều nhà khoa học đều khuyên chúng ta nên giảm bớt việc ăn thịt đỏ (thịt bò, thịt heo, thịt dê cừu, đồ lòng, gan, tim, thận…).
Nên ăn thịt nạc, hoặc thay thế bằng thịt trắng như thịt gà đã lóc da bỏ mỡ, và cũng nên ăn cá 2-3 lần trong tuần.
Trong vài thập niên qua, thiền chánh niệm đã trở nên ngày càng phổ biến, đặc biệt như là phương thức để giảm căng thẳng hay lo lắng và có được cảm nhận cuộc sống hạnh phúc lớn hơn, theo Ingrid Fadelli, trong bài viết “Exploring why mindfulness meditation has positive mental health outcomes” [Khám phá tại sao thiền chánh niệm có nhiều kết quả sức khỏe tinh thần tích cực] được đăng trên trang mạng Medical Xpress, hôm 17 tháng 2 năm 2020.
Trong mấy tuần lễ vừa qua, thịt đỏ (red meat) lại được y giới cũng như truyền thông báo chí và người tiêu thụ bàn tán, nhắc nhở. Đó là sau khi có một nghiên cứu về rủi ro của ăn nhiều thịt đỏ do Viện Ung thư quốc gia Hoa Kỳ thực hiện “Ăn nhiều thịt đỏ tăng rủi ro mắc bệnh Viêm Khớp Thấp gấp hai lần.”
Người Việt Phone
Không còn nghi ngờ gì nữa, khẩu trang đã đóng một vai trò trung tâm trong các chiến lược đối đầu với dịch bệnh COVID-19 của chúng ta. Nó không chỉ giúp ngăn ngừa SARS-CoV-2 mà còn nhiều loại virus và vi khuẩn khác.
Hôm thứ Hai (06/07/2020), chính quyền Mỹ thông báo sinh viên quốc tế sẽ không được phép ở lại nếu trường chỉ tổ chức học online vào học kỳ mùa thu.
Đeo khẩu trang đã trở thành một vấn đề đặc biệt nóng bỏng ở Mỹ, nơi mà cuộc khủng hoảng Covid-19 dường như đã vượt khỏi tầm kiểm soát.
Trong khi thế giới đang đổ dồn tập trung vào những căng thẳng giữa Mỹ với Trung Quốc, thì căng thẳng tại khu vực biên giới Himalaya giữa Trung Quốc và Ấn Độ vào tháng 05/2020 đã gây ra nhiều thương vong nhất trong hơn 50 năm.
Ủy ban Tư pháp Hạ viện Mỹ cho biết các CEO của 4 tập đoàn công nghệ lớn Amazon, Apple, Facebook và Google đã đồng ý trả lời chất vấn từ các nghị sĩ Quốc hội về vấn đề cạnh tranh trong ngành công nghệ.
Copyright © 2020 vietbao.com All rights reserved 