COVID "vaccine booster": chích hay không chích?

30/03/202216:58:00(Xem: 2122)

Sức khỏe

vaccine


Li ta: Đây là ý kiến cá nhân, không phản ảnh quan điểm của nhiệm sở, và chỉ có mục đích phổ biến kiến thức đại cương, không thể thay thế những ý kiến của bác sĩ của độc giả.

Hôm nay, CDC và FDA tuyên bố là chính phủ cho phép chích mũi vaccine thứ tư cho những người từ 50 tuổi trở lên và cả những người từ 12 tuổi trở lên nhưng cơ thể không thể kháng bệnh như người bình thường. Các cơ quan liên bang đã đi đến quyết định này vì họ sợ rằng con vi khuẩn omicron có thể sẽ mang đến nhiều hiểm họa cho Hoa kỳ, tương tự như những gì đã xẩy ra cho châu Âu.

Tại sao FDA và CDC cho phép chích thêm mũi vaccine thứ tư và chúng ta có nên hay không? Câu trả lời cũng có phần phức tạp vì có nhiều cách nhìn cho vấn đề này.

Trước hết, tưởng cũng nên đề cập đến là vào cuối năm 2021, con vi khuẩn gây ra COVID đã biến dạng thành omicron. Bệnh COVID lai một lần nữa bùng phát trên toàn thế giới. Thực vậy, theo tài liệu của CDC thì kể từ ngày 5 tháng 2, 2022 đến hôm nay ngày 29 tháng 3, 2022 tất cả bệnh COVID ở Mỹ đều từ các biến thể của omicron mà ra. 

Omicron dễ lây hơn các con vi khuẩn COVID khác, thí dụ như delta. Bệnh COVID từ omicron thông thường thì nhẹ hơn delta nhưng vẫn có thể làm thiệt mạng bệnh nhân.  Hơn nữa vì đây là bệnh mới được phát hiện hai năm trước nên hậu quả lâu dài vẫn còn là một ẩn số. 

Vì những quan tâm này, và vì một số lớn người dân Do Thái bị nhiễm COVID mặc dù đã chích 3 mũi vaccines (2 doses và 1 booster shot), vào ngày 2 tháng 1 năm 2022, bộ Y tế Do Thái đã bắt đầu thử  cho chích mũi vaccine thứ tư cho những người từ 60 tuổi trở lên, bệnh nhân có nguy cơ cao (high risk), hoặc là nhân viên y tế. Từ ngày 10 tháng 1, 2022 đến ngày 20 tháng 2, 2022 có 328,597 người được chích mũi vaccine thứ tư sau khi họ đã được chích mũi vaccine thứ ba bốn tháng trước đó, hoặc lâu hơn nữa. Sau 40 ngày theo dõi, kết quả cho thấy là chỉ có 92 người trong số 328,597 người chích mũi thứ tư bị thiệt mạng vì COVID, trong khi ở nhóm 234,868 người không được chích mũi thứ tư thì có đến 232 người tử vong vì COVID. Tuy chưa được giới khoa học nghiên cứu kỹ về kết quả này vì bên Do Thái chỉ mới công bố hôm tuần trước, những con số kể trên cho thấy việc chích mũi vaccine thứ tư có triển vọng tốt. Và đây là một trong những lý do mạnh nhất để chúng ta quyết định chích mũi thứ tư.

Tuy nhiên, một điều quan trọng nên biết là sự công nghiệm của các COVID vaccine hiện đang có sẽ giảm dần với thời gian. Thông thường mà nói thì ở thời điểm 4 tháng sau khi chích mũi thứ hai thì chỉ còn hiệu quả độ 60%. Nếu chích thêm mũi thứ ba thì tăng lên độ 90% nhưng rồi lại từ từ xuống 78% 4 tháng sau khi chích. Vì thế, một câu hỏi thường được đặt ra là thời điểm nào là tốt cho việc chích mũi thứ tư. Tốt nhất là chích khi cơn dịch omicron sắp bộc phát, nhưng khoa học chưa đủ tiến bộ để có thể dự đoán chính xác.

Vì những lý do kể trên và vì một vài khó khăn khác của nền y tế cộng đồng, hiện thời trong giới y khoa chưa có một quyết định nhất trí về tuyên bố của FDA và CDC. Tuy nhiên, nếu chúng ta trên 50 tuổi, hoặc có vấn đề về kháng bệnh, việc chích thêm mũi vaccine thứ tư là điều quan trọng cần nên tham khảo với bác sĩ gia đình. Cá nhân tôi, nếu trên 70 và đã chích mũi thứ ba hơn 4 tháng trước đây, tôi sẽ làm hẹn với bác sĩ trong tuần này.

Nguyễn C. Cường, M.D., AGAF, FASGE, FACG

Associate Dean for Global Professional Education, Mayo Clinic



Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Theo Viện Ung Thư Quốc Gia (National Cancer Institute – NCI), bàng quang khi rỗng có kích thước và hình dạng bằng trái lê. Tuy nhiên, nó có thể giãn ra lớn hơn nhiều khi cần thiết, và co trở lại khi trống. Trên thực tế, nó có thể chứa khoảng 16 ounce (gần nửa lít) nước tiểu cùng một lúc trong từ hai đến năm tiếng đồng hồ một cách thoải mái, theo Thư viện Y khoa Quốc gia Hoa Kỳ (U.S. National Library of Medicine – NLM).
Ông bà ta có câu: “Thùng rỗng kêu to.” Và hóa ra theo góc nhìn khoa học thì điều này cũng có phần đúng. Một nghiên cứu gần đây cho thấy những người sở hữu trí tuệ về sự khiêm tốn thường sẽ thông minh hơn. Nghiên cứu mới được công bố trên Journal of Positive Psychology. Tác giả chính là Elizabeth J. Krumrei-Mancuso, từ Trường Pepperdine University, đã làm việc cùng với nhóm của bà để nghiên cứu một khái niệm mà họ gọi là trí tuệ về sự khiêm tốn (intellectual humility). Trí tuệ về sự khiêm tốn là khả năng chấp nhận sai lầm về mặt trí tuệ (intellectually fallible) một cách cởi mở và điềm đạm.
Hành tinh của chúng ta đang chứa rất nhiều rác. Kể từ cuộc Cách Mạng Công Nghiệp, nhân loại đã sản xuất ra 30 ngàn tỷ tấn hàng hóa – từ những tòa nhà chọc trời và những cây cầu đến quần áo và bao ni-lông. Phần lớn chúng vẫn còn đó, dưới dạng rác thải. Trên thế giới, mỗi ngày có thêm 350 triệu tấn rác được ‘bổ sung’ vào con số trên. Tệ hơn nữa, phần lớn rác thải đều không được kiểm soát đàng hoàng – chúng bị đổ đầy trên đất liền, trên nước và tại các bãi rác lộ thiên ở các thành phố và thị trấn. Điều này không chỉ khiến mọi người gặp rủi ro nghiêm trọng về sức khỏe, mà còn gây hại cho thực vật, đất đai, và cả đại dương. Suy nghĩ về mớ rác mà con người chúng ta đang tạo ra có thể khiến quý vị bị choáng.
Một nghiên cứu mới tiết lộ những gì xảy ra trong bộ não trong những giây phút cuối đời của chúng ta. Khi các khoa học gia ghi lại sóng não của một người đàn ông sắp chết, dường như các ký ức đã lóe lên vài giây trong não trước và sau khi tim ông ngừng đập. Nghiên cứu đầu tiên thuộc loại này cho thấy chúng ta có thể hồi tưởng lại một loạt ký ức khi cận kề cái chết.
Mặc dù các tác động của COVID-19 đối với phổi và hệ hô hấp đã được biết rõ, nhưng ngày càng có nhiều nghiên cứu cho thấy rằng virus này cũng đang ảnh hưởng đến tim, với các tác động có thể là dài hạn. Trong một bài thuyết trình tại cuộc họp thường niên của Hiệp hội Vật lý Sinh học, một nhóm khoa học lý sinh quốc tế, Tiến sĩ Andrew Marks, chủ nhiệm khoa sinh lý học tại Đại học Columbia, và các đồng nghiệp của ông đã báo cáo về những thay đổi trong mô tim của bệnh nhân COVID-19 chết vì căn bệnh này, với một số người bệnh cũng có tiền sử bệnh tim. Nhóm nghiên cứu đã tiến hành phân tích khám nghiệm tử thi và tìm thấy một loạt các bất thường, đặc biệt là trong cách các tế bào tim điều chỉnh canxi.
Thử nghiệm sinh thiết (sinh thiết mô – tissue biopsy) đi kèm một số rủi ro và thách thức – một số chỗ cần làm sinh thiết có thể khó tiếp cận, chảy máu và đau đớn có thể kéo dài đến một tháng sau khi làm sinh thiết. Chi phí cao và thời gian đợi kết quả có thể lên tới bốn tuần. Với một người đang bị ung thư ác tính, thì đó là cả một vấn đề.
Tết đã đến và xuân đã về. Khi ngày bắt đầu dài ra, đó là thời điểm phù hợp để chăm sóc sức khỏe thể chất và tinh thần tổng thể của quý vị thông qua các hành động tự chăm sóc hàng ngày. Sức khỏe thể chất và sức khỏe tinh thần có mối quan hệ mật thiết với nhau. Sức khỏe cảm xúc, tâm lý và xã hội của chúng ta ảnh hưởng đến cách chúng ta suy nghĩ, cảm nhận và hành động. Việc quan tâm đến tất cả các bộ phận trên cơ thể của chúng ta sẽ giúp xác định cách chúng ta đối phó với căng thẳng, kết nối với người khác và đưa ra những lựa chọn tốt cho sức khỏe.
Tại hội trường 8200 Westminster Blvd, Thành Phố Westminster vào lúc 10 giờ sáng Chủ Nhật ngày 5 tháng 3 năm 2023, Vietnamese Community Health of UCLA (viết tắt là VCH) đã tổ chức buổi Hội Chợ Y Tế để phục vụ những người có lợi tức thấp trong cộng đồng.
Alzheimer và Parkinson là hai trong số các bệnh thần kinh phổ biến nhất dẫn đến sự phá vỡ các tế bào thần kinh của não. Mỗi năm đều có hàng ngàn người phát hiện bị mắc bịnh và vào thời điểm có thể chẩn đoán được, thì não đã bị tổn thương suốt một thời gian dài.
Năm 1984, Bộ trưởng Y tế Hoa Kỳ hứa rằng sẽ có vắc-xin phòng chống HIV/AIDS trong vòng hai năm. Gần 40 năm sau, vắc-xin cũng như thuốc chữa vẫn chưa có. Nhưng trong tuần vừa qua, một nghiên cứu đã được trình bày trên tạp chí Nature mang lại hy vọng mới. Một người đàn ông 53 tuổi ở Düsseldorf đã khỏi bệnh sau khi được cấy ghép tế bào gốc được hiến tặng từ một người miễn dịch với HIV. Như vậy, anh là bệnh nhân HIV thứ ba được chữa khỏi.
Thầy THÍCH PHÁP HÒA sẽ có buổi thuyết pháp tại chùa Bảo Quang vào thứ bẩy ngày 22 tháng 4 năm 2023, lúc 2 giờ chiều
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.