Hôm nay,  

Y Học Đầu Năm: Tản Mạn Về Sức Khoẻ Sản Phụ Và Trẻ Em

31/12/200500:00:00(Xem: 6425)
- * Trẻ Em Bị Quặt Quẹo Bệnh Tật Khi Còn Nhỏ Thường Sống Không Thọ và Không Lớn Cao Được Như Trẻ Bình Thường

Hai khảo cứu gia tại Đại Học Y Khoa University of Southern California vừa loan báo những kết quả nghiên cứu phù hợp vơí khảo cứu gần đây đăng trong báo Science 2005 về tình trạng trẻ em khi còn nhỏ, trưởng thành, bị những bệnh nhiễm trùng, bệnh viêm suốt cả đơì. Viêm là cơ nguyên bệnh tai biến động mạch, như bệnh đau tim hay tai biến mạch máu não.

Những bệnh thông thường trẻ em mắc phải như nhiễm trùng bộ máy hô hấp, tiêu chảy, kiết lỵ và một số bệnh nhiễm trùng khác ngăn trở trẻ em tăng trưởng. Khi bệnh nhiễm trùng thuyên giảm thì trẻ chóng lớn, khỏe mạnh và có đơì sống lâu dài. Trẻ sống trong tình trạng kinh tế thấp kém trong những thành thị kỹ nghệ thường khó tăng trưởng, không cao lớn được.

Những kết quả kể trên nối tiếp những kết quả khảo cứu trước đây cho rằng trẻ bị nhiễm trùng, bị viêm kinh niên, liên hệ nguy cơ bệnh tim mạch và có đời sống ngắn ngủi. Hay nói cách khác, giảm nhiễm trùng liên hệ hiện tượng viêm sẽ giúp trẻ cao lớn hơn. Những kểt quả kể trên dựa theo phân tích xác xuất những tài liệu tử vong tại những nước Thụy Điển, Pháp, Anh Quốc, và Thụy Sĩ. (University of Southern California, 2005)

* Phụ Nữ Phá Thai Hỗn Loạn Tâm Thần Lâu Hơn Phụ Nữ Sẩy Thai

Gs Anne Nordal Broen cùng các đồng nghiêp tại Đại Học Oslo, và Bệnh viện Buskerud tại Drammen, Norway, đồng nghiên cứu phỏng vấn 40 phụ nữ sẩy thai và 80 phụ nữ phá thai.

Những câu hỏi được đặt vào những thơì điểm từ 10 ngày, 6 tháng, 2 năm, 5 năm sau khi hư thai. Những câu hỏi được đưa ra chăm chú vào những cảm nghĩ và đơì sống tâm thần phụ nữ sau khi hư thai bằng cách phá thai hay sẩy thai, những mức độ căng thẳng, lo nghĩ và tình trạng đời sống sau khi hư thai. Kết quả cho thấy phụ nữ sẩy thai bị tâm thần sáo trộn buồn bã trong 6 tháng đầu, nhiều hơn, so với phụ nữ phá thai.

Ngược lại, phụ nữ phá thai buồn rầu lâu hơn, từ 2 tới 5 năm, sau khi hư thai. Phụ nữ phá thai thường có những cảm nghĩ tội lỗi, buồn bã, cố gắng chối bỏ, không muốn suy nghĩ những việc đã làm.

Tuy nhiên so với phụ nữ bình thường trong dân chúng thì phụ nữ phá thai bị xáo trôn tâm thần nhiều hơn trong thơì điểm 10 ngày, 6 tháng, 2 năm và 5 năm, sau khi hư thai. (BMC Journal, 3: 18 December. 2005).

* Có Thai Trễ Tăng Cơ Hội Sinh Con Trai

Bs Luc JM Smith và các cộng sự viên thuộc Đại Học Maastricht, Netherland vừa xuất bản kết quả nghiên cứu 5,283 phụ nữ có bầu sinh con trong thơì gian từ July 2001 tới July 2003. Tất cả mọi phụ nữ có bầu khoảng 14 tuần lễ. Tuổi trung bình là 30.5. 83% có bầu theo ý muốn và 47% phụ nữ sinh con đầu lòng. Kết quả cho thấy: 498 phụ nữ có bầu trễ hơn 12 tháng, sinh con trai, 58%.Trong khi, 4,785 phụ nữ có thai sớm hơn 12 tháng có cơ hội sinh con gái, 51%. Tính toán xác suất thì cứ 4 năm phụ nữ có bầu (tự nhiên) trễ, tăng cơ hội sinh bé trai là 4%.

Phân tích xác xuất kể trên loại trừ những yếu tố khác như tuổi tác, uống rượu, hút lá hay thơì kỳ kinh nguyệt không đều. Trái lại, phụ nữ có bầu theo phương pháp sinh đẻ (cần bác sĩ hiếm muộn giúp đỡ) thì không thấy có sự khác biệt giữa trai và gái, theo thời gian có thai sớm hay trễ. Kết quả kể trên phù hợp vơí lý thuyết cho rằng tinh trùng mang nhiễm sắc thể Y (nam tính) bơi trong tinh dịch mau lẹ hơn tinh trùng mang nhiễm sắc thể X (nữ tính).

Phụ nữ có chất nhờn cổ tử cung khó thụ thai, nhưng nếu có bầu cũng có nhiều cơ hội sinh con trai. Mặc dù số tinh trùng mang nhiễm thể Y hay X bằng nhau, nhưng hầu hết ở mọi nơi trên thế giới thì cứ 105 trẻ trai sinh đời thì lại có 100 trẻ gái ra đơì. (Ấy là chưa kể trẻ trai trong tử cung thường dễ bị hư thai nhiều hơn trẻ gái, tức là tỉ số trẻ trai, theo tường trình kể trên, có thể còn nhiều hơn nữa so vơí trẻ gái). (British Medical Journal, 331: 1437, 2005).

Trần Mạnh Ngô, M.D., Ph.D., F.A.A.F.P.; Điện Thoại: (714) 547-3915; Diễn Đàn Y Khoa: http://groups.yahoo.com/group/DienDanYKhoa/; www.KhoaHoc.Net

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trang đầuTrang trước1234567Trang sauTrang cuối

Trong cuốn tiểu thuyết Chuyện Hai Thành Phố (A Tale of Two Cities) của Charles Dickens, được xuất bản năm 1859 và lấy bối cảnh thời Cách Mạng Pháp, có đoạn viết: “Đó là thời đại tốt đẹp nhất, cũng là thời đại tồi tệ nhất, đó là thời đại của sự khôn ngoan, cũng là thời đại của sự ngu xuẩn.” Đại dịch COVID-19 cũng là một thời đại như thế. Một mặt, khoa học đã cứu sống được nhiều người. Chưa đầy một năm sau khi phát hiện virus, Hoa Kỳ đã tạo ra và thử nghiệm vắc xin, rồi cho sản xuất, phân phối và triển khai tiêm chủng hàng loạt miễn phí cho người dân. Ước tính vắc xin COVID đã cứu được ít nhất 3.2 triệu người chỉ riêng ở Hoa Kỳ. Những thành tựu này tạo ra hy vọng về việc chúng ta có thể nhanh chóng ứng phó với đại dịch trong tương lai.

Hơn một thập niên trước, Shria Kumar, bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa và là chuyên gia nghiên cứu tại Đại học Miami, bắt đầu chú ý đến một dấu hiệu đáng lo ngại. Có một số bệnh nhân ung thư dạ dày đến gặp bà ở độ tuổi rất trẻ, và rất nhiều người là phụ nữ. Khuynh hướng này vẫn tiếp diễn cho đến ngày nay. Các khoa học gia đang nỗ lực tìm hiểu tại sao điều này lại xảy ra. Vào mùa xuân năm ngoái, họ đã xác nhận rằng hiện tượng này đang diễn ra ở Hoa Kỳ. Sau khi kiểm tra hệ thống các cơ sở dữ liệu chứa các thông tin chi tiết về các trường hợp ung thư ở nhiều tiểu bang trên toàn quốc, các nhà nghiên cứu nhận thấy ung thư dạ dày đang gia tăng nhanh hơn ở phụ nữ trẻ.

Wegovy, Ozempic và Mounjaro là các loại thuốc giảm cân và điều trị tiểu đường đã gây được tiếng vang lớn trong lĩnh vực tin tức y tế. Chúng nhắm vào các con đường điều tiết liên quan đến cả bệnh béo phì và tiểu đường, và được nhiều người coi là bước đột phá trong việc kiểm soát cân nặng, đường và huyết áp. Nhưng liệu những loại thuốc này có giải quyết được nguyên nhân gốc rễ của hội chứng chuyển hóa (metabolic disease) không? Điều gì đã thúc đẩy sự phát triển của chúng từ ban đầu?

Gần đây quý vị vừa bị cảm lạnh, cúm, RSV hoặc COVID, bệnh đã qua nhưng mãi vẫn không thể hết ho? Rất nhiều người bị giống như vậy. Triệu chứng này có thể tồn tại trong nhiều tuần sau khi cơ thể chúng ta đã loại bỏ vi-rút. Michael Shiloh, một bác sĩ chuyên nghiên cứu bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Y tế UT Southwestern cho biết những bệnh nhân bị ho thường kể là họ đã bị bịnh từ 8 tuần trước khi đến gặp ông. Ông nói: “Chúng tôi thực sự không thể phát hiện thấy vi rút gì ở những người này nữa nhưng họ vẫn bị ho.”

Bằng cách bắt chước cơ chế bảo vệ của cơ thể chống lại nhiễm trùng do vi khuẩn, một nhóm nghiên cứu ở Lund, Thụy điển hy vọng có thể ngăn chặn tình trạng viêm phát triển thành nhiễm trùng máu, theo đài truyền hình SVT, Thụy điển. Nhiễm trùng máu là tình trạng nhiễm trùng có thể đe dọa tính mạng. Thông thường nguyên nhân là do viêm phổi, nhiễm trùng đường tiểu hoặc nhiễm trùng vết thương. Nghiên cứu từ Lund cho thấy hiện nhiễm trùng huyết phổ biến hơn so với trước đây.

Ngày nay, có nhiều người lớn hơn bao giờ hết đang phải đối mặt với chứng rối loạn khả năng tập trung- thiếu khả năng chú ý, hay ADHD. Người ta nghi ngờ nguyên nhân chính của vấn đề này là do công nghệ hiện đại đang gây áp lực lên não bộ của họ. Trong khi có gần 10% trẻ em được chẩn đoán mắc chứng ADHD, một phân tích tổng hợp gần đây từ nhiều nghiên cứu cho thấy gần 6.8% người lớn mắc chứng ADHD – tăng từ 4.4% vào năm 2003.

Bộ não của chúng ta thường có khuynh hướng tìm kiếm và phản ứng với những điều mang lại sự hài lòng, gọi là phần thưởng. Khi chúng ta đói, bộ não hiểu rằng thức ăn là một phần thưởng, còn khi ta khát, nước sẽ là phần thưởng. Nhưng lạm dụng các chất gây nghiện như rượu và các loại thuốc có thể ảnh hưởng đến các con đường tìm kiếm phần thưởng tự nhiên trong bộ não, tạo ra những ham muốn khó kiểm soát và làm giảm khả năng kiểm soát hành vi của chúng ta.

Aissam Dam, cậu bé 11 tuổi, lớn lên trong một thế giới im lặng tuyệt đối. Em sinh ra đời đã bị điếc và chưa bao giờ nghe thấy bất kỳ tiếng động nào. Khi sống trong một cộng đồng nghèo ở Maroc, em đã học cách diễn đạt bằng ngôn ngữ ký hiệu do chính mình phát minh ra và không được đi học. Năm ngoái, sau khi chuyển đến Tây Ban Nha, gia đình đưa em đến gặp một chuyên gia về thính giác, người đã đưa ra một gợi ý đáng ngạc nhiên: Aissam có thể đủ điều kiện tham gia thử nghiệm lâm sàng sử dụng liệu pháp gen. Vào ngày 4 tháng 10, Aissam được đưa đến điều trị tại Bệnh viện Nhi đồng Philadelphia, trở thành người đầu tiên được điều trị bằng liệu pháp gen ở Hoa Kỳ cho bệnh điếc bẩm sinh. Mục đích là cung cấp cho em thính giác, nhưng các nhà nghiên cứu không biết liệu phương pháp điều trị này có hiệu quả hay không, và nếu có thì em sẽ nghe được bao nhiêu.

Sau mùa lễ cuối năm là lúc các bậc phụ huynh lo lắng về con đường đại học của con cháu mình. Những con số điểm, những chữ viết tắt như GPA, SAT và ACT sẽ làm phụ huynh nhức đầu và chúng ta sẽ bàn lại về vai trò các điểm này và nhất là tương quan giữa SAT và IQ trong khung cảnh của các thay đổi gần đây ở Mỹ. Năm ngoái, Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ quyết định cấm dùng màu da, nguồn gốc sắc tộc để quyết định tuyển chọn một ứng viên, từ chối không cho Đại học Harvard thực hành “tác dụng khẳng định” (affirmative action) để tăng sỉ số da màu không được đại diện đúng mức so với tỷ lệ trong dân số nói chung. Một trong những biện pháp được dùng để giảm bớt sỉ số dân Á Châu là gạt bỏ kết quả kỳ thi SAT hoặc giảm bớt tầm quan trọng của SAT, vì người gốc Á Châu có điểm SAT cao hơn nhiều so với các sắc dân khác.

Hội chứng người cứng đơ (Stiff Person Syndrome – SPS) là một căn bịnh có thể gây co thắt dữ dội và làm suy nhược các cơ, nhưng hầu hết mọi người đều không biết gì về nó mãi cho đến cuối năm ngoái, khi nữ danh ca Celine Dion công bố tình trạng bịnh của mình. Chứng rối loạn thần kinh và tự miễn dịch hiếm gặp này được cho là chỉ ảnh hưởng đến 1 hoặc 2 người trong một triệu người – và hai phần ba trong số những người bị là phụ nữ.
Trang đầuTrang trước1234567Trang sauTrang cuối
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.