Hôm nay,  

Tin Mới Y Học Trong Tuần: Thể Dục Giúp Tế Bào Não, Thuốc Kháng Sinh, Cảm Cúm

06/12/200800:00:00(Xem: 10154)
Tin Mới Y Học Trong Tuần: thể dục giúp tế bào não, thuốc kháng sinh, cảm cúm
Bs Trần Mạnh Ngô
 Tập Thể Dục Giúp Tăng Trưởng Tế Bào Gốc Của Não
Bs Chih-Wei Wu và các đồng nghiệp nghiên cứu chuột chia làm nhiều lứa tuổi khác nhau, từ 3 tháng tới 7, 9 tháng (thời gian trung bình chuột có thể sống được), 13 và 24 tháng. Cho chuột chạy máy từ 1 tơí 4 giờ mỗi ngày. Thử nghiệm bao gồm theo dõi tế bào não phát triển, tuổi tác chuột, thời gian chuột chạy máy, lượng corticosterone trong huyết thanh, và yếu tố brain-derived neurotrophic factor (BNNF) và mức thụ thể TrkB trong hải mã não. Kết quả cho biết hiện tượng phát triển tế bào não thuyên giảm ở đám chuột 9 tháng. Lượng tế bào não giảm khoảng 5% vùng ở chuột tuổi 9 tháng so sánh vơí chuột non (3 hay 7 tháng). Thể dục giúp tế bào não không giảm sút mau lẹ. Hay nói cách khác tế bào não còn tăng cao hơn tới 200% so sánh vơí trường hợp chuột không được chạy máy. Tế bào não mới tồn tại lâu hơn, 170%, so vơí chuột 9 tháng, không được chạy máy. Chuột chạy máy (giống như người khi tập thể dục) sản xuất tế bào gốc nhiều hơn, tế bào gốc trưởng thành tốt đẹp hơn trong trường hợp chuột còn non so sánh vơí chuột già.
Trong một số tài liệu khác, tế bào gốc não tồn tại lâu hơn sau khi súc vật ra đời. Nguyên nhân chính do nhiều kích thích tố như yếu tố tăng trưởng, kích thích tố prolactin và chorionic gonadotropin. Trong một nghiên cứu khác nữa do Viện Nghiên Cứu Sahlgrenska ở Gothenburg cho biết tập thể dục giúp tế bào gốc tăng trưởng. Thử nghiêm chuột cho thấy hoạt động (behavior) chuột sau khi bị xạ trị đã khá hơn. Chuột bị xạ trị hoạt động mạnh mẽ hơn sau khi cho chạy máy. Ngoài ra, tế bào não thành lập trong não chuột xạ trị bành trướng ít hơn so vơí chuột không xạ trị. Tập thể dục sẽ giúp não đỡ bị hư hại hơn sau khi xạ trị. Nghiên cứu tại Đại Học Auckland, New Zealand, khuyến cáo tâp thể dục sẽ giúp tế bào não hoàn chỉnh khá hơn sau khi xạ trị. Tham Khảo: 1) Journal of Applied Physiology, November 2008, 2) Exercise increases Neural Stem Cell, StemCellPatents.com, 3) Proceedings of the National Academy of Sciences Early Edition, 2008.
Thuốc Kháng Sinh và Cảm Cúm"

Bs Peterson và các đồng nghiệp nghiên cứu 162 bệnh nhân khám bệnh tổng quát trong 10 năm, từ 1991 tới 2001. Nghiên cứu tập trung vào bệnh nhân bị cảm cúm (upper respiratory infection), đau cổ họng, đau tai, nhiễm trùng phổi, không kể bệnh sưng phổi.
Theo dõi biến chứng bao gồm hạch hạnh nhân (amydale) bị làm mủ, viêm xương chũm (mastoid), sưng phổi, nhiễm trùng phổi. Theo dõi trong vòng một tháng sau khi bệnh nhân vừa khám bệnh lần đầu tiên đã cho uống thuốc kháng sinh so sánh với bệnh nhân không cho thuốc kháng sinh ngay lúc đầu. Nghiên cứu bao gồm 1,081,000 trường hợp bị viêm bộ máy hô hấp, nhiễm trùng cảm cúm, 1,065,088 trường hợp bị đau cổ họng, 459,876 trường hợp bị nhiễm trùng tai giữa, và 749,839 trường hợp bị nhiễm trùng phổi. Nguy cơ có vẻ giảm đi khi bệnh nhân được uống kháng sinh sớm hơn một tháng, đặc biệt đối vơí người già. Tỉ lệ người già trên 65 tuổi chữa kháng sinh một tháng sớm giảm nguy cơ sưng viêm phổi 1.5% so vơí bệnh nhân cho trụ sinh một tháng trễ hơn, tỉ lệ viêm sưng phổi chỉ giảm được 4%. Kết quả cho thấy dùng trụ sinh hay kháng sinh sớm chưa thể chứng minh được là sẽ giảm nguy cơ biến chứng do nhiễm trùng cơ quan hô hấp (như cảm cúm), đau cổ họng hay viêm tai. Tuy nhiên, nếu dùng trụ sinh cho người già sớm hơn có thể giảm nguy cơ viêm sưng phổi.
Ngày nay, nhân loại sống còn là nhờ có nhiều kháng sinh mạnh. Nhưng nếu dùng kháng sinh bừa bãi và không đúng lúc sẽ đưa tơí hiện tượng vi trùng pneumococcus kháng Penicilline và nhiều kháng sinh khác nữa. Bởi vậy, y khoa phòng ngừa như thuốc chủng cúm và ngừa sưng viêm trở nên càng ngày càng quan trọng. 90% bệnh sưng phổi người già là do vi trùng pneumococcus. Theo Hội Bệnh Phổi Hoa Kỳ thì khi bị viêm sưng phổi, túi không khí trong phổi sẽ chứa đầy mủ. Không khí không thể tới máu. Bởi vậy sưng phổi gây tử vong. Năm 2000, tử vong sưng phổi và cảm cúm ở Hoa Kỳ đứng hàng thứ 7.
Tham khảo:1) BMJ, 335: 982, 2007; 2) American Lung Association; 3) Basic Facts About Treatment for Pneumonia - 2008 - State of New Jersey Department of Health and Senior Services.
Bs Trần Mạnh Ngô, M.D., Ph.D.; E-mail: nmtran@hotmail.com; Xin mời ghé thăm Y Dược Ngày Nay, www.yduocngaynay.com, một trang Web Y Khoa của người Việt viết cho người Việt.

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trang đầuTrang trước1234567Trang sauTrang cuối

Thử tưởng tượng rằng chỉ cần uống một viên thuốc là quý vị sẽ tràn trề năng lượng, da dẻ mịn màng, và tim mạch khỏe re? Các viễn cảnh hấp dẫn này vẫy gọi mãnh liệt mỗi khi chúng ta dạo quanh qua các quầy hàng bán các loại thực dược phẩm bổ dưỡng trong hiệu thuốc, từ các loại viên uống dầu cá (fish oil), bột collagen (collagen powder), kẹo bổ sung ma-giê và muôn hình vạn trạng các loại vitamin.

Hơn một thập niên từ sau cái chết bất ngờ của mẹ, Sehrish Sayani mắc chứng rối loạn tâm thần hậu chấn (PTSD). Suốt những năm đó, những cơn hoảng loạn dữ dội nhất đã giảm dần, nhưng các triệu chứng như nghi ngại thái quá (hypervigilance), trở nên đặc biệt nhạy cảm với một số yếu tố và những giấc ngủ chập chờn đã trở nên quen thuộc trong cuộc sống của cô.

Trong cuốn tiểu thuyết Chuyện Hai Thành Phố (A Tale of Two Cities) của Charles Dickens, được xuất bản năm 1859 và lấy bối cảnh thời Cách Mạng Pháp, có đoạn viết: “Đó là thời đại tốt đẹp nhất, cũng là thời đại tồi tệ nhất, đó là thời đại của sự khôn ngoan, cũng là thời đại của sự ngu xuẩn.” Đại dịch COVID-19 cũng là một thời đại như thế. Một mặt, khoa học đã cứu sống được nhiều người. Chưa đầy một năm sau khi phát hiện virus, Hoa Kỳ đã tạo ra và thử nghiệm vắc xin, rồi cho sản xuất, phân phối và triển khai tiêm chủng hàng loạt miễn phí cho người dân. Ước tính vắc xin COVID đã cứu được ít nhất 3.2 triệu người chỉ riêng ở Hoa Kỳ. Những thành tựu này tạo ra hy vọng về việc chúng ta có thể nhanh chóng ứng phó với đại dịch trong tương lai.

Hơn một thập niên trước, Shria Kumar, bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa và là chuyên gia nghiên cứu tại Đại học Miami, bắt đầu chú ý đến một dấu hiệu đáng lo ngại. Có một số bệnh nhân ung thư dạ dày đến gặp bà ở độ tuổi rất trẻ, và rất nhiều người là phụ nữ. Khuynh hướng này vẫn tiếp diễn cho đến ngày nay. Các khoa học gia đang nỗ lực tìm hiểu tại sao điều này lại xảy ra. Vào mùa xuân năm ngoái, họ đã xác nhận rằng hiện tượng này đang diễn ra ở Hoa Kỳ. Sau khi kiểm tra hệ thống các cơ sở dữ liệu chứa các thông tin chi tiết về các trường hợp ung thư ở nhiều tiểu bang trên toàn quốc, các nhà nghiên cứu nhận thấy ung thư dạ dày đang gia tăng nhanh hơn ở phụ nữ trẻ.

Wegovy, Ozempic và Mounjaro là các loại thuốc giảm cân và điều trị tiểu đường đã gây được tiếng vang lớn trong lĩnh vực tin tức y tế. Chúng nhắm vào các con đường điều tiết liên quan đến cả bệnh béo phì và tiểu đường, và được nhiều người coi là bước đột phá trong việc kiểm soát cân nặng, đường và huyết áp. Nhưng liệu những loại thuốc này có giải quyết được nguyên nhân gốc rễ của hội chứng chuyển hóa (metabolic disease) không? Điều gì đã thúc đẩy sự phát triển của chúng từ ban đầu?

Gần đây quý vị vừa bị cảm lạnh, cúm, RSV hoặc COVID, bệnh đã qua nhưng mãi vẫn không thể hết ho? Rất nhiều người bị giống như vậy. Triệu chứng này có thể tồn tại trong nhiều tuần sau khi cơ thể chúng ta đã loại bỏ vi-rút. Michael Shiloh, một bác sĩ chuyên nghiên cứu bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Y tế UT Southwestern cho biết những bệnh nhân bị ho thường kể là họ đã bị bịnh từ 8 tuần trước khi đến gặp ông. Ông nói: “Chúng tôi thực sự không thể phát hiện thấy vi rút gì ở những người này nữa nhưng họ vẫn bị ho.”

Bằng cách bắt chước cơ chế bảo vệ của cơ thể chống lại nhiễm trùng do vi khuẩn, một nhóm nghiên cứu ở Lund, Thụy điển hy vọng có thể ngăn chặn tình trạng viêm phát triển thành nhiễm trùng máu, theo đài truyền hình SVT, Thụy điển. Nhiễm trùng máu là tình trạng nhiễm trùng có thể đe dọa tính mạng. Thông thường nguyên nhân là do viêm phổi, nhiễm trùng đường tiểu hoặc nhiễm trùng vết thương. Nghiên cứu từ Lund cho thấy hiện nhiễm trùng huyết phổ biến hơn so với trước đây.

Ngày nay, có nhiều người lớn hơn bao giờ hết đang phải đối mặt với chứng rối loạn khả năng tập trung- thiếu khả năng chú ý, hay ADHD. Người ta nghi ngờ nguyên nhân chính của vấn đề này là do công nghệ hiện đại đang gây áp lực lên não bộ của họ. Trong khi có gần 10% trẻ em được chẩn đoán mắc chứng ADHD, một phân tích tổng hợp gần đây từ nhiều nghiên cứu cho thấy gần 6.8% người lớn mắc chứng ADHD – tăng từ 4.4% vào năm 2003.

Bộ não của chúng ta thường có khuynh hướng tìm kiếm và phản ứng với những điều mang lại sự hài lòng, gọi là phần thưởng. Khi chúng ta đói, bộ não hiểu rằng thức ăn là một phần thưởng, còn khi ta khát, nước sẽ là phần thưởng. Nhưng lạm dụng các chất gây nghiện như rượu và các loại thuốc có thể ảnh hưởng đến các con đường tìm kiếm phần thưởng tự nhiên trong bộ não, tạo ra những ham muốn khó kiểm soát và làm giảm khả năng kiểm soát hành vi của chúng ta.

Aissam Dam, cậu bé 11 tuổi, lớn lên trong một thế giới im lặng tuyệt đối. Em sinh ra đời đã bị điếc và chưa bao giờ nghe thấy bất kỳ tiếng động nào. Khi sống trong một cộng đồng nghèo ở Maroc, em đã học cách diễn đạt bằng ngôn ngữ ký hiệu do chính mình phát minh ra và không được đi học. Năm ngoái, sau khi chuyển đến Tây Ban Nha, gia đình đưa em đến gặp một chuyên gia về thính giác, người đã đưa ra một gợi ý đáng ngạc nhiên: Aissam có thể đủ điều kiện tham gia thử nghiệm lâm sàng sử dụng liệu pháp gen. Vào ngày 4 tháng 10, Aissam được đưa đến điều trị tại Bệnh viện Nhi đồng Philadelphia, trở thành người đầu tiên được điều trị bằng liệu pháp gen ở Hoa Kỳ cho bệnh điếc bẩm sinh. Mục đích là cung cấp cho em thính giác, nhưng các nhà nghiên cứu không biết liệu phương pháp điều trị này có hiệu quả hay không, và nếu có thì em sẽ nghe được bao nhiêu.
Trang đầuTrang trước1234567Trang sauTrang cuối
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.