Báo Mỹ: Dân Việt Ở San Jose Quý Trọng DB Trần Thái Văn
(Nhan đề do VB đặt lại cho gọn với khổ báo.)
- Dân biểu Quận Cam có nhiều ngươì ái mộ ở vùng Nam Vịnh (San Francisco).
- "Chúng tôi có cảm tưởng như mình có một người bạn đại diện ở Sacramento. Mặc dù ông không phải là người ở đây. Nhưng ông lắng nghe nguyện vọng của chúng tôi," Bà Helen Dương nói, một thành viên trong Hội Đồng Quản Trị của Tổ Chức Di Sản Người Việt, The Viet Heritage Society.
Đầu đội chiếc nón công nhân xây cất của thành phố San Jose, Dân Biểu Trần Thái Văn dùng cái xẻng đào xới đất tượng trưng cùng với một số thân hào nhân sĩ địa phương trong buổi lễ hạ thổ khởi công xây cất Vườn Hoa Di Sản Việt tại San Jose.
Sau buổi lễ, ông đi bộ một đoạn ngắn trong công viên Kelly Park, dân chúng đến dự lễ thường chặn ông lại để chuyện trò. Hình ảnh này cho thấy dân vùng Nam Vịnh San Francisco quí trọng Dân Biểu Trần Thái Văn. Một vị bác sĩ đề nghị mở cuộc vận động gây quĩ tranh cử cho ông. Dân biểu Mike Honda đã bị lu mờ trước sự mến chuộng của dân chúng dành cho ông Văn, và một phụ tá của Nghị Viên Hội Đồng Thành Phố San Jose Dave Cortese mong muốn Dân Biểu Văn nhận lời bảo trợ, khi ông ra tranh cử vào năm 2008.
Theo chân Dân Biểu Trần Thái Văn suốt một ngày, mới hiểu ngay được vì sao ông là một khuôn mặt chính trị rất quan trọng, và có nhiều ảnh hưởng trong khối dân đông đảo người Việt ở San Jose. Đối với những người không phải là người Việt, thì ông chính là cái gạch nối thiết yếu của khối cử tri ngày càng đông ở Vùng Nam Vịnh. Mặc dù ông không phải là đại diện chính thức của họ.
Ông Trần Thái Văn, năm nay 41 tuổi, thuộc đảng Cộng Hòa, được bầu làm dân biểu của Quận Cam (Địa hạt 68), một nơi cách xa gần 400 dậm. Đây không phải là vấn đề (với người Việt tại San Jose).
Tại San Jose, người Mỹ gốc Việt dù già hay trẻ, dù thuộc khuynh hướng bảo thủ hay cấp tiến đều xem ông như là vị đại biểu dân cử của họ ở Hạ viện tiểu bang. Họ mời ông đến tham dự các buổi lễ trong cộng đồng có nhiều người đến dự. Họ đối xử với ông bằng sự kính nể, khiến cho các vị đại diện dân cử địa phương cũng muốn được như ông, và thường thì họ phải lái xe cả hai tiếng đồng hồ để gặp ông ở văn phòng Hạ viện tiểu bang để vận động cho một vấn đề.
"Chúng tôi có cảm tưởng như mình có một người bạn làm đại diện ở Sacramento. Mặc dù ông không phải là dân biểu ở đây, nhưng ông lắng nghe nguyện vọng của chúng tôi", Bà Helen Dương nói, một thành viên trong Hội đồng quản trị của Tổ Chức Di Sản Việt, Việt Heritage Society ở San Jose. Bà mô tả ông Dân Biểu họ Trần như một thành viên danh dự cửa gia đình (cộng đồng người Việt vùng San Jose).
Rời khỏi Việt Nam lúc mới được 10 tuổi, trên một chuyến máy bay vận tải quân sự loại C130, cậu bé tị nạn Trần Thái Văn ngày xưa, nay đã trở thành vị đại biểu dân cử cao cấp nhất trong di sản của người Việt tại Hoa Kỳ, sau khi cử tri ở thành phố Garden Grove và các vùng phụ cận đã chọn ông làm đại diện cho họ tại địa hạt 68 cách đây 2 năm.
Nổi Tiếng Tại Đây (San Jose)
Ông là người thường được nhiều nơi trên toàn quốc mời đến để nói chuyện, đặc biệt là Quận Hạt Santa Clara, nơi có hơn 100,000 người Việt cư ngụ.
Sự nổi tiếng đều có giá của nó. Ông Văn luôn có trang bị vũ khí sau khi nhóm thân Cộng đã nhiều lần hăm dọa đến tính mạng ông. Nhiều nguời trong đại hạt (68) không muốn ông thường xuyên đi thăm San Jose. Chỉ từ tháng Giêng đến nay, ông đã viếng thăm San Jose tất cả 7 lần.
"Nếu như ông ta lo cho những vấn đề của cử tri ở Orange County, rồi ông muốn đi đâu thì đi, kể cả đi nghỉ mát", ông Phạm Kim Long nói, một ứng cử viên cũng thuộc đảng Cộng Hòa đã thất bại trong kỳ tuyển cử sơ bộ trong tháng Sáu vừa qua. Ông Long tiếp tục chỉ trích " Trước hết ông Văn phải làm việc", và cho rằng Dân biểu Văn đã thất bại vì chưa đưa ra một dự luật nào có ý nghĩa.
Trong chuyến lên thăm vào cuối tháng Tám vừa qua, ông Văn và phu nhân, là một người mẫu, đã lưu lại San Jose khoảng chín giờ đồng hồ. Trong lúc bà ngồi bên cạnh đọc lời chỉ dẫn đường đi được ghi vội trên mảnh giấy nháp. Ông Văn cầm tay lái chiếc Mercedes-Benz C320 lái đến những địa điểm hẹn khác nhau: từ chỗ cử hành lễ hạ thổ sang đến nơi ra sách mới của một vị cựu tù nhân chính trị, rồi đi lễ ở nhà thờ giảng bằng tiếng Việt, lại vội vàng chạy sang địa điểm tổ chức gây quĩ tranh cử cho một ứng cử viên người Việt (John Dương) ra tranh cử chức Thị Trưởng thành phố Irvine(Quận Cam). Cuối cùng, đi dự tiệc hội ngộ của các cựu chiến sĩ Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa (Quân đoàn 1).
Trên đường lái xe về nhà ở Sacramento, ông Trần Thái Văn tâm sự: "Đối với nhiều người Mỹ gốc Việt ở California cũng như trên toàn quốc Hoa Kỳ, họ xem tôi như là một biểu tượng, đại diện của cộng đồng."
Điều này không đúng như trong ý định của song thân ông Văn khi ông bà đưa bốn người con thơ rời bỏ Việt Nam hồi năm 1975.
Thân phụ của ông Văn là một Giáo Sư Anh Văn, và thân mẫu của ông là một nha sĩ, cả hai đều mong con mình sau này lớn lên làm việc trong ngành y tế.
Thân phụ của ông Văn, giáo sư Trần Văn Điền năm nay 77 tuổi tâm sự rằng: "Trong gia đình, tôi, nhà tôi và họ hàng chẳng có ai thích thú làm chính trị cả. Hầu hết mấy đứa con của tôi đều làm nghề chuyên môn, tất cả đều làm nha sĩ ngoại trừ cháu Văn. Cháu tự chọn sự nghiệp cho mình ".
Cậu Văn lớn lên tại Arkansas, Texas, Michigan và rồi tại Quận Cam, nơi thân mẫu cậu mở phòng nha khoa. Khi lớn lên cậu theo học tại trường đại học UC Irvine và trở nên một sinh viên hăng say hoạt động chính trị trong giai đoạn cuối thập niên 1980. Cậu thường lên tiếng về tình trạng mất tự do dân chủ ở Việt Nam.
Vào thời điểm khối người Việt ở Quận Cam trở nên đông đúc, và tích cực tham gia vào sinh hoạt chính trị, ông Trần Thái Văn được ông Bob Dornan (Cộng Hòa), là một Dân Biểu Liên bang ở Garden Grove, chú ý và được chọn làm phụ tá (lập pháp). Hai năm sau, ông Văn chuyển sang làm việc với ông Ed Royce, lúc đó còn là Thượng Nghị Sĩ tiểu bang.
Thượng nghị sĩ tiểu bang Ed Royce nhớ lại "Cậu ấy là một thanh niên trẻ, thông minh, hăng say, và có tài ăn nói." Ông Royce bây giờ là một Dân Biểu Liên bang ở Fullerton. Ông nói thêm: "Ngoài đặc điểm là một người trẻ thông minh, cậu ấy còn là một người rất chịu khó làm việc, và có tài động viên được người khác."
Dân biểu Royce khuyến khích cậu nên là dân cử sau khi tốt nghiệp cử nhân khoa chính trị học. Nhưng cậu Văn lại chọn con đường ghi tên theo học Luật tại Đại Học Hamline, ở thành phố St. Paul, tiểu bang Minnesota. Ngoài tiến sĩ luật, cậu còn lấy thêm văn bằng Cao Học Hành Chánh Công Quyền.
Khởi Đầu Sự Nghiệp Với Nhiều May Mắn.
Năm 1992 trở lại California, ông Văn tình nguyện làm phát ngôn viên cho cộng đồng Việt để giải thích cho công chúng (Hoa Kỳ) hiểu được nỗi tức giận của hàng ngàn người di dân gốc Việt đối với thương gia Trần Trường, chủ tiệm cho thuê phim video trong khu Little Saigon. Ông này treo cờ Cộng Sản (Việt Nam) trong cửa tiệm của ông.
Ông Trần Thái Văn nói: "Hành vi của người chủ tiệm này tương tự như nhóm tôn sùng nhà độc tài Hitler đi diễn hành giữa thành phố New York, trước mắt cộng đồng người Do Thái. Hoặc như để cho nhà độc tài Fidel Castro đi khơi khơi giữa khu Little Havana (Florida)".
Ông Văn được bổ nhiệm làm thành viên trong Ủy Ban Kế Hoạch của thành phố Garden Grove, sau đó, ông đã mau chóng tổ chức gây quĩ được $100,000 đô la để tranh cử chức Nghị Viên Hội Đồng Thành Phố.
Bốn năm sau, ông tiến thêm một bước ra tranh cử chức vụ Dân Biểu tiểu bang. Ông được sự tài trợ của nhiều nhà triệu phú Việt trong vùng Thung Lũng Điện Tử. Họ xem ông Văn như một người con cưng của cộng đồng, một ứng cử viên sáng giá.
Ông Lê Văn Chiêu, chủ nhân hệ thống bánh mì Lee Sandwiches, trụ sở đặt tại San Jose đã vui vẻ giải bầy tâm sự "Chúng tôi hết sức hãnh diện có ông Văn.".
Các nhà chính trị địa phương cũng có cùng một suy nghĩ như vậy. Như ông Chuck Reed chẳng hạn. Ông này là Nghị viên thành phố San Jose, đang ra tranh cử chức Thị Trưởng, ông nhận được sự bảo trợ của ông Văn, mặc dù ông Reed biết ông Văn là một Dân Biểu ở phía Nam California. Ông Chuck Reed nói "Cộng đồng người Việt hài lòng về sự thành công của ông Văn."
Hai cô ứng viên Linda Nguyễn và Madison Nguyễn đều tìm đến ông Văn để xin ông bảo trợ trong kỳ tranh cử vào Hội Đồng Thành Phố San Jose năm ngoái. Ông Văn giữ vai trò khách quan, đứng bên ngoài cuộc tranh tài của hai nữ ứng viên người Việt. Riêng đối với cô Madison Nguyễn, ông Văn có nhận xét là cô Madison tìm ra được phương cách và sáng tạo để nhắc nhở cử tri về ảnh hưởng của vị dân biểu này. Cô Madison đã trưng tấm ảnh cô đứng chụp chung với Dân Biểu Trần Thái Văn khi đi vận động tranh cử, và phổ biến tấm ảnh đó trên Website tranh cử của cô. Kết quả là cô đã thắng cử và cô trở thành người Nghị Viên gốc Việt đầu tiên trong Hội Đồng Thành Phố San Jose
Giáo sư Larry Gerston, dạy môn Chính Trị Học tại trường Đại Học San Jose State đã so sánh Dân Biểu Trần Thái Văn với các nhân vật lừng danh như Cesar Chavez hay Mục Sư Martin Luther King Jr.. Ông nói "Người Việt nghĩ đến ông Văn giống như người Mỹ Da Đen nghĩ đến Martin Luther King, và người Mỹ Latin nghĩ đến hai lãnh tụ Cesar Chavez và Dolores Huerta của họ. Những thần tượng của các sắc dân ấy tuy ở xa nhưng khi họ ủng hộ ứng cử viên nào thì sự bảo trợ của họ có tầm ảnh hưởng rất lớn.".
Mặc dù uy tín của Dân Biểu Trần Thái Văn lên cao trong cộng đồng người Việt, một tập thể có khoảng hơn nửa triệu người. Nhưng về mặt soạn thảo luật, thì việc làm của ông rất khiêm tốn.
Trong gần hai năm làm việc ở quốc hội, ông Trần Thái Văn chưa đưa ra đạo luật nào đáng ghi nhớ. Ông có đề nghị khoảng 30 dự án luật, và tám dự án về sau trở thành luật.
Ông Paul Lucas (Dân Chủ), đối thủ của ông Trần Thái Văn trong kỳ bầu cử vào tháng 11 này, không hài lòng về sự làm việc của ông Văn. Ông Lucas nói: "Tôi không nghĩ ông Trần đã làm tròn trách nhiệm của mình." Đơn vị tranh cử của hai người, đa số là cử tri thuộc đảng Cộng Hòa, nên ông Paul Lucas khó có cơ hội thắng được Dân Biểu Trần Thái Văn.
Ông Trần Thái Văn thường ăn mặc rất tề chỉnh, âu phục mầu đậm, tóc ngắn gọn gàng, đã phản bác lại rằng thành quả làm việc của ông không thể chỉ dựa trên số dự thảo luật ông đã đề nghị. Ông Văn đã làm việc rất nhiều trong việc chống lại những "đạo luật bất lợi làm phương hại đến giá trị về nếp sống của người dân California." Ngoài ra, ông cho biết trong một quốc hội đa số thành viên thuộc đảng Dân Chủ, họ quyết định sẵn về số phận của các đạo luật. Vì vậy rất khó cho một dân biểu Cộng Hòa đề xướng một đạo luật mới.
Lãnh tụ đảng Cộng Hòa ở Hạ viện tiểu bang là Dân Biểu George Prescia ở San Diego khen ngợi ông Văn là một người "học hỏi rất mau" và "tuy âm thầm làm việc, nhưng rất khoa học, và có phương pháp". Ông Văn đã phát huy được những mục tiêu của đảng đề ra, và bảo vệ lập trường bảo thủ của đảng Cộng Hòa.
Trách Nhiệm Với Cộng Đồng.
Những người ủng hộ ông Trần Thái Văn nhận thấy ông là một nhà lập pháp có tài, (cùng với Dân biểu Lynn Daucher) vận động thành công Thống Đốc Arnold Schwarzenegger ký sắc lệnh công nhận lá cờ vàng của Việt Nam Cộng Hòa. Cộng đồng (Việt) ghi nhận thời điểm ông đã phản đối khi Quốc Hội California tiếp phái đoàn chính quyền Việt Nam. Ngoài ra, cộng đồng cảm ơn ông đã đưa ra dự luật nghiên cứu để cho phép bánh chưng, một loại bánh bằng gạo nổi tiếng của người Việt có thể giữ thêm được lâu hơn khi bày bán hơn 4 giờ như luật hiện hành.
Là người tiên phong trên bước đường chính trị, Dân Biểu Trần Thái Văn ghi nhận đây là một việc làm "vừa vinh dự, vừa nhiều trách nhiệm", vì ông có nhiều người ủng hộ sinh sống ngoài đơn vị bầu cử của ông.
"Tích cực phục vụ cử tri trong địa hạt trách nhiệm và tôi đặt quyền lợi của họ lên hàng đầu. Là một dân cử đầu tiên cao nhất của cộng đồng, tôi sẵn sàng bỏ ra nhiều thì giờ hơn để hoàn tất 2 trách nhiệm, trong và ngoài địa hạt", ông Văn nói.
Ông giải thích thêm: "Như là một phần tử trong cộng cộng đồng, tôi chia sẻ những giá trị đạo đức và lý tưởng chung với đồng hương, dù ở Jose hay New York cũng vậy thôi".
Về dự tính tương lai chính trị của ông, Dân Biểu Trần Thái Văn tin chắc sẽ tái đắc cử làm Dân Biểu tiểu bang thêm một nhiệm kỳ hai năm nữa và không dấu diếm ông muốn trở thành một Dân Biểu Liên bang trong Hạ Viện Hoa Kỳ.
Nếu một ngày nào đó, cơ hội trong tầm tay, một lần nữa những người ủng hộ ông ở San Jose dù không thể bỏ phiếu cho ông được, nhưng Dân biểu Trần Thái Văn vẫn đặt tin tưởng vào sự ủng hộ của những người này - và họ đặt hết niềm tin vào nơi ông.
- Ký giả Ewin Garia, Văn phòng truyền thông Sacramento của San Jose Mercury News; Nguyễn Minh Tâm chuyển ngữ
(Dịch theo San Jose Mercury 11/10/06)