Hôm nay,  

Trang Sử Việt: Trịnh Văn Cấn

09/12/201600:01:00(Xem: 3881)
(Lời tâm tình: Bài viết về “Sử Việt” chỉ khái quát, không đi sâu từng chi tiết của mỗi nhân vật. Cuối mỗi bài viết, phần “Thiết nghĩ” nếu có chỉ là góp ý của tác giả, không ngoài mục đích làm sáng tỏ thêm về nội dung đã biên soạn. Trang Sử Việt luôn mong mỏi nhúm nhen tình tự dân tộc, niềm yêu thương quê hương và giữ gìn Việt ngữ cùng văn hóa Việt. Trang Sử Việt đăng trên Vietbao Online thứ Ba và thứ Sáu hằng tuần).
________________ 
 
TRỊNH VĂN CẤN
(1881 - 1918)
 
Trịnh Văn Cấn tên thật là Trịnh Văn Đạt, thường gọi Đội Cấn vì ông làm đội trưởng lính khố xanh; quê phủ Vĩnh Tường, Vĩnh Phúc, là con rể chí sĩ Phùng Văn Nhuận. Ông chủ động đến nhà tù thăm nhà ái quốc Lương Ngọc Quyến. Sau khi ông mật đàm cùng Lương Ngọc Quyến về tình tự dân tộc và tội ác của thực dân Pháp, ông hưởng ứng, rồi thuyết phục các bạn đồng nghiệp của mình: Đội Giá, Cai Xuyên và 300 lính lê dương cùng trở về với dân tộc.
 
Bàn bạc kín, quân khởi nghĩa đề cử Đội Cấn là Tư lệnh trưởng, Lương Ngọc Quyến làm Quân sư. Đêm 30-8-1917, khởi nghĩa bùng nổ, Nghĩa quân giết giám binh Pháp là Noel, giết cai ngục Loew và phá nhà tù cứu Lương Ngọc Quyến và giải phóng 230 tù nhân, số tù nhân này đều gia nhập vào lực lượng nghĩa quân. Nghĩa quân làm chủ Thái Nguyên 7 ngày và tuyên bố “Thái Nguyên độc lập”, lá cờ được dùng ở đây là quân kỳ màu vàng đề 4 chữ "Nam binh phục quốc" của Việt Nam Quang Phục Hội bay phất phới trên đầu thành. 
 
     Quân của Đội Cấn giữ thành Thái Nguyên, thu nạp thêm các dân phu mỏ và dân địa phương nâng quân số lên khoảng 600 người. Lực lượng khởi nghĩa gồm: 130 lính vệ binh, hơn 200 tù nhân, 300 dân phu và dân địa phương. Quân khởi nghĩa được trang bị các loại vũ khí: 92 súng hoả mai và 75 súng trường, đã thu được từ kho vũ khí của Pháp. Lực lượng khởi nghĩa cố thủ và truyền hịch đánh thực dân Pháp, mong đợi các nơi hưởng ứng cùng nổi dậy và sự tiếp ứng của Việt Nam Quang Phục Hội để đồng khởi nghĩa toàn quốc. 
 
     Ngày 2-9-1917, quân Pháp phản công với quân số 2.700 người và đến ngày 5-9-1917 thì đánh vào tỉnh lỵ. Lương Ngọc Quyến tử tiết. Đội Cấn phải triệt thoái khỏi Thái Nguyên chạy về phía bắc. Đến trưa ngày 5 thì Pháp tái chiếm được thành. Số thương vong bên nghĩa quân là 56 người; quân Pháp thiệt mạng 107 người. Pháp đưa đại binh từ Hà Nội tiếp viện, vì quân số, vũ khí chênh lệch, khó giữ lâu dài nên ông ra lệnh rút lui về Vĩnh Yên. Hơn 4 tháng chống chọi ác liệt với giặc Pháp, dần dần đạn dược, lương thực kiệt quệ.  
 
Ngày 10-1-1918, đụng trận ác liệt, ông bị thương đã anh dũng dùng súng lục tuẫn tiết. Ngô Đức Kế nghe tin, dù ở tù nơi Côn Đảo đã làm 6 bài thơ tứ tuyệt: “Thái Nguyên thất nhật quang phục ký” rất hào hùng, đáng ghi nhớ 2 câu:
 
    “Uất không giai khí sơn hà tại
    Dạ dạ phần hương chúc hậu sinh”
 
Nghĩa là: “Khí thiêng phảng phất hồn sông núi
               Hương khói sáng soi kẻ hậu sinh.”
  
 *- Thiết nghĩ: Cuộc khởi nghĩa do Trịnh Văn Cấn lãnh đạo ở Thái Nguyên, kéo dài hơn 4 tháng (30-8-1917 đến 10-01-1918), đã làm cho chính quyền thực dân Pháp ở Đông Dương hoảng hốt và cả thế giới ngưỡng mộ. Cuộc khởi nghĩa không chỉ làm chấn động người Pháp ở Đông Dương mà còn làm chấn động cả nước Pháp. Cuộc khởi nghĩa Thái Nguyên năm 1917, chẳng những vang dội ở Việt Nam mà còn đánh thức tinh thần quật khởi giải phóng dân tộc cho tất cả các nước bị trị. Trịnh Văn Cấn là viên cai đội lính khố xanh ở Thái Nguyên, đã chủ động đến gặp chí sĩ Lương Ngọc Quyến đang bị giam ở nhà tù Thái Nguyên, cùng mật bàn kế sách quật khởi chống thực dân Pháp, ông đã bộc phát lòng ái quốc chân chính, đúng lúc. Người sống trên đời muốn lưu danh thơm phải sắt son ái quốc để cho hậu thế ngưỡng mộ hay để tiếng xấu ô nhục bán nước cầu vinh là do chính mình tự lựa chọn và quyết định trong khoảnh khoắc khi có cơ hội.     Trịnh Văn Cấn đã quyết định đúng nên tên tuổi ông đã và sẽ lẫy lừng muôn thuở, thật là “Mai cốt bất mai danh“ vậy (xương cốt có thể chôn chứ không chôn danh dự)?!
 
Cảm  mộ: Trịnh Văn Cấn
  
Trịnh Văn Cấn, khí khái kiên cường!
Nhịn nhục theo Tây, gẫm bất lương?!
Thức tỉnh, ăn năn, thân phản quốc
Giật mình, hối tiếc, phận lầm đường!
Vẫy vùng chống Pháp, lo nòi giống
Đánh đuổi ngoại xâm, giữ thổ cương
Cơm áo xênh xang, nghiền ngẫm thẹn
Nước nhà quang phục, nguyện lo lường!
 
Nguyễn Lộc Yên 


Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
“Tham nhũng chính trị, lệch lạc tư tưởng, băng hoại đạo đức và hủ bại về lối sống. Đây là những kẻ thù rất nguy hiểm của Đảng, cần phải loại bỏ.” Tạp chí Xây Dựng Đảng (XDĐ) đã báo động như thế trong bài viết ngày 26/11/2023...
Đảng Cộng sản Việt Nam (CSVN) nhìn nhận tình trạng “trẻ hóa” trong suy thoái “tư tưởng chính trị ” và “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” đang gây khó khăn cho công tác “xây dựng, chỉnh đốn đảng”...
Năm 2024 là năm bầu cử, một năm gay go thử thách, và đề tài yêu ghét dù muốn hay không muốn đã trở lại trên các trang báo, trong các buổi tranh luận trong gia đình, ngoài xã hội. Chúc bàn tiệc trong năm của quý vị rôm rả những câu chuyện, những cuộc đối thoại bổ ích hai chiều, những thay đổi tốt đẹp. Và xin cảm ơn quý thân hữu, thân chủ đã hỗ trợ, gắn bó cùng hành trình với Việt Báo trong hơn 31 năm qua. Sau cùng là lời tri ân đến các độc giả Việt Báo: chính quý vị, những người đọc khó tính là thành trì giúp Việt Báo trở thành một tờ báo uy tín, chuyên nghiệp.
Năm 2023 tiến vào những ngày cuối cùng, nó sẽ đi qua và không bao giờ trở lại. Lịch sử sẽ đi qua nhưng những việc làm của con người sẽ tồn tại với sự khôn ngoan và ngu ngốc của đa số. Cụm từ ‘con-người-đa-số’ chỉ định ý muốn chung của đa số người. Và ‘con-người-thiểu-số’ đành phải tuân theo. Trò sinh hoạt dân chủ luôn luôn là con dao hai lưỡi có hiệu quả tùy thuộc sở thích của con người đa số. Sở thích? Một thứ tạo ra tốt lành hoặc khổ nạn. Đúng ra là cả hai, nhưng có một trong hai sẽ lớn hơn, đôi khi, lớn gấp bội phần. Nếu khổ nạn quá lớn thì cuộc sống chung sẽ thay đổi, có khi lâm vào mức tồi tệ. Chẳng hạn như trường hợp nước Đức dưới thời Hitler. Ý muốn của con người đa số đam mê nồng nhiệt ý muốn của Hitler. Cho ông ta cơ hội dẫn đầu một quốc gia quyền lực, tạo ra hiệu quả cuộc chiến thế giới thứ hai. Hậu quả tàn khốc đó do ai? Hitler? Đúng một phần.
“Tự diễn biến, tự chuyển hóa” trong Lực lượng vũ trang nhân dân là mối lo hàng đầu của đảng Cộng sản Việt Nam hiện nay. Bằng chứng này đã được Tổng Bí thư đảng CSVN Nguyễn Phú Trọng đưa ra tại Hội nghị Đảng ủy Công an ngày 20/12/2023 tại Hà Nội, và trong nội dung các bài viết trên báo chí chính thống của nhà nước liên quan đến Quân đội...
Người ta nên áp dụng đạo đức vào tài chính trị của Henry Kissinger như thế nào? Làm thế nào để người ta quân bình những thành tựu với những hành vi sai trái của Kissinger? Tôi đã vật lộn với những vấn đề đó từ khi Kissinger là giáo sư của tôi, và sau này là đồng nghiệp tại Đại học Harvard. Vào tháng Tư năm 2012, tôi đã giúp phỏng vấn ông trước một số lượng lớn cử toạ tại Harvard và hỏi liệu ông có làm điều gì khác đi trong thời gian làm ngoại trưởng cho các Tổng thống Hoa Kỳ Richard Nixon và Gerald Ford không. Lúc đầu, ông nói không. Suy nghĩ lại, ông nói rằng ước mình là đã hoạt động tích cực hơn ở Trung Đông. Nhưng ông không đề cập đến Campuchia, Chile, Pakistan hay Việt Nam. Một người phản đối ở phía sau hội trường hét lên: "Tội phạm chiến tranh!"
Việt Nam có còn “độc lập” với Trung Quốc hay không sau chuyến thăm Hà Nội của Tổng Bí thư, Chủ tịch nhà nước Tập Cận Bình là thắc mắc của người dân Việt Nam. Ông Tập có mặt ở Việt Nam từ 12 đến 13 tháng 12 năm 2023 và đạt được cam kết của Tổng Bí thư đảng CSVN Nguyễn Phú Trọng về “xây dựng Cộng đồng chia sẻ tương lai Việt Nam-Trung Quốc”.
Ngày nay, Chiến lược Phòng thủ Quốc gia của Hoa Kỳ – giống như chiến lược Chiến tranh Lạnh tạo chuẩn mực cho tư duy chiến lược trong những năm từ thập kỷ ‘50 đến ’80 – bị chi phối bởi một tác nhân đe dọa chính, đó là Trung Quốc. Điều này vừa cung cấp thông tin vừa tạo điều kiện cho tất cả các mối đe dọa lớn khác có thể xảy ra: Nga, Iran và Bắc Triều Tiên. Giống như thời kỳ Chiến tranh Lạnh, Hoa Kỳ hiện đang lâm vào một cuộc cạnh tranh với đối thủ duy nhất của mình, một cuộc cạnh tranh có khả năng bỏ rơi các thành tựu chính trị, kinh tế và công nghệ. Hoa Kỳ cũng đang ở trong một cuộc chạy đua vũ trang hiện đại, và trong một số trường hợp, chơi trò đuổi bắt và tranh đua để giành tình hữu nghị, gây ảnh hưởng lên các quốc gia khác trên thế giới.
Rồi vào ngày 12/12/2023, tức chỉ sau ba tháng, Việt Nam lại long trọng tiếp đón Chủ Tịch Tập Cận Bình và nói rằng hợp tác và hữu nghị với Trung Quốc là lựa chọn chiến lược của Việt Nam...
Chỉ ba tháng sau khi Việt Nam nâng cấp quan hệ với Mỹ lên cấp cao nhất trong hệ thống phân cấp ngoại giao trong chuyến thăm của Tổng thống Biden, người ta thấy Chủ tịch Tập Cận Bình của Trung Quốc đã trở thành nhà lãnh đạo thế giới mới nhất tăng cường quan hệ với Việt Nam với chuyến thăm Hà Nội trong tuần này...
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.