Hôm nay,  

Trang Sử Việt: Nguyễn Phi Khanh

12/30/201400:00:00(View: 4049)

NGUYỄN PHI KHANH (1355 - 1428)

Nguyễn Phi Khanh vốn tên Nguyễn Ứng Long, hiệu là Nhị Khê, quê gốc làng Chi Ngại, huyện Thượng Phúc, lộ Đông Đô (tỉnh Hà Đông). Ông là người thông minh, giỏi văn chương, nên quan Tư đồ Trần Nguyên Đán đưa ông về phủ, để dạy người con gái lớn của quan Tư đồ là Trần Thị Thái.

Giữa thầy Ứng Long và cô học trò Trần Thị, tình cảm nảy nở đưa đến tình yêu. Khi Trần Thị có thai, ông sợ tội bỏ trốn. Quan Tư đồ độ lượng, cho tìm về gả con gái cho, khích lệ học thêm để tiến thân. Từ đó, ông mài miệt thêm kinh sách.

Năm 1374, ông thi đỗ Thái học sinh (Tiến sĩ) lúc 19 tuổi. Có tài năng nhưng Trần Nghệ Tông không trọng dụng, nên ông an phận dạy học.

Năm 1400, Hồ Quý Ly cướp ngôi nhà Trần, ông đổi tên là Nguyễn Phi Khanh, ra làm quan với nhà Hồ, được cử giữ chức Học sĩ viện Hàn lâm vào năm 1401, rồi lần lượt được thăng chức Thông chương Đại phu, Đại lý tự khanh kiêm Trung thư Thị lang, Tư nghiệp Quốc tử giám.


Quân Minh xâm lược nước ta, vào năm 1407, ông cùng vua tôi nhà Hồ bị giặc bắt giải về Kim Lăng (Tàu). Hai người con ông là Nguyễn Trãi và em là Nguyễn Phi Hùng theo cha đến ải Nam Quan, ông khuyên Nguyễn Trãi: “con hãy trở về lo phục hận cho nước, phục thù cho cha, như thế mới là đại hiếu”. Nguyễn Trãi vâng lời quay về, còn Nguyễn Phi Hùng đi theo cha.

Năm 1428, ông mất, Nguyễn Phi Hùng đem hài cốt cha về táng tại núi Bái Vọng (huyện Chí Linh).

Ông biên soạn tác phẩm “Nhị Khê thi tập”, bị quân Minh lấy đem về Tàu. Hiện nay, còn lưu lại 77 bài thơ của ông, do Lê Quí Đôn sao lục ở bộ “Toàn Việt thi tập”.

Cảm niệm: Nguyễn Phi Khanh

Miệt mài nghiên bút, dinh Tư đồ
Quấn quýt người yêu cũng học trò?!
Nước mất, làm quan thân bị bắt
Khuyên con phục quốc, khéo dặn dò!

Nguyễn Lộc Yên

Send comment
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu.Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Your Name
Your email address
)
Tin khẩn cấp từ Sài Gòn ngày 22-10-2006 cho biết, Công An CSVN đã giữ hai nhà dân chủ Đỗ Nam Hải và Nguyễn Chính Kết để tra vấn. Đỗ Nam Hải tuyệt thực, đã được thả vào buổi chiều
Một Thiếu tướng Mỹ, ở tại vùng hoả tuyến và lại là phát ngôn viên của Liên quân tại Iraq thì không thể phát ngôn tùy hứng. Vì vậy, khi Thiếu tướng William Caldwell tuyến bố rằng Chiến dịch
khi định giá doanh nghiệp Nhà nước, đảng viên cán bộ thường ngụy tạo hồ sơ sang tên, hoá giá và tẩu tán tài sản trước khi doanh nghiệp được kiểm kê để cổ phần hoá... Với chủ đề Cải cách
Xưa nay người Việt vẫn quen với phép xử thế thông thường, sau khi tung hê hồ thỉ là về nhà ở ẩn, vui thú điền viên, cùng vợ chăm nom con cháu, đuổi gà, bắt sâu, trồng cây cảnh, làm thơ...
Trong hai năm qua, nhà cầm quyền Cộng Sản Việt Nam (CSVN) đã gia tăng nỗ lực vận động Hoa Kỳ phê chuẩn quy chế mậu dịch bình thường vĩnh viễn (PNTR) và xin gia nhập Tổ Chức Mậu Dịch Quốc Tế
Toàn phần lãnh thổ Việt Nam.. Vùng phía Đông, Đông-Nam, Nam và Tây - Nam chạy dài từ Móng Cái đến Cà Mâu, vòng lên Hà Tiên là một vùng biển dài hơn 2500 cây số, tạo thành một dải quê
Năm ngày sau khi chính quyền Bình Nhưỡng "thử nghiệm nguyên tử" - theo cách gọi chính thức của họ - thế giới vẫn chưa thống nhất nhận định về cuộc thử nghiệm. Có thể vì lý do riêng
Đài phát thanh Á Châu Tự Do ngày 05-10-2006 đã cho biết: "Hôm nay lần đầu tiên, Việt Nam lên tiếng xác nhận có phong trào tranh đấu dân chủ trong nước, mang tên Khối 8406, nhưng tuyên bố
Vào năm 1909, nha sĩ Frederic Mc Kay trong khi quan sát tình trạng răng của trẻ em ở vùng Pikes Peak, Colorado, bị biến thành màu nâu đậm khác thường so với trẻ em sống ở những
Người xưa có câu: “Trong cái rủi, có cái may”, câu chuyện của anh Đỗ Thành Công cũng không ngoại lệ. Thật vậy, anh DTC là một người âm thầm, dấn thân cô độc với niềm khắc khoải
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.